Ο αγρότης του «Μελισσοκομείου» στον Έβρο: Η ζωή δίπλα στις τουρκικές προκλήσεις

Κάθε χρόνο τέτοιες μέρες, ο 65χρονος αγρότης Θανάσης Πεμούσης καλεί τον στρατό να τοποθετήσει μεταλλική πλωτή σχεδία στην κοίτη του Έβρου, ώστε να περάσει τα αγροτικά του μηχανήματα και εργαλεία στην απέναντι πλευρά, στον μικρό ελληνικό θύλακα του «Μελισσοκομείου», και να αρχίσει τις εργασίες. Νοικιάζει τα 220 στρέμματα εύφορης γης του «Κτήματος Μιχαηλίδη» στην ανατολική όχθη του Έβρου, από τους δέκα σημερινούς συνιδιοκτήτες –κυρίως απογόνους και γαμπρούς του Μιχαηλίδη- και καλλιεργεί σ΄ αυτά τριφύλλι και σιτάρι. Όσα χρόνια δουλεύει εκεί, όπως λέει στο «Έθνος της Κυριακής», δεν έχει νιώσει απειλή, βλέποντας τους Τούρκους στρατιώτες να περιπολούν περιμετρικά των κτημάτων και να τον χαιρετούν με το μικρό του όνομα.

Οι μόνοι που «εισβάλλουν» στην ελληνική γη είναι κτηνοτροφικά ζώα των γειτόνων που βοσκούν ανεξέλεγκτα και του τρώνε την παραγωγή. Ο ίδιος μιλά για τα «μεθοριακά επεισόδια» που έχει κατά καιρούς με τους Τούρκους βοσκούς, αλλά και για το πλιάτσικο που δέχτηκε από κλέφτες μετάλλων όταν έβαλε περίφραξη για να προστατεύσει τα κτήματα. Θυμάται την προσπάθεια οργανωμένης προώθησης εκατοντάδων μεταναστών από την περιοχή πριν από δύο μήνες, ενώ ακούει με προβληματισμό όσα γράφονται για το πρόσφατο επεισόδιο με τους στρατοχωροφύλακες της Jandarma, που συνέβη απέναντι από τα κτήματά του, στη νότια έμφραξη της παλιάς κοίτης.

Το «Κτήμα Μιχαηλίδη»

Μετά την ευθυγράμμιση του Έβρου, που έγινε τη δεκαετία του 1950 για λόγους αντιπλημμυρικής προστασίας, η κοίτη του ποταμού μετατοπίστηκε, αλλά τα ελληνοτουρκικά σύνορα δεν άλλαξαν και έτσι δημιουργήθηκαν μια σειρά από διαδοχικούς θύλακες – προγεφυρώματα δεξιά και αριστερά της νέας ροής. Ένας απ΄ αυτούς είναι το «Κτήμα Μιχαηλίδη», στην θέση «Μελισσοκομείο» της περιοχής Φερών, που βρέθηκε στο επίκεντρο αυτές τις μέρες, λόγω του μεθοριακού επεισοδίου που συνέβη από την απέναντι πλευρά.
Ο Θανάσης Πεμούσης περνάει το ποτάμι κάθε άνοιξη μαζί με τον 30χρονο γιο του, με τη βοήθεια του στρατού, ο οποίος τοποθετεί τη μεταλλική σχεδία για να τους εξασφαλίσει πρόσβαση και την αποσύρει τον Οκτώβριο. Με αυτή περνάει το τρακτέρ, τα άροτρα, τις πλατφόρμες, τις θεριστικές μηχανές και ό,τι άλλο εργαλείο χρειάζεται για τη σπορά, ενώ όταν απαιτείται μεταφέρει και εργάτες.

Όλα αυτά τα χρόνια, όπως αναφέρει ο 65χρονος, δεν έχει αντιληφθεί κανένα επεισόδιο με Τούρκους στρατιωτικούς και στρατοχωροφύλακες, οι οποίοι τον γνωρίζουν με το όνομά του και τον χαιρετούν, καθώς περιπολούν κατά μήκος του μικρού πετάλου που σχηματίζουν η οριογραμμή με την γειτονική χώρα, στην αποξηραμένη παλιά κοίτη. Σε απόσταση 3 χιλιομέτρων βρίσκεται το χωριό Γενί Καρπουζλού, η κοντινότερη κατοικημένη περιοχή. «Το μόνιμο πρόβλημά μου είναι τα ζώα των Τούρκων κτηνοτρόφων που κυκλοφορούν αφύλακτα μπαίνουν στα κτήματα και μου τρώνε το τριφύλλι. Τους έχω κυνηγήσει πολλές φορές αλλά δεν συμμορφώνονται», αναφέρει. Οι προσπάθειές του να περιφράξει το χωράφι αποδείχτηκαν μόνο εν μέρει αποτελεσματικές, αφού κράτησαν προσωρινά μακριά τα κτηνοτροφικά ζώα, αλλά προσέλκυσαν τους κλέφτες μετάλλων. «Έρχονται αθίγγανοι από την απέναντι πλευρά και ξηλώνουν το συρματόπλεγμα για να πουλήσουν το μέταλλο. Έχω παρακαλέσει το στρατό να μου περιφράξει τα χωράφια με αγκαθωτό συρμπατόπλεγμα τύπου ΝΑΤΟ. Ελπίζω να το κάνουν. Μόνο έτσι θα ησυχάσω», ανέφερε.

Το απομονωμένο κομμάτι γης είναι ίσως το πιο εύφορο του Έβρου. «Δεν υπάρχει καλύτερη γη από αυτή. Πλημμυρίζει σχεδόν κάθε χειμώνα μεταφέροντας φύλλα και οργανικά υλικά από όλη τη διαδρομή του ποταμού, όπως έρχεται από τη Βουλγαρία. Όταν υποχωρεί η πλημμύρα και στεγνώνει, όλο αυτό το υλικό που σαπίζει αφήνει το καλύτερο βιολογικό λίπασμα και κάνει τη γη πιο εύφορη από κάθε άλλο μέρος», τονίζει.

Κατά τη διάρκεια της «μάχης του Έβρου» που δόθηκε στα τέλη Φεβρουαρίου και στις αρχές Μαρτίου ο κ.Πεμούσης χρειάστηκε να βρεθεί στα αναχώματα, μαζί με άλλους ακρίτες αγρότες και κτηνοτρόφους, βοηθώντας με τον δικό τους τρόπο τις αρμόδιες Αρχές στην αναχαίτιση των κυμάτων μεταναστών που οδηγούνταν με οργανωμένο τρόπο προς την Ελλάδα από την τουρκική πλευρά. «Τους έστελναν κατά εκατοντάδες. Δεν τους αφήσαμε να περάσουν», αρκείται να πει, ενώ αποφεύγει να πάρει θέση για όσα συνέβησαν πρόσφατα απέναντι με τους Τούρκους στρατοχωροφύλακες, καθώς «είναι δουλειά άλλων».

Στην ερώτηση αν έχει αισθανθεί φόβο δουλεύοντας στο απομονωμένο αυτό κομμάτι γης, η απάντησή του είναι ξεκάθαρη: «Έχω χωράφια και στην από δω πλευρά. Όπως πηγαίνω σε αυτά, έτσι περνάω και απέναντι. Δεν υπάρχει φόβος, η ψυχολογία μου είναι πάντα ψηλά. Βλέπω στρατιωτικές περιπόλους να περνάνε. Τελευταία βλέπω και τζανταρμάδες (Jandarma – Τουρκική Στρατοχωροφυλακή). Εγώ δεν τους ξέρω, δεν επιδίωξα ποτέ να γνωρίζω κανέναν. Αυτοί με ξέρουν με το μικρό μου όνομα και με χαιρετούν. Λέμε μια καλημέρα και αυτό είναι όλο».

Πού συνέβη το επεισόδιο

Στο βόρειο τμήμα του θύλακα, και στην απέναντι πλευρά, αρχίζει το μεγάλο τουρκικό προγεφύρωμα των Φερών στην δυτική όχθη. Στο σημείο όπου συναντώνται αυτές οι δύο περιοχές, στη νότια έμφραξη της παλιάς κοίτης, στην ελληνική πλευρά του ποταμού, συνέβη το μεθοριακό επεισόδιο της 13ης Μαϊου.

Η τοποθέτηση λεπιδοφόρου φράχτη κατά μήκος των συνόρων στη συγκεκριμένη περιοχή είναι ιδιαίτερα κρίσιμη, καθώς ο Έβρος ρέει σε τουρκικό έδαφος και οι μετανάστες μπορούν να περάσουν ανεμπόδιστα το ποτάμι και να διαχυθούν προς το εσωτερικό της χώρας, όπως επιχειρήθηκε να γίνει πριν από δύο μήνες.

Το μηχανικό της 12^ης Μεραρχίας του Δ Σώματος Στρατού έκανε τις πρόδρομες εργασίες κοπής δέντρων και διαμόρφωσης του εδάφους στο σημείο της έμφραξης, όταν οι τουρκικές Αρχές επενέβησαν, προβάλλοντας αντιρρήσεις για το σημείο από όπου περνάει η οριογραμμή.
«Εκεί είχε γίνει παλιότερα ένα αρδευτικό έργο του ΤΟΕΒ, που έστελνε νερό μέσω της παλιάς κοίτης προς τον κάμπο των Φερών. Με τα χρόνια η ροή του νερού και οι πλημμύρες άλλαξαν τη μορφολογία και δημιούργησαν ένα ανενεργό σημείο με δέντρα και πλούσια βλάστηση, περίπου 16 στρεμμάτων. Το σύνορο, όμως δεν αλλάζει και είναι καθορισμένο από το 1926 με ακριβείς συντεταγμένες», εξήγησε στο «Έθνος της Κυριακής» ο πρώην αντιδήμαρχος Φερών, Νίκος Γκότσης, ο οποίος έχει μελετήσει όσο ελάχιστοι το ιστορικό της διαχάραξης των συνόρων στην περιοχή.

Στη συμφωνία που υπογράφηκε το 1926 από την τριμερή Επιτροπή υπό τον Ολλανδό συνταγματάρχη Μπάκερ και εκπροσώπους των δύο πλευρών (Ταγματάρχης Μινωτάκης από την Ελλάδα, συνταγματάρχης Χαϊλουράχ Μπεη από την Τουρκία) αναφερόταν ρητά πως τα σύνορα παραμένουν αμετακίνητα, ανεξάρτητα από τις αλλαγές και ενδεχόμενες μετακινήσεις του ποταμού.