Ο τέλειος σπιτικός γύρος με κοτόπουλο ή χοιρινό: Συνταγές και μυστικά

Είναι το σήμα κατατεθέν της ελληνικής κουζίνας, από τις πιο αγαπημένες λιχουδιές όλων μας, μικρών και μεγάλων, και ένα από τα πιο σοφά και νόστιμα γεύματα, αφού συνδυάζει τα πάντα. Μιλάμε για την πίτα με γύρο, το γρήγορο φαγητό όλων, το αγαπημένο σνακ, γεύμα και δείπνο, που δεν έχει εποχές και τύπους. Έχετε σκεφτεί ποτέ πως μπορούμε να ετοιμάσουμε πολύ εύκολα τον τέλειο γύρο στο σπίτι μας; Και τα πλεονεκτήματα; Έχουμε τον έλεγχο της ποιότητας των υλικών και τον έλεγχο της γεύσης. Δεν χρειάζονται πολύπλοκα μηχανήματα, εξοπλισμός και υλικά. Όρεξη, μεράκι και υπομονή.

Και λέω υπομονή γιατί το κρέας χρειάζεται απαραίτητα μαρινάρισμα. Όχι μία, αλλά δύο φορές. Την πρώτη φορά οπωσδήποτε 12 ώρες σε νερό, αλάτι και ζάχαρη –η προσφιλής μου μέθοδος που εγγυάται θεαματικά αποτελέσματα–, και μετά λιγότερες ώρες, σε μείγμα από ελαιόλαδο, κρασί, μυρωδικά και μπαχαρικά για να ενισχυθεί η γεύση. Αν ακολουθήσετε τις οδηγίες, θα απολαύσετε πραγματικά τον τέλειο γύρο ή σουβλάκι. Εκτός από το κρέας, και τα συμπληρωματικά-συνοδευτικά θέλουν και αυτά τη φροντίδα τους. Από την πίτα και το τζατζίκι μέχρι τις τηγανητές πατάτες, κάθε συνοδευτικό προϋποθέτει μια μικρή προετοιμασία για να συμπληρώσει και να ολοκληρώσει την τελική γεύση. Παρακάτω θα βρείτε τις βασικές συνταγές και, αφού σας αποκαλυφθούν τα μυστικά, δεν έχετε παρά να ξεκινήσετε να μεγαλουργείτε!

5 βήματα για τον τέλειο γύρο

Tο κρέας
Διαλέξτε το κατάλληλο κομμάτι από κάθε είδος κρέατος. Αυτά που προτείνω: φιλέτο από μπούτι κοτόπουλου, χοιρινό λαιμό ή σπάλα και μοσχαρίσιο κιλότο κατά προτίμηση γάλακτος για όσους δεν θέλουν τα δύο πρώτα είδη. Είναι τα πιο νόστιμα και ζουμερά κομμάτια, που με το κατάλληλο μαρινάρισμα αποκτούν την τέλεια γεύση!

Οι μαρινάδες
Κρέας σωστά μαριναρισμένο σημαίνει κρέας νόστιμο και τρυφερό. Αν το μαρινάρετε διπλά, ακόμα και στις συνταγές που δεν το αναφέρω, σε νερό αλάτι και ζάχαρη, τότε μιλάμε για αριστούργημα. Αξίζει τον κόπο και τον χρόνο, πιστέψτε με.

Το ψήσιμο
Εδώ έχετε πολλές επιλογές: στον φούρνο, στο γκριλ, στην ψηστιέρα ή σε αντικολλητική σχάρα στο μάτι της κουζίνας. Όπως και να ψήσετε το κρέας, αν μαριναριστεί σωστά και αν είναι κομμένο σε μικρά κομμάτια, χρειάζεται δυνατή φωτιά και λίγο χρόνο.

Οι πίτες
Η κλασική για σουβλάκι μπορεί να είναι η πρώτη επιλογή. Μάλιστα, αν φτιάξετε τη δική σας, θα έχετε μια βελούδινη και πεντανόστιμη πίτα. Αξίζει όμως να δοκιμάσετε και αραβικές πίτες, τορτίγια, ακόμα και αφράτα ψωμιά από τα μικρά για burgers ή τσιαπάτα που ταιριάζει τέλεια με τις γεύσεις των συνταγών που ακολουθούν. Ψήστε τα λίγο πριν τα σερβίρετε με τον γύρο, γίνονται πιο αφράτα και απορροφούν τις συνοδευτικές σάλτσες καλύτερα.

Tα συνοδευτικά
Ξεκινάμε από τα κλασικά και βασικά: τζατζίκι, κρεμμύδι, ντομάτα, πατάτες. Και συνεχίζουμε: μουστάρδα με μέλι, μους φέτας, πικάντικη σάλτσα ντομάτας. Όλα έχουν τα μικρά μυστικά τους, χρειάζονται μια προετοιμασία για το μάξιμουμ της γεύσης. Αυτή είναι και η αρχή για ένα επιτυχημένο πιάτο, όλα τα επιμέρους υλικά να είναι μαγειρεμένα ή επεξεργασμένα ξεχωριστά και να έχουν τη δική τους γεύση.

Σπιτικός γύρος με χοιρινό

Για 4-6 μερίδες

• 1 κιλό χοιρινό κρέας (από λαιμό ή σπάλα) κομμένο σε πολύ λεπτές φέτες
• 125 ml ελαιόλαδο
• 1 κουτ. σούπας ρίγανη
• 1 κουτ. σούπας θυμάρι
• 1 κουτ. σούπας κόλιαντρος τριμμένο
• 1 κουτ. σούπας ζάχαρη
• 1 κουτ. σούπας γλυκιά πάπρικα
• 1 κουτ. σούπας μουστάρδα σκόνη
• 1 κουτ. σούπας αλάτι

Ανακατέψτε σε ένα μπολ το ελαιόλαδο με όλα τα μπαχαρικά. Σε ένα μεγάλο σκεύος βάλτε μια σειρά από τις φέτες του χοιρινού κρέατος. Πασπαλίστε το κρέας με το μείγμα του ελαιόλαδου και των μπαχαρικών. Επαναλάβετε με τα υπόλοιπα υλικά. Αφήστε το κρέας να μαριναριστεί τουλάχιστον για 12 ώρες στο ψυγείο.

Για να το ψήσετε, στρώστε με τη σειρά τις φέτες του κρέατος σε μια σχάρα και περάστε ξύλινα ή μεταλλικά σουβλάκια σε 3-4 σημεία για να συγκρατήσουν το κρέας. Ακουμπήστε τη σχάρα σε ένα ταψί, ώστε να στάζουν τα λίπη του κρέατος, και προσθέστε 1 φλιτζάνι νερό στο ταψί. Ψήστε σε προθερμασμένο φούρνο σε αέρα στους 180^ο C για 1 ώρα και 30 λεπτά. Βγάλτε το κρέας από τον φούρνο και κόψτε το σε πολύ λεπτά κομμάτια για να το σερβίρετε. Αν ο γύρος κρυώσει, μπορείτε να τον ξαναζεστάνετε σε αντικολλητικό τηγάνι.

Σπιτικός γύρος κοτόπουλου

Για 4-6 μερίδες

• 1 κιλό φιλέτο από μπούτι κοτόπουλου
• 125 ml ελαιόλαδο
• 2 κουτ. σούπας μουστάρδα
• 2 κουτ. σούπας χυμός λεμονιού
• ξύσμα από 2 λεμόνια
• 2 σκελίδες σκόρδο τριμμένο
• 10 κόκκοι πιπεριού σπασμένοι
• 1 κουτ. γλυκού πάπρικα
• 1 κουτ. σούπας ρίγανη
• 1 κουτ. σούπας θυμάρι
• αλάτι

Ψήσιμο σε αντικολλητικό τηγάνι:

Κόψτε το φιλέτο του κοτόπουλου σε πολύ μικρά λεπτά κομμάτια. Ανακατέψτε σε ένα μπολ το ελαιόλαδο με τον χυμό και το ξύσμα λεμονιού, τη μουστάρδα, το πιπέρι, το σκόρδο, την πάπρικα, τη ρίγανη, το θυμάρι και λίγο αλάτι. Ρίξτε τα κομμάτια του κοτόπουλου στο μείγμα, ανακατέψτε και αφήστε το να μαριναριστεί για 4 ώρες. Σοτάρετε το κοτόπουλο σε μικρές ποσότητες σε καυτό αντικολλητικό σκεύος για λίγα λεπτά και σερβίρετε.

Ψήσιμο στον φούρνο:

Κόψτε τα φιλέτα του κοτόπουλου οριζόντια σε λεπτές φέτες. Ανακατέψτε σε ένα μπολ το ξύσμα λεμονιού, το πιπέρι, το σκόρδο, την πάπρικα, τη ρίγανη, το θυμάρι και λίγο αλάτι.

Πασπαλίστε τις φέτες του κρέατος με το μείγμα μπαχαρικών. Ρίξτε το ελαιόλαδο και τον χυμό λεμονιού και ανακατέψτε. Βάλτε τα φιλέτα του κοτόπουλου σε ένα σκεύος, σκεπάστε τα με μεμβράνη τροφίμων και αφήστε τα να μαριναριστούν για 4 ώρες στο ψυγείο.

Στρώστε με τη σειρά τις φέτες του κοτόπουλου σε μια σχάρα και περάστε ξύλινα ή μεταλλικά σουβλάκια σε 3-4 σημεία για να συγκρατήσουν το κρέας. Ακουμπήστε τη σχάρα σε ένα ταψί και προσθέστε 1 φλιτζάνι νερό στο ταψί. Ψήστε σε προθερμασμένο φούρνο σε αέρα στους 200^ο C για 40 λεπτά. Βγάλτε το κοτόπουλο από τον φούρνο και κόψτε το σε πολύ λεπτά κομμάτια για να το σερβίρετε.

Τα συνοδευτικά

Αραβική πίτα & τορτίγια

Δίνει την αίσθηση της light επιλογής ψωμιού, μόνο που είναι πιο λεπτή και η γεύση της είναι διακριτική και δεν υπερισχύει. Χρειάζεται ζέσταμα για πολύ λίγα λεπτά σε μέτρια θερμοκρασία, όπως και οι πίτες για σουβλάκι. Η τορτίγια είναι ένα πολύ λεπτό φύλλο ζύμης, την οποία πριν τη σερβίρετε με τον γύρο θα πρέπει να τη ζεστάνετε ελαφρά για πολύ λίγα λεπτά σε αντικολλητικό σκεύος ή στον φούρνο χωρίς να την αλείψετε με λάδι. Θυμίζει την αραβική πίτα και η ουδέτερη γεύση της την κάνει ιδανική για να συνοδεύσει κάθε είδος κρέατος και σάλτσας.

Μουστάρδα με μέλι

Κλασική συνοδευτική σάλτσα που ταιριάζει με όλα τα είδη κρέατος, χοιρινό, μοσχαρίσιο ή κοτόπουλο. Προτιμήστε μια πικάντικη μουστάρδα τύπου Dijon ή, ακόμα καλύτερα, μουστάρδα με σιναπόσπορο για πιο δυνατή γεύση. Ανακατέψτε σε ένα μπολ 100 γρ. μαγιονέζα με 2 κουταλιές μουστάρδα και 1 κουταλάκι μέλι. Προσθέστε προαιρετικά ελάχιστο τριμμένο ξερό εστραγκόν.

Τζατζίκι

Από τα πιο αγαπητά συνοδευτικά για το σωστό τυλιχτό σουβλάκι. Τι να προσέξετε: το γιαούρτι να είναι στραγγιστό με 10% λιπαρά για πλούσια γεύση. Χρησιμοποιήστε πολτό σκόρδου για να το αρωματίσετε χωρίς τις δυσάρεστες παρενέργειες. Καθαρίστε το αγγούρι από τη φλούδα του και τα σποράκια του για να μην είναι δύσπεπτο και στραγγίστε το πριν το προσθέσετε στο γιαούρτι. Για 1 φλιτζάνι θα ανακατέψτε σε ένα μπολ 200 γρ. στραγγιστό γιαούρτι, μισό αγγούρι τριμμένο και στραγγισμένο, λίγο αλάτι, 3-4 κουταλιές ελαιόλαδο, 2 κουταλάκια πολτό σκόρδου και ελάχιστο ξίδι για τη γεύση. Αφήστε το στο ψυγείο για 1 ώρα πριν το σερβίρετε.

Ντομάτα

Η ντομάτα πρέπει να κοπεί τελευταία στιγμή για να μη μαραθεί. Διαλέξτε ώριμες σφιχτές ντομάτες, κόψτε τες σε φέτες, αλατίστε τες και ραντίστε τες με λίγο ελαιόλαδο. Αφήστε τες για 5 λεπτά σε ένα σουρωτήρι και βάλτε τες στη πίτα με τον γύρο. Ποιος είπε πως τα συνοδευτικά υλικά δεν πρέπει να έχουν γεύση από μόνα τους;

Πατάτες

Οι τηγανητές πατάτες είναι απαραίτητες και αυτές ως συνοδευτικό σε μια πίτα με γύρο. Το μεγαλύτερο πρόβλημα, που είναι και το πιο συχνό, είναι πως οι πατάτες μαλακώνουν είτε από την υγρασία είτε από τα ζεστά υλικά που έχει η πίτα. Υπάρχουν 2 λύσεις για να το λύσετε και να τις απολαύσετε: σερβίρετέ τες ξεχωριστά και διπλοτηγανίστε τες. Τηγανίστε τες δηλαδή πρώτα σε ζεστό λάδι σχεδόν σαν να βράζουν για 15 λεπτά. Στραγγίστε τες, αφήστε τες να κρυώσουν, βάλτε το λάδι να κάψει και ρίξτε τες για να τηγανιστούν δεύτερη φορά. Πασπαλίστε τες με ανθό αλατιού λίγο πριν τις σερβίρετε.

Κρεμμυδοσαλάτα

Κρεμμύδι λεπτοκομμένο ή κρεμμυδοσαλάτα; Αν περιποιηθείτε το κρεμμύδι για τον γύρο, θα αποζημιωθείτε με το παραπάνω από τη γεύση του. Κόψτε κρεμμύδι σε πολύ λεπτές φέτες και αφήστε το για 1 ώρα σε παγωμένο νερό για να μειωθεί η αψάδα του. Στραγγίστε το, αλατίστε το, πασπαλίστε με ψιλοκομμένο μαϊντανό, ρίξτε λίγο ελαιόλαδο και ανακατέψτε το.

Μους φέτας

Γιαούρτι, φέτα και μυρωδικά φτιάχνουν μια σάλτσα πολύ ταιριαστή με γύρο κοτόπουλου ή χοιρινό. Ανακατέψτε σε ένα μπολ 100 γρ. στραγγιστό γιαούρτι με 50 γρ. τριμμένη φέτα, 5-6 κουταλιές ελαιόλαδο, 1 κουταλιά ψιλοκομμένα φρέσκα μυρωδικά και ελάχιστο ξύσμα λεμονιού μαζί με 1 κουταλάκι χυμό λεμονιού. Αλατίστε ανάλογα με τη γεύση της φέτας.

Σπιτικές πίτες

• Για 8 πίτες
• 360 γρ. αλεύρι
• 1 φακελάκι ξηρή μαγιά
• ½ κουτ. γλυκού αλάτι
• ½ κουτ. γλυκού ζάχαρη
• 250 ml νερό
• 2 κουτ. σούπας ελαιόλαδο
• λίγο αλεύρι για το άνοιγμα της ζύμης

Βάλτε σε ένα μπολ το νερό, τη μαγιά, το αλάτι και τη ζάχαρη. Ρίξτε το αλεύρι και ζυμώστε το μείγμα. Θα σχηματιστεί μια ζύμη σχετικά υγρή, αλλά αυτό θέλουμε για να έχουμε αφράτες πίτες. Αφήστε τη ζύμη στο μπολ, σκεπασμένη με μεμβράνη τροφίμων, να ξεκουραστεί για 1 ώρα. Μετά χωρίστε τη σε 8 μέρη και πλάστε 8 μπάλες. Αλείψτε τες με το ελαιόλαδο και αφήστε τες να ξεκουραστούν για μισή ώρα.

Ανοίξτε με τον πλάστη κάθε μπάλα ζύμης σε φύλλο με διάμετρο περίπου 20-25 εκατοστά. Πασπαλίστε με λίγο αλεύρι για να την ανοίξετε με ευκολία.

Ψήστε τις πίτες σε προθερμασμένο φούρνο, λίγες κάθε φορά, όσες χωράει το ταψί. Ψήστε τες στους 220^ο C για 4-5 λεπτά. Εναλλακτικά, ψήστε τες σε αντικολλητικό τηγάνι σε μέτρια προς δυνατή ένταση, για 2-3 λεπτά από κάθε πλευρά. Σερβίρετέ τες όσο είναι ζεστές και ελαστικές γιατί όσο κρυώνουν σκληραίνουν.

Φωτογραφίες: iStock/Ideal Image

Πηγή: eatme Μαΐου. Τo eatme κυκλοφορεί την πρώτη Κυριακή κάθε μήνα με το Έθνος της Κυριακής