Θεσσαλονίκη: Οι πρόσφυγες ζωγραφίζουν τα όνειρά τους

Muntu στην διάλεκτο λινγκάλα που μιλιέται στην Κινσάσα, στο Κονγκό, σημαίνει άνθρωπος. Ο άνθρωπος του Κονγκό «παντρεύτηκε» με το ελληνικό «σήμερα» και έδωσε τον τίτλο στην έκθεση έργων προσφύγων που ζουν στη Θεσσαλονίκη και φιλοξενείται στο Γαλλικό Ινστιτούτο της πόλης. «Muntu ya Simera», που ερμηνεύεται ως «ο άνθρωπος του σήμερα», είναι η προσπάθεια περίπου 30 εικαστικών που ήρθαν ως πρόσφυγες και μετανάστες στη Θεσσαλονίκη. Δημιούργησαν και παρουσιάζουν 100 έργα, πίνακες ζωγραφικής και χειροτεχνίες, με τον γενικό συντονισμό του κονγκολέζικης καταγωγής καλλιτέχνη, Richard Lusakumunu, ο οποίος ζει στη Θεσσαλονίκη και έχει δημιουργήσει την ομάδα προσφύγων και μεταναστών εικαστικών, Mazi, αλλά και την επιμέλεια του Philippe Laferrière, εικαστικού και καθηγητή που επίσης ζει στη Θεσσαλονίκη. Ο τελευταίος, που σπούδασε στην Ακαδημία Καλών Τεχνών της Τουλούζης και κατέχει Master στην  Κλασική Αρχαιολογία από το Πανεπιστήμιο της Aix-En-Provence, βρέθηκε στη Θεσσαλονίκη το 2000 για τις ανάγκες μιας έρευνας πάνω στη ζωγραφική των μακεδονικών τάφων. Έκτοτε εργάζεται στην πόλη, ενώ ολοκλήρωσε τις σπουδές του και στη Σχολή Καλών Τεχνών του Α.Π.Θ.

«Έχοντας λάβει την αναγνώριση ως πρόσφυγας από την ελληνική κυβέρνηση και έχοντας πάθος για τις πολιτιστικές εκδηλώσεις που διοργανώνονται στη Θεσσαλονίκη, φτιάξαμε την ομάδα Mazi, με σκοπό να οργανώσουμε έναν στοχασμό γύρω από την καλλιτεχνική δράση», αναφέρει ο Richard Lusakumunu.

Πρόσφυγες και μετανάστες έφτιαξαν πίνακες ζωγραφικής, ενώ γυναίκες και έφηβες που διαμένουν στο camp στα Διαβατά και συμμετείχαν σε εργαστήριο Art Therapy, συμμετέχουν με χειροτεχνίες. Το εργαστήριο οργάνωσαν οι Ιταλίδες Samantha Vichi και Olga Sperduti, στο πλαίσιο της πρακτικής τους για το μεταπτυχιακό που ολοκλήρωσαν πάνω στο Art Therapy στην Ακαδημία Καλών Τεχνών Brera του Μιλάνου. 

Οι καλλιτέχνες που συμμετέχουν στην έκθεση «Muntu ya Simera», που θα μείνει ανοιχτή για το κοινό από τις 10 ως τις 20 Ιανουαρίου, επιθυμούν να προσελκύσουν την προσοχή του κοινού, έτσι ώστε οι θεατές να προβληματιστούν για το περιβάλλον τους. Κάθε καλλιτέχνης προτείνει την δική του αντίληψη για τον κόσμο και χρησιμοποιεί τα βιώματά του στην διαδικασία της δημιουργίας. Τα έργα έχουν ως αποτέλεσμα σύνθετες αλληλεπιδράσεις μεταξύ διαφόρων τομέων, όπως ο κοινωνικός, ο πολιτιστικός, ο ανθρωπιστικός, ο γενετικός, ο βιοχημικός, ο ψυχολογικός, ο θεραπευτικός ή και ο εκπαιδευτικός, σημειώνει ο Philippe Laferrière.

Είναι η δεύτερη χρονιά που το Γαλλικό Ινστιτούτο Θεσσαλονίκης φιλοξενεί μια τέτοια έκθεση, με έργα καλλιτεχνών από το Κονγκό, το Ιράκ, το Αφγανιστάν, αλλά και την Σουηδία, την Ιταλία, την Ισπανία, την Γαλλία και την Ελλάδα.

«Αυτή η άνευ προηγουμένου έκθεση "Ο άνθρωπος του σήμερα" συγκεντρώνει 29 καλλιτέχνες που έχουν ως κοινό σημείο το ότι ζουν στη Θεσσαλονίκη. Συνδέει επίσης την Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες, το οικουμενικό εργαστήριο για τους πρόσφυγες Naomi και το ThessalonikiProject που υλοποίησαν δύο Ιταλίδες καλλιτέχνιδες με γυναίκες και έφηβες από το στρατόπεδο προσφύγων στα Διαβατά. Αλλά, η έκθεση αυτή δεν θα υπήρχε χωρίς την αποφασιστικότητα της ομάδας καλλιτεχνών MAZI. Η αποφασιστικότητα της είναι αυτή του ιδρυτή της ομάδας, Richard Lusakumunu, ο οποίος αξίζει να τον τιμήσουμε ιδιαίτερα. Νέος καλλιτέχνης (ζωγράφος, τραγουδιστής, ποιητής) από τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, πρόσφυγας στην Ελλάδα από τον Μάιο του 2017, προσπάθησε να συσπειρώσει καλλιτέχνες διαφορετικής προέλευσης» δήλωσε ο Γενικός Πρόξενος της Γαλλίας και διευθυντής του Γαλλικού Ινστιτούτου Θεσσαλονίκης, Philippe Ray.