Άγιον Όρος: Στον Άρειο Πάγο ο «εμφύλιος» στη μονή Εσφιγμένου

«Αυτή η ομάδα κατέλαβε διά της βίας την τότε διοίκηση της Μονής Εσφιγμένου και τα κτίριά της, εκδιώκοντας Εσφιγμενίτες μοναχούς και βιαιοπραγώντας εναντίον όσων διαφωνούσαν με τις ενέργειές τους…συνέστησαν απαγορευμένη ομάδα και διεξήγαγαν προσηλυτισμό και προπαγάνδα, κατά της Ορθόδοξης Εκκλησίας, εντός του Αγίου Όρους». Ο πανοσολογιότατος ηγούμενος της Μονής Εσφιγμένου, κ. Βαρθολομαίος, επικεφαλής της νόμιμης αδελφότητας, με σημερινές του δηλώσεις του στο ιστολόγιο της Μονής, εξαπολύει βαριές κατηγορίες σε βάρος των μοναχών που έχουν κλειδωθεί από τις αρχές της δεκαετίας του 1970 στο μοναστήρι και αρνούνται να την εγκαταλείψουν.

Το 2002 η Ιερά Επιστασία κήρυξε «παράνομη» και «σχισματική» την παλιά αδελφότητα, το 2005 η απόφαση κυρώθηκε από το Συμβούλιο της Επικρατείας και διατάχθηκε η αποβολή τους από το μοναστήρι. Δεκαπέντε χρόνια μετά την απόφαση του ΣτΕ και σχεδόν μισό αιώνα από την αφορμή, η «ιερή κόντρα» εξακολουθεί να πυροδοτεί εντάσεις και κατηγορίες εκατέρωθεν, ενώ η δικαστική διαμάχη έχει πλέον φτάσει στον Άρειο Πάγο. Όσο περνούν τα χρόνια γίνεται φανερό πως το ζήτημα της Μονής Εσφιγμένου δεν θα λυθεί δικαστικά ή πολιτικά, αλλά μόνο μέσα στους κόλπους της εκκλησίας.

Ο χρόνος μοιάζει να έχει σταματήσει στο 1972 όταν ο τότε Οικουμενικός Πατριάρχης Αθηναγόρας, συναντήθηκε με τον Πάπα της Ρώμης, Παύλο Στ΄. Οι ζηλωτές μοναχοί της Εσφιγμένου έκαναν λόγο για «θρησκευτική προδοσία», έπαψαν να μνημονεύουν τον Οικουμενικό Πατριάρχη και κλειδώθηκαν στο μοναστήρι υψώνοντας λάβαρα που γράφουν «Ορθοδοξία ή Θάνατος». Έκτοτε σημειώθηκαν σοβαρά, ως και αιματηρά επεισόδια, μεταξύ της παλιάς και της νέας αδελφότητας. Το 2006 οι μοναχοί χτυπήθηκαν με σιδερολοστούς και τον Ιούλιο του 2013 ζηλωτές πετούσαν βόμβες μολότοφ από το κονάκι στις Καρυές προς τον δικαστικό επιμελητή που πήγε να τους επιδώσει δικαστική απόφαση. Οι εικόνες με μοναχό να πετάει μολότοφ εναντίον πολιτών και αστυνομικών προκάλεσαν αλγεινή εντύπωση, ενώ για τις «ιερές μολότοφ» καταδικάστηκαν ο ηγούμενος των ζηλωτών Μεθόδιος και ο μοναχός Αντύπας σε βαριές ποινές, αλλά ο Άρειος Πάγος έκανε τον περασμένο Φεβρουάριο δεκτές τις αιτήσεις αναίρεσης που κατέθεσαν οι συνήγοροί τους.

Σήμερα, ο Άρειος Πάγος εξετάζει μια άλλη πτυχή της πολύκροτης υπόθεσης της Μονής Εσφιγμένου. Συγκεκριμένα, συζητούνται τρεις αιτήσεις αναστολής, σε ισάριθμες αποφάσεις του Εφετείου Θεσσαλονίκης που αφορούν στην κινητή και ακίνητη περιουσία της Μονής Εσφιγμένου.  Σύμφωνα με τις αποφάσεις αυτές, το κτιριακό συγκρότημα της υπό κατάληψης Μονής Εσφιγμένου, η γύρω έκταση 8.181 στρ., οι ναοί, οι ναΐσκοι, τα κελιά, οι σκήτες, τα ιερά κειμήλια, η βιβλιοθήκη με τους θησαυρούς της -9000 βιβλία και έντυπα διαφόρων ιστορικών περιόδων-, τα άμφια, αλλά και οι σφραγίδες και όλα τα κινητά ευρήματα, καθώς και το αρχείο εγγράφων που τηρήθηκαν τους τρεις τελευταίους αιώνες, μαζί και 6 οχήματα και δύο πλωτά σκάφη, πρέπει να αποδοθούν στη νέα αδελφότητα, που εδρεύει στο κονάκι της Καρυές.

«Οι αρχές του ελληνικού κράτους πρέπει να αναλάβουν τις ευθύνες τους και να διαφυλάξουν το Άγιον Όρος, όπως ορίζεται στο Ελληνικό Σύνταγμα και τον Καταστατικό Χάρτη του Αγίου Όρους. Το κράτος οφείλει να διαφυλάττει τους Αγιορείτες από τις επιθέσεις εξωγενών στοιχείων, καθώς και τα σύνορα του Αγίου Όρους, για να σταματήσει η ανεξέλεγκτη είσοδος των παρανόμων». Η θέση του κ. Βαρθολομαίου και της νέας αδελφότητας είναι ξεκάθαρη: πρέπει το ζήτημα να λύσει η ελληνική πολιτεία. «Για να καθυστερεί η εκκαθάριση της κατάληψης για τόσες δεκαετίες, εύλογο θα ήταν να υποθέσει κανείς πως η ύπαρξη ενός χώρου όπου δεν εφαρμόζονται οι νόμοι, με την κάλυψη μάλιστα ενός εθνικοθρησκευτικού μανδύα που «δικαιολογεί» τα πάντα, εξυπηρετεί παρασκηνιακά περισσότερους από μια μικρή ομάδα καταληψιών, για λόγους όπως π.χ. ξέπλυμα βρώμικου χρήματος, λαθρεμπόριο παντός είδους, απόκρυψη ποινικών εγκληματιών, κ.λ.π», αναφέρει ο κ. Βαρθολομαίος στις δηλώσεις του.

Πόσοι όμως είναι οι «καταληψίες» της Μονής και πόσοι οι «άλλοι»; Οι μεν πρώτοι υποστηρίζουν ότι 118 μοναχοί βρίσκονται εντός του ιστορικού μοναστηριού, ενώ η νόμιμη αδελφότητα αριθμεί μόλις 5 άτομα. «Ο αριθμός των παρανόμων δεν δικαιολογεί, ούτε νομιμοποιεί την παρανομία. Εντός του κατειλημμένου κεντρικού κτιρίου της Μονής εγκαταβιούν παρανόμως ως καταληψίες περίπου 35 άτομα και κάποια επιπλέον άτομα ως έμμισθοι φύλακες των χώρων κατάληψης και σωματοφύλακες…η αδελφότητα της Μονής μας αριθμεί σήμερα περί τα 25 άτομα, αριθμός ο οποίος αυξάνεται», απαντά ο κ. Βαρθολομαίος. Οι αριθμοί έχουν ίσως την μικρότερη σημασία στο ζήτημα της Μονής Εσφιγμένου. Και οι δύο πλευρές συγκεντρώνουν φανατικούς πιστούς που ανταλλάσσουν ακόμη και μεταξύ τους ύβρεις και κατηγορίες που δεν συνάδουν με το πνεύμα και το γράμμα της ορθόδοξης εκκλησίας γενικότερα και του Αγίου Όρους ειδικότερα. Κι επειδή η εκκρεμότητα παραμένει εδώ και σχεδόν μισό αιώνα, ίσως θα έπρεπε να αναζητηθούν άλλοι τρόποι επίλυσής του, μέσα στους κόλπους της εκκλησίας.

Ολόκληρη η συνέντευξη του πανοσολογιότατου ηγούμενου της Ιεράς Μονής Εσφιγμένου κ. Βαρθολομαίου εδώ.