Οι 7 στιγμές που ο ελληνικός λαός «έβγαλε το καπέλο» στον Σωτήρη Τσιόδρα

Είναι ο άνθρωπος που χρειαζόμασταν περισσότερο από κάθε άλλον σε αυτή τη συγκυρία

🕛 χρόνος ανάγνωσης: 9 λεπτά ┋

Το απόγευμα της Τρίτης 26/5 ο καθηγητής Λοιμωξιολογίας και εκπρόσωπος του υπουργείου Υγείας για τον κορονοϊό Σωτήρης Τσιόδρας και ο υφυπουργός Πολιτικής Προστασίας Νίκος Χαρδαλιάς, πραγματοποίησαν την τελευταία τους - προς ώρας - κοινή ζωντανή ενημέρωση για την εξέλιξη της πανδημίας και των μέτρων στη χώρα μας. Όπως θα περίμενε κανείς, η ατμόσφαιρα ήταν συναισθηματικά φορτισμένη, καθώς αυτοί οι δύο άνθρωποι σήκωσαν, σε μια πρωτοφανή δύσκολη συγκυρία, το βάρος της ενημέρωσης του ελληνικού λαού.

Η τοποθέτηση του Σωτήρη Τσιόδρα σε αυτή την τελευταία ζωντανή του παρουσία προκάλεσε για ακόμη μία φορά ποικίλα συναισθήματα, κυρίως ευγνωμοσύνης και θαυμασμού στους πολίτες, οι οποίοι με τη σειρά τους είπαν το δικό τους «ευχαριστώ» στον άνθρωπο που με ηρεμία, ταπεινότητα και γνώση, τους έδινε καθημερινά τις τελευταίες επιστημονικές πληροφορίες για την εξέλιξη της πανδημίας.

Αυτή, ωστόσο, δεν ήταν ούτε η πρώτη ούτε και η τελευταία φορά που ο ελληνικός λαός, στη συντριπτική του πλειοψηφία, «έβγαλε το καπέλο» πρώτα στον άνθρωπο κι έπειτα στον καθηγητή Σωτήρη Τσιόδρα. Ας τις δούμε παρακάτω αναλυτικά.

Οι συνάδελφοι και τα fake news

Μία από τις ελάχιστες φορές που παρακολουθήσαμε σε live μετάδοση τον κ. Τσιόδρα να μιλά με έντονο ύφος, ήταν όταν ο καθηγητής αναγκάστηκε να απαντήσει σε συναδέλφους του, οι οποίοι έστελναν επιστολές προς την επιτροπή εμπειρογνωμόνων του υπουργείου Υγείας για τον κορονοϊό, υποστηρίζοντας ότι είναι απειροελάχιστα τα τεστ ανίχνευσης του ιού και ότι ο έλεγχος δεν αποδίδει την πραγματική εικόνα της διασποράς στην κοινότητα. Τότε, ο κ. Τσιόδρας ήταν αμείλικτος, κάνοντας λόγο για fake news.

«Ακούγονται πολλά σχετικά με την εικόνα της πορείας της επιδημίας στην πατρίδα μας. Ακούγονται πολλά από κάποιους έγκριτους συναδέλφους οι οποίοι αποστέλλουν επιστολές με δραματικές εκκλήσεις στην πολιτική ηγεσία του τόπου στις οποίες μιλούν με ανακρίβειες και διαδίδουν fake news σχετικά με τη διασπορά της νόσου όσον αφορά τον γενικό πληθυσμό δηλαδή πως γίνονται απειροελάχιστα τεστ και πως οδηγούμαστε σε κατάσταση Ιταλίας», είχε σημειώσει τότε χαρακτηριστικά, κάνοντας παράλληλα έκκληση να «μην περνούν λάθος μηνύματα στον πληθυσμό και να προξενούν μία επιδημία φόβου και πανικού».

Για τους ηλικιωμένους συμπολίτες μας

Στις πρώτες ημέρες της καραντίνας, με αφορμή και πάλι την επιστολή ενός συναδέλφου του, ο Σωτήρης Τσιόδρας έδειξε το πολύ ανθρώπινο πρόσωπό του, μιλώντας για τους ηλικιωμένους πολίτες της χώρας. Ο επιστήμονας που υπέγραφε την επιστολή, σημείωνε μεταξύ άλλων πως «κάνουμε μεγάλη φασαρία για μερικούς ηλικιωμένους».

Τότε ο λοιμωξιολόγος για λίγα δευτερόλεπτα κόμπιασε, δάκρυσε και λίγο μετά συνέχισε λέγοντας τα εξής: «Ποιους θέλουμε να προστατεύσουμε; Ποιους θέλουμε να έχουμε μαζί μας του χρόνου; Όλους, αλλά αυτό είναι αδύνατο. Μου έγραψε ένας γνωστός σοβαρός επιστήμονας πως κάνουμε πολύ φασαρία για λίγους ηλικιωμένους. Η απάντηση είναι πως το θαύμα της ιατρικής είναι η παράταση της ποιοτικής επιβίωσης αυτών πολλοί εκ των οποίων είναι μανάδες και πατεράδες μας». «Την τελευταία λέξη δεν θα την έχει ο θάνατος. Ας γίνει ο αγώνας αυτός, ο αγώνας όλων μας» συμπλήρωσε, καθηλώνοντας με τα λόγια του ολόκληρη τη χώρα.

Για τους Ρομά

Όταν έγινε γνωστό ότι υπήρχαν κρούσματα του ιού σε οικισμό Ρομά στη Λάρισα, υπήρξαν διάφοροι που θέλησαν να εκμεταλλευτούν το γεγονός, χρησιμοποιώντας ρατσιστική ρητορική. Ο καθηγητής βρέθηκε στο σημείο μαζί με τον Νίκο Χαρδαλιά, όπου προσπάθησε να ενημερώσει τους κατοίκους του οικισμού, ενώ στην ενημέρωση που ακολούθησε το ίδιο απόγευμα, διευκρίνισε το εξής, βάζοντας τέλος στις σχετικές ακραίες τοποθετήσεις: «Οι Ρομά δεν μπορούν να είναι αποδιοπομπαίος τράγος. Δεν είναι απειλή, είναι ευάλωτη ομάδα».

Οι επιστημονικές αβεβαιότητες

Τέλος Απριλίου και ο καθηγητής, ανάμεσα σε αριθμούς και στατιστικά, κάνει αναφορά στους κύκλους που προσπαθούν «να τονίσουν υπέρμετρα τις επιστημονικές αβεβαιότητες». «Δεν τις ξέρουμε δηλαδή εμείς; Και να βγάλουν αντιφάσεις προς τα έξω, προς τον κόσμο. Να κλονίσουν την εμπιστοσύνη του κόσμου με ψευδοεπιστημονικά επιχειρήματα. Εμείς δεν έχουμε αγωνία; Πιστέψτε με, αντίθετα με την επιθυμία μας, είμαι πιστός σύντροφος όλων μας στην κοινή προσπάθεια. Ελπίζω πως δεν είναι στην πρόθεση όσων τα χρησιμοποιούν να λειτουργήσουν με διαλυτικό σκοπό. Να κλονίσουν την προσέγγιση και την στρατηγική μας. Δε νομίζω πως θα μπορούσα να το πω πιο καθαρά. Είμαστε συμμέτοχοι σε μια κοινή προσπάθεια για την οποία από τα βάθη της καρδιάς μου σας ευχαριστώ», δήλωσε χαρακτηριστικά.

Η επίσκεψη στην Αγία Βαρβάρα

Επιστήμονας και καθηγητής πρώτα και πάνω απ' όλα, ο κ. Τσιόδρας έδωσε το παρών αρκετές φορές στα νοσοκομεία πρώτης γραμμής αλλά και στα σημεία όπου εμφανίζονταν αυξημένα κρούσματα. Μεταξύ αυτών και το νοσοκομείο λοιμωδών «Αγία Βαρβάρα», στο οποίο και βρέθηκε ο Σωτήρης Τσιόδρας στις αρχές Απριλίου και συνομίλησε με τους εργαζομένους, εκείνους που σε όλη τη διάρκεια της πανδημίας αποκαλεί «ήρωες» και τους ευχαρίστησε έναν προς έναν.

Για το κρούσμα σε νησί από Αθηναίο επισκέπτη

Όλο αυτό το διάστημα, τόσο ο Σωτήρης Τσιόδρας όσο και ο Νίκος Χαρδαλιάς δεν παρέλειπαν να επαναλαμβάνουν καθημερινά την ανάγκη να μείνουμε σπίτι όσο διαρκούσε η καραντίνα και να είμαστε συνεπείς με τις οδηγίες της Πολιτείας. Όταν, στα τέλη Μαρτίου, παρατηρήθηκε αυξημένος αριθμός αυτοκινήτων στις εθνικές οδούς, ο κ. Τσιόδρας ήταν και πάλι σαφής: «Δεν μπορεί να έχουμε περίπτωση σε νησί του Αιγαίου η μόνη επαφή με τη νόσο να είναι επισκέπτης από την Αθήνα. Δεν μπορεί να πλημμυρίζουν οι δρόμοι από εκδρομείς που ταξιδεύουν σε στενό συγχρωτισμό, σε ένα αυτοκίνητο χωρίς να ξέρουν αν επωάζουν τη νόσο. Το ελάχιστο που μπορείτε να κάνετε είναι να μην έρθετε με κανέναν σε επαφή εκεί που ταξιδεύετε. Να μείνετε στο σπίτι σας. Να μην μεταδώσετε τη νόσο σε ανθρώπους αυξημένου κινδύνου. Δεν είναι διακοπές. Αυτές οι συμπεριφορές αυξάνουν τον κίνδυνο επέκτασης της νόσου. Υποβαθμίζουν την προσπάθειά μας. Κάνουν κακό στις συνανθρώπους μας».

Η τελευταία ενημέρωση

Κάπως έτσι, μετά από 72 ημέρες συνεχούς ενημέρωσης, έφτασε η στιγμή που δεν θα συντονίζονται όλοι στις 18:00 το απόγευμα στις οθόνες τους για να παρακολουθήσουν το δίδυμο Τσιόδρα - Χαρδαλιά. Αν αυτό ξανασυμβεί, όπως είπε χαριτολογώντας ο υφυπουργός Πολιτικής Προστασίας το απόγευμα της Τρίτης 26/5, τότε «θα έχουν δυσκολέψει τα πράγματα».

Σε αυτή την τελευταία ενημέρωση, ο κ. Τσιόδρας αποχαιρέτισε με συγκίνηση τους πολίτες, λέγοντας πράγματα που αναμφίβολα, για όλους τους προφανείς λόγους, θα θυμόμαστε. «Αντέξαμε όλοι μαζί. Περιορίσαμε όλοι μαζί τη μετάδοση του ιού. Συγχαρητήρια σε όλους σας. Τώρα επιστρέφουμε σιγά σιγά στην κανονικότητα», ανέφερε χωρίς ποτέ να πει τη λέξη κορονοϊός.

Παράλληλα, δήλωσε τα εξής:

«Όπως με έμαθαν οι δάσκαλοί μου κι εμένα, στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, παρέμεινα μαθητής περισσότερο παρά καθηγητής. Σε μια κατάσταση με συνεχείς αβεβαιότητες, τις οποίες κατά καιρούς σας παρουσίασα. Κάποιοι μίλησαν για αντιφάσεις, χωρίς να παρακολουθούν τις διεθνείς επιστημονικές εξελίξεις. Χωρίς να γνωρίζουν τα πραγματικά δεδομένα. Χωρίς να χρησιμοποιήσουν επιστημονικά επιχειρήματα.

Προσπάθησα να μην εμπλακώ σε τέτοιο διάλογο. Δεν ήθελα να δώσω αφορμές για αναπαραγωγή του μη επιστημονικού λόγου. Σε μοναδικές στιγμές της ιστορίας, ίσως στη δυσκολότερη στιγμή μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, πολύ εύκολα μπόρεσαν και αναμείχθηκαν το ψέμα με την αλήθεια. Για να αναπαραχθεί το ψέμα ως αλήθεια. Το παρανοϊκό να παρουσιαστεί ως λογικό. Τέτοιες συμπεριφορές δεν βοήθησαν, ούτε βοηθούν.

Ο σύγχρονος κόσμος κλήθηκε ενωμένος να αντιμετωπίσει την απειλή με δύσκολους όρους. Σε μια χρονική συνέχεια, που η επιστημονική ιστορία που αφορά το νέο ιό μετατράπηκε σε πολιτική ιστορία. Στην προσπάθεια επανόδου των κοινωνιών στην κανονικότητα. Σε αυτή την περίοδο βρήκε πρόσφορο έδαφος η έννοια του κοινωνικού τέλους του απαγορευτικού, έναντι του επιστημονικού και με κανόνες. Η επιστήμη όμως παραμένει πιστή στους κανόνες και θα συνεχίσει να βρίσκεται κοντά στην Πολιτεία όταν ζητείται.

Επανέλαβα πολλές φορές αυτό που είναι το μοναδικό δεδομένο στην επιστήμη. Η αβεβαιότητα. Η εντιμότητα του να πει κανείς "δεν γνωρίζω". Όλο αυτό τον καιρό δεν αισθάνθηκα κάτι διαφορετικό από όλους σας».

Έκλεισε με ένα ποίημα. Κάποιοι, στάθηκαν στο ότι, ενώ το απέδωσε στον Ελύτη, τελικά ανήκει σε κάποιον μπλόγκερ. Πολύ μικρή σημασία έχει, εν προκειμένω. Για τον Σωτήρη Τσιόδρα, όλο αυτό το διάστημα, ακούστηκαν και γράφτηκαν πολλά. Αναμενόμενο, ίσως, ειδικά για όποιον αναλαμβάνει μια τέτοια υποχρέωση και εκτίθεται καθημερινά. Ωστόσο, όπως μαρτυρούν οι δημοσκοπήσεις αλλά και όσα γράφτηκαν στα social media μετά την αποχαιρετιστήρια ομιλία του, είναι ο άνθρωπος που χρειαζόμασταν περισσότερο από κάθε άλλον σε αυτή τη συγκυρία. Επέδειξε υπευθυνότητα, στοχοπροσήλωση και ανθρωπιά μαζί, σε μια χώρα που τόσο της έχουν λείψει αυτές οι αρετές σε περιόδους κρίσης.

Διαβάστε ακόμη