Στερεύουν και διχάζουν την Έδεσσα οι καταρράκτες - Δικαστικό μπλόκο στην Περιφέρεια

Προσωρινό δικαστικό φρένο στο αντιπλημμυρικό έργο στεγανοποίησης με χρήση τσιμέντου στο «σήμα κατατεθέν» της Έδεσσας-του Εδεσσαίου ποταμού και των καταρρακτών της- από την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας έβαλε το Μονομελές Πρωτοδικείο Έδεσσας. Η κύρια εκδίκαση της αίτησης των ασφαλιστικών μέτρων κατά της Περιφέρειας την οποία κατέθεσαν πολίτες και συλλογικότητες θα πραγματοποιηθεί την προσεχή Δευτέρα (01.6), κρίνοντας εν πολλοίς και την τύχη του έργου. Μέχρι τότε αναστέλλονται όλες οι εργασίες από την εταιρία ενώ ανάλογα με την έκβαση της δικαστικής υπόθεσης ο εργολάβος μπορεί να υπαναχωρήσει και να ζητήσει αποζημίωση καθώς το έργο έχει ήδη συμβασιοποιηθεί. 

Στο επίκεντρο της διαμάχης βρίσκεται η παράκαμψη εκπόνησης περιβαλλοντικής μελέτης με συλλογικότητες και κατοίκους να μιλούν για τσιμεντοποίηση του ομορφότερου σημείου της πόλης-της ψυχής της Έδεσσας- και από την άλλη τον αντιπεριφερειάρχη Πέλλας Ιορδάνη Τζαμτζή-στο πλευρό του οποίου στέκεται και ο δήμαρχος Έδεσσας Δημήτρης Γιάννου- να μιλούν για ένα στολίδι που θα θωρακίσει την πόλη από πλημμύρες. 

Στεγνώνει καθ’ όλη τη διάρκεια του έργου ο καταρράκτης 

Το έργο αφορά την αποκατάσταση-αντικατάσταση της υφιστάμενης επενδεδυμένης κοίτης του ποταμού και έχει συνολικό προϋπολογισμό ύψους 2,5 εκατ. ευρώ. Το συνολικό μήκος της παρέμβασης είναι 838μ. και εκτείνεται από την γέφυρα στην προέκταση της οδού Δημ. Πετρίτση  και μέχρι το πέρας του ποταμού στην περιοχή Καταρρακτών. Για την εκτέλεσή του έχει προβλεφθεί να  κλείνει η ροή στο ποτάμι κάθε Δευτέρα, Τρίτη και Τετάρτη, προκειμένου να γίνεται η στεγανοποίηση με πλακόστρωση στις πλευρές και στον πυθμένα του ποταμού Εδεσσαίου. 

Σύμφωνα, ωστόσο, με επιστήμονες και κατοίκους της περιοχής το έργο εγκρίθηκε χωρίς την ύπαρξη περιβαλλοντικής μελέτης με τον ισχυρισμό ότι πρόκειται για «αποκατάσταση υφιστάμενου αντιπλημμυρικού  έργου» της κοίτης του ποταμού Εδεσσαίου, έτσι ώστε να παρακαμφθεί η προβλεπόμενη από τον νόμο περιβαλλοντική μελέτη. Το προηγούμενο έργο ήταν κατασκευασμένο από λιθοπληθούμενα συρματοκιβώτια στην κοίτη το ποταμού ενώ η νέα παρέμβαση προβλέπει το τσιμέντωμα όχι μόνο των διπλανών πλευρών της κοίτης αλλά και τον πάτο του ποταμού, προκαλώντας αντιδράσεις.

Συγκριτικά, ποτέ στην Ιστορία της πόλης, ή στην ιστορία της δημιουργίας του Βράχου της Έδεσσας, δεν έγινε κάποια τόσο ριζική παρέμβαση. Μια παρέμβαση με άγνωστες συνέπειες ως προς την σημερινή γεωδυναμική και υδρογεωλογική ισορροπία του πετρώματος και της όλης περιοχής τονίζουν στο ethnos.gr επιστήμονες της περιοχής. Τουλάχιστον 700 υπογραφές κατά του έργου έχουν συγκεντρώσει πολίτες ζητώντας την ματαίωσή του.

«Οι επαπειλούμενες ζημίες από  την κατασκευή του έργου είναι μη αναστρέψιμες» 

«Η παράταξή μας που μαζί με την κίνηση πολιτών πρωτοστατεί στον αγώνα κατά της τσιμεντοποίησης του ποταμού, δεν ήταν και δεν είναι αντίθετη σε οποιοδήποτε έργο στο ποτάμι.  Γι’ αυτό και το 2017 συναινέσαμε στο Δημοτικό Συμβούλιο για την επισκευή του υφιστάμενου έργου. Όταν όμως διαπιστώσαμε ότι το έργο που πάει να γίνει είναι ένα καινούργιο έργο με πλήρη τσιμεντοποίηση του ποταμού και χωρίς τις απαραίτητες περιβαλλοντολογικές μελέτες, ασπαζόμενη και τις ανησυχίες των σχετικών επιστημόνων, αντιδράσαμε φέρνοντας το θέμα στο Δημοτικό Συμβούλιο, όπου κλήθηκε και ο κ. Αντιπεριφερειάρχης.

Και ενώ η Περιφέρεια παραδέχθηκε ότι το ποτάμι δεν ήταν τσιμεντοποιημένο, όπως αρχικά το παρουσίασε, για να πάρει απαλλαγή από την περιβαλλοντολογική αδειοδότηση, προχώρησε σε μερική τροποποίηση της τεχνικής έκθεσης, έτσι ώστε να μείνουν κάποια μικρά διαστήματα στην κοίτη του ποταμού χωρίς τσιμέντο ενώ το μεγαλύτερο μέρος της όπως και οι πλευρές του τσιμεντοποιούνται. Για μας η λύση που έδωσε η Περιφέρεια είναι «μπακαλίστικη» γι’ αυτό και εμμένουμε στο σταμάτημα του έργου με απαίτηση όπως, για το όποιο έργο γίνει, να υπάρχουν πλήρεις περιβαλλοντολογικές, υδρολογικές και ιζηματολογικές μελέτες. Οι πρώτες νίκες στον αγώνα μας αυτό υπάρχουν.

Το Δημοτικό Συμβούλιο της Έδεσσας με μεγάλη πλειοψηφία, ζητά από την Περιφέρεια να σταματήσει το έργο και να προχωρήσει στις ενέργειες που προαναφέρω και σε διαφορετική περίπτωση καλεί τον Δήμο με τη νομική του Υπηρεσία να προχωρήσει σε όλες τις δικαστικές ενέργειες. Θέλω να πιστεύω ότι ο κ. Δήμαρχος και η Περιφέρεια θα σεβαστεί την βούληση του Εδεσσαϊκού λαού, όπως εκφράσθηκε μέσα από την ευρεία πλειοψηφία του Δημοτικού Συμβουλίου. Επίσης το Μονομελές Πρωτοδικείο Έδεσσας μετά από απαίτηση πολιτών ανέστειλε προσωρινά κάθε έργο μέχρι την εκδίκαση της αίτησής τους.

Οι επαπειλούμενες ζημίες από την κατασκευή του έργου έτσι όπως πάει να γίνει είναι μη αναστρέψιμες και γι’ αυτό ο Εδεσσαϊκός λαός δεν θα το επιτρέψει» δήλωσε στο ethnos.gr ο δημοτικός σύμβουλος της παράταξης «Ενωτική Δράση» Ιγνάτιος Κετσιτζίδης.

«Είναι αδιανόητο να λέει κάποιος ότι πλημμυρίζουν από τους καταρράχτες υπόγεια πολυκατοικιών»

Τα έργα κρίθηκαν απαραίτητα καθώς ο Εδεσσαίος ποταμός άρχισε να εισχωρεί σε υπόγεια των πολυκατοικιών που βρίσκονται περιμετρικά του, δημιουργώντας σοβαρά προβλήματα σύμφωνα με την Αντιπεριφέρεια Πέλλας αλλά και τον οικείο δήμο. «Εμείς δεν είδαμε ούτε μια καταγγελία ότι πλημμύρησε  ένα υπόγειο. Ακόμη και αν υπήρχε θα οφείλεται σε λάθος του εργολάβου. Είναι αδιανόητο να λέει κάποιος ότι πλημμυρίζουν από τους καταρράχτες υπόγεια πολυκατοικιών. Και γιατί αυτοί που έχουν καταστραφεί οι περιουσίες τους δεν προσφεύγουν. Είναι μια ακόμη κινδυνολογία η οποία δεν έχει βάση» τόνισε στο ethnos.gr o δημοτικός σύμβουλος της παράταξης Κοινωνία σε Κίνηση Αντώνης Ξυλουργίδης.

Ένταση στο δημοτικό συμβούλιο

Η ένταση των δύο πλευρών μεταφέρθηκε και στο έκτακτο δημοτικό συμβούλιο που πραγματοποιήθηκε πρόσφατα για το θέμα. Το δημοτικό συμβούλιο ψήφισε την άμεση παύση του έργου μέχρι την ολοκλήρωση και υποβολή στο Σώμα περιβαλλοντικής μελέτης, πηγαίνοντας κόντρα στην θέση του δημάρχου Έδεσσας Δημήτρη Γιάννου. 

Λίγες μέρες αργότερα, μάλιστα, έγινε αναθεώρηση της αρχικής μελέτης του έργου με την προσθήκη Γνωμάτευσης από τον γεωλόγο της Aποκεντρωμένης Περιφεριακής Διοίκησης Πέλλας. Σύμφωνα με αυτήν για να διατηρηθεί η σημερινή γεωδυναμική ισορροπία και η τροφοδοσία του υδροφόρου ορίζοντα της περιοχής, η τσιμεντοποίηση της κοίτης πρέπει να περιοριστεί από το προτεινόμενο 100% στο 75% και η τσιμεντοποίηση της όχθης να παραμείνει στο 100%.

Τζαμτζής: Κάποιοι σπεκουλάρουν πάνω σε ένα έργο στο οποίο στηρίζεται όλη η πόλη της Έδεσσας

«Εμείς απαντάμε με συγκεκριμένα έγγραφα και μελέτες και φυσικά  το έργο αυτό είναι ένα υφιστάμενο αντιπλημμυρικό έργο. Εμείς πάμε να διορθώσουμε μια κατάσταση. Πρόκειται για ένα αντιπλημμυρικό έργο 60 ετών το οποίο προσπαθούμε να το κάνουμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο και φυσικά το έργο αυτό θέλουμε να σώσει την πόλη της Έδεσσας από πλημμύρες και να γίνει στολίδι. Έχουμε όλες τις μελέτες γιατί γράφονται και λέγονται διάφορα που δεν έχουν καμία βάση.Είναι ένα έργο το οποίο προστατεύει 20.000 ανθρώπους» δήλωσε στο ethnos.gr ο Ιορδάνης Τζαμτζής.

Σε ό,τι αφορά την επίμαχη περιβαλλοντική μελέτη ο νόμος ορίζει ότι δεν απαιτείται για υφιστάμενα έργα. «Και το έργο αυτό έγινε από τη ΔΕΗ  το 1958 και είναι υφιστάμενο. Το θέμα έχει πλέον καθαρά πολιτικές διαστάσεις και κάποιοι προσπαθούν να σπεκουλάρουν πάνω σε ένα έργο στο οποίο στηρίζεται όλη η πόλη της Έδεσσας. Το έργο αυτό δημοπρατήθηκε το 2018 και συμβασιοποιήθηκε στις εκλογές του 2019. Στις εκλογές του  2019  οι πολίτες το γνώριζαν καλά αυτό το έργο και έδωσαν στην παράταξη μας, στην παράταξη του Απόστολου Τζιτζικώστα, στην 'Αλληλεγγύη' ποσοστό 65%» πρόσθεσε ο κ. Τζαμτζής. 

«Η Έδεσσα είναι ταυτισμένη με τα ποτάμια της. Η διαφωνία είναι κάθετη σε ότι αφορά την εκτέλεση του έργου με τους όρους που αυτό έχει, την τσιμεντοποίηση δηλαδή του πυθμένα. Εμείς λέμε ότι σε κάθε περίπτωση οι φθορές πρέπει να αποκατασταθούν αλλά όχι με την έκταση αυτού του έργου όπως έχει έρθει προς ψήφιση. Η άποψη του Δημοτικού Συμβουλίου η οποία υπερψηφίστηκε ήταν να μην γίνει το έργο με αυτόν τρόπο. Να έρθουν περιβαλλοντικές μελέτες και να υπάρξει κάποια τροποποίησή του» τόνισε μεταξύ άλλων στο ethnos.gr o δημοτικός σύμβουλος της παράταξης «Κοινωνία σε Κίνηση» Αντώνης Ξυλουργίδης

Καμπανάκι για καθιζήσεις - Θα νεκρώσει ο βράχος 

Την ίδια ώρα σοβαρές ενστάσεις εκφράζει και ο γεωλόγος - γεωφυσικός Παντελής Παπάζης - γέννημα θρέμμα της Έδεσσας με εμπειρία 42 ετών στα πετρώματα, ο οποίος κάνει καριέρα στις μεγαλύτερες πολυεθνικές παραγωγής πετρελαίου στην Αμερική (Exxon Productio, BP Amoco κ.α.), όπου και τον βρήκαμε τηλεφωνικά.

Σύμφωνα με τον κ. Παπάζη, η έκθεση του οποίου κατατέθηκε και στο Δικαστήριο, η τσιμεντοποίηση της φυσικής κοίτης του Εδεσσαίου ποταμού βάζει σε κίνδυνο όλο το γεωλογικό υπόβαθρο της πόλης και θα έχει ως αποτέλεσμα τη σταδιακή νέκρωση του βράχου πάνω στον οποίο είναι ουσιαστικά χτισμένη η Έδεσσα, τον θάνατο της βιοποικιλότητας, του πράσινου και την υποβάθμιση του ποταμού σε ένα τσιμεντένιο κανάλι.

Σύμφωνα με τον κ. Παπάζη μειώνοντας την αισθητική του αξία, απαξιώνεται ένας πόλος έλξης για την τουριστική κίνηση της πόλης αλλά και τους αγροκαλλιεργητές της Έδεσσας που θα δουν τα ρυάκια να στεγνώνουν. «Η μελέτη του έργου προβλέπει ότι με την τσιμεντοποίηση της κοίτης του ποταμού θα αποφευχθούν πιθανές καθιζήσεις στην γύρω περιοχή ενώ στην πραγματικότητα, οποιαδήποτε παρέμβαση τσιμεντοποίησης της κοίτης θα έχει σαν αποτέλεσμα την αλλοίωση της σημερινής γεωδυναμικής ισορροπίας του υπόβαθρου της περιοχής με απρόβλεπτες αρνητικές συνέπειες, ακόμα και με καθιζήσεις».

Δήμαρχος Έδεσσας: Όλοι έχουμε περιβαλλοντική ευαισθησία 

Αν και δεν είναι ένα έργο του Δήμου, συμφωνήσαμε να γίνει γιατί τα προβλήματα είναι τεράστια, είπε στο ethnos.gr ο δήμαρχος Έδεσσας Δημήτρης Γιάννου, προσθέτοντας ότι αυτό έχει διττή σημασία. Είναι και περιβαλλοντικό, διασφαλίζοντας την ομορφιά της πόλης χωρίς να επιβαρύνει το περιβάλλον και από την άλλη θα μπορέσει να λύσει πάρα πολλές ατέλειες οι οποίες καθημερινά παρουσιάζονται.  

«Όλοι έχουμε περιβαλλοντική ευαισθησία και οι μεν δεν είναι περισσότερο ευαίσθητοι από τους άλλους. Και μεις αγαπάμε την πόλη μας και μεις θέλουμε να γίνει ένα καλό έργο. Από κει και πέρα έγιναν οι μελέτες και μεις έχουμε απόλυτη εμπιστοσύνη στους υπαλλήλους της Περιφέρειας οι οποίοι θεωρούν ότι οι μελέτες που έχουν στα χέρια τους διασφαλίζουν την ομαλή εξέλιξη του έργου χωρίς να υπάρχουν περιβαλλοντικά προβλήματα. Και επειδή εμείς στο παρελθόν έχουμε ζήσει στο πετσί μας την απώλεια έργων λόγω αυτών των ευαισθησιών των οικολόγων είμαστε πάρα πολύ επιφυλακτικοί».