Άνοιξε τις πόρτες του το πρώτο αποτεφρωτήριο στην Ελλάδα (pics-vid)

Έπειτα από 23 χρόνια προσπαθειών, το πρώτο αποτεφρωτήριο νεκρών λειτουργεί στη Ριτσώνα και το ethnos.gr αποκαλύπτει τις εγκαταστάσεις του, αλλά και το πώς ξεκίνησε η ιδέα δημιουργίας του

🕛 χρόνος ανάγνωσης: 8 λεπτά ┋

Από την επιθύμια του ζωγράφου Παύλου Μοσχίδη να αποτεφρωθεί όταν θα φύγει από τη ζωή ξεκίνησαν στην Ελλάδα οι προσπάθειες για τη δημιουργία αποτεφρωτηρίου νεκρών.

Ηταν το 1996 όταν ο Μοσχίδης, που είχε ασπαστεί τον Βουδισμό, εκμυστηρεύτηκε την επιθυμία του στον φίλο του και επιχειρηματία γραφικής ύλης τότε Αντώνη Αλακιώτη. Από τότε έχουν περάσει 23 χρόνια...

Ο Μοσχίδης πέθανε το 2004, αλλά η επιθυμία του εκπληρώθηκε στο αποτεφρωτήριο της Σόφιας, όπου ήταν και ο προορισμός όσων δεν επιθυμούσαν τη μετά θάνατον ταφή. Τα χρόνια που μεσολάβησαν από το 1996, οπότε έγινε και το πρώτο αίτημα για τη δημιουργία αποτεφρωτηρίου νεκρών, ήταν δύσκολα.

Ορθώθηκαν εμπόδια, υπήρξαν αναβολές, γραφειοκρατικά αδιέξοδα, η κοινωνία δεν έδειχνε ωριμότητα να διαχειριστεί το σοβαρό κοινωνικό θέμα. Πλέον, όμως, ο Αντώνης Αλακιώτης, παρόντων δεκάδων δημοσιογράφων από την Ελλάδα και το εξωτερικό, παρουσίασε το πρώτο αποτεφρωτήριο.

«Είναι ανάμεσά μας ο Παύλος»

«Ημουν χονδρέμπορος γραφικής ύλης και δεν γνώριζα το ζήτημα της αποτέφρωσης. Μετά την επιτυχία του Παύλου Μοσχίδη το ψάξαμε πολύ. Αφιέρωσα τη ζωή μου στο να πραγματοποιήσω την επιθυμία του Παύλου. Σήμερα νιώθω πως είναι "εδώ, ανάμεσά μας", και είναι περήφανος. Είναι μια "ιστορική στιγμή", καθώς η Ελλάδα είναι η τελευταία χώρα στον κόσμο που αποκτά τη συγκεκριμένη υποδομή» είπε με συγκίνηση ο Αλακιώτης, ο οποίος είναι πρόεδρος της ΜΚΟ Ελληνική Κοινωνία Αποτέφρωσης, που από το 1996 πρωτοστάτησε στη δημιουργία του πρώτου αποτεφρωτηρίου και μέλος της ιδιωτικής εταιρείας ΑΡΣΗ που έκανε την τεράστια επένδυση.

Μοιάζει με πολυτελές ξενοδοχείο

«Ύστερα από 23 χρόνια προσπαθειών και χρονοβόρων διαδικασιών, σας παρουσιάζω το πρώτο αποτεφρωτήριο νεκρών στην Ελλάδα» είπε ο Αντώνης Λακιώτης κατά την παρουσίαση που έγινε στο κέντρο αποτέφρωσης. Πρόκειται για μια σύγχρονη εγκατάσταση που θυμίζει περισσότερο ρεσεψιόν πολυτελούς ξενοδοχείου και βρίσκεται στο δάσος της Ριτσώνας, σε έκταση 11 στρεμμάτων. Δεν υπάρχει διακριτική πινακίδα που να σε οδηγεί στην τεράστια εγκατάσταση. Η απόσταση από την Αθήνα είναι 75 χιλιόμετρα, μία ώρα με το αυτοκίνητο και λίγα λεπτά μακριά από τη Χαλκίδα.

Πρώτη αποτέφρωση 30 Σεπτεμβρίου

Η πρώτη αποτέφρωση έγινε στις 30 Σεπτεμβρίου 2019. Διαθέτει δύο θαλάμους καύσης και μπορεί να εξυπηρετήσει 10 καύσεις νεκρών την ημέρα. Υπάρχει υποδομή για τοποθέτηση άλλων δύο θαλάμων καύσης που λειτουργούν με φυσικό αέριο. Η συγκεκριμένη εγκατάσταση, εκτός από τους δύο κλιβάνους, περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, χώρο αναμονής για τους συγγενείς, σημείο πώλησης τεφροδόχων, αναψυκτήριο και τεράστιο πάρκινγκ.

Επένδυση 4 εκατ. ευρώ

Σύμφωνα με τον Αντώνη Λακιώτη, το κόστος της επένδυσης ξεπέρασε τα 4 εκατ. ευρώ. Εφόσον υπάρχει προετοιμασία του νεκρού για καύση, τοποθετείται σε ειδικό φέρετρο από οικολογικό πεύκο χωρίς καμία χημική επεξεργασία. Εάν αρχικά η σωρός είναι τοποθετημένη σε επεξεργασμένο φέρετρο πολυτελείας, μεταφέρεται και πάλι στα φέρετρα από το οικολογικό πεύκο, ώστε να μην υπάρχουν χημικά υπολείμματα και η τέφρα να είναι καθαρή.

Καύση στους 850 βαθμούς για 75 λεπτά

Η σωρός καίγεται στους 850 βαθμούς Κελσίου για 75 λεπτά. Ύστερα από δύο ώρες, η τέφρα παραδίδεται στους οικείους του νεκρού μέσα σε ειδική τεφροδόχο, πολλές από τις οποίες είναι πιστά αντίγραφα των αρχαίων τεφροδόχων. Το κόστος τους ξεκινάει από 20 ευρώ και μπορεί να φτάσει έως και τα 400, ανάλογα με το μέγεθος και την κατασκευή.

Τα πιστοποιητικά και η ειδική ληξιαρχική πράξη καύσης

Ποια όμως είναι η διαδικασία για την αποτέφρωση νεκρού και ποια είναι τα βασικά έγγραφα που απαιτούνται; Σύμφωνα με τον Αντώνη Αλακιώτη τα πιστοποιητικά που χρειάζονται είναι τρία:

Α.Πιστοποιητικό θανάτου από τον γιατρό.

Β.Υπεύθυνη δήλωση του θανόντα όσο βρίσκονταν εν ζωή σχετικά με την επιθυμία του να αποτεφρωθεί.

Γ. Πιστοποιητικό ιατροδικαστή που να συμφωνεί με τη γνωμάτευση του γιατρού εάν υπάρχουν παθολογικά αίτια. Εάν πρόκειται για βίαιο θάνατο απαιτείται το πιστοποιητικό νεκροτομής.

Εφόσον υπάρχουν όλα τα παραπάνω δικαιολογητικά, βγαίνει η ληξιαρχική πράξη θανάτου που κάνει αναφορά για καύση νεκρού και διαφέρει από τη ληξιαρχική πράξη για την ταφή.

Μόνο η καύση κοστίζει 600 ευρώ

Πολλή συζήτηση έχει γίνει γύρω από το κόστος μιας καύσης. Ο Αντώνης Αλακιώτης τόνισε πως κάθε καύση κοστίζει 600 ευρώ, όμως κανείς ιδιώτης δεν μπορεί να απευθυνθεί απευθείας στο αποτεφρωτήριο Ριτσώνας. Θα πρέπει να απευθυνθεί σε γραφείο τελετών, που θα αναλάβει τα έξοδα καύσης και ό,τι άλλο παραγγείλουν οι συγγενείς γύρω από την τελετή, όπως τρισάγιο, μεταφορά και συντήρηση σορού.

Τόνισε, επίσης, πως η αποτέφρωση οστών από εκταφές ή από οστά που σήμερα βρίσκονται σε οστεοφυλάκια κοστίζει 250 ευρώ. Και πάλι η διαδικασία γίνεται μέσω των γραφείων τελετών. «Πριν από λίγες ημέρες είχαμε συνάντηση με τον συνδικαλιστικό φορέα των επαγγελματιών που έχουν τα γραφεία τελετών και ξεκαθαρίσαμε πως δεν είναι στην πρόθεση μας να αναλάβουμε όλο το τελετουργικό αλλά μόνο τις καύσεις των νεκρών ή των οστών. Εμείς θα έχουμε επαφή μόνο με τα γραφεία Τελετών» ξεκαθάρισε ο Αντώνης Αλακιώτης.

Τέφρα στη θάλασσα

Το αποτεφρωτήριο αναλαμβάνει επίσης να ρίξει την τέφρα του νεκρού στη θάλασσα με τη βοήθεια ειδικών ιπτάμενων μέσων ή όπου αλλού έχει ζητήσει ο ίδιος ή οι συγγενείς του. Σε άλλες περιπτώσεις, η εναπόθεση της τέφρας μπορεί να γίνει σε ειδικό χώρο στο Αποτεφρωτήριο.

Οι αντιδράσεις της Ορθόδοξης Εκκλησίας

Σε ερώτηση σχετικά με τις αντιδράσεις της Ορθόδοξης Εκκλησίας, ο Αντώνης Αλακιώτης είπε: «Η Ορθόδοξη Εκκλησία έχει πάντα παρηγορητικό και υποστηρικτικό ρόλο σε όλους τους ανθρώπους. Εχει υποστηρίξει και έχει φροντίσει τους αυτόχειρες και τους εγκληματίες. Δεν βλέπω τον λόγο να απομονώσει όσους έχουν ως τελευταία επιθυμία την αποτέφρωσή τους. Αλλωστε, η εξόδιος λειτουργία και το τρισάγιο μπορούν να τελεστούν κανονικά και μετά να γίνει η καύση. Ανοικτά η Εκκλησία δεν μας έφερε εμπόδια. Μόνο στην περίπτωση του Δήμου Μαρκοπούλου. Ενώ είχε αποφασιστεί με 30 ψήφους να γίνει αποτεφρωτήριο, μετά την παρέμβαση της Εκκλησίας, το θέμα τέθηκε σε νέα ψηφοφορία, πήρε 7 ψήφους και ναυάγησε και εκεί. Πέραν αυτής της περίπτωσης, δεν μπορώ να πω άλλη περίπτωση που στάθηκε εμπόδιο».

«Αυστηροί έλεγχοι στους ρύπους»

Για τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις η νομοθεσία προβλέπει περιοδικούς ελέγχους από την Περιφέρεια. Για τους αέριους ρύπους ο έλεγχος θα είναι εξάμηνος. «Υπάρχουν ειδικά φίλτρα με όλες τις προδιαγραφές και δεν υπάρχει καμία οσμή και καμία επιβάρυνση του περιβάλλοντος. Μην ξεχνάμε πως σε πολλές ευρωπαϊκές πόλεις τα αποτεφρωτήρια είναι μέσα στο κέντρο των πόλεων», είπε ο Αλακιώτης.

Οι κατάρες στην Αθήνα και το παράνομο νεκροταφείο Ζωγράφου

Αποκάλυψε, επίσης, πως στο παρελθόν έγιναν πολλές προσπάθειες με πολλούς δήμους για να αναλάβουν το εγχείρημα, αλλά πάντα προέκυπταν εμπόδια. Ανέφερε την επεισοδιακή συνεδρίαση του Δήμου Αθηναίων, κατά τη διάρκεια της οποίας, ενώ εγκρίθηκε η δημιουργία του αποτεφρωτηρίου στον Ελαιώνα, δεν έγινε ποτέ μετά την αλλαγή στάσης των μελών του Δημοτικού Συμβουλίου και τις σφοδρές αντιδράσεις των δημοτών, που έφτασαν στο σημείο να καταριούνται τους υποστηρικτές της δημιουργίας του αποτεφρωτηρίου.

Ανέφερε επίσης και την περίπτωση του Δήμου Ζωγράφου, όπου όλα είχαν τακτοποιηθεί, είχε προβλεφθεί χώρος δύο στρεμμάτων μέσα στο νεκροταφείο Ζωγράφου, αλλά, όταν έφτασε το ζήτημα στην πολεοδομία, αποφάνθηκε πως το νεκροταφείο δεν ανήκε στον Δήμο Ζωγράφου, που το εκμεταλεύεται, αλλά το διεκδικούν του υπουργείο Εθνικής Αμύνης και το Πανεπιστήμιο.

Τέλος η καύση στη Βουλγαρία

Τέλος ο Αντώνης Αλακιώτης τόνισε πως το αποτεφρωτήριο θα προσφέρει πολλά και στην οικονομία της χώρας, ενώ παράλληλα θα μειώσει πολύ το κόστος όσων προγραμμάτιζαν την καύση συγγενούς τους στη Βουλγαρία. «Στη Βουλγαρία, το κόστος κυμαινόταν από 2.500 έως 3.000 ευρώ. Εδώ το κόστος μειώνεται πολύ».

Το Κέντρο λειτουργεί σύμφωνα με την ισχύουσα ευρωπαϊκή και εθνική περιβαλλοντική νομοθεσία και τις διεθνείς προδιαγραφές. Διαθέτει υπερσύγχρονο εξοπλισμό και αυτοματοποιημένο ηλεκτρονικό σύστημα παρακολούθησης της διαδικασίας αποτέφρωσης από ειδικά εκπαιδευμένο προσωπικό.

Οι εγκαταστάσεις του Κέντρου περιλαμβάνουν: