Σακχαρώδης διαβήτης και κορονοϊός: Τριπλάσιος κίνδυνος, γιατί «χτυπά» τους διαβητικούς

Ένα 10% όσων έχουν νοσήσει από κορονοϊό πάσχει και από σακχαρώδη διαβήτη στην χώρα μας, ακολουθώντας τα αντίστοιχα ποσοστά που καταγράφονται διεθνώς σύμφωνα με την Ασημίνα Μητράκου καθηγήτρια Παθολογίας με ειδίκευση στο σακχαρώδη διαβήτη στη θεραπευτική κλινική του ΕΚΠΑ.

Όπως εξήγησε η κ. Μητράκου με αφορμή και τον θάνατο της 16χρονης στη Θήβα η οποία είχε προσβληθεί από τον ιό και εμφάνισε ξαφνικά εξαιρετικά υψηλές τιμές σακχάρου, παρατηρείται καθ’ όλη την περίοδο της πανδημίας αύξηση των ανθρώπων που παρουσίασαν διαβήτη στη χώρα μας.

Σε όλες τις χώρες η αύξηση των διαβητικών εν μέσω κορονοϊού είναι μια πραγματικότητα τονίζει μιλώντας στο ethnos.gr o Ανδρέας Μελιδώνης, γενικός γραμματέας της Ελληνικής Διαβητολογικής Εταιρείας και συντονιστής-διευθυντής του διαβητικού και καρδιομεταβολικού κέντρου στο Metropolitan Hospital. «Και όταν θα τελειώσει αυτή η ιστορία με την πανδημία εκτιμώ ότι θα έχουμε έξαρση των επιπλοκών του διαβήτη που θα διαγνωστούν τότε. Γιατί υπάρχει μια περίοδος που δεν διαγιγνώσκονται γιατί δεν πηγαίνουν στο γιατρό».

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία από το ΗΔΙΚΑ οι πολίτες που έχουν μπει σε θεραπευτικά πρωτόκολλα διαβήτη φαίνεται ότι είναι περίπου 1,5 εκατ.«Αν προσθέσετε ότι υπάρχει και ένα 30-40%  των ανθρώπων που έχουν διαβήτη και δεν το γνωρίζουν και αν υπολογίσετε ότι αρκετοί δεν έχουν μπει στα θεραπευτικά πρωτόκολλα τότε ο αριθμός των ατόμων με διαβήτη στην Ελλάδα είναι πάνω από 1,5 εκατ.» δήλωσε στο ethnos.gr  o κ. Μελιδώνης.

Τριπλάσιος ο κίνδυνος να διασωληνωθούν οι διαβητικοί

Ο διαβήτης είναι από τις χειρότερες περιπτώσεις υποκείμενου νοσήματος για πολλούς λόγους σύμφωνα με τους γιατρούς. Περίπου τριπλάσιος είναι ο κίνδυνος να διασωληνωθούν ή να πεθάνουν τα άτομα με διαβήτη που έχουν covid σε σχέση με τους ασθενείς που έχουν κορονοϊό αλλά δεν είναι διαβητικοί σύμφωνα με τον κ. Μελιδώνη. Ενδεικτικό είναι ότι κινεζική μελέτη που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό «The Lancet» έδειξε ότι στη Γουχάν οι ασθενείς με διαβήτη είχαν κίνδυνο θνησιμότητας 7,3% έναντι 2,3% με μη δαβητικούς με covid. Σύμφωνα με την καθηγήτρια του ΕΚΠΑ ο κορονοϊός ανεβάζει το ζάχαρο. «Και όσοι έχουν ανεβασμένο ζάχαρο έχουν χειρότερη πρόγνωση, δηλαδή έχουν περισσότερες πιθανότητες να οδηγηθούν στην εντατική ή να καταλήξουν. Έχουν κακή εξέλιξη το πιθανότερο. Έχει σημασία να ‘χουν καλά ρυθμισμένο το σάκχαρο για να αποφύγουν τη λοίμωξη» δήλωσε στο ethnos.gr η καθηγήτρια του ΕΚΠΑ.

Πως χτυπά ο κορονοϊός τους διαβητικούς και ανεβάζει το σάκχαρο

Ο κορονοϊός  ανεβάζει το ζάχαρο με δύο βασικούς μηχανισμούς  Η νόσος covid αυξάνει το κίνδυνο της φλεγμονής. Και αυτό είναι και το αίτιο της σοβαρής νόσησης. Γίνεται ένας καταρράκτης φλεγμονωδών κυτταροκινών, εκκρίνεται στον οργανισμό που αυτό οδηγεί τη νόσο covid από απλή νόσο σε σοβαρή νόσο που θέλει διασωλήνωση ή οδηγεί σε θάνατο. Αυτή η έκφραση φλεγμονής, αυτός ο καταρράκτης των φλεγμονωδών κυταρρροκινών που είναι υπαίτιος για την φλεγμονή κάνει ινσουλινοαντίσταση. Κάνει αντίσταση στους ιστούς γενικότερα. Αυτή η ινσουλινοαντίσταση είναι από τα αίτια που οδηγούν σε αυξημένο ζάχαρο. «Όταν δεν μπορεί να δουλέψει η ινσουλίνη και να βάλει τη γλυκόζη μέσα στα κύτταρα γιατί υπάρχει ινσουλινοαντίσταση η γλυκόζη στο αίμα ανεβαίνει. Αυτό είναι το ένα αίτιο» σύμφωνα με τον κ. Μελιδώνη.

Ο κορονοϊός αποδιοργανώνει εντελώς το κύτταρο

Από την άλλη έχουν γίνει υποθέσεις εργασίας που βασίζονται και σε πειραματικά δεδομένα ότι υπάρχει αυξημένη έκφραση του S2 στα β κύτταρα του παγκρέατος. Τo S2 είναι ο μεταφορέας του κορονοϊού  μέσα στο ενδοκυτταρικό περιβάλλον που μπαίνει μέσα και αποδιοργανώνει ο ιός εντελώς το κύτταρο. Υπάρχει αυξημένη έκφραση αυτού του μεταφορέα του S2 στα β κύτταρα του παγκρέατος.  «Έτσι εκτιμάται ότι καταστρέφονται σε μεγαλύτερο βαθμό τα β’ κύτταρα από τα άλλα κύτταρα από τον κορονοϊό. Και όταν καταστρέφονται τα β κύτταρα μειώνεται η σουλινοέκριση. Oπότε γι αυτό έχουμε και αύξηση του ζαχάρου σε αυτούς που νοσηλεύονται με covid αλλά και εμφάνιση διαβήτη σε μη διαβητικούς που νοσηλεύονται με covid. Και μειωμένη σουλινοέκριση φαίνεται να έχουμε και αυξημένη ινσουλινοαντίσταση» πρόσθεσε ο κ. Μελιδώνης.

Η υπεργλυκαιμία βοηθάει την ανάπτυξη του ιικού φορτίου

Η παθοφυσιολογία του κορονοϊού είναι πολύπλοκη εξηγεί από την πλευρά της η κ. Μητράκου. «Όταν μπει ο ιός στον οργανισμό δημιουργείται μια φλεγμονώδης αντίδραση η οποία παρασύρει και το σάκχαρο το οποίο σε κάθε περίπτωση είναι μια φλεγμονή. Και πέφτουν δύο φλεγμονές μαζί και γίνεται ηφαίστειο. Ο ιός μπορεί να επηρεάσει το αγγείο, προκαλεί βλάβες σε αυτό, στους πνεύμονες και επιδεινώνει την κατάσταση του διαβήτη. Από την άλλη ο διαβήτης δεν έχει καλά αγγεία, δεν έχει καλό νεφρό και κει βρίσκει ο ιός έδαφος και αναπτύσσεται. Και η υπεργλυκαιμία βοηθάει την ανάπτυξη του ιού. Ανεβάζει το ιικό φορτίο» πρόσθεσε η καθηγήτρια του ΕΚΠΑ. 

Ο κορονοϊός «αγαπάει» όσους είναι αρρύθμιστοι 

Σύμφωνα με την κ. Μητράκου είναι επιτακτικό να είναι καλά ρυθμισμένο το ζάχαρο των διαβητικών. Όταν είναι αρρύθμιστος ο διαβητικός που νοσηλεύεται με covid τότε πολλαπλασιάζεται ο κίνδυνος η  covid να γίνει σοβαρή νόσο, να διασωληνωθεί ο νοσηλευόμενος και να κινδυνεύσει να πεθάνει. Τελευταίες μελέτες δείχνουν ότι oi διαβητικοί κατά τη διάρκεια της νοσηλείας τους που είχαν ρυθμισμένο ζάχαρο, είχαν 75-80% μικρότερη πιθανότητα να πεθάνουν από ότι είχαν οι διαβητικοί που νοσηλεύονταν με covid αλλά κατά τη διάρκεια της νοσηλείας τους είχαν ρυθμισμένο το ζάχαρο σημείωσε ο κ. Μελιδώνης.

«Φωνάζω σε όλους είτε είναι τύπος διαβήτη 1 είτε 2. Ρυθμίστε το τώρα γιατί σας αγαπάει ο ιός αν είσαστε αρρύθμιστοι. Και το ρυθμισμένο θα απορρυθμιστεί αλλά ο ρυθμισμένος δεν έχει άλλες επιπλοκές. Και μπορεί να τη βγάλει πιο καλά» ανέφερε η κ. Μητράκου. Οι διαβητικοί έχουν μια ευπάθεια στην προσβολή του οργανισμού τους από ιούς γιατί το ανοσοποιητικό τους σύστημα λειτουργεί ελαττωμένα σε σχέση με τους μη διαβητικούς. Σχολιάζοντας την τραγική εξέλιξη της 16χρονης, η καθηγήτρια του ΕΚΠΑ εκτιμά ότι πιθανόν η άτυχη κοπέλα να ανέβασε ζάχαρο λόγω του κορονοϊού.

Η άτυχη 16χρονη είχε δύο προβλήματα:  αρχόμενο διαβήτη και ήταν υπέρβαρη.  «Μπορεί να είχε έναν αρχόμενο διαβήτη και πάνω στη λοίμωξη να έφτασε τα 300 mg/dl σάκχαρο. Δεν γνωρίζουμε ωστόσο τι τύπου διαβήτη είχε ενώ ήταν και υπέρβαρη». Και ο αρχόμενος διαβήτης μπορεί να είναι πιο επικίνδυνος από τον χρόνιο διαβήτη γιατί πολλές φορές βρίσκει και τον οργανισμό απροετοίμαστο.

Δίκοπο μαχαίρι η καραντίνα για τους διαβητικούς

Την ίδια ώρα, δεν κατάφεραν οι διαβητικοί να προσαρμοστούν το ίδιο γρήγορα στις νέες συνθήκες της καθημερινότητας που δημιούργησε η καραντίνα. Αρκετοί είναι αυτοί που απορυθμίζονται είτε επειδή έχουν κουραστεί από τη μεγάλη παραμονή στο σπίτι, είτε επειδή δεν κινούνται, είτε γιατί παρουσιάζουν συμπτώματα κατάθλιψης ή άγχους. Γιατί ο ακρογωνιαίος λίθος της αντιμετώπισης του διαβήτη και της  ρύθμισης του ζαχάρου είναι η σωστή μεταξύ άλλων σωματική δραστηριότητα ενώ η εργασιακή συμπεριφορά και η κινητικότητα χαλαρώνει σε όλα τα επίπεδα και το άγχος. Οπότε όλοι αυτοί οι παράγοντες μέσα στο σπίτι δημιουργούν θέμα σύμφωνα με τον κ. Μελιδώνη.  Από την άλλη, αρκετοί είναι και αυτοί που εξαιτίας της παραμονής στο σπίτι πρόσεξαν περισσότερο. «Εξαρτάται από το παιδί» τονίζει η κ. Μητράκου Ο κ. Μελιδώνης συστήνει, τέλος, στα άτομα με διαβήτη να μην μένουν στο σπίτι και να επισκέπτονται τους γιατρούς γιατί εκτός από το διαβήτη και το ζάχαρο είναι και η κλινική εξέταση που πρέπει να κάνουν τακτικά.