Αυθαίρετα: Στον αέρα ιδιοκτήτες 300.000 ακινήτων που τα «τακτοποίησαν»

Στον αέρα βρίσκονται περισσότερες από 300.000 ιδιοκτησίες που αντιστοιχούν σε αυθαίρετα της κατηγορίας 5, δηλαδή «βαριά» αυθαίρετα, τα οποία έχουν δηλωθεί, έχουν «τακτοποιηθεί» και σε αρκετές περιπτώσεις έχει πληρωθεί μεγάλο μέρος του αναλογούντος προστίμου, αλλά το νέο πολεοδομικό – χωροταξικό νομοσχέδιο του υπουργείου Περιβάλλοντος τα αφήνει εκτός της λίστας των «ωφελουμένων» κτιρίων αφού δεν τα συγκαταλέγει στα ακίνητα υποδοχής συντελεστή δόμησης μέσω της Ψηφιακής Τράπεζας Γης που θεσμοθετεί.

Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι τα εν λόγω ακίνητα «τακτοποιούνται» για διάστημα τριάντα ετών, όπως όριζαν οι σχετικοί νόμοι, αλλά με την εξαίρεσή τους από τη δυνατότητα υποδοχής συντελεστή στη συνέχεια μένουν «ξεκρέμαστα» και αποτελούν – πλέον και κατά δήλωση των ιδιοκτητών τους – αυθαίρετα.

Με τον τρόπο αυτό οι ιδιοκτήτες τους παραμένουν ουσιαστικά όμηροι, ενώ εάν δε βρεθεί οριστική λύση όσο πλησιάζει η 30ετία θα βλέπουν την αξία των ακινήτων τους να απομειώνεται σταδιακά καθώς πολλά είναι και υποθηκευμένα σε Τράπεζες. Κι αυτό παρά το γεγονός ότι τα είχαν εντάξει στους νόμους περί τακτοποίησης με την βεβαιότητα ότι στη συνέχεια θα αγοράσουν συντελεστή και θα μπορέσουν να τα νομιμοποιήσουν επ΄αόριστον.

Την ίδια στιγμή και δεδομένου ότι πολλά εξ αυτών των ακινήτων είναι επαγγελματικά, ξενοδοχεία ή εμπορικά κέντρα οι ιδιοκτήτες τους δε θα μπορέσουν να συνεχίσουν την επαγγελματική τους δραστηριότητα δεδομένου ότι από τη στιγμή που θα παρέλθει η 30ετία ως αυθαίρετα δε θα έχουν τη δυνατότητα να ανανεώσουν την άδεια λειτουργίας τους.

Το μείζον αυτό ζήτημα έθεσε εκ νέου σήμερα στον υπουργό Περιβάλλοντος, Κωστή Χατζηδάκη και στον υφυπουργό, Δημήτρη Οικονόμου κατά τη διάρκεια της ακρόασης των φορέων επί του χωροταξικού νομοσχεδίου στην Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου της Βουλής ο πρόεδρος του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας (ΤΕΕ), Γιώργος Στασινός.

«Οι νόμοι περί αυθαιρέτων προέβλεπαν την τακτοποίηση για διάστημα τριάντα ετών και στη συνέχεια την αγορά συντελεστή δόμησης από την Τράπεζα Γης. Αν δεν ενταχθούν τα συγκεκριμένα ακίνητα πρακτικά δε θα λειτουργεί η Τράπεζα Γης, διότι σε ποιον θα πουλάει συντελεστή ο ιδιοκτήτης διατηρητέων εάν δεν υπάρχει κανείς να αγοράσει» επισημαίνει στο «ethnos.gr» ο κ. Στασινός.

Οπως εξήγησε ο ίδιος και κατά τη διάρκεια της σημερινής ακρόασης στη Βουλή ζητώντας να επιλυθεί το ζήτημα, με τον τρόπο αυτό δημιουργείται ένα σημαντικό πρόβλημα, το οποίο είχε ήδη λύσει ο νόμος 4178, ο οποίος είχε κριθεί συνταγματικός. Αλλά και όταν έρθουν τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια ο συγκεκριμένος αυξημένος συντελεστής δόμησης των αυθαιρέτων αυτής της κατηγορίας θα πρέπει να συνυπολογιστεί εφόσον υπάρχει. Δεν μπορεί απλά να εξαφανιστεί, καθώς κάτι τέτοιο θα επιτυγχανόταν μόνο δια της κατεδάφισης.

Θα κατεδαφίσουν 300.000 αυθαίρετα;

Ωστόσο όλοι αντιλαμβάνονται ότι θεωρείται μάλλον απίθανο ότι κάποιος θα λάβει μία απόφαση κατεδάφισης 300.000 κτιρίων σε κάποια χρόνια με αποτέλεσμα οι ιδιοκτήτες τους να παραμένουν εγκλωβισμένοι σε μία κατάσταση, την οποία θεωρούσαν ότι έχουν ξεκαθαρίσει και μάλιστα πληρώνοντας υψηλότατα πρόστιμα τακτοποίησης.

Είναι χαρακτηριστικό ότι βάσει των εκτιμήσεων από τα στοιχεία της πλατφόρμας δήλωσης αυθαιρέτων του ΤΕΕ, οι δηλώσεις αυθαιρέτων της κατηγορίας 5 αντιστοιχούν στο 35% των δηλώσεων και αφορούν σε περισσότερα από 35 εκατομμύρια τετραγωνικά μέτρα  αυθαίρετης δόμησης. Αντιστοιχούν όμως περίπου στο 50% των προστίμων που έχουν καταλογιστεί για τα αυθαίρετα δεδομένου ότι τα πρόστιμα που επισείουν είναι πολύ υψηλότερα.

Υπενθυμίζεται ότι η συγκεκριμένη κατηγορία αυθαιρέτων αφορά τα κτίσματα που δε διαθέτουν καν οικοδομική άδεια ή έχουν μεγάλες υπερβάσεις άνω του 40% στην κάλυψη και στη δόμηση ή  καθ ‘ύψος πάνω από 20%.

Να σημειωθεί ότι η προθεσμία υπαγωγής των μεγάλων αυθαιρέτων σε νόμους τακτοποίησης έχει λήξει οριστικά και παράταση έχει δοθεί μόνο στα ακίνητα Τραπεζών που προέρχονται από πλειστηριασμούς, σε ακίνητα από κληρονομιές, στα ακίνητα του Δημοσίου και σε όσα βρίσκονται στις περιοχές που επλήγησαν από φυσικές καταστροφές.

Ειδικά σε ό,τι αφορά το Δημόσιο, υπολογίζεται ότι από το σύνολο του κτιριακού αποθέματος που διαθέτει, ποσοστό που υπερβαίνει ίσως και το 80% έχει αυθαίρετες κατασκευές.

Δεδομένων μάλιστα των διατάξεων του νόμου, οι οποίες δίνουν μία ευελιξία στη δήλωση αυθαιρέτων αυτών των κατηγοριών, σύσσωμος ο τεχνικός κόσμος έχει επισημάνει ότι για λόγους ισονομίας και οι απλοί ιδιοκτήτες δε θα έπρεπε να αντιμετωπίζονται με την ίδια ελαστικότητα.

Ανάγκη για ενιαία γνωμοδοτική επιτροπή

Το δεύτερο μεγάλο ζήτημα, το οποίο έθιξε κατά την τοποθέτησή του στη Βουλή ο κ. Στασινός είναι η ανάγκη θεσμοθέτησης μιας ενιαίας γνωμοδοτικής επιτροπής, στην οποία θα μετέχουν ελευθεροι επαγγελματίες, δημόσιοι υπάλληλοι και το υπουργείο που ως βασικό αντικείμενο θα έχει την ερμηνεία της πολεοδομικής νομοθεσίας με χαρακτήρα δεσμευτικό για όλες τις Πολεοδομίες της χώρας. «Ολες οι υπηρεσίες δόμησης θα πρέπει να έχουν την ίδια κατεύθυνση σε όλα τα θέματα και να μην ερμηνεύει διατάξεις η μία διαφορετικά από την άλλη» υπογράμμισε προσθέτοντας ότι οι γνωμοδοτήσεις θα αναρτώνται στην πλατφόρμα του ΤΕΕ και θα δεσμεύουν όλες τις υπηρεσίες.

Υπέρ της συγκεκριμένης πρότασης τάχθηκαν όλα τα κόμματα καθώς και το σύνολο του τεχνικού κλάδου με βασικό επιχείρημα ότι η μη θεσμοθέτηση μιας τέτοιας ρύθμισης που θα έβαζε τέλος σε αδιαφανείς διαδικασίες, θα εξέπεμπε το μήνυμα της συνέχισης της ανομίας και της αταξίας.