Αρκαδία χαίρε: Ένα γευστικό οδοιπορικό

Η Αρκαδία, ο μεγαλύτερος νομός της Πελοποννήσου, με τα τραγανά και χυμώδη μήλα της Τρίπολης, με τις σπαρταριστές ψαριές στο Λεωνίδιο, με την τραγανή γουρνοπούλα και τους λουκουμάδες της, με μέλι και κανέλα, συχνά φαντάζει στο μυαλό μου σαν μια μικρογραφία ολόκληρης της Ελλάδας.

Λεβίδι και Βυτίνα

Πρώτη στάση στο Λεβίδι, στην πλατεία, για τη φημισμένη γουρνοπούλα, στην ταβέρνα του Κουμπούρη (2796022425) – φυσικά δοκιμάσαμε και χωριάτικο λουκάνικο και κοκορέτσι. Πάντα προνοητικοί, πήραμε δύο καρβέλια ζυμωτό ψωμί από τον μικροσκοπικό φούρνο του χωριού. Μην τυχόν και μας πιάσει λιγούρα στον δρόμο... Στη Βυτίνα απολαύσαμε τα αρκαδικά γαλακτοκομικά. Σκληρή, πικάντικη φέτα Τσατσούλη (2796041479) και βουτυράτο γιαούρτι με πέτσα. Σε ένα κομμάτι ψημένης φέτας, στάξαμε λίγες σταγόνες ντόπιο μέλι που μοσχοβολούσε άνθη πορτοκαλιάς. Το ένα έφερε το άλλο. Το πορτοκαλόμελο μάς οδήγησε κατευθείαν σ’ ένα ταψάκι πορτοκαλόπιτας από το Ζαχαροπλαστείο Μαέστρο (2795022881). Στη Δημητσάνα, δεν χάσαμε την ευκαιρία να δοκιμάσουμε τα ντόπια χειροποίητα ζυμαρικά αλλά και τις ιριδίζουσες ποταμίσιες πέστροφες του Λάδωνα.

Στα πετρόχτιστα Λαγκάδια

Πριν από λίγο καιρό έπεσε στα χέρια μου το βιβλίο του Κωστή Παπαγιώργη για τον Κανέλλο Δεληγιάννη, μία από τις πιο σημαντικές και τραγικές συνάμα προσωπικότητες της Επανάστασης του 1821, πατριάρχη της ομώνυμης οικογένειας, της οποίας τα μέλη διαδραμάτισαν σημαντικό ρόλο στα πολιτικά πράγματα της χώρας καθ’ όλη τη διάρκεια του 19ου και στις αρχές του 20ού αιώνα. Το βιβλίο ήταν η αφορμή για να φτάσουμε στα Λαγκάδια, γενέτειρα και τόπο δράσης των Δεληγιάννηδων. Ένα συγκλονιστικό πετρόχτιστο χωριό, σκαρφαλωμένο σε μια απότομη πλαγιά με παλιές εκκλησίες, πέτρινα μονοπάτια και πελεκητές καμάρες.

Για να ισορροπήσω την πικρή αίσθηση που μου άφησαν οι αβυσσαλέες έριδες μεταξύ των επαναστατημένων Ελλήνων, που περιγράφει ο Δεληγιάννης, κατευθύνθηκα στο μικροσκοπικό Ψάρι, όπου θαύμασα τη δύναμη της συνέργειας στον πολυχώρο επιχειρηματικής δραστηριότητας Αρκαδιανή. Από τις χρυσοχέρες γυναίκες του προμηθευτήκαμε ό,τι ζυμαρικό... χωρούσε το πορτμπαγκάζ, μαζί με ντόπια φρέσκα καρύδια, αφράτα αμύγδαλα και γλυκιά, μοσχοβολιστή σταφίδα.

Διανυκτέρευση στη Δημητσάνα. Προηγήθηκε μια επίσκεψη στο Καπηλειό των Αθανάτων (6977422578) για να δοκιμάσουμε την πανσέτα πλεξούδα, λωρίδες μαριναρισμένης πανσέτας, δηλαδή, πλεγμένης και ψημένης στα κάρβουνα – παράδοση και νεωτερισμός σε ένα ωραίο βαλς. Το πρωινό μάς βρήκε να αγναντεύουμε το φαράγγι του Λούσιου και να τρώμε χορτοπιτάκια με μυρώνια και γαλατόπιτα με κανέλα στο κομψότατο Nerida Boutique Hotel (2795032700).

Στη Ζέρζοβα

Λίγα χιλιόμετρα έξω από τη Δημητσάνα, στην πλαγιά της τελευταίας κορυφογραμμής του Μαίναλου, στη Ζέρζοβα ή Παναγιά, όπως είναι το καινούργιο της όνομα, με θέα τον κάμπο του Αλφειού και την πεδινή Ηλεία, τόσο το ρουστίκ, βαθιά νόστιμο αγριογούρουνο με κονιάκ όσο κι ο κοκκινιστός κόκορας και οι χυλοπίτες με μυζήθρα και καμένο βούτυρο είναι σοβαρές αφορμές για να σταματήσει κανείς στην ταβέρνα Ζέρζοβα (6932847358), πόσω μάλλον όταν την εικόνα συμπληρώνουν ένας αέρινος μπακλαβάς, ψημένος στον ξυλόφουρνο, και μια αξιοπρόσεκτη κάβα με ελληνικά κρασιά. Λόγω ονόματος, ταβέρνας και χωριού, η συζήτηση περιστράφηκε γύρω από το ενδιαφέρον θέμα της εγκατάστασης των Σλάβων στην Πελοπόννησο.

Και μετά, κάθε στάση και μία γεύση: πηχτή και μυρωδάτο παστό, χρυσαφένιες πατάτες Τεγέας, πικάντικη γραβιέρα Τριπόλεως. Και το τοπίο μαγευτικό. Εκατοντάδες στρέμματα με οπωροφόρα δέντρα να δίνουν χρώμα και άρωμα στη διαδρομή.

Ωμά κάστανα στην Έλωνα

Το είχαμε σαν τάμα να φτάσουμε στον Κοσμά, στα νότια του νομού, έστω για ένα καφεδάκι στην πλατεία του χωριού. Για χρόνια, ένας φίλος Ελβετός μάς μίλαγε για το αγαπημένο του στέκι. Και λίγο ντρεπόμασταν, που αυτός, ένας ξενομερίτης, μας μιλά για τις ομορφιές της Αρκαδίας σαν ντόπιος. Το «τάμα» εκπληρώθηκε, τον καφέ τον ήπιαμε στη μαγευτική πλατεία και ανεβήκαμε ως τη Μονή της Έλωνας να ανάψουμε ένα κερί. Οι μοναχές μάς πρόσφεραν δυο χούφτες κάστανα, τόσο γλυκά και τρυφερά, που τα φάγαμε ωμά.

Οινικός πρεσβευτής της Ελλάδος

Από τη μία ο θεός Διόνυσος, που τον λάτρευαν σ’ όλη την Αρκαδία, από την άλλη ο ακόλουθός του, ο Πάνας, που σεργιανούσε κι αυτός σ’ αυτά τα μέρη, είναι σαν να έβαλαν τις βάσεις, ώστε σήμερα στο πανέμορφο οροπέδιο της Μαντινείας, στα βορειοανατολικά του νομού, περισσότερα από 5.000 στρέμματα αμπελώνων να διαμορφώνουν ένα μαγευτικό τοπίο όλες τις εποχές του χρόνου. Εδώ, σε μία από τις σημαντικότερες οινοπαραγωγικές ζώνες της χώρας μας, καλλιεργείται το Μοσχοφίλερο, μία από τις ποικιλίες κρασιού- πρεσβευτές της οινικής μας άνοιξης. Η ζώνη της Μαντινείας προσφέρει ποικιλόμορφες οινοτουριστικές εμπειρίες. Από το ιστορικό οινοποιείο Καμπά στη Μηλιά, 8 χιλιόμετρα από την Τρίπολη, που έχει περάσει στην εταιρεία Μπουτάρη, μέχρι το οινοποιείο του ιδιόρρυθμου νεωτεριστή Γιάννη Τσέλεπου στην Τεγέα, το οινοποιείο Καλόγρη, στο χωριό Κάψια Μαντινείας, που έχει διακριθεί στα Travel & Hospitality Awards ως το καλύτερο επισκέψιμο οινοποιείο της Πελοποννήσου, και το κτήμα Σπυρόπουλου στην καρδιά της «πολυάμπελου» Μαντίνειας, ο επισκέπτης μπορεί να δοκιμάσει, να αγοράσει κρασιά και, φυσικά, να γνωρίσει από κοντά τους εκπροσώπους του Μοσχοφίλερου.

Επιστροφή

Μας βοήθησε ο καιρός, και την ημέρα της αναχώρησής μας από την Αρκαδία σταμάτησε να βρέχει. Θέλοντας να κάνουμε μία μικρή σπονδή στους θεούς αυτού του τόπου, για την ομορφιά που ζήσαμε, κάναμε μια τελευταία στάση στην Τεγέα. Εκεί, δίπλα στους κίονες του Ναού της Αλέας Αθηνάς, καθίσαμε, βάλαμε στο τάμπλετ το ντοκιμαντέρ του Φίλιππου Κουτσαύτη «Αρκαδία χαίρε» και, όσο ακούγαμε την υποβλητική φωνή του σκηνοθέτη-αφηγητή, κόψαμε με το χέρι ένα καρβέλι ζυμωτό ψωμί από έναν φούρνο στα Δολιανά, λίγη πικάντικη γραβιέρα από την Τρίπολη, μερικά τραγανά ζουμερά μήλα και ανοίξαμε μια Μαντινεία του Νασιάκου. Αρώματα από εσπεριδοειδή, αχλάδι και ροδάκινο ήταν η γεύση του αποχαιρετισμού. 

Κείμενο: Δημήτρης Σταθόπουλος

Πηγή: Eatme Μαρτίου. Το Eatme κυκλοφορεί την πρώτη Κυριακή κάθε μήνα με το Έθνος της Κυριακής