Η τελευταία νύχτα του Πλάτωνα: Πάπυρος από τις στάχτες του Βεζούβιου αποκαλύπτει το τέλος του σπουδαίου φιλοσόφου

🕛 χρόνος ανάγνωσης: 3 λεπτά ┋ 🗣️ Ανοικτό για σχολιασμό

Στις τελευταίες ώρες του Πλάτωνα αναφέρονται αποκρυπτογραφημένα αποσπάσματα από έναν πάπυρο που θάφτηκε κάτω από στρώματα ηφαιστειακής τέφρας μετά την έκρηξη του Βεζούβιου το 79 μ.Χ.

Πρόκειται, όπως φαίνεται για μια ρηξικεύλευθη ανακάλυψη, μιας και διαπιστώθηκε ότι ο αρχαίος πάπυρος περιέχει μια προηγουμένως άγνωστη αφήγηση που περιγράφει πώς πέρασε το τελευταίο του βράδυ ο Ελληνας φιλόσοφος, αποκύλπτοντας πώς άκουγε μουσική από φλάουτο που έπαιζε μια Θρακιώτισσα σκλάβα, σύμφωνα με δημοσίευμα του Guardian.

Παρά το γεγονός ότι υπέφερε από πυρετό και βρισκόταν στα πρόθυρα του θανάτου, ο Πλάτωνας -ο οποίος ήταν γνωστός ως μαθητής του Σωκράτη και μέντορας του Αριστοτέλη, που πέθανε στην Αθήνα γύρω στο 348 π.Χ- είχε αρκετή διαύγεια ώστε να ασκήσει κριτική στη μουσικό για την έλλειψη ρυθμού της, σύμφωνα με το γραπτό.

Οι αποκωδικοποιημένες λέξεις υποδηλώνουν επίσης ότι ο τόπος ταφής του Πλάτωνα βρισκόταν στον καθορισμένο κήπο του στην Ακαδημία Αθηνών -το πρώτο πανεπιστήμιο στον κόσμο, που ίδρυσε δίπλα στο Μουσείο. Προηγουμένως, ήταν γνωστό μόνο σε γενικές γραμμές ότι θάφτηκε εντός της ακαδημίας.

Σε μια παρουσίαση των ευρημάτων της έρευνας στην Εθνική Βιβλιοθήκη της Νάπολης, ο καθηγητής Γκρατσιάνο Ρανόκια, του Πανεπιστημίου της Πίζας, ο οποίος ήταν επικεφαλής της ομάδας που αποκρυπτογράφησε τον πάπυρο, έκανε λόγο για ένα «εξαιρετικό αποτέλεσμα που εμπλουτίζει την κατανόησή μας για την αρχαία ιστορία». «Χάρη στις πιο προηγμένες διαγνωστικές τεχνικές απεικόνισης, είμαστε επιτέλους σε θέση να διαβάσουμε και να αποκρυπτογραφήσουμε νέες ενότητες κειμένων που προηγουμένως φαινόταν απρόσιτα», εξήγησε.

Ο Πλάτωνας πουλήθηκε ως σκλάβος στο νησί της Αίγινας

Το κείμενο αποκαλύπτει επίσης ότι ο Πλάτωνας πουλήθηκε ως σκλάβος στο νησί της Αίγινας, πιθανώς το 404 π.Χ. όταν οι Σπαρτιάτες κατέκτησαν το νησί, ή εναλλακτικά το 399 π.Χ., λίγο μετά το θάνατο του Σωκράτη.

«Μέχρι τώρα πιστευόταν ότι ο Πλάτωνας πωλήθηκε ως σκλάβος το 387 π.Χ. κατά τη διάρκεια της παραμονής του στη Σικελία στην αυλή του Διονυσίου Α΄ των Συρακουσών», είπε ο Ρανόκια. Σύμφωνα με τον ίδιο, το έργο της ομάδας του βρίσκεται ακόμα στα αρχικά του στάδια και ο πλήρης αντίκτυπος θα γίνει εμφανής μόνο τα επόμενα χρόνια.

Ο πάπυρος διατηρήθηκε σε μια πολυτελή βίλα στο Ερκολάνο και ανακαλύφθηκε το 1750, ενώ πιστεύεται ότι ανήκε στον πεθερό του Ιουλίου Καίσαρα. Με τα χρόνια, οι μελετητές προσπάθησαν να αποκρυπτογραφήσουν τα γραπτά που βρέθηκαν σε αυτή τη βίλα, γνωστή ως Βίλα των Παπύρων.

Ο Ντομένικο Καμάρντο, αρχαιολόγος στο Ερκολάνο -μια αρχαία ρωμαϊκή παραλιακή πόλη κοντά στην Πομπηία- συνέκρινε τον αντίκτυπο της έκρηξης του Βεζούβιου, με τη ρίψη της ατομικής βόμβας στην Χιροσίμα της Ιαπωνίας κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ηταν τέτοια η θερμότητα του πυροκλαστικού κύματος που παρήγαγε ο Βεζούβιος -πιστεύεται ότι ήταν μεταξύ 400C και 500C- που ο εγκέφαλος και το αίμα των θυμάτων έβρασαν αμέσως.