Πατριάρχης Πάντων των Αρμενίων, Καρεκίν Β’: Η απάντησή µας στη Γενοκτονία είναι η Ανάσταση της ζωής των λαών µας

Φέτος συμπληρώνεται ένας αιώνας από την έναρξη της τελικής φάσης της Γενοκτονίας κατά των ελληνορθόδοξων πληθυσµών της Οθωµανικής Αυτοκρατορίας.

Ο Πατριάρχης Πάντων των Αρµενίων, Καρεκίν Β’, σε αποκλειστική συνέντευξή του στο «Εθνος της Κυριακής» στέλνει ένα ηχηρό µήνυµα για τα 100 χρόνια από τη θλιβερή-µαύρη επέτειο της θηριωδίας των Νεότουρκων.

«Η απάντησή µας στη Γενοκτονία είναι η Ανάσταση της ζωής των λαών µας και η πρόοδος των πατρίδων µας µε σκοπό να έχουν ένα ισχυρό µέλλον» αναφέρει χαρακτηριστικά ο Προκαθήµενος της Αποστολικής Εκκλησίας της Αρµενίας.

Το έτος 2015, όταν ο αρµενικός λαός τίµησε τους Μάρτυρες της Γενοκτονίας µε αφορµή τη συµπλήρωση 100 χρόνων, η Εθνοσυνέλευση της ∆ηµοκρατίας της Αρµενίας αναγνώρισε και τη Γενοκτονία των Ελλήνων.

Οπως σηµειώνει ο Πατριάρχης, «τα πλήγµατα κατά των Αρµενίων, των Ελλήνων και άλλων χριστιανικών πληθυσµών της Τουρκίας δεν θα θεραπευθούν µέχρις ότου η παγκόσµια κοινότητα αναγνωρίσει τη Γενοκτονία του 1915-1923 ως ένα σώµα».

Είναι αλήθεια πως Ελλάδα και Αρµενία διατηρούν ένα εξαιρετικό επίπεδο διµερών σχέσεων λόγω των µακραίωνων δεσµών των δύο λαών, που αναπτύχθηκαν στη βάση της κοινής κουλτούρας, θρησκείας και παραδόσεων, αλλά και της παρουσίας πολυπληθών οµογενειακών κοινοτήτων στις δύο χώρες.

Απόδειξη αυτών των δεσµών ήταν και η παρουσία του υφυπουργού Εξωτερικών, Μάρκου Μπόλαρη, κατά την επίσκεψη του Προκαθηµένου της Αποστολικής Εκκλησίας της Αρµενίας, που πραγµατοποιήθηκε για πρώτη φορά την προηγούµενη εβδοµάδα στην Κρήτη. Αξίζει να σηµειωθεί ότι η Εκκλησία της Αρµενίας ανήκει στις αρχαίες ανατολικές Εκκλησίες  και δεν τελεί σε κοινωνία µε την Ορθόδοξη Εκκλησία.

Μακαριώτατε, ήταν η πρώτη φορά που επισκεφθήκατε την Ελλάδα. Ποιοι ήταν οι λόγοι που σας οδήγησαν στο να επιλέξετε το Ηράκλειο Κρήτης και την εκεί µικρή αρµενική κοινότητα και όχι τις πιο πολυπληθείς, όπως σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη;

Με µεγάλη ικανοποίηση επιστρέψαµε στην Αγία Εδρα της Αρµενικής Εκκλησίας, στο Ετσµιατζίν, µετά την πατριαρχική περιοδεία που πραγµατοποιήσαµε στην Κρήτη από τις 4 έως τις 7 Μαΐου. Ο βασικός σκοπός της επισκέψεώς µας ήταν οι εκδηλώσεις που διοργάνωσε η αρµενική παροικία του Ηρακλείου, σε συνεργασία µε την Ιερά Αρχιεπισκοπή Κρήτης και την Περιφέρεια Κρήτης, µε αφορµή τη συµπλήρωση 350 χρόνων από την ίδρυση της αρµενικής εκκλησίας Αγιος Ιωάννης ο Πρόδροµος στην περιοχή Καµαράκι, που θεωρείται η αρχαιότερη αρµενική εκκλησία που σώζεται στην Ευρώπη. Η επιθυµία µας ήταν να επισκεφθούµε την Κρήτη για να φέρουµε την ευλογία µας και τα συγχαρητήριά µας προς την αρµενική παροικία που υπάρχει σε αυτό το πανέµορφο µέρος της Ελλάδος και µάλιστα σε αυτό συνέβαλαν οι ελληνικές κρατικές Αρχές.

Επί αιώνες οι απόγονοι του αρµενικού λαού τελούν υπό την προστασία και τη σκέπη της εκκλησίας του Αγίου Ιωάννου του Προδρόµου και -αν και ολίγοι- διατηρούσαν και διατηρούν άθικτες την εθνική τους ταυτότητα και πίστη τους. Αυτό είναι εύκολο στις µεγάλες διασπορές, όχι όµως σε µια µικρή παροικία.

Αυτή η επέτειος ήταν ένα σηµαντικό γεγονός για όλους εµάς και δεν ήταν τυχαίο ότι πολλοί πιστοί από διάφορες χώρες έδωσαν ένα ηχηρό και δυναµικό «παρών» µε την παρουσία τους.  Ταυτόχρονα, ο εορτασµός αυτός αποτελεί νέο σταθµό για την ιστορία της αρµενικής κοινότητας της Κρήτης. Εµείς αποδίδουµε µεγάλη σηµασία στη συγκεκριµένη επίσκεψη και θεωρούµε ότι αυτή θα βοηθήσει για την περαιτέρω εξέλιξη της εκκλησιαστικής και εθνο-πολιτιστικής ζωής της παροικίας. Γι’ αυτό και φέραµε µαζί µας τα ιερά λείψανα του Αγίου Ιωάννου του Προδρόµου προς προσκύνηση των πιστών.

Η προσευχή µας είναι να έχει το χέρι Του ο Θεός πάνω σε αυτόν τον ευλογηµένο τόπο και όσους ζουν εδώ. Οσον αφορά στη µέλλουσα επίσκεψή µας στην Αθήνα, θέλουµε να σηµειώσουµε ότι µε ικανοποίηση δεχθήκαµε την πρόσκληση των κρατικών Αρχών της Ελλάδος, µέσω του υφυπουργού Εξωτερικών, κ. Μάρκου Μπόλαρη, και των ιεραρχών των εν Ελλάδι Αρµενίων Ορθοδόξων. Με τη βοήθεια του Θεού ελπίζουµε ότι θα πραγµατοποιήσουµε αυτήν την επίσκεψη στο εγγύς µέλλον.

Εκ µέρους της ελληνικής κυβέρνησης σας υποδέχτηκε στο αεροδρόµιο ο υφυπουργός Εξωτερικών, Μάρκος Μπόλαρης. Ηταν µια γόνιµη συνάντηση και ποια θέµατα βρέθηκαν στο επίκεντρο της συζήτησής σας;

Η θερµή υποδοχή πιστεύω ότι οφείλεται στη µακρά φιλία του ελληνικού και του αρµενικού λαού. Λαµπρή απόδειξη αυτής ήταν και η συµβολή των ελληνικών κρατικών Αρχών για την κάλυψη της επίσκεψής µας και της συνοδείας µας, αλλά και η αδιάκοπη παρουσία του κ. Μπόλαρη, µε τον οποίον είχαµε και κατ’ ιδίαν συνάντηση. ∆ιαπιστώσαµε πως η φιλία ανάµεσα στους δύο λαούς συνεχίζεται και ενδυναµώνεται και σήµερα.

Ο θεολογικός διάλογος των δύο Εκκλησιών ολοκληρώθηκε το 1993 µε συγκεκριµένες προτάσεις και συµπεράσµατα. Πού βρισκόµαστε σήµερα και τι µέλλει γενέσθαι;

Η Συµφωνία του Σαµπεζύ του 1993, η οποία αποτελεί προϊόν του θεολογικού διαλόγου από το 1964 µέχρι το 1993 µεταξύ των δύο οικογενειών της Ορθοδόξου Εκκλησίας -της Βυζαντινής Ορθόδοξης Εκκλησίας αφενός και των αρχαίων ανατολικών Εκκλησιών αφετέρου-, συνιστά σπουδαία πρόοδο προς την ένωση της Εκκλησίας του Χριστού.

Πιστεύετε ότι ο διάλογος αυτός θα βοηθήσει τους λαούς και το ποίµνιο να κατανοήσουν τη διαφορετικότητα αλλά και τις οµοιότητες που έχουν µεταξύ τους και θα οδηγήσει σε συνεργασία και αρµονική συµβίωση µεταξύ των διαφορετικών κοινοτήτων;

Οι διάλογοι των Εκκλησιών έχουν ως βασικό σκοπό να κατανοήσει καλύτερα ο ένας τον άλλον ώστε να δηµιουργηθεί µια πιο ευχάριστη και χωρίς φανατισµό ατµόσφαιρα, γεγονός που θα αποτελέσει ευλογία για όλους.

Τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότερες µεγάλες ευρωπαϊκές χώρες αναγνωρίζουν επίσηµα τη Γενοκτονία των Αρµενίων από τους Τούρκους στις αρχές του 20ού αιώνα. Είναι µια δικαίωση για τα θύµατα και τις οικογένειές τους; Θα βοηθήσει ώστε και η Τουρκία να αλλάξει θέση σε αυτό το ζήτηµα;

Πράγµατι, τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότερα κράτη αναγνωρίζουν τη Γενοκτονία των Αρµενίων. Με αυτόν τον τρόπο τα κράτη δείχνουν την αφοσίωσή τους στις αξίες της φιλανθρωπίας, της ειρήνης, της θεοδότου ζωής και της ελευθερίας. Πιστεύουµε ότι ο πόλεµος κατά της αληθείας δεν έχει µακρύ δρόµο. Θέλω να επισηµάνω ότι τα τελευταία χρόνια παρατηρούµε µια θετική αλλαγή στην τουρκική νοοτροπία. Ορισµένοι µορφωµένοι ηγέτες του τουρκικού κόσµου αρχίζουν να βγαίνουν από την επιρροή του τουρκικού κρατικού µηχανισµού, όπως ο Τανέρ Ακσάµ και άλλοι. Αυτό είναι πολύ θετικό.

Φέτος συµπληρώνονται 100 χρόνια από τη θλιβερή-µαύρη επέτειο της θηριωδίας των Νεότουρκων. Ενας αιώνας από την έναρξη της τελικής φάσης της Γενοκτονίας κατά των ελληνορθόδοξων πληθυσµών της Οθωµανικής Αυτοκρατορίας. Ποιο είναι το µήνυµά σας;

Το έτος 2015, όταν ο αρµενικός λαός τίµησε τους Μάρτυρες της Γενοκτονίας µε αφορµή τη συµπλήρωση 100 χρόνων, η Εθνοσυνέλευση της ∆ηµοκρατίας της Αρµενίας αναγνώρισε και τη Γενοκτονία των Ελλήνων. Τα πλήγµατα κατά των Αρµενίων, των Ελλήνων και άλλων χριστιανικών πληθυσµών της Τουρκίας δεν θα θεραπευθούν µέχρις ότου η παγκόσµια κοινότητα αναγνωρίσει τη Γενοκτονία του 1915-1923 ως ένα σώµα. Η απάντησή µας στη Γενοκτονία είναι η Ανάσταση της ζωής των λαών µας και η πρόοδος των πατρίδων µας, µε σκοπό να έχουν ένα ισχυρό µέλλον.

Ποιες είναι οι σχέσεις της Αρµενίας µε την Τουρκία;

Η Αρµενία και η Τουρκία δεν έχουν σήµερα διπλωµατικές σχέσεις και τα σύνορα είναι κλειστά. Η Τουρκία συνεχίζει να έχει αρνητική στάση έναντι της Αρµενίας.

Η Μέση Ανατολή αποτελεί µια πολύ ευαίσθητη περιοχή και εστία συγκρούσεων και διενέξεων. Κατά τη γνώµη σας υπάρχει κίνδυνος να γενικευθεί η ένταση που επικρατεί και ευρύτερα σε άλλες χώρες της Ανατολικής Μεσογείου;

Ζούµε σε έναν κόσµο αβεβαιότητας, εθνικισµού, εθνοφοβίας και εχθρότητας. Η κατάσταση αυτή απαιτεί σοβαρή και κοπιώδη εργασία των πολιτικών και θρησκευτικών ηγετών των ισχυρών κρατών, για να φέρουν την ανθρωπότητα προς µια ζωή ειρήνης. Απευθύνουµε την προσευχή µας προς τον Θεό, ώστε να χαρίσει ειρήνη σε όλο τον κόσµο.

Ποιες είναι οι εντυπώσεις σας από την επίσκεψή σας στην Ελλάδα; Θα θέλατε να στείλετε ένα µήνυµα στους αναγνώστες µας;

Η Ελλάδα, ο ελληνικός λαός, ο πλούσιος πολιτισµός της και οι αξίες που πρεσβεύει δεν είναι άγνωστες σε εµάς. Συχνά στις περιοδείες µας, σε διάφορα µέρη του κόσµου, είχαµε επαφές µε τις ελληνικές παροικίες. Οι λίγες ηµέρες που περάσαµε στην Κρήτη εµπλούτισαν την άποψή µας για τον ελληνικό λαό. Απευθύνουµε την προσευχή µας προς τον Θεό υπέρ της Ελλάδος και του λαού της, ζητώντας από τον Κύριο να τη διαφυλάξει σε ειρήνη και πρόοδο, και ευχόµαστε να συνεχίσει να υπάρχει πάντα ένα πνεύµα αδελφότητας µεταξύ Αρµενίας και Ελλάδος.