Ελασσόνα: Άφησαν τους σεισμόπληκτους με τα μπάζα και τα ετοιμόρροπα σπίτια - Στο περίμενε για αποζημιώσεις οι κάτοικοι

Μακρύς ο δρόμος της επιστροφής στην κανονικότητα. Μιλούν κάτοικοι των σεισμόπληκτων περιοχών, οι δήμαρχοι Ελασσόνας και Τυρνάβου, ο καθηγητής Σεισμολογίας Κώστας Παπαζάχος και ο Αναστάσιος Σέξτος, πρόεδρος του Ελληνικού Τμήματος Αντισεισμικής Μηχανικής.

🕛 χρόνος ανάγνωσης: 14 λεπτά ┋

Ο χρόνος έχει σταματήσει στο Δαμάσι, το Μεσοχώρι και το Αμούρι στις 3 Μαρτίου όταν ο φονικός σεισμός 6,3 ρίχτερ χτύπησε την περιοχή, καταστρέφοντας περισσότερα από 500 σπίτια τα οποία κρίθηκαν μη κατοικήσιμα από την Πολιτεία. Έξι μήνες μετά, αποκαρδιωτική παραμένει η εικόνα στα χωριά του Τυρνάβου και της Ελασσόνας χωρίς να υπάρχει συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα αποκατάστασης των ζημιών και οι όπποιες διαδικασίες προχωρούν με πολύ αργούς ρυθμούς.

Τα μπάζα των γκρεμισμένων σπιτιών παραμένουν στα χωριά της Θεσσαλίας, θυμίζοντας τις εφιαλτικές στιγμές που έζησαν οι κάτοικοι, ενώ τελευταία ξεπροβάλουν μέσα από αυτά φίδια και τρωκτικά, δυσκολεύοντας ακόμη περισσότερο την καθημερινότητά τους. Μέχρι σήμερα αν και έχουν εκδοθεί συνολικά 80 πρωτόκολλα κατεδάφισης επικίνδυνων ετοιμόρροπων σπιτιών, στους δήμους Ελασσόνας και Τυρνάβου δεν έχει εκτελεστεί καμία κατεδάφιση, σκοντάφτοντας οι εξελίξεις στη γραφειοκρατία. Ακόμη δεν έχει ξεκαθαριστεί επίσημα αν οι δήμοι ή οι ιδιώτες θα αναλάβουν τα έξοδα κατεδάφισης ενώ η έλλειψη μηχανικών ειδικά στο δήμο Ελασσόνας δυσχεραίνει ακόμη περισσότερο την κατάσταση.

Ελασσόνα: Άφησαν τους σεισμόπληκτους αμανάτι με… τα μπάζα και τα ετοιμόρροπα σπίτια - Στο… περίμενε για αποζημιώσεις οι κάτοικοι — Intime

Ζουν σε κοντέινερ συνολικού εμβαδού 36 τ,μ, ή 24 τ.μ. το καθένα

Συνολικά, περισσότερες από 200 οικογένειες ζουν σε κοντέινερ συνολικού εμβαδού 36 τ,μ, ή 24 τ.μ. το καθένα, άλλοι μένουν σε τροχόσπιτα, κάποιοι φιλοξενούνται σε σπίτια συγγενών ενώ αρκετοί αναγκάστηκαν να μετακομίσουν και να νοικιάσουν σπίτια σε άλλες περιοχές. Άλυτα παραμένουν μέχρι σήμερα μια σειρά μεγάλων και βασικών προβλημάτων ζωτικής σημασίας για τους σεισμοπαθείς καθώς δεν έχει πιστωθεί σε όλους τους λογαριασμούς των δικαιούχων το επίδομα των 600 ευρώ ενώ πολλοί είναι αυτοί που δεν έχουν πάρει την επιδότηση για τις οικοσυσκευές.

Ελπίδα στην περιοχή δίνει η γρήγορη αποκατάσταση του δημοτικού σχολείου στο Δαμάσι το οποίο είχε υποστεί πολύ σοβαρές ζημιές. Η ανέγερση του νέου σχολείου προχωρά με γρήγορους ρυθμούς και αυτό θα είναι έτοιμο για να υποδεχτεί τους μαθητές τον Σεπτέμβριο όπως είπε στο ethnos.gr o διευθυντής του Γιώργος Λέτσιος, ο οποίος με παρέμβασή του τον περασμένο Μάρτιο κατάφερε κατά τη διάρκεια του σεισμού να βγάλει με ασφάλεια 63 μαθητές και 10 συναδέλφους του εκπαιδευτικούς από το κτίριο που κατέρρεε.

Αναστάσιος Σέξτος (πρόεδρος του Ελληνικού Τμήματος Αντισεισμικής Μηχανικής): Οι λόγοι που αργούν οι διαδικασίες αποκατάστασης των βλαβών

Οι διαδικασίες προχωρούν με αργούς ρυθμούς ως προς τις κατεδαφίσεις επικινδύνων κτισμάτων και δεν έχει υπάρξει ουσιαστική πρόοδος μέχρι στιγμής τουλάχιστον σε ό,τι αφορά την αποκατάσταση των βλαβών. Το γεγονός αυτό οφείλεται σε ένα συνδυασμό παραγόντων: από την μια στο μειωμένο δυναμικό της Πολιτείας εξαιτίας της έλλειψης προσωπικού και από την άλλη σε αντικειμενικές δυσκολίες όπως η διευθέτηση ιδιοκτησιακών θεμάτων η οποία δυσχεραίνει την έκδοση νέων οικοδομικών αδειών» δήλωσε στο ethnos.gr ο Αναστάσιος Σέξτος, πρόεδρος του Ελληνικού Τμήματος Αντισεισμικής Μηχανικής.

Δαμάσι όπως Σάμος

Όπως εξηγεί ο κ. Σέξτος πρέπει να δούμε το Δάμασι σε συνδυασμό με τη Σάμο γιατί υπάρχουν πολλά κοινά στοιχεία. Πρόκειται για ισχυρούς σεισμούς που έχουν γίνει σε περιοχές όπου υπήρχε μεγάλος αριθμός παλαιών κατασκευών από άοπλη τοιχοποία οι οποίες δεν πληρούσαν τους αντισεισμικούς κανονισμούς. «Ο σεισμός είναι πάντα επιλεκτικός. Θα χτυπήσει ακριβώς τα κτίρια που δεν πληρούν τις σύγχρονες προδιαγραφές των αντισεισμικών κανονισμών. Κατ’ αναλογία, όπως η πανδημία στατιστικά επιβαρύνει περισσότερο όσους έχουν υποκείμενα νοσήματα, έτσι και η σεισμική δράση επιφέρει δυσανάλογες βλάβες στις κατασκευές οι οποίες υπολείπονται αντισεισμικής ασφάλειας σε σχέση με νεόδμητα κτήρια ή/και έχουν προβλήματα παλαιότητας, συντήρησης και προηγούμενων σεισμικών επιβαρύνσεων. Έτσι, ενώ οι σύγχρονοι αντισεισμικοί μας κανονισμοί διασφαλίζουν πλήρως την επιτελεστικότητα των κτηρίων (τέτοιο καλό παράδειγμα αποτελούν και οι νέες κατασκευές στη Σάμο ή και παλαιότερα στην Κεφαλλονιά και τη Λευκάδα), υπάρχει ένα μεγάλο ποσοστό του δομικού μας αποθέματος, το οποίο πανελλαδικά είναι της τάξης του 60% το οποίο είναι σοβαρά εκτεθειμένο στο σεισμικό κίνδυνο. Δυστυχώς, και αυτό αποτελεί ένα σημαντικό κοινωνικό πρόβλημα, αυτές είναι οι κατοικίες κοινωνικών στρωμάτων με χαμηλότερη οικονομική επιφάνεια. Το Δαμάσι μην ξεχνάτε ότι είναι μια τέτοια, αγροτική και φτωχή περιοχή όπου η συνδρομή της Πολιτείας είναι κυριολεκτικά ο μοναδικός μηχανισμός ανάταξης. Η μόνη λύση κατά τη γνώμη μου, πέραν της επιτάχυνσης του ρυθμού αποκατάστασης στην πληγείσα περιοχή στο Δαμάσι, είναι η οργανωμένη σεισμική αναβάθμιση δημοσίων και ιδιωτικών κτηρίων, μέσω ταχύτερου προσεισμικού ελέγχου στα πρώτα και κατάλληλων φορολογικών κινήτρων ενίσχυσης στα δεύτερα, ώστε να μειωθεί το χάσμα ασφάλειας που υπάρχει ανάμεσα στους πολίτες της χώρας» πρόσθεσε ο κ. Σέξτος.

Παπαζάχος: Θα κουνιούνται για χρόνια στην Ελασσόνα

Ο κίνδυνος να υπάρξει ένας ξεχασμένος μετασεισμός καθυστερημένος σε γειτονικό ρήγμα, σύμφωνα με τον καθηγητή σεισμολογίας του ΑΠΘ Κώστα Παπαζάχο είναι πρακτικά σταθερός από τώρα και για τα επόμενα χρόνια αν και η μετασεισμική ακολουθία έχει ολοκληρωθεί, «Θα συνεχίσουν να κουνιούνται για χρόνια στην περιοχή. Ένας σεισμός 6.3 ρίχτερ και ένας σεισμός 6.1 ρίχτερ έχει καθυστερημένους μετασεισμούς τρία χρόνια μετά. Μην ξεχνάτε ότι ο σεισμός της Θεσσαλονίκης είχε μετασεισμούς ανάμεσα στις λίμνες για μία δεκαετία. Η έντονη φάση πέρασε αλλά καθυστερημένοι μετασεισμοί, ένα 4άρι, ένα 4.5άρι θα συνεχίσουν να γίνονται. Αυτή είναι η φυσιολογική συμπεριφορά. Το ανάποδο θα ήταν περίεργο» δήλωσε στο ethnos.gr ο καθηγητής του ΑΠΘ.

Γιώργος Τσανάκας (Πρόεδρος Κοινότητας Δαμασίου): Δεν υπάρχει χρονοδιάγραμμα αποκατάστασης των ζημιών

Στο Δαμάσι από τα συνολικά 400 σπίτια του χωριού 50 περίπου σπίτια έχουν χαρακτηριστεί κόκκινα και 120 κίτρινα, μη κατοικήσιμα. «Δεν έχουν ξεκινήσει ακόμη οι κατεδαφίσεις. Ο κόσμος είναι φοβισμένος και με τον καύσωνα δεν μπορεί να μένεις όλη την μέρα μέσα στο κοντέινερ. Είναι μικροί οι χώροι. Ζούμε χωρίς να ξέρουμε ακόμη τι δικαιούμαστε και πότε θα ξεκινήσει η αποκατάσταση των ζημιών. Θέλουμε περισσότερη ενημέρωση. Δεν υπάρχει χρονοδιάγραμμα. Και από τη στιγμή που δεν υπήρξε κάποια εξέλιξη μέχρι σήμερα αν περάσει και το φθινόπωρο, δύσκολα να γίνουν επισκευές μέσα στο χειμώνα. Θα δυσκολέψει ακόμη περισσότερο η κατάσταση και ουσιαστικά πάμε για την επόμενη άνοιξη. Όταν θα δω να πέφτει το πρώτο σπίτι θα είναι η αρχή του τέλους της ταλαιπωρίας μας. Το θέμα είναι πότε θα γίνει αυτό» δήλωσε στο ethnos.gr o πρόεδρος του χωριού, Γιώργος Τσανάκας ο οποίος αναγκάστηκε να μετακομίσει στον οικισμό που δημιουργήθηκε λίγο έξω από το χωριό.

Εκεί σε μία έκταση 7 στρεμμάτων έχουν στηθεί 58 κοντέινερ όπου ζουν ισάριθμες οικογένειες ενώ μέσα στο χωριό 15 ακόμη οικογένειες ζουν σε τροχόσπιτα που τα έχουν τοποθετήσει δίπλα στα οικόπεδά τους. Ίδια είναι η κατάσταση και στο διπλανό χωριό, το Δαμασούλι όπου έξι οικογένειες που έχασαν τα σπίτια τους εξαιτίας του εγκέλαδου ζουν και αυτές σε τροχόσπιτα.

Όπως εξηγεί ο κ. Τσανάκας δίπλα στον νέο οικισμό στα 100 μέτρα υπάρχει ένα αυλάκι που δεν έχει σκεπαστεί και αποτελεί εστία μόλυνσης. «Αντιμετωπίζουμε σοβαρά ζητήματα με φίδια, κουνούπια και άλλα έντομα». Θέμα δημόσιας υγιεινής αποτελεί και η απομάκρυνση των μπάζων μετά την κατάρρευση των κτιρίων. «Μέσα από τα χαλάσματα βγαίνουν ποντίκια και φίδια» Στα προβλήματα που δημιούργησε ο εγκέλαδος, προστέθηκαν και τα θέματα που δημιούργησε η κακοκαιρία στο Δαμάσι. «Χάθηκε η παραγωγή από τα αμπέλια εξαιτίας παγετού και χαλαζόπτωσης που χτύπησε τα αμπέλια μας». Η παραγωγή έχει μειωθεί στο 80% σύμφωνα με τους κατοίκους. «Φανταστείτε κάποιος να μην έχει σπίτι και εισόδημα. Υπάρχουν ζητήματα επιβίωσης και καθημερινότητας» πρόσθεσε ο κ. Τσανάκας.

Βάιος Τούλας (κάτοικος στο Δαμάσι): Περιμένουμε ακόμη να πάρουμε το επίδομα για τις οικοσυσκευές…

Στην πυλωτή δίπλα από το διώροφο σπίτι του που κατέρρευσε ζει ο 73χρονος Βάιος Τούλας στο Δαμάσι. «Το σπίτι μας το οποίο θεμελιώθηκε το 1938 δεν άντεξε, αν και το είχα σινιαρισμένο. Βγήκε κόκκινο και με τους μετασεισμούς κατέρρευσε ολοσχερώς. Μεταφερθήκαμε ακριβώς δίπλα όπου είχα φτιάξει ένα καθιστικό και μια κουζίνα. Και σε αυτό, όμως, ‘τρόμαξα’ μέχρι να πάρω ρεύμα. Μου ζητούσαν ένα κάρο χαρτιά. Κανονικό χαρτοβασίλειο». Μέχρι σήμερα πήρα το επίδομα των 600 ευρώ, όχι όμως και την επιδότηση των 3.800 ευρώ που δικαιούμαι για την αγορά νέων οικοσυσκευών» είπε στο ethnos.gr ο κ. Τούλας.

Κάποιοι προσπαθούν να επουλώσουν μόνοι τις ζημιές των σπιτιών

Υπάρχει αγωνία τι θα γίνει με τις κατεδαφίσεις γιατί ακόμη αυτές δεν έχουν προχωρήσει λέει στο ethnos.gr ο εφημέριος της περιοχής πάτερ Γεώργιος. Ο ιερέας ο οποίος για περισσότερα από 40 χρόνια έμενε στο πέτρινο σπίτι που του είχε παραχωρήσει η εκκλησία αναγκάστηκε να μετακομίσει γιατί αυτό υπέστη σοβαρές ζημιές.

«Θέλει χρόνο όλη αυτή η θεραπεία. Υπομονή και κουράγιο. Η πολιτεία στέκεται με αγάπη στο πρόβλημα αλλά έχουμε μετασεισμικές δονήσεις που προκαλούν εμπόδιο για την περαιτέρω εξέλιξη των πραγμάτων. Η κοινωνία είναι στεναχωρημένη με την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί ενώ υπάρχουν και αυτοί που προσπαθούν να επουλώσουν μόνοι τους τις ζημιές που δεν ήταν ,μεγάλες στα σπίτια τους. Θέλει υπομονή και κουράγιο».

Γιάννης Ζαρλαδάνης (πρόεδρος Μεσοχωρίου): Όσο πουλούσε το θέμα των σεισμόπληκτων οι πολιτικοί μας χτυπούσαν την πλάτη και φωτογραφίζονταν μαζί μας

Ισχυρό χτύπημα από τον εγκέλαδο υπέστη και το Μεσοχώρι με το καπνοχώρι της Ελασσόνας να έχει υποστεί σημαντική ζημιά. Από τους 500 κατοίκους, 130 κάτοικοι μένουν σε κοντέινερ που έχουν τοποθετηθεί δίπλα στο γήπεδο του χωριού ενώ αρκετοί έχουν μετεγκατασταθεί σε άλλες περιοχές, νοικιάζοντάς σπίτια, είτε φιλοξενούνται σε συγγενείς. Μέσα στο χωριό υπάρχουν 32 ακόμη κοντέινερ ενώ κάποιοι άλλοι έκαναν πρόχειρα καταλύματα ενός δωματίου και μπάνιο-κουζίνα σε εξωτερικό χώρο και βολεύονται μέχρι να υπάρξει κάτι καλύτερο.

«Όσο 'πουλούσε' το θέμα των σεισμόπληκτων, φωτογραφιζόταν, μας χτυπούσαν την πλάτη και μας έλεγαν ότι είμαστε μαζί σας, είμαστε εδώ. Στην πράξη όχι μόνο, δυστυχώς, δεν ήταν μαζί μας αλλά έχουν εξαφανιστεί εντελώς. Είναι μια χαώδης κατάσταση. Υπάρχουν μετασεισμικές δονήσεις. Δεν έχουμε ενημέρωση καμία» δήλωσε στο ethnos.gr ο πρόεδρος της κοινότητας Μεσοχωρίου Γιάννης Ζαρλαδάνης

«Έχουμε γεμίσει τρωκτικά και φίδια»

Στην περιοχή του Μεσοχωρίου περισσότερα από 40 σπίτια έχουν κριθεί κατεδαφιστέα αλλά μέχρι στιγμής έχουν εκδοθεί μόνο για δέκα πρωτόκολλα κατεδάφισης. «Υπάρχει μια φοβία στο τι θα γίνει στη συνέχεια με τα σπίτια, τι θα γίνουν οι οικογένειες που είναι στο δρόμο. Δεν είναι ξεκάθαρη η πολιτεία ή ο Δήμος ποιος θα πληρώσει τα χρήματα. Δεν το γνωρίζει κανείς» πρόσθεσε ο κ. Ζαρλαδάνης. Σύμφωνα με τον πρόεδρο του Μεσοχωρίου από τις 140 οικογένειες μόνο οι 40 πήραν το επίδομα των 600 ευρώ. «Περάσαν έξι μήνες και υπάρχει μια εγκατάλειψη. Δεν υπάρχει φως στο τούνελ. Και από τα αμάζευτα μπάζα των σπιτιών που κατέρρευσαν έχουμε γεμίσει τρωκτικά και φίδια».

«Αγώνας δρόμου για να εξοπλίσουμε τα κοντέινερ με air condition και οικοσυσκευές»

Όπως εξηγεί ο ίδιος, μέχρι και πριν από λίγες μέρες όλα τα κοντέινερ δεν είχαν air condition, απορροφητήρες και άλλες οικοσυσκευές. «Θα έπρεπε να είχαν έρθει ολοκληρωμένα. Μας έστειλαν σκέτα κουτιά και κάνουμε προσπάθειες να τα εμπλουτίσουμε με κουζινάκια, ανεμιστήρες και άλλες μικροσυσκευές. Υπάρχουν ακόμη εκκρεμότητες».

Ανδρέας Σαπουντζής (κάτοικος Αμουρίου): Ο κόσμος έχει αγανακτήσει

Περίπου 20 σπίτια μόνιμων κατοίκων βγήκαν κόκκινα στο γειτονικό Αμούρι Ελασσόνας και άλλα 30 κτίρια που τα χρησιμοποιούν κυρίως ως δεύτερη κατοικία Λαρισαίοι. Σε αυτά υπάρχουν και άλλα 30 που έχουν χαρακτηριστεί κίτρινα και είναι μη κατοικήσιμα. Μόλις την περασμένη Δευτέρα εγκρίθηκαν τα επιδόματα για τις οικοσυσκευές για 35 οικογένειες ενώ καμία κατεδάφιση δεν έχει ξεκινήσει ακόμη στο χωριό. «Ο κόσμος έχει αγανακτήσει που αργούν να ρθουν τα χαρτιά για να ξεκινήσουν οι διαδικασίες. Περιμένουμε τα κονδύλια από τα υπουργεία για να μπορέσει ο δήμος να αναλάβει δράση. Κάθε μέρα έχουμε σεισμούς. Φοβόμαστε μην μας ξεχάσουν» δήλωσε στο ethnos.gr o Ανδρέας Σαπουντζής, κάτοικος Αμουρίου. Από τον εγκέλαδο ο αλευρόμυλός του καταστράφηκε ολοσχερώς και έκτοτε δεν μπόρεσε να ξαναμπεί μέσα να δουλέψει. «Μετά το σεισμό σταμάτησε να λειτουργεί. Συνεργάζομαι με άλλους μύλους που μου παραχωρούν αλεύρι. Έχασα τους περισσότερους πελάτες γιατί δεν μπορούσα να τους εξυπηρετήσω».

Δήμαρχος Τυρνάβου: Ξεκινούν οι πρώτες κατεδαφίσεις τέλος Αυγούστου

Αποφασισμένος να προχωρήσει σε κατεδαφίσεις των πρώτων 40 ετοιμόρροπων κτιρίων που έφτασαν τα πρωτόκολλα κατεδάφισης από το υπουργείο Υποδομών δηλώνει ο δήμαρχος Τυρνάβου Γιάννης Κόκουρας. «Εκτιμώ ότι μετά τις 20 Αυγούστου καλώς εχόντων των πραγμάτων θα ξεκινήσουν οι πρώτες κατεδαφίσεις. Υπάρχουν συγκεκριμένες διαδικασίες που δεν μπορούν γίνουν σε μία και δύο μέρες. Απαιτείται αναμόρφωση προϋπολογισμού από την Οικονομική Επιτροπή και άλλες αποφάσεις που πρέπει να παρθούν από τις υπηρεσίες, ενώ χρειάζεται και έγκριση από την αποκεντρωμένη, Στείλαμε προσκλήσεις και υπογράψαμε τις συμβάσεις. Δεν γίνονται σε μία μέρα όλα. Τα πρωτόκολλα στέλνονται στην πολεοδομία. Θα βγάλουμε τις άδειες κατεδάφισης και θα τις εκτελέσουμε εμείς χωρίς να χρεωθούν κάτι οι πολίτες. Ήδη έχει εγκριθεί για το δήμο μας κονδύλι 408.000 ευρώ για κατεδαφίσεις. Μέχρι στιγμής δώσαμε επιδόματα ύψους 600.000 ευρώ στους σεισμόπληκτους και έχουμε κάνει αίτημα για άλλα 600.000 ευρώ προκειμένου να τακτοποιηθεί πλήρως το συγκεκριμένο ζήτημα» δήλωσε στο ethnos.gr ο κ. Κόκουρας.

Δήμαρχος Ελασσόνας: Είμαστε ακόμη σε αναμονή των διευκρινήσεων του υπουργείου για το θέμα ποιος είναι υπεύθυνος για να κάνει τις κατεδαφίσεις

Στάση αναμονής παρατηρείται από την άλλη πλευρά στο δήμο Ελασσόνας. Ο δήμος καλείται να διαχειριστεί μια πρωτόγνωρη κατάσταση έχοντας στη διάθεσή του μόλις τρεις μηχανικούς στην τεχνική υπηρεσία και δύο στην πολεοδομία. «Είμαστε ακόμη σε αναμονή των διευκρινίσεων του υπουργείου για το θέμα ποιος είναι υπεύθυνος για να κάνει τις κατεδαφίσεις γιατί τα πρωτόκολλα κατεδάφισης που έχουν σταλεί στους ιδιώτες τους υποχρεώνουν να προχωρήσουν οι ίδιοι στις κατεδαφίσεις και ο δήμος δεν έχει το τεχνικό προσωπικό και την δυνατότητα να προχωρήσει στην έκδοση όλων των αδειών χωρίς την συνδρομή των ιδιοκτητών των κτισμάτων που δεν έχουν ζητήσει μέχρι στιγμής από το δήμο να προχωρήσει σε αυτές στις ενέργειες. Εμείς δεν έχουμε ικανό αριθμό μηχανικών για να βγάλει την κάθε άδεια και να την υποβάλει και να προχωρήσει στην κατεδάφιση. Πρέπει να μας ξεκαθαριστεί ποιος θα κάνει τις κατεδαφίσεις και ποιος θα τις πληρώσει» δήλωσε στο ethnos.gr ο δήμαρχος Ελασσόνας Νίκος Γάτσας. Στο δήμο Ελασσόνας έφτασαν τα πρώτα 40 πρωτόκολλα κατεδάφισης . Συνολικά 108 κτίρια έχουν κόκκινα και 70 κτίσματα έχουν χαρακτηριστεί κίτρινα και χρήζουν ανακαίνισης σε όλο το δήμο.