Ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων στο πλευρό του Οικουμενικού Πατριάρχη για την Αγία Σοφία

Σε ηχηρή παρέμβαση για το μείζον ζήτημα της πρόθεσης της τουρκικής κυβέρνησης να μετατρέψει την Αγία Σοφία σε τέμενος προχώρησε σήμερα, Τετάρτη 8 Ιουλίου 2020, ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων Θεόφιλος.

Στη δήλωσή του ο κ. Θεόφιλος υπενθυμίζει την ιστορική σημασία της Αγίας Σοφίας ως κέντρο λατρείας των Χριστιανών που από τον 6ο αιώνα συνδέθηκε άρρηκτα με την ιστορία του Βυζαντίου.

«Εκφράζουμε τη βαθύτατη ανησυχία μας για τις πρόσφατες εκκλήσεις από μέλη της τουρκικής κυβέρνησης για αλλαγή του σημερινού καθεστώτος της Αγίας Σοφίας από μουσείο σε τζαμί» αναφέρει στη δήλωσή του.

Ο Μακαριώτατος επισημαίνει ότι ο ναός της του Θεού Σοφίας είναι αναμφίβολα ένα από τα σπουδαιότερα κλασικά μνημεία του παγκόσμιου πολιτισμού που αναδεικνύει την ανεκτικότητα και την ειρηνική συνύπαρξη των λαών.

Ταυτόχρονα, τονίζει ότι από την εμπειρία του στα Ιεροσόλυμα, την Ιερή Γη των τριών Αβρααμικών θρησκειών που συνυπάρχουν αρμονικά, είναι ένα καλό πρότυπο. Επομένως, η Αγία Σοφία θα πρέπει να διατηρήσει το μουσειακό της χαρακτήρα σαν παγκόσμιο πολιτισμικό μνημείο της UNESCO.

«Ημείς ως εμπεπιστευμένοι κληρονομίαν επί δύο χιλιάδας έτη αδιακόπτως εις Ιερουσαλήμ και την Αγίαν Γην, εις την οποίαν αι τρεις Μονοθειστικαί θρησκείαι ανάγουν την αρχήν αυτών εις τον Πατριάρχην Αβραάμ και έχουν ίσας αξιώσεις, επιμαρτυρούμεν το γεγονός ότι η προσβασιμότης προάγει την ειρήνην και τον αμοιβαίον σεβασμόν, εν ω η αποκλειστικότης προάγει την έριδα και την πικρίαν».

Εξάλλου το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων αγωνίζεται εδώ και αιώνες για τη διατήρηση των Χριστιανικών μνημείων έναντι οποιουδήποτε τα επιβουλεύεται.

«Ελπίζουμε και προσευχόμαστε, προς όφελος όλων των καλοπροαίρετων ανθρώπων, και για την Τουρκία ως έθνος με δυνατότητα να στρέψει όλη την περιοχή μας προς μια κατεύθυνση ανάπτυξης και αμοιβαίας συνύπαρξης, ότι το σημερινό καθεστώς της Αγίας Σοφίας θα γίνει σεβαστό και θα διαφυλαχθεί».

Πρόκειται για μια ανακοίνωση με ιδιαίτερο συμβολισμό. Ο Προκαθήμενος της Σιωνίτιδος Εκκλησίας συμπορεύεται με τη γραμμή που χάραξε ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος για την αλλαγή του status quo της Αγίας Σοφίας, γεγονός που λειτουργεί υπέρ της αναθέρμανσης των σχέσεων τους.

Αναλυτικά η δήλωση του Πατριάρχη Ιεροσολύμων

«It is with utmost seriousness that We express Our concern over recent calls from members of the Turkish government to alter the current status of the Hagia Sophia from a museum to a mosque.

This magnificent Byzantine Church structure, which captivates the world until today, has a history stretching even farther back into Christendom than the 6th century. Over the course of generations, the region and its people have passed through challenging times that have left painful memories. However, it has been to Turkey’s credit that for nearly 100 years it has administered the Hagia Sophia as a museum in order to maintain an extent of neutrality over the site. Subsequently, people from all over the world and from every background are able to enjoy its spiritual, architectural, and historical splendor.

Furthermore, museum status, i.e. indiscriminate accessibility, to Hagia Sophia has bore fruit where there otherwise could have been further contention. Hagia Sophia today remains a symbol of tolerance. Some may find spiritual refreshment within its boundaries, others may be inspired by its testament to human accomplishment, and others may view it through individual prisms of meaning. However, this array of outcomes does the best possible justice to the site, which without question was always intended to inspire awe and to glorify Almighty God.

As stewards of sacred heritage in Jerusalem and the Holy Land, for nearly 2,000 uninterrupted years, in a land over which three Abrahamic faiths lay equal claim, We strongly attest to the fact that accessibility promotes peace and mutual respect, whereas attitudes of exclusivity promote conflict and bitterness. We hope and pray, for the benefit of all people of good will, and for Turkey as a nation with the potential to influence our entire region down a path of growth and mutual co-existence, that the present status of the Hagia Sophia is respected and preserved.

THEOPHILOS III

PATRIARCH OF JERUSALEM»

Ακολουθεί ανεπίσημη μετάφραση της δήλωσης του Πατριάρχη Ιεροσολύμων:

«Εκφράζουμε τη βαθύτατη ανησυχία μας για τις πρόσφατες εκκλήσεις από μέλη της τουρκικής κυβέρνησης για αλλαγή του σημερινού καθεστώτος της Αγίας Σοφίας από μουσείο σε τζαμί.

Αυτό το μεγαλειώδες βυζαντινό εκκλησιαστικό οικοδόμημα, το οποίο καθηλώνει τον κόσμο μέχρι σήμερα, έχει ιστορία που ανάγεται πολύ πίσω στη χριστιανοσύνη, από τον 6ο αιώνα. Επί πολλές γενεές, η περιοχή και ο λαός της έχει περάσει δύσκολες εποχές που έχουν αφήσει οδυνηρές αναμνήσεις. Ωστόσο, είναι προς τιμήν της Τουρκίας που για σχεδόν 100 χρόνια έχει διαχειριστεί την Αγία Σοφία ως μουσείο για να διατηρήσει έναν βαθμό ουδετερότητας στον χώρο. Ακολούθως, άνθρωποι από όλο τον κόσμο και από κάθε προέλευση μπορούν να απολαύσουν το πνευματικό, αρχιτεκτονικό και ιστορικό μεγαλείο του.

Επιπλέον, το καθεστώς μουσείου, δηλαδή προσβασιμότητας άνευ διακρίσεων, στην Αγία Σοφία έχει αποδώσει καρπούς εκεί όπου διαφορετικά θα υπήρχε διαιώνιση της έριδας. Η Αγία Σοφία σήμερα παραμένει σύμβολο ανεκτικότητας. Μερικοί μπορεί να βρουν πνευματική αναζωογόνηση μέσα στο εσωτερικό της. Άλλοι μπορεί να εμπνευστούν από την ανθρώπινη πρόοδο της οποίας αποτελεί απόδειξη, και άλλοι μπορεί να τη νοηματοδοτήσουν μέσα από το προσωπικό τους πρίσμα. Ωστόσο αυτές οι διαφορετικές εκδοχές αντικατοπτρίζουν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τον ρόλο του χώρου, που αναμφίβολα προοριζόταν πάντα για να εμπνέει δέος και να δοξάζει τον Παντοδύναμο Θεό.

Ως θεματοφύλακες της ιερής κληρονομιάς της Ιερουσαλήμ και των Αγίων Τόπων, επί σχεδόν 2.000 συναπτά έτη, σε έναν τόπο όπου τρεις Αβρααμικές θρησκείες έχουν ίσες αξιώσεις, εκφράζουμε την ισχυρή πεποίθησή μας ότι η προσβασιμότητα προάγει την ειρήνη και τον αμοιβαίο σεβασμό, ενώ η αποκλειστικότητα προάγει την σύγκρουση και την πικρία. Ελπίζουμε και προσευχόμαστε, προς όφελος όλων των καλοπροαίρετων ανθρώπων, και για την Τουρκία ως έθνος με δυνατότητα να στρέψει όλη την περιοχή μας προς μια κατεύθυνση ανάπτυξης και αμοιβαίας συνύπαρξης, ότι το σημερινό καθεστώς της Αγίας Σοφίας θα γίνει σεβαστό και θα διαφυλαχθεί.

ΘΕΟΦΙΛΟΣ Γ΄

ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ ΙΕΡΟΣΟΛΥΜΩΝ».