Έκλειψη Ηλίου: Έρχεται το εντυπωσιακό φαινόμενο το «Δαχτυλίδι της Φωτιάς»

Δακτυλιοειδής έκλειψης Ηλίου θα συμβεί το πρωί της Κυριακής 21 Ιουνίου 2020, η οποία θα είναι ορατή και από την Ελλάδα ως μερική έκλειψη Η έκλειψη αυτού του είδους συμβαίνει όταν η Σελήνη είναι πολύ μακριά από τη Γη για να καλύψει τελείως τον δίσκο του Ήλιου, με αποτέλεσμα να δημιουργείται ένας φωτεινός δακτύλιος γύρω από το σκοτεινιασμένο φεγγάρι.

Το «μονοπάτι» της ολικής έκλειψης Ηλίου θα αρχίσει στην κεντρική Αφρική και θα ταξιδέψει μέσω της Σαουδικής Αραβίας προς την Ινδία και τη νότια Κίνα, προτού τελειώσει κάπου στον Ειρηνικό Ωκεανό. Οι γειτονικές περιοχές σε αυτήν τη στενή ζώνη - μεταξύ των οποίων και η χώρα μας - θα δουν εν μέρει το φαινόμενο. Σημειώνεται, ότι στις 21 Ιουνίου θα υπάρχει Νέα Σελήνη και το φεγγάρι δεν θα είναι ορατό στον νυχτερινό ουρανό.

Στην Ελλάδα, όπου η έκλειψη θα ξεκινήσει λίγο πριν τις 8:00, εκτιμάται ότι η κάλυψη του ηλιακού δίσκου θα είναι μεγαλύτερη στα νότια και στα ανατολικά της χώρας (περίπου 30% στη Ρόδο) και μικρότερη στα βόρεια και στα δυτικά (13% στην Κέρκυρα). Στην Αθήνα, σύμφωνα με το AstroVox, η κάλυψη θα φθάσει περίπου το 11% επί της φαινόμενης ηλιακής επιφάνειας.

Στην πρωτεύουσα της Ελλάδας, όπου το φαινόμενο θα διαρκέσει μία ώρα και 23 λεπτά, η έναρξη της μερικής έκλειψης θα γίνει στις 7:48, θα φθάσει στο μέγιστο στις 8:28 και θα ολοκληρωθεί στις 9:11.

Ring of Fire - Η έκλειψη που ονομάζεται «Δαχτυλίδι της Φωτιάς»

Η δακτυλιοειδής έκλειψη ονομάζεται «Ring of Fire» (Δαχτυλίδι της Φωτιάς) επειδή ο σεληνιακός δίσκος δεν καλύπτει πλήρως τον Ήλιο, αφήνοντας έναν φωτεινό στεφάνι γύρω από τη Σελήνη. Αυτό συμβαίνει όταν η Σελήνη βρίσκεται κοντά στο απόγειό της, το πιο απομακρυσμένο σημείο της από τη Γη, κάνοντας την εμφάνισή της στον ουρανό ελαφρώς μικρότερη από το συνηθισμένο και επιτρέποντας να είναι ορατά τμήματα του Ήλιου. 

Κυριακή 21 Ιουνίου - Θερινό Ηλιοστάσιο 

Την ίδια μέρα, Κυριακή 21 Ιουνίου θα υπάρξει θερινό ηλιοστάσιο και θα ξεκινήσει και τυπικά το καλοκαίρι στο βόρειο ημισφαίριο, ενώ αντίστοιχα στο νότιο ημισφαίριο θα υπάρξει χειμερινό ηλιοστάσιο και θα ξεκινήσει ο χειμώνας.

Στη χώρα μας μετά το θερινό ηλιοστάσιο, όπου υπάρχει η μικρότερη νύχτα του έτους, οι ημέρες θα αρχίσουν σιγά-σιγά να μικραίνουν, έως ότου σχεδόν εξισωθούν με τις νύχτες κατά τη φθινοπωρινή ισημερία, ενώ στο χειμερινό ηλιοστάσιο του Δεκεμβρίου θα υπάρχει πια η μικρότερη ημέρα.

Στο βόρειο ημισφαίριο, ο Ήλιος θα βρίσκεται στο βορειότερο σημείο του στον ουρανό και η μέρα θα έχει τη μεγαλύτερη διάρκεια του έτους, καθώς ο βόρειος πόλος της Γης θα είναι στραμμένος προς τον Ήλιο. Αντίθετα, στο χειμερινό ηλιοστάσιο, ο Βόρειος Πόλος βρίσκεται στο πιο απομακρυσμένο σημείο από τον Ήλιο.

Η ημέρα του θερινού ηλιοστασίου γιορτάζεται από αρχαιοτάτων χρόνων στην Ευρώπη με τιμές στον φωτοδότη και ζωοδότη Ήλιο. Οι σύγχρονοι παγανιστές τιμούν ιδιαίτερα το θερινό ηλιοστάσιο με επίκεντρο το μεγαλιθικό μνημείο του Στόουνχετζ, στην Αγγλία. Στον ελληνικό χώρο συνδυάζεται με τις φωτιές τ’ Αϊ Γιαννιού και τον Κλήδονα, δύο έθιμα που τελούνται την παραμονή του Γενεθλίου του Ιωάννου του Προδρόμου (23 Ιουνίου).

Το ηλιοστάσιο πήρε το όνομά του από τον ήλιο και τη «στάση», επειδή κοντά στα ηλιοστάσια (λίγες ημέρες πριν ή μετά) ο Ήλιος φαίνεται να επιβραδύνει τη φαινομενική κίνησή του προς τα βόρεια ή προς τα νότια, μέχρι που την ημέρα του ηλιοστασίου αυτή η κίνηση μηδενίζεται και αντιστρέφεται.

Ο Ήλιος λατρεύτηκε από τους αρχαίους σαν θεός και σχεδόν όλοι οι αρχαίοι λαοί καθιέρωσαν προς τιμή του διάφορες γιορτές, από τους Σκανδιναβούς και Ιρανούς έως τους Μάγια και τους Ίνκας. Σε πολλά μέρη του κόσμου, μεγάλες γιορτές λάμβαναν χώρα κατά την εποχή του χειμερινού ηλιοστασίου, το οποίο θεωρείτο η γιορτή της γέννησης του Ήλιου, που σηματοδοτούσε και την έναρξη του νέου έτους.

Επισημαίνεται ότι, όπως πάντα, η παρατήρηση της έκλειψης πρέπει να γίνει μόνο με ειδικά ηλιακά φίλτρα και όχι με γυμνά μάτια, επειδή υπάρχει σοβαρός κίνδυνος για την υγεία.