Νέα «µάχη» του Μετσόβιου για τη σωτηρία του Ναού της Αναστάσεως

Η διεπιστηµονική οµάδα του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου που είχε την ευθύνη του έργου αποκατάστασης του Ιερού Κουβουκλίου του Παναγίου Τάφου στα Ιεροσόλυµα διοργάνωσε µε επιτυχία πριν από λίγες ηµέρες το 1ο ∆ιεθνές Συνέδριο για την «Καινοτόµο, ∆ιεπιστηµονική, Ψηφιακή ∆ιατήρηση της Πολιτιστικής Κληρονοµιάς», παρουσία 350 συνέδρων από 22 χώρες, προβάλλοντας την ελληνική τεχνογνωσία σε όλον τον κόσµο και ορίζοντας τις µελλοντικές τάσεις στην προστασία µνηµείων.

Στο συνέδριο παρουσιάστηκαν το µεγαλεπήβολο έργο της αποκατάστασης του σηµαντικότερου µνηµείου της Χριστιανοσύνης στη διεθνή κοινότητα, καθώς και οι τεχνικές δυσκολίες που αντιµετώπισε η «ντριµ τιµ» του ΕΜΠ. Οι «εύθραυστες» ισορροπίες που έπρεπε να κρατήσουν οι Ελληνες επιστήµονες ακροβατώντας µεταξύ τριών χριστιανικών κοινοτήτων, των Φυλάκων του Παναγίου Τάφου στην Ιερουσαλήµ, δεν ήταν εύκολη υπόθεση. Ταυτόχρονα, σύµφωνα µε την επιστηµονικά υπεύθυνη του έργου, την καθηγήτρια του ΕΜΠ και πρόεδρο της αντιπροσωπείας του Τεχνικού Επιµελητηρίου Ελλάδας, Τώνια Μοροπούλου, η οµάδα της έχει ήδη ετοιµάσει και καταθέσει µελέτη για την ολοκληρωτική παρέµβαση αποκατάστασης στον Ναό της Αναστάσεως στην «Αγία Γη».

«Μήνυµα ενότητας»

Ο σηµαντικότερος λατρευτικός χώρος παγκοσµίως είναι απαραίτητο να δεχθεί τις ευεργετικές και εξειδικευµένες παρεµβάσεις προκειµένου να εξασφαλιστεί η απρόσκοπτη µακροηµέρευσή του. Η οµάδα του ΕΜΠ έκανε ένα έργο για το οποίο µιλά όλη η ανθρωπότητα, και αυτό το πέτυχε, όπως εξηγεί η Τ. Μοροπούλου, «γιατί συνεργαστήκαµε πολύ καλά όχι µόνο µεταξύ µας, αλλά και µε το Ελληνορθόδοξο Πατριαρχείο Ιεροσολύµων, τον Πατριάρχη Θεόφιλο, τον Κουστωδό του Τάγµατος των Φραγκισκανών Φραντσέσκο Πατόν και τον Αρµένιο Πατριάρχη στα Ιεροσόλυµα Νουρχάν Μανουγκιάν. Είναι το µεγάλο µήνυµα της ενότητας του χριστιανικού κόσµου. Ωστόσο, η αγωνία µας σήµερα συνδέεται µε την αειφορία του έργου. Εχουµε την απόλυτη πεποίθηση ότι, όπως πήραν την ιστορική απόφαση να κάνουν αυτό το έργο, θα αποφασίσουν έγκαιρα γιατί είναι επείγον να προχωρήσουν και µε τον Ναό της Αναστάσεως».

Το έργο της αποκατάστασης του Ιερού Κουβουκλίου κόστισε, όπως είχε προϋπολογιστεί, 3 εκατ. ευρώ και εξάντλησε το 15% των πιθανών υπερβάσεων, διότι στην Ιερουσαλήµ οι υποδοµές του εργοταξίου που υποχρεωτικά προµηθεύτηκε η επιστηµονική οµάδα ήταν ακριβότερες από τις ευρωπαϊκές τιµές. Χρηµατοδοτήθηκε κατά το 1/3 από το Παγκόσµιο Ταµείο Μνηµείων, µε τη µεγάλη χορηγία της Μίκα Ερτεγκούν, και κατά τα 2/3 µέσω χορηγιών από Ελλάδα, Ρωσία, Ιορδανία, Παλαιστίνη, Τσεχία, Κύπρο.

Το δεύτερο έργο που αφορά όλο τον Ναό της Αναστάσεως, η οµάδα του ΕΜΠ το προϋπολόγισε στα 6 εκατ. ευρώ – ποσό ναι µεν δυσθεώρητο, αλλά ήδη τα πρώτα χρήµατα έχουν βρεθεί! Σύµφωνα µε ασφαλείς πληροφορίες, µετά την ολοκλήρωση της αποκατάστασης του Παναγίου Τάφου, το Βατικανό επέδειξε τεράστιο ενδιαφέρον για το συγκεκριµένο έργο και τη συνέχισή του, ενώ υπάρχει µια χορηγία προς την Κουστωδία που αγγίζει το 1 εκατ. ευρώ, όπου το µισό προορίζεται για τη χρηµατοδότηση του Ναού της Αναστάσεως.

Η µελέτη που παρέδωσε η οµάδα των Ελλήνων επιστηµόνων αφορά πλέον όλον τον υπόγειο χώρο της Ροτόντας στον Ναό της Αναστάσεως, µε σκοπό την υποστύλωση και ενίσχυση των υπαρχουσών θεµελιώσεων του Ιερού Κουβουκλίου, την κατασκευή των απαραίτητων δικτύων παροχέτευσης οµβρίων και αποχέτευσης λυµάτων και τη συντήρηση του δαπέδου. Μάλιστα, οι επιστήµονες εγκατέστησαν πολυαισθητήρες για να καταγράφουν τη συµπεριφορά του µνηµείου σε όλα τα φορτία.

Η επιτυχία του εγχειρήµατος της αποκατάστασης του µνηµείου έχει προσφέρει στην οµάδα των επιστηµόνων του ΕΜΠ διεθνή αναγνώριση. Η επιλογή τους δεν ήταν καθόλου τυχαία, καθώς είχαν φέρει εις πέρας µια σειρά από συνεργασίες σε µεγάλα έργα προστασίας πολιτιστικής κληρονοµιάς στη Μεσόγειο και όχι µόνο.

Τα µνηµεία της Ιταλίας, από την αρχαία Ελέα µέχρι τα ενετικά κτίρια της Βενετίας, η Αγία Σοφία στην Κωνσταντινούπολη, µεσαιωνικές πόλεις και τείχη από τη Ρόδο µέχρι την Κύπρο αποτέλεσαν τον προποµπό που τους οδήγησε στην Ιερουσαλήµ. Ηταν και είναι οι συνδετικοί κρίκοι της «Ιερής Πόλης» µε την Ευρώπη, την Ασία και την Αφρική.

Ενδεικτικό της απήχησης, εκτός από το ντοκιµαντέρ που γύρισε το «National Geographic», είναι και η προσέλευση του κόσµου στην έκθεση που πραγµατοποιήθηκε στην Ουάσιγκτον των ΗΠΑ. Η ψηφιακή έκθεση προηγµένης τεχνολογίας «Ο Πανάγιος Τάφος: Το µνηµείο και το έργο» στη συνέχεια µεταφέρθηκε πιο εµπλουτισµένη στο Βυζαντινό Μουσείο της Αθήνας, όπου και θα παραµείνει µέχρι τις 30 Ιανουαρίου. Στη συνέχεια θα ταξιδέψει στην Κύπρο, ενώ ενδιαφέρον έχουν εκδηλώσει το Μουσείο του Βατικανού και διάφορες χώρες, όπως η Αγγλία, η Γαλλία, η Ρωσία και η Αρµενία, προκειµένου να µπορεί ο κόσµος να έχει επαφή διαδραστικά µε το έργο και το µνηµείο