Ελλάδα|05.06.2020 16:25

Εγκληματολόγοι για την επίθεση με βιτριόλι: Ο νόμος δεν προβλέπει προφυλάκιση

Τίμος Φακαλής

Δεν υπάρχει τέλειο έγκλημα, συμφωνούν έμπειροι εγκληματολόγοι και ποινικολόγοι με αφορμή την επίθεση με βιτριόλι κατά της 33χρονης Ιωάννας στην Καλλιθέα που συγκλονίζει την ελληνική κοινωνία ενώ εκτιμούν ότι αργά ή γρήγορα η δράστιδα θα εντοπιστεί. Ερωτηματικό, ωστόσο, αποτελεί, σύμφωνα με τους ποινικολόγους, η προφυλάκισή της δράστιδος, όταν εντοπιστεί, δεδομένου ότι μέχρι τώρα η νομολογία του Αρείου Πάγου έχει κρίνει ότι η επίθεση με βιτριόλι θεωρείται μια βαριά σκοπούμενη σωματική βλάβη. Ένα αδίκημα για το οποίο αν και προβλέπεται με το νεότερο νόμο από πέντε έως δέκα χρόνια κάθειρξη, εντούτοις, δεν προβλέπεται η επιβολή προσωρινής κράτησης παρά μόνο συγκεκριμένες  προϋποθέσεις.

Σύμφωνα με τον Άγγελο Τσιγκρή, καθηγητή Εγκληματολογίας και πρώην Γενικό Γραμματέα Αντεγκληματικής Πολιτικής του υπουργείου Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων το 68% των υποθέσεων ανθρωποκτονιών στη χώρα μας εξιχνιάζεται, αποτελώντας ένα από τα μεγαλύτερα ποσοστά πανευρωπαϊκά. «Πρέπει να σας πως ότι ελάχιστες υποθέσεις μας ξεφεύγουν. Είμαστε στην κορυφή σε ευρωπαϊκό επίπεδο γιατί έχουμε προσωπικό εξειδικευμένο, το οποίο ασχολείται χρόνια με εγκλήματα κατά ζωής και υποθέσεις εκβιασμών στη Γενική Αστυνομική Διεύθυνση Αττικής, ενώ βοηθάει και η τεχνολογία. Για αυτό και είναι θέμα χρόνου η εξιχνίαση της υπόθεσης» είπε στο ethnos.gr ο καθηγητής Εγκληματολογίας. 

Όπως εξήγησε ο πρώην Γενικός Γραμματέας Αντεγκληματικής Πολιτικής του Υπουργείου Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων «βασικός νόμος της εγκληματολογίας και ενός κλάδου που ονομάζεται ανακριτική είναι ότι δεν υπάρχει τέλειο έγκλημα. Υπάρχει όμως ατελής ανάκριση. Την στιγμή που ένα έγκλημα το κάνει άνθρωπος που είναι ατελής, έγκλημα τέλειο δεν υπάρχει. Παντού υπάρχουν ίχνη, σημάδια, διαγνωστικά σημεία και τα υπολείμματα που άφησε πίσω του και μπορούμε να το εντοπίσουμε».  

Αδύναμος κρίκος η ανακριτική διαδικασία στην εξιχνίαση εγκλημάτων 

Το μεγάλο πρόβλημα σύμφωνα με τον κ. Τσιγκρή εντοπίζεται στις ανακριτικές διαδικασίες. «Δεν είναι ιδιαιτέρως τέλειες με αποτέλεσμα να μην μας οδηγούν μερικές φορές στην εξιχνίαση των υποθέσεων. «Υπάρχει μερικές φορές άγνοια από κάποιους λειτουργούς -ανακριτικούς υπαλλήλους που δεν γνωρίζουν όλα τα δεδομένα της ανακριτικής διαδικασίας και μπορεί να χάνουν στοιχεία τα οποία μπορεί να είναι απαραίτητα για την εξιχνίαση μιας υπόθεσης» είπε στο ethnos.gr ο καθηγητής Εγκληματολογίας και πρόσθεσε: «Έχω την αίσθηση ότι η δράστιδα θα βρεθεί από την άποψη ότι αν κινηθούμε καθαρά στον κύκλο των κινήτρων μπορούμε να δούμε τον στενό κύκλο που είχε ένα λόγο να το κάνει. Η αστυνομία σε αυτό το πλαίσιο πρέπει να κινείται και κινείται». 

Θα σπάσουν κάποιοι τη σιωπή τους 

Ούτε μία στο εκατομμύρια δεν υπάρχει τέλειο έγκλημα σε αυτή την εποχή με τόσα τεχνολογικά μέσα (κάμερες, κινητά τηλ, παρακολουθήσεις κ.α.) υποστηρίζει από τη πλευρά του και ο ποινικολόγος Δημήτρης Νεμέτης, ο οποίος ασχολείται με το ποινικό δίκαιο περισσότερα από 30 χρόνια, συμπληρώνοντας ότι κρίσιμο ρόλο παίζουν κάθε φορά αυτοί που ‘σπάζουν’ την σιωπή τους.  «Πάντα η αστυνομία έχει τους ανθρώπους που μιλούν. Δεν υπάρχει περίπτωση να μην βρεθεί».

Δεν έχει σημασία το ύψος της ποινής αν δεν συλλάβεις ποτέ τον δράστη 

Ενδεικτικό της αύξησης εξιχνιάσεων σημαντικών υποθέσεων είναι ότι και τα τελευταία χρόνια έχουν σταματήσει εντελώς οι απαγωγές. Αν και στο παρελθόν είχαν σημειωθεί πάρα πολλές, η ελληνική αστυνομία είχε επιτυχία εξιχνίασης 100% των απαγωγών σύμφωνα με τον Τσιγκρή.  «Δεν υπάρχει πιο πειστικός τρόπος αντιμετώπισης της εγκληματικότητας από το να έχεις πολύ καλή ανταπόκριση των διωκτικών αρχών. Να δώσουν δηλαδή οι διωκτικές αρχές ένα εξαρτημένο αντανακλαστικό ότι όπου τελείται ένα τέτοιο έγκλημα ο δράστης συλλαμβάνεται. Αυτό αποτελεί ασφάλεια δικαίου και εμπέδωσης αισθήματος ασφάλειας στο κοινό. Δεν έχει σημασία μόνο το ύψος της ποινής που επιβάλει ο νόμος ούτε αν μια ποινή είναι πολύ αυστηρή, αν δεν συλλάβει ποτέ τον δράστη».

Νεμέτης: Το βιτριόλι σε χαρακώνει μια ζωή

Καλύτερα να σε πυροβολήσει κάποιος παρά να σου επιτεθεί με βιτριόλι εκτιμά από την πλευρά του ο Δημήτρης Νεμέτης. «Όποιο κίνητρο και αν ήταν για αυτήν την κοπέλα, δεν το κάνεις αυτό. Αν θέλεις να τον ξεφτιλίσεις τον άλλο, ξεγύμνωσέ τον στη μέση του δρόμου. Αυτό όμως που έγινε σε χαρακώνει μια ζωή. Θα μπει σε μια διαδικασία πλαστικών και άλλων μακροχρόνιων περιπετειών που δεν θα έχουν τελειωμό». Όπως εξηγεί ο έμπειρος ποινικολόγος  η επίθεση με βιτριόλι είναι ένας τρόπος εκδήλωσης του μίσους, του δόλου που είχε εναντίον της η δράστιδα. «Όταν σκοτώνεις κάποιον, αυτός σταματά να σκέφτεται. Στην περίπτωση με το βιτριόλι κάθε φορά που θα βλέπει τον εαυτό της στο καθρέφτη θα ζαλίζεται. Είναι τρέλα, είναι ένας ισόβιος θάνατος Δεν το ξεπερνάς όπως και να χει. Κατά μία έννοια το βιτριόλι έπαιξε και ένα ρόλο νέμεσις». 

Δεν υπάρχει διάταξη για το βιτριόλι - Οι πιθανότητες προφυλάκισης 

Σύμφωνα με την νομολογία του Αρείου Πάγου η επίθεση με βιτριόλι θεωρείται μια βαριά σκοπούμενη σωματική βλάβη για την οποία επιβάλλεται ποινή κάθειρξης εώς και 10 χρόνια. «Δυστυχώς οι νεότεροι νόμοι είναι αρκετά πιο επιεικείς. Οπότε ακόμη και να συλληφθεί ο δράστης  δεν μπορεί να προφυλακιστεί. Η προφυλάκιση γίνεται για πολύ συγκριμένες περιπτώσεις και πρέπει τουλάχιστον να υπάρχει κάθειρξη. Το αμέσως επόμενο στάδιο (ποινική διαβάθμιση) είναι η απόπειρα ανθρωποκτονίας. Η συγκεκριμένη επίθεση δεν είναι εύκολο να χαρακτηριστεί ως απόπειρα ανθρωποκτονίας και να ανέβει η ποινή» δήλωσε στο ethnos.gr ο κ. Νεμέτης. Ερωτηματικό στην τροπή της υπόθεσης αποτελεί και η στάση του Εισαγγελέα και κατά  πόσον θα ασκήσει ποινική δίωξη για απόπειρα ανθρωποκτονίας.

Άλλη η περίπτωση της Κούνεβα από αυτήν της Ιωάννας 

Όπως εξήγησε στο ethnos.gr ο έμπειρος ποινικολόγος εδώ το ζήτημα είναι αν αυτή η βαριά σκοπούμενη σωματική βλάβη αυξηθεί από τα 5-10 χρόνια που προβλέπεται σήμερα ως ποινή κάθειρξης, στα 5-15 χρόνια  για να μπορέσει να υπάρξει προφυλάκιση. «Νομικά δεν είναι σωστό να θωρηθεί η συγκεκριμένη περίπτωση ως απόπειρα ανθρωποκτονίας. Το μόνο που μπορείς να κάνεις είναι να συμπεριλάβεις την βαριά σκοπούμενη σωματική βλάβη στην ποινή κάθειρξης μέχρι 15 χρόνια. Αν το βιτριόλι φέρει το θάνατο εκεί έχεις αμεσότητα, ενώ στην περίπτωση της Ιωάννας έχεις εμμέσως τη βλάβη. Στην απόπειρα ανθρωποκτονίας έχεις στο μυαλό σου να τον σκοτώσεις όχι να τον βλάψεις. Στην περίπτωση της Κούνεβα της έριξαν το βιτριόλι και την έβαλαν να πιει το μισό. Εκεί μπορείς να μιλήσεις για απόπειρα ανθρωποκτονίας, Εδώ στην υπόθεση της Ιωάννας της το πέταξαν στο πρόσωπο. Δεν πεθαίνεις. Εμμέσως έχεις τη βλάβη» . 

Καλλιθέαεπίθεση με βιτριόλι