Aρχαία στον Σταθμό Βενιζέλου: Γιατί θεωρούνται η ελληνική Πομπηία (vid)

Τεράστιο αναβρασμό έχει προκαλέσει η επιλογή της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Πολιτισμού να περάσει από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο με διαδικασία εξπρές «το αίτημα της Αττικό Μετρό Α.Ε. σχετικά με την έγκριση μελέτης κατασκευής του Σταθμού Βενιζέλου με προσωρινή απόσπαση και επανατοποθέτηση των αρχαιοτήτων», στο πλαίσιο κατασκευής του Σταθμού στο μετρό Θεσσαλονίκης, με σαφή και εκφρασμένη (στη ΔΕΘ) την πρόθεση και του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη «επιστροφής στην αρχική λύση: με απόσπαση και επανατοποθέτηση των αρχαιολογικών ευρημάτων».

Τα αρχαιολογικά ευρήματα για τα οποία γίνεται τόσο θόρυβος δεν είναι μία περίπτωση κοινή ούτε καν για τον ελλαδικό χώρο στον οποίο πράγματι ισχύει το «όπου σκάψεις θα βρεις αρχαίας». Εδώ αναφερόμαστε σε ένα μοναδικό μνημειακό σύνολο, σ' ένα ολόκληρο τμήμα της βυζαντινής κοσμικής Θεσσαλονίκης, που σώζεται σε εξαιρετική κατάσταση διατήρησης, ένα κομμάτι, δηλαδή, της πλακόστρωτης βυζαντινής λεωφόρου μήκους 77 μέτρων που διέσχιζε το κέντρο της Θεσσαλονίκης ήδη από τον 4ο αι. μ.Χ., ακριβώς κάτω από την Εγνατία. 

Σε βάθος 6 μέτρων αποκαλύφθηκε τμήμα της decumanus maximus (κύρια οδός με κατεύθυνση εξ Ανατολών προς Δυσμάς), που διασταυρώνεται με μια cardo, κάθετη ρωμαϊκή οδό, με κατεύθυνση από Βορρά προς Νότο. Ο οδικός άξονας είναι στρωμένος με μαρμάρινες πλάκες και βρίσκεται κάτω από εντυπωσιακό τετράπυλο με πλατεία, δημόσιο κτίριο και στοές με καταστήματα. Το μεγάλο τμήμα της βυζαντινής Μέσης Οδού θα έχουν τη δυνατότητα όχι μόνο να θαυμάσουν, αλλά και να το περπατήσουν οι επισκέπτες. Δύο οι απόψεις που έχουν εκφραστεί και οι οποίες ειδικά στη Θεσσαλονίκη παίρνουν πλέον διαστάσεις διχασμού των πολιτών.

Το πολύπλοκο και το σύνθετο του συμπλέγματος καθιστά την απόσπαση καταστροφική για την ακεραιότητα και τον ολοκληρωμένο χαρακτήρα του. Ειρήσθω εν παρόδω, το αρχαιολογικό συγκρότημα της Βενιζέλου είναι ό,τι πιο σημαντικό έχει βρεθεί στη Θεσσαλονίκη κατά τη διάρκεια αρχαιολογικών ανασκαφών και έχει χαρακτηριστεί από αρχαιολόγους διεθνώς ισάξιο της ιταλικής Πομπηίας.