Ανακύκλωση στη Νίσυρο: Μετατρέπουν τα πλαστικά μπουκάλια νερού σε έργα τέχνης

Σε ένα νησί που ξεχωρίζει για το ενεργό της ηφαίστειο, με καταγεγραμμένη ιστορία που υπερβαίνει τα 5.000 χρόνια, στη Νίσυρο, βρίσκεται ένας οργανισμός που εστιάζει στη δημιουργία ενός περιβάλλοντος διαβίωσης χωρίς πλαστικό.

Πρόκειται για το «ΝΙΣΥΡΙΟ» ένα εγχείρημα που σκοπεύει να μετατρέψει το πρόβλημα της καύσης του πλαστικού σε θετικό συστατικό της ζωής του νησιού τόσο μέσω της ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης όσο και της αναζήτησης δημιουργικών και βιώσιμων πρακτικών για την επαναχρησιμοποίηση και εναλλακτική χρήση του πλαστικού.

Στο νησί των 900 κατοίκων, πάγιο πρόβλημα παραμένει η έλλειψη πηγών πόσιμου νερού. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα κάτοικοι και επισκέπτες να καταναλώνουν εμφιαλωμένο νερό. Ειδικότερα μάλιστα τους θερινούς μήνες η συγκέντρωση των πλαστικών απορριμμάτων στο νησί είναι σε υψηλά επίπεδα με αποτέλεσμα η ανάγκη για τη διαχείρισή τους να είναι επιτακτική.

Διαχείριση πλαστικών στη Νίσυρο

Ο Γρηγόρης Χατζηιωαννίδης, καλλιτέχνης, συνιδρυτής και δημιουργικός διευθυντής του μη κερδοσκοπικού οργανισμού ΝΙΣΥΡΙΟ, είναι κάτοικος Νισύρου τα τελευταία περίπου 8 χρόνια. Διαπιστώνοντας το πρόβλημα που έχει προκύψει και βλέποντας το πρόγραμμα START του ιδρύματος Bosch σε συνεργασία με το Ίδρυμα Λάτση και το Ίδρυμα Μποδοσάκη ο κ. Χατζηιωαννίδης αποφάσισε έπειτα και από συζητήσεις με άλλα μέλη της τοπικής κοινότητας να δημιουργήσουν τον οργανισμό, ώστε να αναπτύξουν δημιουργικούς τρόπους για να διαχειριστούν το πλαστικό σκουπίδι.

«Σκοπός είναι να δούμε το πλαστικό σκουπίδι ως πηγή πρώτης ύλης για να δημιουργήσουμε μερικά πράγματα, χρηστικά αντικείμενα, τουριστικά, design αντικείμενα, έργα τέχνης, δομικά υλικά που θέλουμε να φτιάξουμε. Με αφορμή αυτό το πρόγραμμα λοιπόν τα συγκέντρωσα όλα και ανέπτυξα την ιδέα του ΝΙΣΥΡΙΟ. Το όνομα προέρχεται από το αρχαίο νόμισμα της Νισύρου, το νισύριο, όπου έρχεται σε μια ιδέα της κυκλικής οικονομίας , συμβολικά δηλαδή, να αναβιώσει το νόμισμα. Με τη δημιουργία αυτής της κυκλικής οικονομίας, πετάμε το σκουπίδι, το ανακυκλώνουμε, το επαναχρησιμοποιούμε και φτιάχνουμε νέα αντικείμενα», λέει στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, ο κ. Χατζηιωαννίδης.

Πάνω στην ιδέα αυτή ξεκίνησαν να εργάζονται και να συνεργάζονται περίπου δέκα άτομα διαφόρων ειδικοτήτων και επαγγελμάτων αποσκοπώντας μάλιστα και τη συμμετοχή όλο και περισσότερων ντόπιων στην ομάδα. Ένας από τους στόχους του εγχειρήματος είναι να συνεργαστούν με το δημοτικό, το γυμνάσιο και το Λύκειο του νησιού. Ήδη μετά το άνοιγμα των σχολείων οι συμμετέχοντες στον οργανισμό κατάφεραν και δούλεψαν με μαθητές του Γυμνασίου και του Λυκείου πραγματοποιώντας μάλιστα και εργαστήρια όπου οι μαθητές είχαν την ευκαιρία να εξοικειωθούν με τα μηχανήματα και την διαδικασία επεξεργασίας πλαστικού. «Οι συνήθειες δεν αλλάζουν από τη μία στιγμή στην άλλη και ούτε είναι εύκολο να στηθεί ο οργανισμός που επιθυμούμε. Θέλει τον χρόνο του, θεωρούμε ότι είναι ένα ρεαλιστικό παράδειγμα γιατί μιλάμε μόνο για 900 κατοίκους. Ήδη το νησί έχει εκτεθεί στις δράσεις μας, είτε ενεργητικά είτε παθητικά», αναφέρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Χατζηιωαννίδης.

Κατά τη διάρκεια των θερινών μηνών το νησί γεμίζει ημερήσιους επισκέπτες, που έρχονται από την Κω για να επισκεφθούν τον κρατήρα, ξεπερνώντας κάποιες φορές και τους 1.000. Από τον Απρίλιο υπό φυσιολογικές συνθήκες μέχρι τον Οκτώβριο καθημερινά, στις πέντε περίπου ώρες που διαρκεί αυτή η επίσκεψη ο πληθυσμός του νησιού διπλασιάζεται.

Οι δράσεις του οργανισμού συνεχίζονται με γοργούς ρυθμούς, καθώς πριν λίγες ημέρες συνεργάστηκαν με την οργάνωση Aegean Rebreath που επισκέφθηκε το νησί, ώστε να κάνει μια πρώτη εκτίμηση της κατάστασης. Όπως τονίζει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο επικεφαλής και μέλος της Aegean Rebreath, Γιώργος Σαρελάκος, πραγματοποιώντας πέντε διαφορετικές δράσεις καθαρισμού σε σημεία της Νισύρου, παρατήρησαν ότι υπάρχει επιβάρυνση στο νησί, σημαντικός βαθμός της οποίας οφείλεται κυρίως στην αλιευτική δραστηριότητα. «Καταθέσαμε το πόρισμα αυτό στον δήμαρχο, όπως και το πόρισμα ότι η προβλήτα, το λιμάνι στους Πάλους έχει κατασκευαστεί πάνω σε μπάζα. Ένα άλλο που κάναμε ήταν να καταγράψουμε όλα τα υλικά που ανελκύσαμε ανά κατηγορίες. Κι αυτά θα τα καταθέσουμε στο Δήμο και θα τον βοηθήσουμε να κατανοήσει ποιες είναι οι βασικές πηγές ρύπανσης. Αυτή ήταν μία συνολική δράση του οργανισμού μας στη Νίσυρο, όπου πάντα σε εισαγωγικό επίπεδο προσπαθούμε να γνωρίσουμε την τοπική κοινωνία και να μας γνωρίσουν μέσω των δράσεων μας», επισημαίνει ο κ. Σαρελάκος.

Καθαρισμοί πραγματοποιήθηκαν στο λιμάνι, σε υφάλους και σε παραλίες. Στις παραλίες έκαναν παράκτιες δράσεις, στα λιμάνια υποβρύχιες δράσεις και στους υφάλους ανελκύσεις εγκαταλελειμμένων διχτυών. «Η Νίσυρος αποτελεί ένα παράδειγμα που επιβεβαιώνεται ο συσχετισμός του τουρισμού και της επιβάρυνσης για το περιβάλλον», τονίζει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Σαρελάκος, ενώ προσθέτει ότι παρότι η ροή τουριστών είναι περιορισμένη υπάρχει επιβάρυνση. «Το δεύτερο που επιβεβαιώνει τα λεγόμενά μας είναι ότι επειδή πρόκειται για ένα νησί που δεν έχει τόσα πολλά μαγαζιά, η επιβάρυνση στα πλαστικά μιας χρήσης αν εξαιρέσουμε τα πλαστικά μπουκάλια ήταν περιορισμένη. Δεν εντοπίσαμε προϊόντα που συναντάμε όπως αλουμίνιο , πλαστικό μιας χρήσης και γυαλί», σημειώνει ο. Σαρελάκος.

Σύμφωνα με στοιχεία, ο πρώτος ρυπογόνος παράγοντας σε όλη την Ελλάδα είναι τα πλαστικά μπουκάλια, επομένως το μήνυμα που στέλνει ο κ. Σαρελάκος είναι να χρησιμοποιούμε επαναχρησιμοποιούμενα σκεύη. Ο οργανισμός ΝΙΣΥΡΙΟ θα συνεχίσει τις δράσεις του και το επόμενο διάστημα σχεδιάζοντας να συνεργαστεί ακόμη περισσότερο με τα σχολεία στο νησί καθώς και να συνεχίσει να συνεργάζεται με την Aegean Rebreath με σκοπό να δημιουργήσουν ένα καθαρότερο περιβάλλον διαβίωσης μέσω βιώσιμων πολιτιστικών πρακτικών.