Είναι η Τέχνη εργασία; Απαντήσεις σε ημερίδα της 7ης Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης

Είναι η τέχνη εργασία; Πόσο αθέατη, άυλη και χωρίς συμβάσεις μπορεί να είναι η παραγωγή καλλιτεχνικού έργου; Πόσο ασυμβίβαστοι από όρους εργασίας είναι οι καλλιτέχνες; Καίρια ζητήματα και έναν προβληματισμό που γίνεται όλο και πιο έντονος, ειδικά μετά το 1990, που οι όροι του σύγχρονου καπιταλισμού διαμορφώνουν και την καλλιτεχνική εργασία, διερευνά η 7^η Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης. Το Σάββατο 30 Νοεμβρίου, τέχνη και λόγος συναντώνται στο ΜΟΜus-Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης-Συλλογές Μακεδονικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης, εντός της ΔΕΘ-HELEXPO στην ημερίδα που έχει τίτλο «ΣΤΑΣΗ#1:Τέχνη και Εργασία». 

Δέκα προσωπικότητες από τον χώρο της τέχνης, με διαφορετικές ειδικότητες και διεθνή παρουσία -ακαδημαϊκοί δάσκαλοι, θεωρητικοί, επιμελητές, καλλιτέχνες, project managers- θα καταθέσουν τις γνώσεις, την εμπειρία, αλλά και δεδομένα από την ερευνητική τους δραστηριότητα, ώστε να εξεταστούν οι αντιλήψεις για την καλλιτεχνική εργασία στο πλαίσιο του καπιταλισμού, οι καλλιτεχνικές και επιμελητικές προσεγγίσεις και πρακτικές που αφορούν την τέχνη ως εργασία, καθώς και οι εργασιακές συνθήκες, οι στόχοι και οι πολιτικές διεκδικήσεων των καλλιτεχνών και γενικότερα των εργαζόμενων στο χώρο του πολιτισμού.

«Η ημερίδα αυτή αποτελεί μια ευκαιρία να συζητήσουμε για την αντίληψη που έχουμε για την τέχνη ως πεδίο ανεξάρτητο, ως απόλαυση ή μήπως όχι; Η εργασία στο χώρο του πολιτισμού είναι ένα πολύ ενδιαφέρον ζήτημα που αφορά σε πολλές και διαφορετικές ειδικότητες ανθρώπων του πολιτισμού», λέει στο ethnos.gr, η επιστημονική υπεύθυνη της ημερίδας, επίκουρη καθηγήτρια Ιστορίας της Τέχνης του ΑΠΘ και μέλος της επιμελητικής ομάδας της 7^ης Μπιενάλε, Λουίζα Αυγήτα. Η εργασία όπως γνωρίζουμε, ενυπάρχει στον καπιταλισμό. Έχει κεντρικό ρόλο στην παραγωγή κεφαλαίου, δημιουργεί κέρδος. Πώς λοιπόν αυτό σχετίζεται με την καλλιτεχνική εργασία που ιστορικά εκλαμβάνεται ως μη παραγωγική εργασία, δηλαδή ως εργασία που δεν παράγει κέρδη μέσω της δημιουργίας υπεραξίας; Το ζήτημα αυτό θα θίξει στην ομιλία της η αναπληρώτρια καθηγήτρια Ιστορίας της Τέχνης στο Μητροπολιτικό Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ, Danielle Child, η οποία θα απαντήσει στο ερώτημα τι συμβαίνει με την σύγχρονη καλλιτεχνική πρακτική, όταν η ιστορικά μη παραγωγική (δηλαδή άυλη) εργασία γίνεται μια κερδοφόρα μορφή εργασίας στο πλαίσιο του νεοφιλελεύθερου καπιταλισμού. Ενδιαφέρον επίσης έχει η εισήγηση της Αλεξάνδρας Αντωνιάδου, διδάκτορα Ιστορία της Τέχνης του πανεπιστημίου του Εδιμβούργου, με τίτλο «Performance Delivery:Οικονομία της Εμπειρίας και Υποτίμηση της Καλλιτεχνικής Εργασίας». Μέσα από ένα χιουμοριστικό, αλλά και αιχμηρό project, το Performers Xpress, των Αγγελικής Αυγητίδου και Φωτεινής Καλλέ, θα αναλυθεί η performance ως εμπειρία και εξειδικευμένη υπηρεσία και θα συζητηθεί η αδυναμία των καλλιτεχνών να επιβιώσουν οικονομικά από την καλλιτεχνική τους εργασία.

Στο δεύτερο μέρος της ημερίδας θα γίνουν παρεμβάσεις από την Εύη Μελά, πρόεδρο του Επιμελητηρίου Εικαστικών Τεχνών Ελλάδας, τον Νικόλαο Σταυραντωνάκη, γραμματέα της Ένωσης Ελλήνων Χαρακτών, τον Κωνσταντίνο Παλιάν πρόεδρο του συλλόγου Καλλιτεχνών Εικαστικών Τεχνών Βόρειας Ελλάδας, την Άννα Δεσποτίδου, επίκουρη καθηγήτρια Εμπορικού Δικαίου του Α.Π.Θ. και νομική σύμβουλο του ΜΟΜus και την Αθηνά Ιωάννου, project manager της Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης.