Απ’ το ταπεινό τοστάκι στο κοσμοπολίτικο κροκ μεσιέ

Το ότι τα ένδοξα Παρίσια αρκετοί από μας δεν πρόκειται να τα δούμε σύντομα δεν συνεπάγεται πως δεν μπορούμε να απολαύσουμε ένα κροκ μεσιέ, κλασική λιχουδιά των γαλλικών καφέ, στο σπιτάκι μας.

Δυο λόγια για την ιστορία του κροκ μεσιέ

Το κροκ μεσιέ, αυτό το τραγανό ψητό σάντουιτς με ζαμπόν και τυρί και γκρατιναρισμένο έξτρα τυράκι στην επιφάνειά του ή  μια πλούσια στρώση μπεσαμέλ, αποτελεί εμβληματικό έδεσμα των γαλλικών μπιστρό και καφέ, και πρωτοεμφανίζεται στα μενού τους στις αρχές του 20ου αιώνα, με πρώτη καταγραφή σε σχετικό κατάλογο το 1910. Εκτός από τις διάσημες μαντλέν του, στα κροκ μεσιέ αναφέρεται και ο Μαρσέλ Προυστ στο δεύτερο τόμο του περίφημου έργου του «Αναζητώντας το χαμένο χρόνο». Μάλιστα σύμφωνα με ορισμένους μελετητές είναι και η πρώτη βιβλιογραφική αναφορά τους. Σύμφωνα με το Larousse Gastronomique, τη μεγάλη γαστρονομική εγκυκλοπαίδεια, υπήρξε ιδέα του Μισέλ Λουναρκά, ο οποίος και το πρωτοσέρβιρε το 1910 στο cafe Le Bel Age. Το όνομά τους από τις λέξεις croquer (τραγανίζω) και monsieur (κύριος) θα μπορούσε να αποδοθεί στα ελληνικά ως «τραγανός κύριος».

Συνταγή για κροκ μεσιέ

ΥΛΙΚΑ ΓΙΑ 4 ΑΤΟΜΑ: 1/4 του φλιτζανιού αλατισμένο βούτυρο, 1/4 του φλιτζανιού αλεύρι για όλες τις χρήσεις, 1½ φλιτζάνι φρέσκο γάλα πλήρες, αλάτι, πιπέρι, ½ κουταλιά της σούπας μουστάρδα (προαιρετικά), λίγο μοσχοκάρυδο, 8 φέτες ψωμί του τοστ, 8 φέτες ζαμπόν, 2 ½ φλιτζάνια τριμμένα τυριά ανάμεικτα

ΕΚΤΕΛΕΣΗ: 1. Λιώνετε το βούτυρο σε μεσαία κατσαρόλα σε μέτρια φωτιά. Προσθέτετε το αλεύρι και ανακατεύετε συνεχώς, μέχρι να γίνει ένα απαλό, χρυσαφί μείγμα που να κάνει φουσκάλες. Προσοχή να μην γίνει καφέ! Προσθέτετε σιγά σιγά το γάλα, ενώ ταυτόχρονα ανακατεύετε συνεχώς με τον σύρμα των αυγών ή ξύλινη κουτάλα μέχρι η μπεσαμέλ να πήξει. Ρίχνετε αλατοπίπερο, τη μουστάρδα και μοσχοκάρυδο. 2. Προθερμάνετε το φούρνο στους 200° C. Αλείφετε κάθε φέτα ψωμιού με μια καλή στρώση μπεσαμέλ μέχρι τις άκρες. Τοποθετείτε τις 4 φέτες ψωμιού με την μπεσαμέλ προς τα πάνω σε ταψί στρωμένο με αντικολλητικό χαρτί. Βάζετε από 2 φέτες ζαμπόν πασπαλίζοντας ενδιάμεσα με τυρί τριμμένο. Καλύπετετε με τις υπόλοιπες 4 φέτες ψωμιού πάντα με την πλευρά της μπεσαμέλ προς τα πάνω. Πασπαλίζετε την επιφάνεια με το υπόλοιπο τριμμένο τυρί. 3. Ψήνετε για περίπου 5-6 λεπτά σε πολύ ζεστό φούρνο, μέχρι να λιώσει το τυρί και στη συνέχεια για 2?-4? στο γκριλ να χρυσίσει η επιφάνεια.

Αν φτιάξετε κροκ μεσιέ μόνο με γκρατιναρισμένο τυρί και προσθέσετε στην επιφάνειά του ένα αυγό μάτι ή αυγό ποσέ, το μεταμορφώνεται σε κροκ μαντάμ (croque madame). Η εκδοχή αυτή εμφανίστηκε τη δεκαετία του ’60.