Εννιά και μία ταβέρνες που αξίζει να… πάρετε τους δρόμους και τα βουνά 

Πολλά δεν θέλει ο Ελληνας, τελικά, για να ‘ναι ευτυχισμένος, λίγο κρασί, λίγο φαΐ, καλή παρέα και όνειρα ταξιδιάρικα. Κι αν τα ‘χει όλα τούτα σου δίνει και την ψυχή του. Μέρες γιορτινές που ‘ρχονται και ο νους τρέχει κει πάνω στα ψηλά. Ορεινή πατρίδα με ομορφιές απερίγραπτες! 

Κι όπως λέει ο ποιητής: «Πάντα πάντα περνάς τη φωτιά για να φτάσεις τη λάμψη. Πάντα πάντα τη λάμψη περνάς για να φτάσεις ψηλά τα βουνά τα χιονόδοξα. Όμως τι τα βουνά; Ποιος και τι στα βουνά;» Ποιος και τι στα βουνά; Οι ταβέρνες, που βάζουν το δικό τους βαθύ χάραγμα για να ολοκληρωθεί στο νου η στιλπνή χαλκογραφία μιας απόδρασης από τα καθημερινά!

«Θα ‘θελα να πεθάνω σε μια ταβέρνα» μου ‘χε εξομολογηθεί ο μύστης του καλού φαγητού, του λαϊκού τραγουδιού και του έρωτα Πάνος Γεραμάνης. Δεν του ‘κανε ο χάρος το χατίρι… Αφιερωμένο στη μνήμη και στις γνώσεις του το κομμάτι ετούτο.

Αγραφα: Ο Νερόμυλος

Για να δεις τις κορφές τους, λυγίζεις τον αυχένα σου ως εκεί που δεν πάει άλλο... Για να σκύψεις στις χαράδρες τους, το σαγόνι σου τρυπάει το στέρνο… Αυτά είναι τ’ Αγραφα τα περήφανα. Και κει κάπου βαθιά στα σπλάχνα τους, λίγο πριν φθάσεις στο χωριό που τ’ ονομάζουν Αγραφα, ο «Νερόμυλος», ταβέρνα του Τάκη του Κίτσιου, που μοιάζει όαση στην οργιάζουσα φύση των  βουνών. Τα λόγια είναι περιττά. Κρέατα ντόπια, πίτες σπιτικές, κοκκινιστά με χυλοπίτες που μυρίζουν χωριό, τυριά αγραφιώτικα που τα ζηλεύουν στη Γαλλία και ζεστασιά από το τζάκι και κουβέντες για τα αγριογούρουνα από τους τωρινούς «καπετάνιους» του τόπου, τους κυνηγούς. Τσίπουρο αγνό και ο χρόνος βουτάει στα νερά του Αγραφιώτη για ξυπνήσει. Νυν απολύεις τον δούλο σου δέσποτα…

ΝΕΡΟΜΥΛΟΣ: 2237 093249 – Απόσταση από Αθήνα: 356 χλμ. Υψόμετρο: 840μ.

Βάργιανη: Μπουρμπούλα

Ακόμα οι λιγοστοί ντόπιοι λένε πως νιώθουν το βαρύ πάτημα του καπετάν Λιάπη στα πλακόστρωτα του χωριού. Λένε… Ακόμα ακούγεται, πως κάποιοι έχουν δει να βγαίνει από το δάσος αρματωμένος ο Μπαλαούρας και να ψάχνει για Τούρκους… Ο,τι κι αν λένε μην πιστεύετε τίποτα αν δεν δείτε με τα μάτια σας. Κι εκείνο που θα δείτε στην πανέμορφη Βάργιανη με τα μάτια και θα γευτείτε με τη γλώσσα είναι οι ομορφιές της «Μπουρμπούλας». Ο μικρός «παραδοσιακός αξιόλογος οικισμός» με τα όμορφα πετρόκτιστα σπίτια και τα τρεχούμενα νερά από τις πηγές της Μπουρμπούλας, βγαίνει σαν παραμύθι από τα πυκνά δάση του δυτικού Παρνασσού. Η παραδοσιακή ταβέρνα της «Μπουρμπούλας» σε φιλεύει με νόστιμα κρέατα, μαγειρευτά, καλό κρασί και ξεγνοιασιά. Τι είναι ο Παρνασσός; Δυο ώρες δρόμο! Ξεκινάτε!

ΜΠΟΥΡΜΠΟΥΛΑ: 2265 091728 -  Απόσταση από Αθήνα: 203 χλμ. Υψόμετρο: 890

Μεγάλος Βάλτος: 30 Πλατάνια

Στην τοποθεσία Σιέ, κάτω από πλατάνια που μετρούν αιώνες στον κορμό τους, πλάι σε νερά τρεχούμενα, με φυσικές πηγές που χύνονται κάτω από τα τιτάνια δέντρα, που λες και κρατούν τον ουρανό στα κλαριά τους, εκεί θα «δέσεις» την εικόνα με τη γεύση. Στα «30 Πλατάνια», αρνί στη σούβλα, κοκορέτσι (καλύτερο από της θρυλικής Παπαδίτσας), παϊδάκια και ό,τι νοστιμιά ρίξει ο νους στα καρβουνά και χωριάτικες πίτες και παραδοσιακή κουζίνα τυλιγμένη σ’ ένα ζεστό οικογενειακό περιβάλλον.

30 ΠΛΑΤΑΝΙΑ: 2742041371 – Απόσταση από Αθήνα: 202 χλμ. Υψόμετρο: 554μ.

Παλαιός Παντελεήμονας: Το Χάνι

Ο Παλαιός Παντελεήμονας, ριζωμένος στο βουνό των Θεών, τον Ολυμπο έχει να θυμάται πολλά: Τον Θόδωρο Αγγελόπουλο, για παράδειγμα, να δίνει εντολές σκηνοθετικές στον Ομέρο Αντονούτι ντυμένο «Μεγαλέξαντρο», τον Κώστα Κουτσομύτη να γυρίζει  την τηλεοπτική μεταφορά του μυθιστορήματος της Διδώς Σωτηρίου «Ματωμένα Χώματα» και μελισσολόι ανθρώπων της πόλης να μαγεύονται από τα πέτρινα σπίτια με τις κεραμοσκεπές, τα λιθόκτιστα καλντερίμια, την πλατεία με τα πολύχρονα πλατάνια και την εκκλησιά του Αγίου Παντελεήμονα. Και πλάι σε όλα τούτα το «Χάνι». Ξενώνας και παραδοσιακό οινομαγειρείο με ζεστή ατμόσφαιρα, μαγευτική θέα και κουζίνα ξεχωριστή. Μαγειρέματα σε παραδοσιακό ξυλόφουρνο, χυλοπίτες σπιτικές, κρεατονοστιμιές και κρασί από το κελάρι, που αν θέλεις κατεβαίνεις και το θαυμάζεις. Τζάκι και θέρμη και καλή παρέα και ξυνόμαυρο να σε ζαλίζει να ξεχνάς τη δόση του ΕΝΦΙΑ. Τίποτ’ άλλο!

ΤΟ ΧΑΝΙ: 23520 22367  – Απόσταση από Αθήνα: 400 χλμ. – από Θεσσαλονίκη: 100 χλμ. Υψόμετρο: 450μ.

Αθανάσιος Διάκος: Ραβάνης

Κι από τον Ολυμπο στα Βαρδούσια. Παλιά το χωριό το λέγαν Ανω Μουσουνίτσα. Από το 1959 και μετά έδωσαν το όνομα του ήρωα της Ελληνικής Επανάστασης που (λέγεται ότι)  γεννήθηκε σε τούτα τα μέρη. Και η Αρτοτίνα διεκδικεί τη γενέτειρα του Αθανάσιου Διάκου, αλλά η Μουσουνίτσα πρόλαβε και αναβαπτίστηκε… Ο Κόρακας, η ψηλότερη κορυφή των Βαρδουσίων, κοιτάζει με φθόνο τον  Αθανάσιο Διάκο κι όσους βγαίνουν χαρούμενοι και χορτάτοι από τον «Ραβάνη». 
Το χωριό έχει τρεχούμενα νερά από τον Μόρνο που το διασχίζει. Κι ο «Ραβάνης» άφθονους μεζέδες για να κορέσει την πείνα των ταξιδιωτών. Στις αρχές του 1950 η οικογένεια Ραβάνη άνοιξε τη πρώτη της ταβέρνα σε ένα μικρό πετρόχτιστο κτίριο στη πλατεία του χωριού. Τη δεκαετία του '70 η μικρή ταβέρνα χτίστηκε από την αρχή. Πεντανόστιμα παϊδάκια, κοκορέτσι, αρνί σούβλας, μπιφτέκια φτιαγμένα με μυστική συνταγή, φρέσκο ζυμωτό ψωμί και για… χαριστική βολή παραδοσιακό παγωτό της οικογένειας Ραβάνη, γιαούρτι και τοπικά γλυκά κουταλιού

ΡΑΒΑΝΗΣ: 22650 63214 - Απόσταση από Αθήνα: 245χιλ, από Λαμία 71 χλμ και από Αμφισσα 61 χλμ. Υψόμετρο: 960μ.

Καστάνιτσα: Λιακούρης

Στις πλαγιές του Πάρνωνα, ο οικισμός της Καστάνιτσας προσφέρεται για απομόνωση και χαλάρωμα. Σπίτια ασβεστωμένα πάλλευκα τυλιγμένα ένα γύρω από καστανιές. Ενα πέτρινο χωριό ντυμένο στ’ άσπρα σαν νύφη, με στέγες από σχιστόλιθο, σμιλεμένο με τέχνη από χέρια των ξακουστών Λαγκαδινών μαστόρων, θυμίζει περισσότερο αιγαιοπελαγίτικο νησί, παρά ορεινό χωριό. Κι ανάμεσά στις καστανιές που αγκαλιάζουν τον τόπο, η ταβέρνα του «Λιακούρη». Το προϊόν του τόπου κυριαρχεί: Χοιρινό με κάστανο, καστανόπιτα, γλυκό κάστανο κι ό,τι βάλει το μυαλό σας. Παράδοση παντρεμένη με μεράκι και αγάπη. Κρέατα, μελιτζάνα τσακώνικη, μαγειρευτά που ξεχωρίζουν και η ορεινή Πελοπόννησος στα καλύτερά της!

ΛΙΑΚΟΥΡΗΣ: 27550-52293 - Απόσταση από Αθήνα: 187 χλμ. Υψόμετρο: 840μ.

Καρυά Φθιώτιδας: Το παραδοσιακό

Πάνω από τα Καμένα Βούρλα είναι ριγμένη στην αγκαλιά του Καλλίδρομου η Καρυά. Μέχρι και πριν από εξήντα χρόνια τα Καμένα Βούρλα ήταν ελώδεις περιοχές και χωράφια ώσπου οι κάτοικοι της Καρυάς άφησαν τα βουνά και  άρχισαν να οικοδομούν στην περιοχή. Σήμερα το όμορφο χωριουδάκι της Καρυάς μετράει λίγους κατοίκους, αλλά μια ταβέρνα – διαμάντι. Το «Παραδοσιακό» ταβερνάκι του Γιάννη Κεφάλα προσφέρει κρέατα, πίτες, αγριογούρουνο με δαμάσκηνα, καλό κρασί και μοναδικές στιγμές.

ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟ: 2235024141- Απόσταση από Αθήνα: 178 χλμ. Υψόμετρο: 732μ.

Κοττάνη – Ξάνθη: «Κοττάνη»

Πλάι στα σύνορα με τη Βουλγαρία, στο Πομακοχώρι Κοττάνη, έξω από τον Εχίνο, έστησε την ταβέρνα του ο καλός Τζεμίλ. Μακριά, θα πείτε. Αν όμως σας βγάλει ο δρόμος κατά ‘κει μην το σκεφτείτε, αναζητήστε τον. Ζεστό «κατσαμάκι» δηλαδή πίτα με καλαμποκάλευρο, φέτα και κρεμμυδάκι, πατατόπιτα, 3 ειδών ψωμιά, σταρένιο, καλαμποκόψωμο και σιταρένιο με λάδι, τουρσιά σπιτικά όλων των ειδών, άγρια χόρτα με πιπεριές Φλωρίνης, μελιτζάνα ψητή με φέτα, αρνάκι με πατάτες, λαγός στιφάδο, γιαουρτλού κεμπάπ, ποικιλία από ψητά, γλυκάδια, παϊδάκια, σουτζουκάκια, σις κεμπάπ, συκωτάκια. Ένα εκπληκτικό πρόβειο γιαούρτι σουρωτό φτιαγμένο από τον Τζεμίλ και γλυκά του κουταλιού και κρασί για τους ανδρείους της ηδονής των γεύσεων! Μακριά είπατε ο Τζεμίλ; Για σκεφτείτε το ξανά…

ΚΟΤΤΑΝΗ:  694 500 9855 – Απόσταση από την Αθήνα: 727 χλμ. – από Θεσσαλονίκη: 231 χλμ. Υψόμετρο: 316μ.

Παναγιά Γορτυνίας: Ζέρζοβα

Τα χωριά του Μαινάλου πάντα γοητεύουν. Το όνομα του βουνού σημαίνει «ιερή μανία». Πλούσια βλάστηση και η ανυπότακτη πανίδα, που υμνήθηκε από τον Βιργίλιο, τον Οβίδιο, τον Γκαίτε, τον Σίλλερ. Στο χωριό Παναγιά, λίγο έξω από τη Δημητσάνα στη Γορτυνία, περιμένει να σε «τρελλάνει» η «Ζέρζοβα», όπου συντελούνται μικρά γαστρονομικά θαύματα. Ζέρζοβα είναι το παλιό, σλαβικό όνομα του χωριού. Ο Γιάννης και η Βαγγελιώ άνοιξαν πριν από 15 χρόνια ένα μικρό καφενείο στο κτίσμα του 19ου αιώνα. Σήμερα το παλιό καφενεδάκι έχει μεταλλαχτεί σε σπουδαίας φιλοσοφίας ταβέρνα! Ντόπια κρέατα, χόρτα του βουνού, άγρια σπαράγγια και μανιτάρια, χυλοπίτες και ό,τι υπέροχο παράγει η αρκαδική γη, συνθέτουν το μενού της «Ζέρζοβας». Φέτα από τα πρόβατα της οικογένειας, προβατίνα στη λαδόκολλα, ο κόκκορας με χυλοπίτες, το, δυνατό. Οι πίτες; Θεϊκές! Η ομελέτα με παστό; Μοναδική! Και το καλύτερο: Ο ξυλόφουρνος βγάζει ψωμί, που το τρως και κλείνεις τα μάτια από ηδονή, ψήνει κρεατίκα στη γάστρα, όπως αγριογούρουνο με κονιάκ και (κρατηθείτε)  μπακλαβά που τον δοκίμασαν στην Κωνσταντινούπολη στο Karakoy Gulluoglu και… ντράπηκαν που πουλάνε μπακλαβα! Αυτά!

ΖΕΡΖΟΒΑ: 693 284 7358 – Απόσταση από την Αθήνα 214 χλμ. Υψόμετρο 960 μ.

Στενή Ευβοίας: Μουριά

Και τέλος σε ένα τέτοιο κομμάτι – αφιέρωμα στον Πάνο Γεραμάνη δεν θα μπορούσε να λείπει μια ταβέρνα από την ιδιαίτερη πατρίδα του την Εύβοια (γεννήθηκε στο Βασιλικό Χαλκίδας). Στη Στενή, στην Εύβοια λοιπόν, στην κεντρική πλατεία του χωριού, η Μουριά ξεχωρίζει. Ταβέρνα κλασσική με κρέατα ντόπια, κοντοσούβλια, κοκορέτσια, τυροπιτάρια, μακαρόνια φτιαγμένα με τοπική συνταγή και χρώμα παράδοσης που ξεχειλίζει. Κι αν θέλεις κλείσεις με γλυκό, πλάι στη Μουριά, το «1743» σε περιμένει με γλυκά ντόπια να σε ταξιδέψει στον αμαρτωλό κόσμο των τριγλυκεριδίων…  

ΜΟΥΡΙΑ: 2228 051234 - Απόσταση από την Αθήνα 104 χλμ. Υψόμετρο 334 μ.