Παγκόσμια Ημέρα Ξινόμαυρου - Ας συστηθούμε με την «ντίβα» του βορειοελλαδίτικου αμπελώνα

Για τέταρτη χρονιά φέτος γιορτάζεται η 1η Νοεμβρίου ως Παγκόσμια Ημέρα Ξινόμαυρου.  Ήταν το 2019 όταν η ένωση «Οινοποιοί Βορείου Ελλάδος», διαπιστώνοντας πως δεν υπάρχει καμία ελληνική ποικιλία που να έχει την ημέρα του εορτασμού της στον παγκόσμιο χάρτη (αλλά ούτε και στην Ελλάδα), πήρε την απόφαση να την καθιερώσει. Η Ημέρα παρέμεινε, θεμελιώθηκε και έγινε θεσμός που τιμάται από αρκετούς επαγγελματίες του κρασιού και της εστίασης και από φίλους τους κρασιού. Σήμερα, άλλωστε, οι «Οινοποιοί Βορείου Ελλάδος» γιορτάζουν την Παγκόσμια Ημέρα Ξινόμαυρου διοργανώνοντας δύο παράλληλες εκδηλώσεις στην Αθήνα για τις οποίες μπορείτε να ενημερωθείτε εδώ. Πρόκειται για το masterclass «Το Ξινόμαυρο στα καλύτερά του!» και την έκθεση οινογευσίας «Τα ΒορΟινά του Ξινόμαυρου».

«Σπίτι» του ξινόμαυρου η Βόρεια Ελλάδα

Ξινόμαυρο, η «ντίβα» όπως αποκαλείται του βορειοελλαδίτικου αμπελώνα και η πλέον ευγενής ερυθρή γηγενής ποικιλία της Βόρειας Ελλάδας, καλλιεργείται κυρίως σε ορεινές περιοχές, στη Μακεδονία και στη βόρεια Θεσσαλία. Το όνομά του προέρχεται από τη σύνθεση των λέξεων όξινο και μαύρο.

Ξινόμαυρο, μια πολυδυναμική ποικιλία

Το ξινόμαυρο θεωρείται πολυδυναμική ποικιλία, που μπορεί να δώσει κρασιά εξαιρετικά δομημένα, με στυλ και χαρακτήρα που ξεχωρίζει. Προσφέρει ακόμη δυνατότητα μακρόχρονης παλαίωσης, ενώ παράγει πλήρες εύρος κρασιών: ερυθρούς, ροζέ και λευκούς (blanc de noir), ξηρούς, ημίξηρους, φρέσκους και παλαιωμένους, ημιαφρώδεις, αφρώδεις και γλυκείς τύπου vins de liqueur, αλλά και αμπελοοινικά αποστάγματα.

Την ποικιλία θα τη συναντήσουμε σε μονοποικιλιακούς οίνους αλλά και σε χαρμάνια αρμονικά συνδυασμένη με γηγενείς όσο και με διεθνείς ποικιλίες. Το Ξινόμαυρο αποτελεί μία από τις τέσσερις ποικιλίες πρεσβευτές της Ελλάδας, μαζί με το Ασύρτικο, το Μοσχοφίλερο και το Αγιωργίτικο.

Οι 4 ζώνες παραγωγής οίνων ΠΟΠ της ποικιλίας Ξινόμαυρο

Τέσσερις είναι οι ζώνες παραγωγής οίνων Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ) της ποικιλία Ξινόμαυρο. Στη Νάουσα και στο Αμύνταιο τη συναντάμε μονοποικιλιακή, ενώ στη Γουμένισσα σε χαρμάνι μαζί με την ποικιλία Νεγκόσκα σε ένα μικρό ποσοστό και στη Ραψάνη μαζί με τις ποικιλίες Κρασάτο και Σταυρωτό ισομερώς.

Επιπλέον, ως οίνο με τον χαρακτηρισμό Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη, (ΠΓΕ) συναντάμε το Ξινόμαυρο σε μικρές περιοχές όπως η Επανομή, το Βελβεντό, η Σιάτιστα και τα Μετέωρα, σε περιφερειακές ενότητες όπως η Θεσσαλονίκη, το Άγιον Όρος, η Πέλλα, η Καστοριά, η Ημαθία, η Πιερία και η Μαγνησία, ή στα γεωγραφικά διαμερίσματα Μακεδονίας και Θεσσαλίας. 

Τα αρώματα του Ξινόμαυρου - Πιάτα που συνοδεύει άριστα

Το τυπικό ερυθρό Ξινόμαυρο είναι ρουμπινί με απαλή και μέτρια ένταση. Το μαγικό αρωματικό μπουκέτο του ξεχειλίζει από βιολέτες, κόκκινα και μαύρα φρούτα, αλλά απλώνεται μέχρι τον πολτό ελιάς, την ντομάτα, τα μανιτάρια, τον καπνό.

Η στιβαρή του δομή, η υψηλή του οξύτητα, οι τανίνες του και η μακρά του επίγευση το καθιστούν τέλειο συνοδευτικό για πιάτα με αρνί, μοσχάρι ή κυνήγι, ψητά ή μαγειρεμένα με κόκκινη σάλτσα και αποξηραμένα φρούτα. 

Μία παλαιωμένη εκδοχή του ταιριάζει με ένα κρεμώδες ριζότο με μανιτάρια και τρούφα, ένα ροζέ με θαλασσινά και σάλτσα ντομάτας ή απλώς με μία πίτσα ή μία σαλάτα με αποξηραμένες ντομάτες και τυρί φέτα.

Η λευκή εκδοχή του (ναι υπάρχει και τέτοια) αγαπά τα στρείδια. Και όσο αφορά το επιδόρπιο, αξίζει η δοκιμή ενός ροζέ αφρώδη οίνου από Ξινόμαυρο με τάρτα φράουλα.

Πηγές:  Ενημερωτικό κείμενο των «Οινοποιών Βορείου Ελλάδος» στηριγμένο στο βιβλίο της Σταυρούλας Κουράκου «Το Ξινόμαυρο – Η οινάμπελος της κεντροδυτικής Μακεδονίας» | Ιστοσελίδα της «Εθνικής Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Αμπέλου & Οίνου» winesofgreece.gr