Γράμμα από τη Χαλκιδική, έναν όμορφο τόπο που... σαν κι αυτόν δεν έχει

Πριν με πλανέψει ολοκληρωτικά η γοητεία της παραθαλάσσιας Χαλκιδικής, είχα την τύχη να γνωρίσω τον καταπράσινο ορεινό όγκο του Χολομώντα, με υψόμετρο πάνω από 1.100 μέτρα, με τα πανέμορφα χωριά και το φαγητό, που αρκούν ελάχιστα δευτερόλεπτα για να τα επαναφέρω ολοζώντανα στη μνήμη μου. Αγάπησα περισσότερο τον τόπο ή τις γεύσεις του; Καταλήγω ότι εδώ δεν χωρούν διαζευκτικά. Αγάπησα και τον τόπο και τις γεύσεις του.

Εν αρχή ην το όρος

Αγάπησα τις αιωνόβιες βελανιδιές του και τα χιλιάδες έλατα, τα λιθόστρωτα καλντερίμια στα χωριά του και τα έντονα χρώματα στα μακεδονίτικης αρχιτεκτονικής σπίτια τους. Αγάπησα τα ξύλινα σαχνισιά που ξεπροβάλλουν όλο θράσος και προσπαθούν να κλέψουν λίγο βορειοελλαδίτικο ήλιο. Σ’ ένα καφενείο κάτω από ένα τέτοιο σαχνισί, γεύτηκα μια τηγανιά με κόκκινα μανιτάρια και ήπια για πρώτη φορά μουντοβίνα, το τοπικό τσίπουρο που φτιάχνεται από τα υπολείμματα του μελιού από τις βρασμένες κερήθρες. Και μετά τράβηξα για τον Ταξιάρχη, στην καρδιά του βουνού, όπου βρίσκεται το εκπληκτικής βιοποικιλότητας πανεπιστημιακό δάσος, στο οποίο εκπαιδεύονται οι δασολόγοι του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Και κάθισα στο κλασικό καφενείο της μικρής πλατείας Η Συνάντηση, που το όνομά του αναφέρεται σε μια σοβαρή... συνάντηση με τις ντόπιες γεύσεις. Έφτασαν πρώτα οι ομελέτες με πατάτες, μετά μια ολόδροση σαλάτα και στο τέλος μια πιατέλα με ντόπια ψητά κρέατα. Για επιδόρπιο, βυσσινάκι φρέσκο, φετινό, ήρθε να ολοκληρώσει την ορεινή εμπειρία. Και για ύπνο η, σουρεαλιστικής επωνυμίας, Απολυμένη Πέτρα (2371094094, 2371094260), μια μονάδα φτιαγμένη με μεράκι λίγο έξω από το χωριό, μέσα στο πράσινο, με αφράτα στρώματα, πισίνα και θέα σε ένα υπέροχο ηλιοβασίλεμα.

Στο Χολομώντα, εκτός από έλατα και βελανιδιές, μπορεί κανείς να δει και πανέμορφους αμπελώνες, και φυσικά το οινοποιείο τους. Πρωί-πρωί κινήσαμε για την Αρναία. Εδώ, στο Κτήμα της Κλαούντιας Παπαγιάννη, είχαμε πρωτοέρθει πριν από δέκα χρόνια, ίσα που είχε ξεκινήσει τη λειτουργία του. Θυμηθήκαμε τα νιάτα μας και την ξεχωριστή εμπειρία να δοκιμάζουμε κρασιά από τα τότε καινούργια αμπέλια και να ανιχνεύουμε τα χαρακτηριστικά τους. Αυτήν τη φορά απολαύσαμε ένα ροζέ από Grenache Rouge, κομψό, με αέρα Προβηγκίας αλλά χαρακτήρα χαλκιδικιώτικο, να μας υπενθυμίζει ότι πρώτα απ’ όλα μετράει το τερουάρ.

Στη συνέχεια, ο κάμπος της Ορμύλιας

Γιατί η Χαλκιδική έχει και τους κάμπους της. Σ’ έναν από αυτούς, εκεί ανάμεσα στο πρώτο και το δεύτερο πόδι, βρίσκεται ένα πολύ σημαντικό γυναικείο μοναστήρι. Στην Ορμύλια, στο Ιερό Κοινόβιο του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, αγιορείτικο μετόχι με μακραίωνη ιστορία, ένα μελίσσι από πολυτάλαντες και προκομμένες μοναχές αποφάσισε να κάνει πραγματικότητα την πίστη ότι κάθε μοναστήρι είναι ένα κομμάτι ουρανού στον κόσμο. Τριγύρω του βρίσκονται ένας πλούσιος ελαιώνας και δεκάδες φρουτόδεντρα, με μηλιές, αχλαδιές, πορτοκαλιές, μανταρινιές και τις ανοιξιάτικες βερικοκιές και ροδακινιές να μας καλοδέχονται κατάφορτες. Οι επιτραπέζιες ελιές τους δικαιώνουν τη φήμη των λιόδεντρων της Χαλκιδικής – το ελαιόλαδό τους μοσχομύριζε φρεσκάδα, παρότι είχαν περάσει πάνω από πέντε μήνες από τη συγκομιδή. Το βραδάκι μάς βρήκε στα Βράσταμα και απολαύσαμε τη διανυκτέρευση στον Βίραγγα (2371071429), ένα παλιό πετρόκτιστο αρχοντικό που μετατράπηκε σε έναν πανέμορφο, μικρό, φιλόξενο ξενώνα. Το πρωινό του συμπύκνωνε τη γεύση του τόπου και αποτελούσε ιδανικό καλωσόρισμα της καινούργιας μέρας.

Ένα νησάκι για αλλαγή

Συνειδητά επιλέξαμε να αφήσουμε τις μυθικές παραλίες της Χαλκιδικής έξω από αυτή την περιπλάνηση. Προτιμήσαμε ένα νησάκι. Την Αμμουλιαννή, μόλις 15 λεπτά από την Τρυπητή, στον κόλπο του Αγίου Όρους. Το νησάκι –παλιό μετόχι της Μονής Βατοπεδίου, που μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή μοιράστηκε σε πρόσφυγες– είναι ένας μικρός παράδεισος, ειδικά τώρα την άνοιξη που η τουριστική κίνηση είναι ακόμη ήπια. Ανοιξιάτικες βουτιές στο Καραγάτσι και μια στάση στην Ανεμότρατα για ψητό χταπόδι με χόρτα και ουζάκι ολοκλήρωσαν την επίσκεψη.

Γεύσεις της παράδοσης κι ένα γκουρμέ φεστιβάλ

Δεκάδες είδη μανιταριών, με κορυφαία τα αυγομηλάκια και τα σκουρόχρωμα καλογεράκια, δίνουν το «παρών» σε πίτες, τηγάνια και κατσαρόλες. Πατάτες και τρούφα Χολομώντα, αγριόχοιρος μαγειρεμένος με κάστανα της περιοχής, τηγανόψωμα με ντόπια φέτα και δεκάδες βότανα, μέλια από άνθη, πεύκο, έλατο, ρείκια και καστανιά αποκαλύπτουν τη γευστική μαγεία της ορεινής Χαλκιδικής. Πεντανόστιμα μύδια, κεφτέδες χταποδιού, ολόφρεσκα ψάρια με θαλασσινό αλάτι, αλλά και μια αγιορείτικη ψαρόσουπα αποτυπώνουν τη θαλασσινή πλευρά της κουζίνας του τόπου. Στη γευστική παράδοση της περιοχής ήρθε να προστεθεί η πολυπλοκότητα της Ανατολής. Οι πρόσφυγες, Μικρασιάτες και Πόντιοι, έφεραν στις αποσκευές τους συνταγές για ντολμαδάκια με αμπελόφυλλα, κολοκυθοανθούς γεμιστούς, λουκουμάδες με μέλι και αμυγδαλωτά λουκούμια.

Σ’ αυτό το γευστικό τοπίο γεννήθηκε και άνθησε ένα από τα σημαντικότερα γαστρονομικά φεστιβάλ της Ελλάδος: στο Sani Gourmet, εδώ και 13 χρόνια, το φαγητό γίνεται εμπειρία και έμπνευση. Φέτος, από τις 10 έως και τις 14 Μαΐου, οκτώ βραβευμένοι σεφ, που μετράνε συνολικά 15 αστέρια Michelin, θα ανοίξουν έναν γαστρονομικό διάλογο που θα συνδέσει διαφορετικούς πολιτισμούς και παραδόσεις. Για πέντε ημέρες, στα εστιατόρια Water, Katsu, Asian και Byblos, γνώσεις και ταλέντο θα στήσουν ακόμα μια αξέχαστη γιορτή της γεύσης. Ανάμεσά τους και ο Γερμανός Thomas Bühner, ένας από τους μόλις δέκα σεφ με τρία αστέρια Michelin στη χώρα του. Στο Sani Resort, για άλλη μια χρονιά, οι λάτρεις του φαγητού θα έχουν την ευκαιρία να απολαύσουν ενδιαφέροντα δείπνα με εξαιρετικούς συνδυασμούς κρασιών και σαμπάνιας και να μυηθούν στις κουζίνες τεσσάρων ηπείρων: της Αμερικής, της Ευρώπης, της Ασίας και της Αυστραλίας.

Από τον Δημήτρη Σταθόπουλο

Πηγή: eatme Μαΐου. Το eatme κυκλοφορεί την πρώτη Κυριακή κάθε μήνα με το Έθνος της Κυριακής