Μυρσίνη Ζορμπά: Θλίψη στην πολιτική κηδεία της - Ο συγκινητικός επικήδειος του Αλέξη Τσίπρα

Στον προαύλιο χώρο του ΣΦΕΑ, στο Πάρκο Ελευθερίας, (πρώην ΕΑΤ-ΕΣΑ), τελέστηκε η πολιτική κηδεία για τη Μυρσίνη Ζορμπά. Στο τελευταίο αντίο πλήθος σύντροφοι και φίλοι έδωσαν το «παρών», ενώ τους επικήδειους εκφώνησαν ο Αλέξης Τσίπρας και ο σύντροφός της, Αντώνης Λιάκος. Η είδηση του θανάτου της έγινε γνωστή την Πέμπτη το βράδυ, μέσα από μία ανάρτηση στη σελίδα της στο Facebook. 

Η Μυρσίνη Ζορμπά γεννήθηκε στην Αθήνα το 1949, σπούδασε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και έκανε το μεταπτυχιακό της στη Φιλοσοφία του Δικαίου στο Πανεπιστήμιο Ρώμης La Sapienza. Το 2022 το ιστορικό πανεπιστήμιο έδωσε τιμητικά το όνομά της στην έδρα Νεοελληνικών Σπουδών. Υπήρξε μέλος του ΠΑΜ στον αντιδικτατορικό αγώνα, της Ελληνοευρωπαϊκής Κίνησης Νέων και της πρώτης έκδοσης του περιοδικού «Αντί».

Το 2000 εξελέγη ευρωβουλευτής με το ΠΑΣΟΚ. Συνεργάστηκε με τον πρώην πρωθυπουργό Κώστα Σημίτη ως διευθύντρια του πολιτικού γραφείου του. Το 2018 ανέλαβε το υπουργείο Πολιτισμού έπειτα από πρόσκληση του Αλέξη Τσίπρα.

«Η Μυρσίνη Ζορμπά ήταν μια γυναίκα που ήθελε να αλλάξει τον κόσμο, όπως πολλές και πολλοί της γενιάς της. Ήθελε όμως να τον αλλάξει με τα βιβλία, γιατί πίστευε ότι τα βιβλία είναι σαν τα ρόδια. Τα ανοίγεις και ξεπηδούν ιδέες και συναισθήματα. Τα βιβλία είναι πόρτες για να ανοίξεις και να δεις τον κόσμο. Όλη της η ζωή ήταν ευθυγραμμισμένη σε αυτή την ιδέα. Και ως εκδότρια, και ως δημιουργός του ΕΚΕΒΙ, την ενδιέφερε πώς τα βιβλία, η ανάγνωση, οι ιδέες και ο πολιτισμός θα φτάσουν εκεί που συνήθως δεν φτάνουν. Στις μειονεκτούσες περιοχές και στα ευάλωτα στρώματα.

Πίστευε ότι οι κοινωνικές ανισότητες και το κοινωνικό στίγμα διευρύνονται και παγιώνονται εξαιτίας της άνισης πρόσβασης στον κόσμο των ιδεών και της τέχνης. Η διευρυμένη πρόσβαση και η συμμετοχή στα πολιτισμικά δρώμενα ήταν και η κεντρική ιδέα όλων των παρεμβάσεών της, από την Ευρωβουλή, το δίκτυο για τα Δικαιώματα του Παιδιού, ως τη θητεία της στο Υπουργείο Πολιτισμού. Το όραμά της διατυπώθηκε σε δυο λέξεις: Πολιτισμική Δημοκρατία. Αυτές οι δυο λέξεις θα συνοδεύουν το όνομά της στη μνήμη μας» έγραψε ο Αντώνης Λιάκος σε ανάρτησή του.

Ο επικήδειος χαιρετισμός Αλέξη Τσίπρα

«Αποχαιρετούμε σήμερα, με οδύνη και σεβασμό, μία ξεχωριστή γυναίκα, μία σεμνή αγωνίστρια, μία φωτεινή προσωπικότητα: Τη συντρόφισσά μας Μυρσίνη Ζορμπά. Η Μυρσίνη μεγάλωσε στην Ηλιούπολη στα δύσκολα χρόνια του μετεμφυλιακού κράτους. Και από πολύ νωρίς, διάλεξε πλευρά. Τη δύσκολη πλευρά, να πορεύεται όχι με το ρεύμα αλλά με πυξίδα τα ιδανικά της. Την πλευρά των καταπιεσμένων, την πλευρά εκείνων που πρότασσαν το εμείς από το εγώ. Συνεπαρμένη από τη μεγάλη δύναμη των απελευθερωτικών ιδεών της Αριστεράς, αλλά και με περίσσια προσωπική αποφασιστικότητα.

Αυτές ήταν οι αποσκευές της το 1967 όταν 18 χρονών εντάχθηκε στις τάξεις του Πανελλήνιου Αντιδικτατορικού Μετώπου. Ήταν μία εμπειρία που τη σημάδεψε. Όχι μόνο για τη βιωματική ταύτιση με τις ιδέες της ανανεωτικής αριστεράς και τη δύσκολη πράξη της καθημερινής αντίστασης απέναντι σε ένα βάρβαρο καθεστώς- το οποίο τη συνέλαβε και την τιμώρησε.

Αλλά για τη μεγάλη ανάγκη σύνδεσης της δράσης -ακόμα και στις πιο αντίξοες συνθήκες- με τη διανοητική αναζήτηση, το θαρραλέο στοχασμό, την ανατροφοδότηση του πάθους για ελευθερία με ιδέες και αναφορές που το μετασχηματίζουν σε πολιτικό περιεχόμενο.

Αυτός ο μοναδικός συνδυασμός πολιτικής πρακτικής και νοητικής εγρήγορσης οδήγησε τη Μυρσίνη στο εκδοτικό εγχείρημα του Οδυσσέα, τη συμμετοχή στις οραματικές συλλογικότητες της μεταπολίτευσης, τη μετάφραση και έκδοση στην Ελλάδα των πρωτοπόρων στοχαστών της μαρξιστικής σκέψης- με κύριο σημείο αναφοράς τον Αντόνιο Γκράμσι.

Κάθε φορά που οι δυνάμεις της συντήρησης θα επιτίθενται στο ριζοσπαστικό φορτίο της Μεταπολίτευσης, η δική μας σκέψη θα επιστρέφει στην ευγενική φυσιογνωμία της Μυρσίνης και στο όραμά της για την πολιτισμική δημοκρατία. Όχι ως μία στενή θεωρητική σύλληψη, αλλά ως πολιτικό αίτημα με ριζοσπαστικό βάθος.

Απέναντι στην κυρίαρχη αντίληψη που για δεκαετίες θεωρούσε τον πολιτισμό μια πολυτέλεια για τις ελίτ, η Μυρσίνη έδωσε τη μεγάλη μάχη για ένα νέο υπόδειγμα: έναν πολιτισμό ανοιχτό και δυναμικό, έναν πολιτισμό που θα διαπερνά τη συλλογική μας καθημερινότητα, ένα πολιτισμό που θα αντιμετωπίζει τους ανθρώπους του, με όρους αξιοπρέπειας και εμπιστοσύνης.

Μια πολιτική για τον πολιτισμό που έχει το βλέμμα της στραμμένο στο μέλλον και όχι στην διαρκή ανακύκλωση των κουρασμένων κλισέ και τη στενόμυαλη λατρεία ενός αποστειρωμένου παρελθόντος. Και αυτό το όραμα το έκανε πράξη με έναν μοναδικό συνδυασμό: Μέσα και έξω από τους θεσμούς.

Συμμετέχοντας και πρωταγωνιστώντας σε θέσεις ευθύνης, αλλά ταυτόχρονα δημιουργώντας εναλλακτικά δίκτυα και πρωτοβουλίες που μετέτρεπαν το αίτημα της πολιτισμικής δημοκρατίας σε καθημερινή πρακτική. Πάντα όμως στο πλευρό των πολλών. Των καταπιεσμένων. Της κοινωνίας.

Για αυτό και σήμερα είμαστε τόσοι πολλές και πολλοί εδώ για να την αποχαιρετήσουμε, από διαφορετικούς χώρους και με διαφορετικές εμπειρίες. Γιατί η Μυρσίνη ήταν μια πολύπλευρη προσωπικότητα που σε κέρδιζε από την πρώτη στιγμή με το ευγενικό της χαμόγελο και το διεισδυτικό της βλέμμα. Με τη μοναδική της ευαισθησία και τη σπάνιά της εργατικότητα.

Αυτός ήταν ο συνδυασμός που σφράγισε το πέρασμά της από το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου, από το Δίκτυο για τα Δικαιώματα του Παιδιού, από την Ευρωβουλή, από τις μικρές και μεγάλες πρωτοβουλίες που είχαν στο επίκεντρό τους το διαρκές αίτημα για κοινωνική δικαιοσύνη και πολιτική ελευθερία.

Αυτός ο συνδυασμός σφράγισε και τη θητεία της στο υπουργείο Πολιτισμού -αυτό το πολύπαθο υπουργείο. Μία φωτεινή στιγμή προώθησης νέων και καινοτόμων αντιλήψεων, σύγκρουσης με τις δυνάμεις της αδράνειας και της αδιαφάνειας, οραματικού σχεδιασμού για τη δυνατότητα η χώρα μας να βιώσει μία νέα επανάσταση καλλιτεχνικής και πολιτισμικής δημιουργίας.

Η Μυρσίνη μας άφησε, τέλος, και κάτι μοναδικό, τις στιγμές που μας άφηνε. Ένα συγκλονιστικό -δεν μπορώ να βρω άλλη λέξη- κείμενο, όταν κλήθηκε να αναμετρηθεί με τον μεγαλύτερο φόβο, αυτόν που δεν βρίσκουμε τη λέξη να τον περιγράψουμε. Και η Μυρσίνη κατάφερε να τον περιγράψει με μία μόνο λέξη: "ανυπαρξία". Δείχνοντάς μας, όμως ταυτόχρονα, το δρόμο της αναμέτρησης με τον φόβο της ανυπαρξίας.

Μέσα από το παράδειγμά της. Κυρίως όμως μέσα από την σπουδαία ύπαρξή της. Μέσα από τη ζωή και το έργο της. Μια ύπαρξη που ταυτίστηκε με το ασίγαστο πάθος της δικαιοσύνης, με την προσήλωση στα οράματα της χειραφέτησης, με τη στοχαστική και συνάμα μαχητική στάση απέναντι στον κόσμο που μας περιβάλλει.

Αυτός ο πλούτος της ύπαρξής της. Αυτή η δύναμη των ιδεών –που όπως έγραψε και η ίδια "δεν σταματάει να υπάρχει" - Θα είναι ο μεγάλος μας σύμμαχος στις μεγάλες και στις μικρές μάχες που έχουμε μπροστά μας. Και γι’ αυτό της οφείλουμε αποχαιρετώντας τη, ένα μεγάλο ευχαριστώ». 

ΟΛΕΣ ΟΙ ΕΙΔΗΣΕΙΣ

• Διονύσης Σαββόπουλος: Τα νεότερα για την υγεία του καλλιτέχνη - Αναμένεται να λάβει εξιτήριο
• Γεωργούλης: Πότε αναμένεται η διαδικασία άρσης της ασυλίας του - Οι επικοινωνίες με τη Μέτσολα και τα επόμενα βήματα
• iPhone: Επιτήδειοι αποκλείουν τους χρήστες από τα κινητά τους - Τρία βήματα για να προστατευτείτε
• Έρχεται νέο κύμα κακοκαιρίας με βροχές και καταιγίδες - Η πρόγνωση από τον Κλέαρχο Μαρουσάκη
• Πέταξε η επιστροφή φόρου για πάνω από 10.000 οφειλέτες - Ερχονται ραβασάκια για τις 120 δόσεις

Διαβάστε ακόμη

Σκότωσαν τον πατέρα τους για 12.000 ευρώ - Πώς σκηνοθέτησαν το άγριο φονικό για να τη γλιτώσουν

Οι ομαδικοί τάφοι της Συρίας αποκαλύπτουν εγκλήματα χειρότερα των Ναζί - «Κόλαφος» Αμερικανός εισαγγελέας

Πρόστιμα συνολικού ύψους 5,5 εκατ. ευρώ σε οκτώ μεγάλες εταιρείες - Ποιες είναι

Ο γιος του Δημήτρη Ήμελλου δεν επιθυμεί πολύ κόσμο και κανάλια στην κηδεία του πατέρα του