Εκκλησία|06.06.2020 12:53

O Άνθιµος λέει «όχι» στους µνηστήρες της Μητρόπολης

Μαρίνα Ζιώζιου

Η σκέψη που διατύπωσε πρόσφατα ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος Ιερώνυµος περί θέσπισης ορίου ηλικίας στους µητροπολίτες φαίνεται πως άνοιξε την όρεξη σε πολλούς ιεράρχες, οι οποίοι σαν άλλοι «µνηστήρες» εποφθαλµιούν τη δική τους... βασίλισσα Πηνελόπη, και συγκεκριµένα τον θώκο της συµπρωτεύουσας.

Γνωρίζοντας κάποιος τον Αρχιεπίσκοπο και διαβάζοντας πίσω από τις σκέψεις του, είναι ξεκάθαρο ότι ο Μακαριώτατος δεν επιθυµεί η Πολιτεία να είναι αυτή που θα θέτει ουσιαστικά όριο ηλικίας στους ιεράρχες και µε τον τρόπο αυτό να παραβιάζει το αυτοδιοίκητο της Εκκλησίας.

Ο Αρχιεπίσκοπος, προφανώς, εννοούσε ότι θα πρέπει να είναι η Εκκλησία αυτή που θα θέσει ως όριο τα 75 έτη στους µητροπολίτες και οι ίδιοι αυτοµάτως να υποβάλλουν την παραίτησή τους στη διάθεση της Ιεραρχίας της Ιεράς Συνόδου. Και αυτή µε τη σειρά της να κρίνει αν θα τις κάνει δεκτές ή όχι, µε βάση τη σωµατική και διανοητική τους κατάσταση ως προς την εκτέλεση των ποιµαντικών και διοικητικών τους καθηκόντων.

Ετσι, ο Προκαθήµενος της Ελλαδικής Εκκλησίας, άθελά του, άνοιξε και πάλι τη συζήτηση για το τι θα γίνει µε όλους τους γηραιούς ιεράρχες της Ελλαδικής Εκκλησίας.

21 πάνω από το όριο

Αξίζει να σηµειωθεί ότι οι ιεράρχες που υπερβαίνουν το 75ο έτος της ηλικίας τους είναι αυτήν τη στιγµή 21 στον αριθµό (!) και ένας εκ των γηραιοτέρων από αυτούς, που φαίνεται να αντιµετωπίζει κάποιες δυσκολίες κίνησης, είναι και ο µητροπολίτης Θεσσαλονίκης Ανθιµος.

Ο µητροπολίτης Ανθιµος είναι 86 ετών και εξελέγη µητροπολίτης το 2004 µε «µεταθετό» στη Μητρόπολη Θεσσαλονίκης, ως διάδοχος του τότε µητροπολίτη Θεσσαλονίκης Παντελεήµονος Β’, κατόπιν οριακής απόφασης της Ιεράς Συνόδου. Η µετάθεσή του στη Θεσσαλονίκη έγινε αφορµή µαζί µε την εκλογή των νέων µητροπολιτών για τις Μητροπόλεις Σερβίων-Κοζάνης, Ελευθερουπόλεως και Μεσογαίας να δηµιουργηθεί µεγάλη κρίση στις σχέσεις της Εκκλησίας της Ελλάδος µε το Οικουµενικό Πατριαρχείο. Ωστόσο, η κρίση εκτονώθηκε και η ζωή συνεχίστηκε…

Οπως η Θεσσαλονίκη είναι συµπρωτεύουσα της Ελλάδας, έτσι και η Μητρόπολή της θεωρείται «Συµβασιλεύουσα» της Αρχιεπισκοπής Αθηνών. Το καύχηµα, βεβαίως, κάθε µητροπολίτη Θεσσαλονίκης είναι ότι στα όρια της επαρχίας του αποκαλείται «Παναγιώτατος», ένα προνόµιο που δεν έχει ούτε ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος!

Ιστορικά η Μητρόπολη Θεσσαλονίκης προτιµά να εκπροσωπείται από έναν ήδη εκλεγµένο µητροπολίτη µε µετάθεσή του, η οποία πρέπει να εγκριθεί από το Οικουµενικό Πατριαρχείο. Το Φανάρι είναι αυτό που θα δώσει την ευλογία του για να πραγµατοποιηθεί το «µεταθετό».

Συνήθως οι µητροπολίτες των Νέων Χωρών (δηλαδή Ηπείρου, Κεντρικής, Ανατολικής και Δυτικής Μακεδονίας, Θράκης και Βορείου Αιγαίου, υπάγονται µεν στην πνευµατική δικαιοδοσία του Πατριαρχείου, αλλά έχουν παραχωρηθεί επιτροπικώς µε την Πατριαρχική Συνοδική Πράξη του 1928 στην Εκκλησία της Ελλάδος) είναι οι «µνηστήρες» της.

Αν, όµως, διεκδικήσει ένας µητροπολίτης των Παλαιών Χωρών να µετατεθεί στη Θεσσαλονίκη, σύµφωνα µε ερµηνείες του Κανονικού Δικαίου, δεν απαιτείται η έγκριση του Οικουµενικού Πατριαρχείου. Άλλοι πάλι θεωρούν ότι θα πρέπει να υπάρξει έγκριση του Φαναρίου.

Σε κάθε περίπτωση, µε τα δεδοµένα που υπάρχουν αυτήν τη στιγµή, το «µεταθετό» φέρονται να διεκδικούν έντονα δύο υποψήφιοι: ο µητροπολίτης Βεροίας, Ναούσης και Καµπανίας Παντελεήµων, ο οποίος είναι ήδη 75 ετών, και ο µητροπολίτης Λαγκαδά, Λητής και Ρεντίνης Ιωάννης, που είναι 62 ετών. Και οι δύο είχαν διατελέσει πρωτοσύγκελλοι στη Μητρόπολη Θεσσαλονίκης και επομένως γνωρίζουν καλά τα ποιμαντικά και άλλα θέματα της Μητρόπολης. Όπως και να κρίνει κανείς την υπόθεση, ο καθένας έχει τα δικά του χαρακτηριστικά που μπορούν να θεωρηθούν ως πλεονεκτήματα για τη μετάθεσή του στη Μητρόπολη.

Βέβαια, όπως είναι τα δεδοµένα σήµερα, ακόµη και αν ο Οικουµενικός Πατριάρχης Βαρθολοµαίος δώσει το «πράσινο φως» για να γίνει η εκλογή στη Μητρόπολη Θεσσαλονίκης διά «µεταθετού», θα ήθελε και θα προτιµούσε, προκειµένου να µη δυσαρεστήσει κανέναν, να είναι ένας ο υποψήφιος.

Επίσης, για τη συγκεκριµένη µητρόπολη είχαν ακουστεί διά «µεταθετού» και άλλα ονόµατα, όπως του µητροπολίτη Σερρών Θεολόγου και του µητροπολίτη Διδυµοτείχου, Ορεστιάδος και Σουφλίου Δαµασκηνού, οι οποίοι όµως είχαν διαψεύσει τις φήµες. Στην κούρσα της διαδοχής ακούγεται ότι συµµετέχουν, επίσης, ο µητροπολίτης Δηµητριάδος Ιγνάτιος, ο οποίος ανήκει στις Μητροπόλεις των Παλαιών Χωρών, ενώ έχει ακουστεί και το όνοµα του µητροπολίτη Μεσσηνίας Χρυσόστοµου.

Από επισκόπους ακούγεται πολύ έντονα στη Σύνοδο το όνοµα του αρχιγραµµατέα της Ιεράς Συνόδου, επισκόπου Ωρεών Φιλοθέου και από αρχιµανδρίτες, το όνοµα του π. Γρηγόριου Παπαθωµά, ο οποίος είναι και καθηγητής του Κανονικού Δικαίου στη Θεολογική Σχολή Αθηνών.

Διάψευση

Ωστόσο, όλα αυτά φαίνονται πρόωρα, καθότι, όταν αναπτύχθηκε φηµολογία περί παραιτήσεως του µητροπολίτη Ανθιµου για λόγους υγείας, ο ίδιος προέβη στην κατηγορηµατική διάψευσή τους.

Μάλιστα, ο µητροπολίτης Ανθιµος δηλώνει και προς τους συνεργάτες του και προς όλες τις κατευθύνσεις ότι στέκεται γερά στα πόδια του, έχοντας πλήρη κινητική ικανότητα και πνευµατική διαύγεια για να φέρει σε πέρας τα ποιµαντικά και διοικητικά του καθήκοντα. Εκκλησιαστικοί κύκλοι αναφέρουν ότι είναι δύσκολο η Ιερά Σύνοδος να αποφασίσει την αποστολή επιτροπής για να εξακριβώσει την πραγµατική του σωµατική και διανοητική κατάσταση, κάνοντας χρήση των σχετικών διατάξεων του Καταστατικού Χάρτη της Εκκλησίας της Ελλάδος.

Η Σύνοδος σέβεται ιδιαίτερα τον µητροπολίτη Θεσσαλονίκης Ανθιµο, ο οποίος ήταν ανάµεσα στους «ισχυρούς» που αναδείχθηκαν επί Αρχιεπισκόπου Σεραφείµ, µαζί µε τον µακαριστό Αρχιεπίσκοπο Χριστόδουλο και τον νυν Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυµο, και θεωρείται απίθανο η Εκκλησία να µη σεβαστεί την επιθυµία του.

Μόνο αν ο ίδιος ο µητροπολίτης Θεσσαλονίκης Ανθιµος αποφασίσει να παραιτηθεί, µόνο τότε, µπορεί να ανοίξει η σχετική συζήτηση για τη διαδοχή, καθώς οποιαδήποτε άσκηση πίεσης προς το πρόσωπό του για παραίτηση δεν θα γίνει και θα πέσει στο κενό!

Αρχιεπίσκοπος ΙερώνυμοςΜητροπολίτης Θεσσαλονίκης ΆνθιµοςΜητρόπολη ΘεσσαλονίκηςδιαδοχήΟικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος