Το ethnos.gr στο Ίδρυμα Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή με τα έργα αμύθητης αξίας (vid & pics)

Μεγάλοι χώροι, λευκές καμπύλες, θέα προς την Ακρόπολη στα σημεία όπου τα παράθυρα ξεκλέβουν φως, αμέτρητα έργα τέχνης κορυφαίων ζωγράφων και μια βιβλιοθήκη με 6.000 τόμους από το ευρύ φάσμα των τεχνών αναμένουν να υποδεχθούν το κοινό λίγες ημέρες μετά τα εγκαίνια του Ιδρύματος Βασίλη & Ελίζας Γουλανδρή. 

Πρόκειται για ένα πολύτιμο απόκτημα για τον ελληνικό πολιτισμό και έναν σημαντικό πόλο έλξης για τους επισκέπτες της Αθήνας. Βγαίνοντας κάποιος από το μουσείο, νιώθει θαυμασμό και δέος για όλα αυτά τα σπουδαία έργα της σύγχρονης τέχνης που έχουν συλλεγεί.

Ο Βασίλης και η Ελίζα Γουλανδρή, οι οποίοι δεν έζησαν να δουν το όνειρό τους να παίρνει σάρκα και οστά, λάτρεψαν την τέχνη, αφιέρωσαν σε αυτήν τη ζωή τους, την έκαναν κομμάτι της καθημερινότητάς τους. 

Το Ίδρυμα Βασίλη & Ελίζα Γουλανδρή είναι ένας κοινωφελής μη κερδοσκοπικός οργανισμός που ιδρύθηκε το 1979. Στεγάζεται στο επιβλητικό κτίριο που βρίσκεται επί της οδού Ερατοσθένους 13, μόλις λίγα μέτρα από το Παναθηναϊκό Στάδιο. Το κτίριο αυτό, στο οποίο συνυπάρχει αρμονικά το νέο με το παλιό, έχει επιφάνεια 7.250 τ.μ. και εκτείνεται σε 11 ορόφους.

Η ζωγραφική αποτέλεσε το κατεξοχήν αντικείμενο των ενδιαφερόντων των Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή, συνδέοντάς τους με καλλιτεχνικούς κύκλους του μεταπολεμικού Παρισιού. Παράλληλα οι δυο τους φρόντιζαν να προβάλλουν Έλληνες εικαστικούς για να εξελίξουν την τέχνη τους και να διευρύνουν τους ορίζοντές τους.

«Κάποιος που θα έρθει στο μουσείο θα έχει την ευκαιρία να διαμορφώσει μια όμορφη αντίληψη για το τι είναι η τέχνη από τον 20ό αιώνα και μετά, αλλά να δει και αυτό το πολύ συγκεκριμένο βλέμμα που είχαν αυτοί οι δύο συλλέκτες. Είχαν σκοπό τη δημιουργία ενός διαλόγου ανάμεσα σε αυτούς τους καλλιτέχνες» αναφέρει η υπεύθυνη της συλλογής, Μαρία Κουτσομάλλη, στο ethnos.gr.

Η συλλογή του Ιδρύματος είναι από τις σημαντικότερες ιδιωτικές συλλογές που δημιουργήθηκαν κατά το δεύτερο μισό του 20ού αιώνα. Όπως ισχύει για κάθε συλλογή, έτσι και με τη συγκεκριμένη τα κριτήρια επιλογής των έργων που τη συγκροτούν υπήρξαν καθαρώς υποκειμενικά. Ο Βασίλης και η Ελίζα Γουλανδρή, αν και περιβάλλονταν από τις αρχές της δεκαετίας του 1950 από διακεκριμένους ιστορικούς και επαγγελματίες της τέχνης, επέλεξαν τα συγκεκριμένα έργα με γνώμονα τις προσωπικές τους προτιμήσεις και τους δικούς τους αισθητικούς κώδικες.

Επιθυμία τους ήταν η δημιουργία ενός μουσείου στην Αθήνα, προκειμένου να δώσουν την ευκαιρία στο ευρύ κοινό να έρθει σε επαφή και να εξοικειωθεί με την τέχνη που οι ίδιοι αγάπησαν. Οραματίστηκαν έναν ζωντανό πολιτιστικό φορέα, ενταγμένο στην τροχιά των διεθνών δρωμένων στον χώρο των εικαστικών τεχνών. 

Ο πρώτος όροφος είναι αφιερωμένος στην τέχνη από το 1879 έως το 1945, την περίοδο που γεννήθηκε και αναπτύχθηκε ο μοντερνισμός στην Ευρώπη. Εξαίρεση αποτελεί ο Δομήνικος Θεοτοκόπουλος, καθώς το έργο της συλλογής χρονολογείται στη δεκαετία του 1580. «Ο El Greco είναι σημαντικός για δύο λόγους: Αφενός είναι το πρώτο έργο που μπήκε στη συλλογή του Βασίλη και της Ελίζας Γουλανδρή, αφετέρου ήταν ο λόγος που αργότερα οι δύο συλλέκτες αποφάσισαν να επενδύσουν χρόνο και χρήμα στη Μοντέρνα τέχνη» αποκαλύπτει η Μαρία Κουτσομάλλη.

Ως πρόδρομος της μοντέρνας τέχνης, το έργο του Δομήνικου Θεοτοκόπουλου συνδιαλέγεται με έργα ζωγραφικής και γλυπτικής των Βαν Γκογκ, Σεζάν, Γκογκέν, Μονέ, Ντεγκά, Πικάσο, Ροντέν και άλλων πολλοί από τους οποίους αναγνώρισαν την προσφορά του στο πλαίσιο του μοντερνισμού.

Σε μια ξεχωριστή αίθουσα του ίδιου ορόφου παρουσιάζονται γαλλικά αντικείμενα τέχνης του 18ου αιώνα, αντικείμενα από κρύσταλλο Boucheron και κινεζικά αντικείμενα τέχνης του 15ου - 18ου αιώνα από τη συλλογή του Ιδρύματος Βασίλη & Ελίζας Γουλανδρή. 

Ο δεύτερος όροφος φιλοξενεί έργα της μεταπολεμικής, κυρίως, περιόδου. Τα έργα των Λίχτενσταϊν, Χούντερτβάσερ και του Πόλοκ δίνουν μια εικόνα για τη σύγχρονη τέχνη. Μια ξεχωριστή αίθουσα είναι αφιερωμένη σε έργα σε χαρτί, παρουσιάζοντας και αυτή την πλευρά της δημιουργίας ως αυτοτελούς στοιχείου. Καλλιτέχνες του 20ού αιώνα, μεταξύ των οποίων οι Μοντιλιάνι, Ντε Κίρικο, Πικάσο κ.ά. Υπάρχει ένας ακόμη χώρος στον οποίο πραγματοποιούνται προβολές σύντομων ντοκιμαντέρ που προσφέρουν πληροφορίες για τα επιμέρους έργα της συλλογής. Τα ντοκιμαντέρ αποτελούν παραγωγή του Ιδρύματος.

Ο τρίτος όροφος διαιρείται σε δύο χώρους. Στον πρώτο στεγάζονται έργα της νεότερης ελληνικής τέχνης, τα οποία παρουσιάζουν εκπροσώπους που άφησαν το στίγμα τους, στο πλαίσιο της καλλιτεχνικής δημιουργίας του 20ού αιώνα στην Ελλάδα: Παρθένης, Χατζηκυριάκος - Γκίκας, Τσαρούχης, Μόραλης, Τέτσης κ.α. Ο δεύτερος χώρος στεγάζει δημιουργών όπως ο Εντ Ρούσα, ο Άνσελμ Κίφερ και ο Takis. 

Ο τέταρτος όροφος είναι αφιερωμένος στη σύγχρονη ελληνική τέχνη. Έργα των τελευταίων δεκαετιών συνθέτουν μία εικόνα της εικαστικής σκηνής στην Ελλάδα των τελευταίων χρόνων. Οι καλλιτέχνες του ορόφου αυτού θα εναλλάσσονται σταδιακά με έργα από τη συλλογή του Ιδρύματος Βασίλη & Ελίζας Γουλανδρή, με στόχο την γνωριμία και εξοικείωση των επισκεπτών με το έργο σύγχρονων δημιουργών. Στους υπόλοιπους ορόφους του κτιρίου βρίσκονται το Cafe - Εστιατόριο, το πωλητήριο του μουσείου, η αίθουσα περιοδικών εκθέσεων, η βιβλιοθήκη και το αμφιθέατρο.

Το μουσείο είναι ανοιχτό για όλους. Είναι ένα μέρος που απευθύνεται τόσο σε παιδιά όσο και σε ενήλικες. «Το πολύ ευχάριστο είναι ότι έρχονται όλες οι ηλικίες και όλες οι υπηκοότητες. Ελπίζω έτσι να συνεχιστεί αυτό στο επόμενο διάστημα. Όσες φορές έτυχε να συνοδεύω παιδιά για ξεναγήσεις ήταν πολύ ευχάριστο. Ήταν αρκετά εντυπωσιασμένα με αυτά που έβλεπαν. Αν και τα περισσότερα δεν γνωρίζουν όλους αυτούς τους μεγάλους καλλιτέχνες, παρακολουθείς πώς ενστικτωδώς τα μαγνητίζουν αυτά τα έργα και είναι γεμάτο χαρά και περιέργεια για το τι θα ακολουθήσει» καταλήγει η Μαρία Κουτσομάλλη στο ethnos.gr.