Μόρια: Στάχτη οι ζωές χιλιάδων προσφύγων - Επεισόδια με αστυνομικούς

Οι εικόνες απελπισμένων μητέρων με τα παιδιά στην αγκαλιά και τα τελευταία υπάρχοντά τους στα χέρια μέσα στις φλόγες στη Μόρια, που μετέδωσε σε ζωντανή μάλιστα μετάδοση το Open Τv, δεν μπορούν παρά να προβληματίσουν. Ο καταυλισμός προσφύγων της Μόριας βρίσκεται στο ομώνυμο χωριό, βορειοανατολικά της Μυτιλήνης, που αρχικά κατασκευάστηκε το 2010 με στόχο να φιλοξενεί 2.330 ανθρώπους, ωστόσο οι διαρκώς αυξανόμενες ροές προσφύγων και μεταναστών από το 2015 κι έπειτα, οδήγησαν στο ασφυκτικό γέμισμα του ΚΥΤ (κέντρο υποδοχής και ταυτοποίησης). 

Η φωτιά στη Μόρια δεν είναι μία απλή καταγραφή για την πυροσβεστική υπηρεσία, είναι ένα ευρωπαϊκό για να μην πούμε ένα παγκόσμιο γεγονός, που αφορά 12.500 πρόσφυγες, οι οποίοι βρέθηκαν στον δρόμο ύστερα από ένα σοκαριστικό γεγονός, που ξεκίνησε τα ξημερώματα της Τετάρτης, 9 Σεπτεμβρίου, και συνεχίστηκε μέχρι το βράδυ όταν νέες φλόγες έκαψαν ότι είχε απομείνει από το ΚΥΤ στη Λέσβο. 

Την ίδια ώρα, έκρυθμη είναι η κατάσταση στη Μόρια καθώς αργά το βράδυ της Τετάρτης ξέσπασαν επεισόδια μεταξύ μεταναστών και Αστυνομίας. Λίγη ώρα μετά το ξέσπασμα των δύο νέων πυρκαγιών στις σκηνές του ΚΥΤ Μόριας, που αποτελειώνουν ότι δεν κάηκε την Τρίτη, περίπου 1.000 μετανάστες επιτέθηκαν με πέτρες στις αστυνομικές δυνάμεις. Τα επεισόδια σημειώθηκαν στην Παναγιούδα, στην περιοχή Καρά-Τεπέ στο ύψος του Φυτωρίου. Οι αστυνομικοί απάντησαν με ρίψη δακρυγόνων. Οι μετανάστες μέχρι αργά το βράδυ παρέμεναν στο σημείο.

Γι' αυτό άλλωστε και ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, έκανε έκτακτο τηλεοπτικό διάγγελμα, ζητώντας να μπει ένα τέλος στην κατάσταση «Το πρόβλημα της διαχείρισης των μεταναστευτικών κυμάτων είναι εξάλλου πρωτίστως ευρωπαϊκό» είπε ο πρωθυπουργός, πετώντας το μπαλάκι στην Ευρωπαϊκή Ένωση, που αντέδρασε με τον αντιπρόεδρο της Κομισιόν, Μαργαρίτη Σχοινά να μεταβαίνει την Πέμπτη, 10 Σεπτεμβρίου, στη Μόρια.

Στην όλη αυτή πολιτική κινητικότητα έρχεται να προστεθεί και η κινητικότητα από πλευράς ΕΥΠ και ΕΛ.ΑΣ. Η πυρκαγιά ξέσπασε σε μία περίοδο, κατά την οποία η κυβέρνηση διαχειρίζεται κρίσιμα εθνικά θέματα και έτσι οι υπηρεσίες πληροφοριών βρίσκονται σε εγρήγορση για να αποτρέψουν οποιαδήποτε επιχειρούμενη προβοκάτσια.

Στον καταυλισμό το κλίμα ήταν ηλεκτρισμένο εδώ και αρκετές ημέρες, καθώς είχαν ανιχνευτεί πολλά κρούσματα κορονοϊού, ενώ η ιχνηλάτηση που ήταν σε εξέλιξη μπορεί να εκτόξευε τον αριθμό των κρουσμάτων. Έτσι, υπήρχε στους κόλπους των προσφύγων και των μεταναστών η ανησυχία ότι τα μέτρα περιορισμού και η «καραντίνα» θα κλιμακωθεί στη Μόρια. Επίσης, αντιδράσεις είχε προκαλέσει η διαδικασία απομόνωσης των διαπιστωμένων κρουσμάτων. 

Ολική καταστροφή στον καταυλισμό προσφύγων

H νέα ανεξέλεγκτη φωτιά που ξέσπασε στη Μόρια, το βράδυ της Τετάρτης, έκαψε σκηνές που είχαν μείνει άθικτες στον άτυπο καταυλισμό, κατά τη διάρκεια της χθεσινοβραδινή φωτιάς. Μόλις ξέσπασαν οι πρώτες εστίες, χιλιάδες οικογένειες προσφύγων και μεταναστών άρχισαν να τρέχουν άρον άρον με τα μωρά στην αγκαλιά τους για να σωθούν από τις φλόγες. Όλοι τους είχαν επιστρέψει πίσω για να σώσουν όποια υπάρχοντα τους είχαν απομείνει μετά τη φωτιά που ξέσπασε αργά το βράδυ της Τρίτης.

Σύμφωνα με το Open TV, στο σημείο όπου ξέσπασε η νέα εστία της φωτιάς βρίσκονταν στημένες τουλάχιστον 200 σκηνές όπου διέμεναν πρόσφυγες και μετανάστες. Συγκεκριμένα πρόκειται για ένα σημείο, το οποίο βρίσκεται έξω από την περίφραξη του κανονικού καταυλισμού.

Μηταράκης: Η Μόρια δεν μπορεί να συνεχίσει έτσι 

«Τα γεγονότα καταδεικνύουν την ανάγκη να επιταχυνθεί η διαδικασία δημιουργίας μιας κλειστής ελεγχόμενης δομής. Μίας δομής που θα χαρακτηρίζεται ως ελεγχόμενη, ασφαλής και ανθρώπινη. Μιας δομής με περίφραξη στρατιωτικού τύπου, συστήματα ελέγχου και καμερών όπου και θα προλαμβάνονται εν τη γενέσει τους περιστατικά εγκληματικότητας. Μιας δομής, πρωτίστως, που θα εμφυσήσει το αίσθημα ασφάλειας, τόσο στους διαμένοντες, όσο και στις τοπικές κοινωνίες. Μιας δομής που θα εξασφαλίζει ανθρώπινες και αξιοπρεπείς συνθήκες διαβίωσης για τους φιλοξενούμενους της», τόνισε ο υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής και Ασύλου Νότης Μηταράκης, το απόγευμα της Τετάρτης.

Πού θα μείνουν οι πρόσφυγες και οι μετανάστες

Όπως ανακοίνωσε ο κ. Μηταράκης στον καταυλισμό της Μόριας καταστράφηκαν «οι χώροι διοίκησης, οι χώροι της Υπηρεσίας Ασύλου και άλλες διοικητικές εγκαταστάσεις. Επίσης, κάηκε ο χώρος εντατικής θεραπείας της νέας υγειονομικής μονάδας της δομής, ενώ στους χώρους φιλοξενίας του γενικού πληθυσμού έχουν συμβεί υλικές καταστροφές, που θα επιδιορθωθούν το επόμενο χρονικό διάστημα».

Κατά τη χθεσινή φωτιά όπως είπε, προτεραιότητα ήταν «η μεταφορά των ασυνόδευτων ανηλίκων σε χώρο εκτός δομής και η εκκένωση της Δομής για να διασφαλιστούν οι ανθρώπινες ζωές των διαμενόντων και του προσωπικού, ενώ παράλληλα ελήφθησαν όλα τα απαραίτητα μέτρα ασφαλείας των πολιτών». Συμπλήρωσε μάλιστα πως «μέχρι στιγμής, δεν έχουν αναφερθεί ούτε τραυματίες, ούτε θύματα, ούτε αγνοούμενοι».

Ο κ. Μηταράκης ανακοίνωσε ότι «σήμερα κιόλας μεταφέρονται από τη Λέσβο στην ενδοχώρα 400 ασυνόδευτα ανήλικα που είχαν απομείνει στο ΚΥΤ. Απομένουν 3.500 αιτούντες άσυλο των οποίων οι χώροι διαβίωσης καταστράφηκαν από την φωτιά και για αυτούς λαμβάνουμε έκτακτα μέτρα. Καταρχήν, οι πλέον ευάλωτοι, περίπου 1.000 άτομα, θα διανυκτερεύσουν από σήμερα σε πλοίο, που αναμένεται να καταπλεύσει στο Λιμάνι της Μυτιλήνης αργά σήμερα το βράδυ και το οποίο παραχωρεί δωρεάν η εταιρεία Blue Star και την οποία ευχαριστούμε για την προσφορά της. Επίσης, αύριο αναμένεται να καταπλεύσουν δυο αρματαγωγά του Πολεμικού Ναυτικού, που θα χρησιμοποιηθούν για προσωρινή φιλοξενία αιτούντων άσυλο».

Για τους υπόλοιπους, συμπλήρωσε ο κ. Μηταράκης «μεταφέρονται ήδη στη Λέσβο σκηνές που θα εγκατασταθούν στη Μόρια και λοιπό υλικό πρώτης ανάγκης που θα διανεμηθεί στους αιτούντες άσυλο ώστε να διαμείνουν σε χώρους στο ΚΥΤ Μόριας που δεν επηρεάστηκαν από την πυρκαγιά και σε τρίτους χώρους που θα υποδειχθούν από την τοπική αυτοδιοίκηση». Ακόμη ανακοίνωσε πως αίτημα της ελληνικής κυβέρνησης που ήδη συζητιέται στην Ευρώπη, είναι «η ανακατανομή των διαμενόντων της Μόριας σε άλλα κράτη-μέλη».

Με πτήση τσάρτερ στη Βόρεια Ελλάδα ασυνόδευτα προσφυγόπουλα

Με τρεις πτήσεις τσάρτερ αναχωρούν μέχρι την Πέμπτη, 10 Σεπτεμβρίου, από τη Λέσβο τα 400 ασυνόδευτα παιδιά που βρίσκονταν στο κέντρο υποδοχής και ταυτοποίησης της Μόριας. 

Όλες οι πτήσεις θα έχουν κατεύθυνση προς το αεροδρόμιο «Μακεδονία» της Θεσσαλονίκης και στη συνέχεια τα παιδιά θα μεταφερθούν σε ξενοδοχεία της Βόρειας Ελλάδας. Στα παιδιά έγιναν τεστ κορονοϊού πριν αναχωρήσουν, ωστόσο για προληπτικούς λόγους οι δομές στις οποίες θα εγκατασταθούν, θα τεθούν σε καραντίνα για δέκα ημέρες.

Την οργάνωση των πτήσεων ανέλαβε ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης, προσωπικό του οποίου συνοδεύει και τα παιδιά. Η χρηματοδότηση είναι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και ο συντονισμός της Ειδικής Γραμματείας Ασυνόδευτων Ανηλίκων του υπουργείου Μετανάστευσης.

Εξάλλου, σε ανακοίνωσή του ο ΔΟΜ εκφράζει την οδύνη του για την τραγική πυρκαγιά στη Μόρια και εξηγεί ότι έχει επιστρατεύσει ομάδα εργαζομένων, συμπεριλαμβανομένων διερμηνέων, για να ενισχύσουν το ήδη υπάρχον προσωπικό του ΔΟΜ στη Λέσβο και να υποστηρίξουν τις εργασίες εγκατάστασης σκηνών (mobile storage units), ως έκτακτο μέτρο στέγασης, σε συντονισμό με την Υπηρεσία Υποδοχής και Ταυτοποίησης.