Σικελιανός και Κούροι της Κορίνθου συναρπάζουν την Ευρώπη (pics)

Δύο ελληνικά μουσεία, τόσο ενδιαφέροντα, αλλά και τόσο διαφορετικά μεταξύ τους, διεκδικούν το ευρωπαϊκό βραβείο Μουσείο της Χρονιάς, European Museum of the Year Awards (ΕΜΥΑ).Το Αρχαιολογικό Μουσείο της Κορίνθου και το Μουσείο Άγγελου Σικελιανού στη Λευκάδα, είναι ανάμεσα σε 61 πολύ σπουδαία μουσεία της Ευρώπης, ένα από τα οποία θα βραβευτεί σε ειδική τελετή που θα γίνει τον Απρίλιο στο Κάρντιφ της Ουαλίας. Ο θεσμός του EMYA θεσπίστηκε το 1977 και τελεί υπό την αιγίδα του Συμβουλίου της Ευρώπης, με στόχο να βραβεύει κάθε χρόνο την καλύτερη μουσειακή πρακτική στην Ευρώπη και να ενθαρρύνει τις καινοτόμες δράσεις στην κοινωνία των μουσείων. Φέτος και οι δύο ελληνικές συμμετοχές συνδέονται με το Διαπανεπιστημιακό Διατμηματικό Μεταπτυχιακό «Μουσειολογία-Διαχείριση Πολιτισμού» του τμήματος Αρχιτεκτόνων του ΑΠΘ και του πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας.

Τις μελέτες για το Μουσείο Άγγελου Σικελιανού έκαναν οι ομότιμοι καθηγητές Αρχιτεκτονικής του Α.Π.Θ. Ματούλα Σκαλτσά και Πάνος Τζώνος, μαζί με απόφοιτους του τμήματος και διδάκτορες της Αρχιτεκτονικής, ενώ εκείνες για το Αρχαιολογικό Μουσείο Αρχαίας Κορίνθου έκανε ο αρχιτέκτονας-μουσειολόγος Θωμάς Τσουκαλάς, απόφοιτος του μεταπτυχιακού και συμμετείχε η αρχαιολόγος-μουσειολόγος Αμαλία Τσιτούρη, διδάσκουσα του μεταπτυχιακού. Σημειώνεται ότι μεταξύ των υποψηφιοτήτων περιλαμβάνονται μεγάλοι διεθνείς μουσειακοί θεσμοί όπως τα Εθνικά μουσεία της Σκωτίας και της Ουαλίας, το Μουσείο της Αυστριακής Ιστορίας, το Ιστορικό Μουσείο της Λοζάνης, το Μουσείο της Ερζεγοβίνης, το Μουσείο Βικτωρίας και Αλβέρτου στο Νταντί κ.ά.

Ο Σικελιανός επέστρεψε στο σπίτι του

Το Μουσείο Άγγελου Σικελιανού λειτουργεί στην ιδιαίτερη πατρίδα του εθνικού ποιητή και μάλιστα στο σπίτι όπου εκείνος γεννήθηκε, στη Λευκάδα. Η Εθνική Τράπεζα ανέλαβε την αποκατάστασή του και το κόστος των μελετών, καθώς και της έκθεσης.

Η ομότιμη καθηγήτριας του Α.Π.Θ., Ματούλα Σκαλτσά, εξηγεί στο ethnos.gr γιατί το μουσείο αυτό ξεχωρίζει από άλλα που λειτουργούν για προσωπικότητες των γραμμάτων και των τεχνών. Όπως αναφέρει «είναι ένα μουσείο που καταφέρνει και μιλάει για την συνολική πνευματική δημιουργία του ποιητή, που αναδεικνύει το απόσταγμά της με πολλούς τρόπους και που την υφαίνει με την ιδιοσυγκρασιακή ζωή του Άγγελου Σικελιανού». Στις προθήκες του Μουσείου υπάρχουν ενθυμήματα του ποιητή, ενώ ο επισκέπτης ταξιδεύει σε κάθε πτυχή της ζωής και του έργου του μέσα από μια πρωτοποριακή αρχιτεκτονική και μουσειολογική προσέγγιση. Τα εκθέματα έχουν προσφέρει μεγάλα μουσεία, συλλέκτες και φορείς από όλη τη χώρα.

Ανάμεσά τους το νυφικό της δεύτερης συζύγου του Άννας Καμπανάρη, αλλά και υφαντά της, καθώς και χειροποίητα ρούχα που ύφανε η πρώτη του γυναίκα, η Εύα Πάλμερ για τις Δελφικές Εορτές και για τον εαυτό της, όπως και το διαβατήριό της, μια πλεξούδα από τα πορφυρά μαλλιά της, σπάνιες εκδόσεις και χειρόγραφα, φωτογραφικό υλικό, ταινίες και ηχογραφημένες απαγγελίες με την φωνή του ίδιου του ποιητή. «Πώς λοιπόν να κλείσεις σε ένα μουσείο έναν διανοούμενο παγκόσμιων οραμάτων, έναν εθνικό ταγό, έναν πράττοντα διανοητή, έναν παρόντα πολιτικά λογοτέχνη, έναν μεγάλο λυρικό ποιητή και συνάμα έναν φθαρτό πάσχοντα άνθρωπο, ευάλωτο στον έρωτα, την οικονομική ανημποριά, γυμνό μπροστά στον θάνατο;», αναρωτιέται η κ. Σκαλτσά.

Το μέλος της διεθνούς κριτικής επιτροπής που επισκέφτηκε το Μουσείο Άγγελου Σικελιανού για να καταλήξει στην πρότασή του, δεν ασχολήθηκε μόνο με το είδος και τις συνθήκες έκθεσης, αλλά και με το κατά πόσο το μουσείο έχει επιδραστικότητα στην κοινωνία, με ποιον τρόπο αναπτύσσει την έρευνα και σχέσεις με άλλους, παρόμοιους φορείς, την εκπαιδευτική πολιτική και το προστιθέμενο κέρδος για τις τοπικές κοινότητες.

Το ανακαινισμένο μουσείο στην Κόρινθο

Το Αρχαιολογικό Μουσείο της Κορίνθου χτίστηκε το 1932 για να στεγάσει τα ευρήματα από τις ανασκαφές στην Αρχαία Κόρινθο. Η κατάσχεση το 2010 δύο αγαλμάτων, γνωστά ως οι Δίδυμοι Κούροι της Τενέας, στα χέρια αρχαιοκάπηλων που διαπραγματεύονταν να τα πουλήσουν στο εξωτερικό αντί 10 εκατ. ευρώ, και η ανασκαφή που ακολούθησε στο σημείο που υπέδειξαν ότι τα βρήκαν, στην περιοχή της Κλένιας Κορίνθου, δημιούργησε νέα δεδομένα. Τόσο οι Δίδυμοι Κούροι, όσο και τα ευρήματα της ανασκαφής που έγινε, οδήγησαν στην επανέκθεση «Κόρινθος, μια ισχυρή πόλη-κράτος», η οποία ήθελε έναν άλλο σχεδιασμό.

Σήμερα, η έκθεση προβάλλει τους οικουμενικούς μύθους, τις προσωπικότητες, τα σύμβολα και τον υλικό πολιτισμό της πόλης, αναδεικνύοντας τη συμβολή της Κορίνθου, όχι μόνο στην αρχαιότητα, (κεραμική,  αρχιτεκτονική,  ζωγραφική, αλφάβητο, θέατρο, ναυπηγική κ.ά.), αλλά και στη διαμόρφωση της ταυτότητας του σύγχρονου δυτικού κόσμου. Από μουσειολογικής και μουσειογραφικής άποψης η έκθεση καινοτομεί, καθώς βασίζεται στην ιδέα της αναπαράστασης της πορείας ενός αρχαίου περιηγητή, ζωντανεύει με εποπτικά και οπτικοακουστικά μέσα το γοητευτικό κορινθιακό τοπίο, αναδημιουργεί, με όχημα τη σκηνογραφία, την ύπαιθρο χώρα, τους οικισμούς, τα ιερά, τα λιμάνια και το πολιτικό - θρησκευτικό κέντρο της Κορίνθου, αφηγείται ενδιαφέρουσες κορινθιακές ιστορίες, χάρη στα ειδικά επεξεργασμένα μουσειακά της κείμενα.