Στο ΦΕΚ η ζωντανή μετάδοση μαθημάτων στα σχολεία - Τι προβλέπει

Η κάμερα θα πρέπει να εστιάζει στον εκπαιδευτικό ή/και στον πίνακα της αίθουσας διδασκαλίας μόνο, ενώ η ζωντανή μετάδοση του μαθήματος δεν αφορά μέρος της διδακτικής ώρας που σχετίζεται με τυχόν εξέταση μαθητών. Αυτό ορίζει η Υπουργική Απόφαση που δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης, μεταξύ άλλων, για τη ζωντανή μετάδοση των μαθημάτων, σε περίπτωση απουσίας μαθητή λόγω υγείας στα σχολεία Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης. Η εν λόγω Απόφαση έχει ισχύ μέχρι τη λήξη της τρέχουσας σχολικής χρονιάς.

Αναλυτικότερα, σύμφωνα με την Απόφαση, σε περίπτωση ζωντανής μετάδοσης, ο εκπαιδευτικός θα πρέπει να μεριμνά ώστε η συσκευή να είναι σταθερά τοποθετημένη κοντά στον εκπαιδευτικό, για την καλύτερη μετάδοση του ήχου και έχει το δικαίωμα σίγασης της φωνής μαθητή/τριας ή ακόμα και διακοπής της μετάδοσης, εάν το κρίνει απαραίτητο.

Στην περίπτωση που πραγματοποιείται μετάδοση εικόνας, η κάμερα θα πρέπει να εστιάζει αποκλειστικά και μόνο στον εκπαιδευτικό ή/και στον πίνακα της αίθουσας διδασκαλίας. Δεν επιτρέπεται να εστιάζει σε μαθητές που βρίσκονται στην αίθουσα διδασκαλίας. Η ζωντανή μετάδοση αφορά μόνο το μέρος της διδακτικής ώρας που αφιερώνεται στην παράδοση μαθήματος και δεν αφορά μέρος της διδακτικής ώρας που σχετίζεται με τυχόν εξέταση μαθητών.

Επιπλέον, η σύγχρονη εξ αποστάσεως εκπαίδευση (δηλαδή η απευθείας μετάδοση μαθήματος σε πραγματικό χρόνο από εκπαιδευτικό με τη χρήση κατάλληλων μέσων τεχνολογίας) μπορεί να πραγματοποιείται για τα σχολεία που τελούν σε καθεστώς προσωρινής απαγόρευσης λειτουργίας, ως μέτρο για την αντιμετώπιση του κορωνοϊού COVID-19, και για όσο χρονικό διάστημα παραμένουν σε αυτό το καθεστώς, σύμφωνα με το πρόγραμμα που καθορίζεται από τον Διευθυντή σε συνεργασία με τον Σύλλογο Διδασκόντων, με ανάλογη τήρηση των οδηγιών του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων που ισχύουν μέχρι σήμερα.

Για τα σχολεία που δεν τελούν υπό καθεστώς προσωρινής απαγόρευσης λειτουργίας λόγω του COVID-19, η σύγχρονη εξ αποστάσεως εκπαίδευση μπορεί να πραγματοποιείται σύμφωνα με το ισχύον εβδομαδιαίο ωρολόγιο πρόγραμμα κάθε σχολικής μονάδας ανά τμήμα, το οποίο δύναται να υποστεί τροποποιήσεις από τον διευθυντή και τον Σύλλογο Διδασκόντων για την κάλυψη των αναγκών της συγκεκριμένης σχολικής μονάδας.

Στην περίπτωση αυτή, προβλέπεται να παρέχεται ταυτόχρονη σύγχρονη εξ αποστάσεως εκπαίδευση, δηλαδή ταυτόχρονη διδασκαλία σε μαθητές, οι οποίοι συμμετέχουν στο μάθημα με φυσική παρουσία και σε μαθητές, οι οποίοι δεν δύνανται να παρακολουθήσουν με φυσική παρουσία την εκπαιδευτική διαδικασία, καθώς ανήκουν στις ομάδες αυξημένου κινδύνου για σοβαρή λοίμωξη από COVID-19, όπως αυτές ορίζονται από τους αρμόδιους φορείς για την παροχή ειδικής άδειας, ή ήδη νοσούν, ή έρχονται σε στενή επαφή με άτομο του οικογενειακού του περιβάλλοντος που ανήκει στην παραπάνω ομάδα αυξημένου κινδύνου, ή ήδη νοσεί.

Ήχος ή/και εικόνα

Η υλοποίηση της σύγχρονης εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, όπως ρυθμίζεται από την Απόφαση, προβλέπεται να πραγματοποιείται μέσω κατάλληλης ψηφιακής πλατφόρμας, η οποία καθιστά δυνατή την απευθείας μετάδοση (ήχου ή/και εικόνας) του μαθήματος από τους ίδιους τους εκπαιδευτικούς προς τους μαθητές τους.

Για τον σκοπό αυτό, το υπουργείο Παιδείας θα θέσει στη διάθεση των διδασκόντων και των μαθητών όλων των σχολείων της πρωτοβάθμιας και της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης της χώρας την υπηρεσία σύγχρονης τηλεκπαίδευσης με τη χρήση της ψηφιακής πλατφόρμας Webex Meetings (Cisco Hellas AE), η οποία έχει διαμορφωθεί ειδικά για το υπουργείο και για τις ανάγκες παροχής της σύγχρονης εξ αποστάσεως εκπαίδευσης και παρέχεται δωρεάν.

Για την πρόσβαση στην πλατφόρμα οι εκπαιδευτικοί και οι μαθητές έχουν τη δυνατότητα να χρησιμοποιούν εξοπλισμό (ηλεκτρονικό υπολογιστή, ταμπλέτα, κινητό, και στην περίπτωση των μαθητών/τριών και σταθερό τηλέφωνο) που ανήκει στο σχολείο ή στους ίδιους.

Ιδιωτικά Σχολεία

Επιτρέπεται στις σχολικές μονάδες ιδιωτικής εκπαίδευσης να επιλέξουν για την υλοποίηση της σύγχρονης εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, τη χρήση άλλης αντίστοιχης ψηφιακής πλατφόρμας ανάλογα με τις ανάγκες τους και την υλικοτεχνική τους υποδομή. Στην περίπτωση που ιδιωτική σχολική μονάδα επιλέξει άλλη ψηφιακή πλατφόρμα από αυτήν που προσφέρεται δωρεάν από το υπουργείο Παιδείας, επιβαρύνεται η ίδια με τα τυχόν σχετικά έξοδα/κόστη και με την υποχρέωση τυχόν παραμετροποίησης της συγκεκριμένης πλατφόρμας προς συμμόρφωση με τις κείμενες διατάξεις και ιδίως τις διατάξεις προστασίας προσωπικών δεδομένων του Γενικού Κανονισμού για την Προστασία Δεδομένων της ΕΕ.

Απενεργοποιημένη η καταγραφή/αποθήκευση

Στην ειδικά διαμορφωμένη πλατφόρμα της Webex, είναι ενεργοποιημένη η διαδικασία ταυτοποίησης εκπαιδευτικών και της διασύνδεσής τους με τους μαθητές τους. Βασικά χαρακτηριστικά της είναι ότι έχει απενεργοποιηθεί η δυνατότητα καταγραφής/ αποθήκευσης και έχουν δημιουργηθεί «κλειδωμένες» ψηφιακές αίθουσες, στις οποίες ο εκπαιδευτικός έχει τον αποκλειστικό έλεγχο εισόδου.

Η διαδικασία

Αρχικά, οι εκπαιδευτικοί λαμβάνουν ηλεκτρονικό μήνυμα στην ηλεκτρονική διεύθυνση που έχουν καταχωρισμένη στην πλατφόρμα του myschool από την πλατφόρμα του Webex με τον ατομικό/προσωπικό τους σύνδεσμο για την ενεργοποίηση του λογαριασμού τους και τη χρήση της εφαρμογής Webex Meetings. Με τον τρόπο αυτό, ο εκπαιδευτικός αποκτά την προσωπική του ψηφιακή τάξη και τον μοναδικό, προσωπικό σύνδεσμο που τη συνοδεύει.

Στη συνέχεια, ο διευθυντής του κάθε σχολείου αναλαμβάνει να συντονίσει την επικοινωνία των εκπαιδευτικών με τους μαθητές τους, μετά από ενημέρωση των γονέων και κηδεμόνων.

Ο εκπαιδευτικός, με τη σειρά του, αποστέλλει το σύνδεσμο της προσωπικής του ψηφιακής τάξης στους μαθητές ή στους γονείς/κηδεμόνες τους μέσω ηλεκτρονικού μηνύματος. Με αυτόν τον τρόπο, οι μαθητές θα μπορούν να συμμετέχουν στα μαθήματα πατώντας απλώς τον αντίστοιχο σύνδεσμο, χωρίς να απαιτείται η δημιουργία προσωπικού λογαριασμού στη συγκεκριμένη πλατφόρμα. Ο μαθητής θα μπορεί να συνδεθεί στην ψηφιακή τάξη μέσω υπολογιστή, ταμπλέτας, κινητού ή και σταθερού τηλεφώνου.

Πριν την εκκίνηση της προγραμματισμένης εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, η ρύθμιση προβλέπει να πραγματοποιείται προεπισκόπηση του ήχου ή/και της εικόνας, ώστε να επιβεβαιώσει ο εκπαιδευτικός ότι ο ήχος ή/και η εικόνα λειτουργούν σωστά. Τότε, ο εκπαιδευτικός, όπως και ο κάθε μαθητής, θα έχει την επιλογή να απενεργοποιήσει τον ήχο ή/και την εικόνα του. Για τον έλεγχο πρόσβασης, οι τάξεις θα είναι κλειδωμένες και οι μαθητές θα περιμένουν στην αίθουσα αναμονής ώσπου να τους επιτραπεί η συμμετοχή. Ο εκπαιδευτικός καλείται να εγκρίνει την είσοδο κάθε συμμετέχοντα ξεχωριστά.

Δυνατότητα απενεργοποίησης

Καθ’ όλη τη διάρκεια του μαθήματος, εκπαιδευτικός και μαθητής έχουν τη δυνατότητα να απενεργοποιούν και να επανενεργοποιούν την μετάδοση του ήχου ή/και της εικόνας τους. Ο εκπαιδευτικός έχει, κατά την κρίση του, τη δυνατότητα διακοπής μετάδοσης ήχου (σίγαση) από μαθητή ή /και αποβολής του από την ψηφιακή τάξη. Στην τελευταία περίπτωση, είναι δυνατή η εκ νέου συμμετοχή του μαθητή στην ψηφιακή τάξη, κατά την κρίση του εκπαιδευτικού. Για τον σκοπό αυτό, απαιτείται ο εκπαιδευτικός να εγκρίνει σχετικό αίτημα του μαθητή εκ νέου.

Εκτός η εξέταση μαθήματος

Ειδικά για την περίπτωση της ταυτόχρονης σύγχρονης εξ αποστάσεως διδασκαλίας η Απόφαση ορίζει ότι η ζωντανή μετάδοση αφορά μόνο το μέρος της διδακτικής ώρας που αφιερώνεται στην παράδοση μαθήματος. Η ζωντανή μετάδοση δεν αφορά μέρος της διδακτικής ώρας που σχετίζεται με τυχόν εξέταση μαθητών.

Χρήση δεδομένων

Τα μεταδεδομένα που τυχόν παράγονται (χρόνος και διάρκεια μαθήματος, αριθμός συμμετεχόντων) θα χρησιμοποιούνται αποκλειστικά για σκοπούς ερευνητικούς ή στατιστικούς. Επιπλέον, θα χορηγηθεί σχετικό ενημερωτικό έγγραφο από το υπουργείο Παιδείας προς εκπαιδευτικούς, γονείς/κηδεμόνες και μαθητές/τριες.

Τα προσωπικά δεδομένα των εκπαιδευτικών

Στο πλαίσιο λειτουργίας της πλατφόρμας ισχύουν τα εξής: Τα προσωπικά δεδομένα των εκπαιδευτικών, συγκεκριμένα το ονοματεπώνυμο και η διεύθυνση ηλεκτρονικής αλληλογραφίας αυτών, δύνανται να κοινοποιούνται στο συνεργαζόμενο με το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων πάροχο υπηρεσιών πληροφορικής και διαδικτυακού χώρου, αποκλειστικά και μόνο προκειμένου να καταστεί τεχνικά δυνατή η σύγχρονη εξ αποστάσεως διδασκαλία, μέσω της σχετικής πλατφόρμας, και αποκλειστικά για όσο χρονικό διάστημα ισχύουν τα έκτακτα μέτρα για την αντιμετώπιση του κορωνοϊού COVID-19. Εν συνεχεία, διαγράφονται από τους εν λόγω παρόχους.

Τα προσωπικά δεδομένα των μαθητών, γονέων ή/και κηδεμόνων

Τα προσωπικά δεδομένα των μαθητών, γονέων ή/και κηδεμόνων, συγκεκριμένα η διεύθυνση ηλεκτρονικής αλληλογραφίας αυτών, αποτελούν αντικείμενο επεξεργασίας από τη σχολική μονάδα λόγω της ιδιότητά τους ως μαθητών ή/και γονέων ή κηδεμόνων και της σχέσης τους, αντίστοιχα, με το ελληνικό δημόσιο ή με τον ιδιωτικό φορέα στον οποίο έχει χορηγηθεί η άδεια λειτουργίας της ιδιωτικής σχολικής μονάδας, είναι δε αναγκαία για την εκπλήρωση των σκοπών και υποχρεώσεων του ελληνικού δημοσίου ή του προαναφερθέντος ιδιωτικού φορέα, κατά τις κείμενες διατάξεις, για τη διασφάλιση της απρόσκοπτης λειτουργίας της εκπαιδευτικής δραστηριότητας κατά την περίοδο εφαρμογής των έκτακτων μέτρων για την αντιμετώπιση του κορωνοϊού COVID-19.

Επιπλέον, οι μαθητές κατά τη συμμετοχή τους στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση κοινοποιούν σε συνεργαζόμενο με το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων ή με τον προαναφερθέντα ιδιωτικό φορέα ιδιωτικής εκπαίδευσης πάροχο υπηρεσιών πληροφορικής και διαδικτυακού χώρου, κατ’ επιλογήν τους, όνομα ή όνομα χρήστη, αποκλειστικά προκειμένου να καταστεί τεχνικά δυνατή η σύγχρονη εξ αποστάσεως διδασκαλία, μέσω της σχετικής πλατφόρμας και σύνδεσης με αυτήν μέσω λογισμικού πλοήγησης (browser), και αποκλειστικά για όσο χρονικό διάστημα ισχύουν τα έκτακτα μέτρα για την αντιμετώπιση του κορωνοϊού COVID-19, και εν συνεχεία αυτά θα διαγραφούν από τους εν λόγω παρόχους.

Ακόμη και εάν οι μαθητές/τριες επιλέξουν να χρησιμοποιήσουν την εφαρμογή της Webex, και όχι τη σύνδεση μέσω λογισμικού πλοήγησης, και πάλι στο πεδίο email δεν απαιτείται το προσωπικό τους email, αλλά μπορεί να συμπληρωθεί ένα τυχαίο, εικονικό email, π.χ. aa@aa.com, το οποίο ομοίως κοινοποιείται αποκλειστικά για όσο χρονικό διάστημα ισχύουν τα έκτακτα μέτρα για την αντιμετώπιση του κορωνοϊού COVID-19, και εν συνεχεία θα διαγραφεί από τους εν λόγω παρόχους.

Σκοπός επεξεργασίας των ανωτέρω δεδομένων

Σκοπός επεξεργασίας των ανωτέρω δεδομένων είναι το δημόσιο αγαθό της παροχής εκπαίδευσης υπό καταστάσεις εκτάκτου ανάγκης, όπως είναι η πανδημία του COVID-19. Η νόμιμη βάση επεξεργασίας των εν λόγω δεδομένων είναι το άρθρο 6 παρ. 1 στοιχ. ε του Γ.Κ.Π.Δ. συνδυαστικά με το άρθρο 6 παρ. 1 στοιχ. γ του Γ.Κ.Π.Δ..

Τα υποκείμενα των δεδομένων

Τα υποκείμενα των δεδομένων έχουν δικαίωμα να λάβουν επιβεβαίωση από τον υπεύθυνο επεξεργασίας για το αν και κατά πόσον ή όχι προσωπικά δεδομένα που τους αφορούν υφίστανται επεξεργασία. Τα υποκείμενα των δεδομένων έχουν δικαίωμα πρόσβασης στα μεταδεδομένα που δημιουργούν, εφόσον έχουν χρησιμοποιήσει τα πραγματικά τους στοιχεία (email και ονοματεπώνυμο για τους εκπαιδευτικούς, ονοματεπώνυμο για τους μαθητές), έτσι ώστε να μπορούν να ταυτοποιηθούν. Επιπλέον, μπορούν να ικανοποιηθούν το δικαίωμα διόρθωσης ανακριβειών στα δεδομένα πρόσβασης και υπό προϋποθέσεις το δικαίωμα εναντίωσης στην επεξεργασία από το ελληνικό δημόσιο/τον ιδιωτικό φορέα στον οποίο έχει χορηγηθεί η άδεια λειτουργίας της ιδιωτικής εκπαιδευτικής δομής σε άλλον υπεύθυνο επεξεργασίας, εφόσον αυτό είναι τεχνικά εφικτό. Προβλέπεται δικαίωμα υποβολής καταγγελίας στην Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα.

Ενημέρωση για την επεξεργασία των προσωπικών τους δεδομένων

Ο Διευθυντής της κάθε σχολικής μονάδας υποχρεούται να ενημερώσει εγγράφως όλους τους εκπαιδευτικούς, τους μαθητές και γονείς/κηδεμόνες των μαθητών σχετικά με την επεξεργασία των προσωπικών τους δεδομένων αποκλειστικά για το σκοπό της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, αποστέλλοντάς τους το ενημερωτικό έγγραφο του ΥΠΑΙΘ σε φυσική ή ηλεκτρονική μορφή.

Γενικός Κανονισμός για την Προστασία Δεδομένων

Το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων, ως υπεύθυνος επεξεργασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα των μαθητών, των γονέων/κηδεμόνων τους και του εκπαιδευτικού προσωπικού για τις εκπαιδευτικές δομές της δημόσιας πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, οφείλει να τηρεί όλες τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τον Γενικό Κανονισμό για την Προστασία Δεδομένων (ΕΕ) 2016/679 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 27ης Απριλίου 2016, καθώς και τις διατάξεις του ν. 4624/2019 (Α’ 137).

Τις αυτές υποχρεώσεις οφείλει να τηρεί ως υπεύθυνος επεξεργασίας δεδομένων κάθε πρόσωπο, φυσικό ή νομικό, στο οποίο έχει χορηγηθεί άδεια για τη λειτουργία ιδιωτικής εκπαιδευτικής δομής πρωτοβάθμιας ή δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης αναφορικά με τα προσωπικά δεδομένα των μαθητών/τριών της σχετικής εκπαιδευτικής δομής, τους γονείς/κηδεμόνες των μαθητών/τριών και τους εκπαιδευτικούς που εργάζονται σε αυτήν.