Καιρός: Οι κακοκαιρίες του 2020 στη χώρα που προκάλεσαν 14 ανθρώπινες απώλειες

Στη διάρκεια του 2020, άλλης μιας χρονιάς με ισχυρές κακοκαιρίες, καταγράφηκαν 25 ζημιογόνα καιρικά γεγονότα, από τα οποία τα εννέα είχαν σοβαρές κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις, σύμφωνα με τη σχετική ανασκόπηση από τη μετεωρολογική υπηρεσία meteo του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών. Τα καιρικά φαινόμενα προκάλεσαν συνολικά 14 ανθρώπινες απώλειες, εκ των οποίων οι 12 οφείλονται σε πλημμύρες που εκδηλώθηκαν κατά τη διάρκεια δύο επεισοδίων, της «Θάλειας» και του «Ιανού», ενώ τα άλλα δύο ήταν θύματα κεραυνών (στη Μαγνησία και στη Λάρισα).

Τα εννέα σοβαρότερα καιρικά γεγονότα του 2020 ήταν:

• 6-8 Ιανουαρίου: Η κακοκαιρία «Ηφαιστίωνας» εκδηλώνεται με θυελλώδεις ανέμους που προκαλούν σοβαρές ζημιές στο δίκτυο ηλεκτροδότησης σε περιοχές της Αττικής, στη Βοιωτία, σε νησιά των Κυκλάδων και στα Χανιά.
• 4-7 Απριλίου: Σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης κηρύσσονται Σκιάθος, Σκόπελος, Νότιο Πήλιο και Ζαγορά λόγω σοβαρών πλημμυρικών επεισοδίων.
• 26 Μαϊου: Στην Σκόπελο κεραυνός προκαλεί το θάνατο 52χρονης γυναίκας και τον σοβαρό τραυματισμό του συζύγου της.
• 1 Ιουνίου: Στη Λέρο ισχυρές βροχοπτώσεις προκαλούν υπερχείλιση χειμάρρων και σοβαρές ζημιές σε κτίρια και στο οδικό δίκτυο. Το νησί κηρύσσεται σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης.
• 10 Ιουνίου: Στην Κρήνη του δήμου Φαρσάλων ένας άνδρας χάνει τη ζωή του από κεραυνό.
• 5-9 Αυγούστου: Η κακοκαιρία «Θάλεια» εκδηλώνεται με πλημμύρες και κατολισθήσεις, αφήνοντας πίσω της οκτώ νεκρούς, ζημιές σε 2.500 σπίτια και εκτεταμένες καταστροφές στην Εύβοια. Η Πυροσβεστική καλείται να απεγκλωβίσει πάνω από 100 άτομα. Η κακοκαιρία πλήττει επίσης τον Λαγκαδά Θεσσαλονίκης και την Κέρκυρα.
• 17-20 Σεπτεμβρίου: Ο Μεσογειακός Κυκλώνας «Ιανός» αποδεικνύεται καταστροφικός, με εκτεταμένες πλημμύρες, μεταφορά λάσπης και φερτών και ανυπολόγιστες καταστροφές σε Ιόνιο και Θεσσαλία. Τρεις άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στην Καρδίτσα και ένας στη Λάρισα. Περίπου 5.000 κτήρια υφίστανται ζημιές, ενώ σοβαρά είναι τα προβλήματα σε υποδομές, ηλεκτροδότηση, και υδροδότηση. Πάνω από 2.500 είναι οι κλήσεις στην Πυροσβεστική για παροχή βοήθειας.
• 19-22 Οκτωβρίου: Ραγδαίες βροχοπτώσεις και χαλαζοπτώσεις προκαλούν πλημμύρες, κατολισθήσεις, ροή φερτών υλικών και προβλήματα σε υποδομές και στην ηλεκτροδότηση στα βόρεια τμήματα των νομών Ηρακλείου και Χανίων. Κινδύνεψαν άνθρωποι στον Καρτερό Ηρακλείου και στη Σούδα.
• 10 Νοεμβρίου: Νέες καταστροφικές πλημμύρες με ροή μεγάλου όγκου φερτών υλικών στο δήμου Χερσονήσου του νομού Ηρακλείου και σε περιοχές του νομού Ρεθύμνου. Σοβαρές είναι οι ζημιές στο δίκτυο ύδρευσης, σε καλλιέργειες και υποδομές.

Παράλληλα, το 2020 καταγράφηκαν 96 σίφωνες ξηράς και θαλάσσης, εκ των οποίων επτά ανεμοστρόβιλοι προκάλεσαν ζημιές και τραυματισμούς. Ο ανεμοστρόβιλος που έπληξε το Νέο Ηράκλειο Αττικής στις 13 Οκτωβρίου, προκάλεσε σοβαρές υλικές ζημιές και τρεις άνθρωποι τραυματίστηκαν. Στο Γιαννιτσοχώρι Ηλείας στις 24 Σεπτεμβρίου μια Αγγλίδα τουρίστρια τραυματίστηκε σοβαρά από πτώση δέντρου κατά τη διάρκεια ανεμοστρόβιλου που εκδηλώθηκε στην περιοχή όπου παραθέριζε. Υλικές ζημιές προκλήθηκαν από ανεμοστρόβιλους στον Αστακό Αιτωλοακαρνανίας, στον Αγιόκαμπο Λάρισας, στο Κατάκολο, στον Ρωμανό Μεσσηνίας και στον Ν. Μαρμαρά Χαλκιδικής. Μερικοί ακόμη υδροσίφωνες κινήθηκαν και στη στεριά προκαλώντας μικρές υλικές ζημιές.

Ο αριθμός των συνολικών καταγραφών σιφώνων το 2020 κυμάνθηκε κοντά στον μέσο όρο της δεκαετίας 2010-2019, δηλαδή περίπου 100 ανά έτος. Πάντως, η μικρή έκταση και χρονική διάρκεια των σιφώνων δυσκολεύει την παρατήρηση και καταγραφή τους, έτσι οι καταγραφές που υπάρχουν, εκτιμάται ότι αποτελούν ένα μέρος του συνολικού αριθμού των σιφώνων που εκδηλώνονται στην πραγματικότητα. Από την άλλη, η διάδοση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και η χρήση «έξυπνων» κινητών τηλεφώνων έχει βοηθήσει σε μεγάλο βαθμό την καταγραφή όλων των καιρικών φαινομένων. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ότι οι χρήστες του Facebook και Twitter του meteo.gr ανέφεραν το 49% των σιφώνων στην Ελλάδα το 2020.