Ελλάδα|07.02.2021 12:13

Lockdown: 40% των κλήσεων σε γραμμή βοήθειας το 2020 αφορούσε το gaming

Μαρία Λιλιοπούλου

Στην... υπερδικτύωση των παιδιών κάθε ηλικίας οδήγησε η πανδημία του κορονοϊού, τα απανωτά lockdown και το πολύμηνο λουκέτο στα σχολεία. Πολλά παιδιά είναι πιο νευρικά, υποφέρουν από πονοκεφάλους και πόνο στα μάτια, περνούν πολλές ώρες στα κοινωνικά δίκτυα, αφιερώνουν πολύ χρόνο στο online gaming και τους έχει γίνει συνήθεια η συνομιλία με άλλους χρήστες, τους οποίους δε γνωρίζουν απαραιτήτως στην πραγματική ζωή.

Κι αν για το σύνολο της χώρας και το Δημόσιο η πανδημία άφησε και ένα «θετικό» αποτύπωμα, αυτό της λειτουργίας της ως ψηφιακού επιταχυντή, με τα παιδιά, τα οποία οδηγήθηκαν και λόγω της τηλεκπαίδευσης σε μία «αναγκαστική» σχεδόν καθολική χρήση του διαδικτύου, τα πράγματα περιπλέκονται πολύ περισσότερο. Κι αυτό είναι κάτι που προβληματίζει έντονα τους γονείς, όπως καταδεικνύει η νέα έρευνα του Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου του ΙΤΕ, η οποία πραγματοποιήθηκε διαδικτυακά κατά τους μήνες Νοέμβριο 2020 - Ιανουάριο 2021 με τη συμμετοχή 1.750 γονέων με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ασφαλούς Διαδικτύου στις 9 Φεβρουαρίου.

Η ηλικία των παιδιών των συμμετεχόντων στην έρευνα είναι κατά 40% είναι από 9 εως 12 ετών και ακολουθεί με ποσοστό 23% η ηλικιακή ομάδα παιδιών από 6-8 ετών. Το φύλο των παιδιών είναι κατά 54% αγόρι και κατά 46% κορίτσι. Το 66% των συμμετεχόντων δηλώνει πολυετή εμπειρία (πάνω από 10 χρόνια) χρήσης του διαδικτύου, η πλειοψηφία (60%) είναι πανεπιστημιακής εκπαίδευσης και διαμένει σε πόλη (69%).

Η βασική αγωνία των γονιών είναι κατά 69% ο βαθμός επηρεασμού των παιδιών από το διαδικτυακό περιεχόμενο στο οποίο εκτίθενται και αμέσως μετά ακολουθεί κατά 64% ο χρόνος τον οποίο δαπανούν στο διαδίκτυο. Εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι η διαδικτυακή φήμη του παιδιού δεν είναι από τα θέματα που απασχολούν ιδιαίτερα τους γονείς - μόνο το 10% ανησυχεί για αυτό το ζήτημα- και μόνο το 32% των ερωτηθέντων ανησυχεί αν το παιδί έχει επαφή με αγνώστους κατά τη διαδικτυακή του ενασχόληση. Αντιθέτως οι πιο πολλοί αγωνιούν ότι αυτές οι συνήθειες και η εξοικείωση με τις νέες τεχνολογίες σε αυτόν το βαθμό, θα ακολουθούν τα παιδιά τους και μετά τη λήξη της πανδημίας.

Η ηλικία έναρξης ενασχόλησης με το διαδίκτυο σε ποσοστό 38% είναι πλέον τα 6-8 έτη, 30,8% τα 9-11 έτη και κατά 21% τα 3-5 έτη ενώ προφίλ σε κοινωνικό δίκτυο σύμφωνα με τη δήλωση της πλειοψηφίας των γονιών που συμμετείχαν στην έρευνα αποκτούν στην ηλικία των 11-13 ετών. Οι γονείς κατά 49% δηλώνουν ότι εν μέρει έχουν τον έλεγχο της διαδικτυακής δραστηριότητας του παιδιού. Τον απόλυτο έλεγχο δηλώνει ότι έχει το 35% και κανέναν έλεγχο το 13%. Το 11% των ερωτηθέντων, πάντως, δηλώνει ότι δε γνωρίζει με ποιους συνομιλεί το παιδί του στο διαδίκτυο.

Όρια σχετικά με το χρόνο που μπορεί το παιδί να δαπανήσει σε καθημερινή βάση στο διαδίκτυο δηλώνει ότι βάζει το 81% των ερωτηθέντων. Το 54% των ερωτηθέντων μάλιστα δηλώνει ότι έχει επαρκείς γνώσεις για να μάθει στο παιδί να προστατεύεται στο διαδίκτυο και μόνο το 24% ενημερώνεται σπάνια για τους κινδύνους του ψηφιακού κόσμου. Εργαλεία γονικού ελέγχου σε μόνιμη βάση ή περιστασιακά χρησιμοποιεί το 48% των ερωτηθέντων ενώ ένα 18% δηλώνει ότι θα ήθελε αλλά δε γνωρίζει πως να τα χρησιμοποιεί.

Από την ανάλυση συσχετίσεων προκύπτει ότι όσοι απαντούν ότι έχουν εγκαταστήσει εργαλεία γονικού ελέγχου απαντούν συχνότερα ότι έχουν τον έλεγχο της διαδικτυακής δραστηριότητας του παιδιού και ότι διαθέτουν επαρκείς γνώσεις για τους κινδύνους του ψηφιακού κόσμου. Επίσης, όσο περισσότερο συζητάνε οι γονείς για την ασφαλή χρήση του διαδικτύου με τα παιδιά, τόσο περισσότερη εμπιστοσύνη απολαμβάνουν από τα παιδιά για το συγκεκριμένο θέμα.

Ωστόσο η έρευνα πραγματοποιήθηκε διαδικτυακά και ως εκ τούτου, όπως σημειώνει και το Ελληνικό Κέντρο Ασφαλούς Διαδικτύου εκφράζει τις απόψεις γονέων που έχουν γνώσεις υπολογιστών, και μπαίνουν οι ίδιοι στο διαδίκτυο. «Θεωρούμε ότι υπάρχει ανάγκη στο μέλλον να γίνει και μια μεγαλύτερη έρευνα για τους γονείς, ώστε να είμαστε σε θέση να απαντήσουμε τι ποσοστό γονέων έχει γνώσεις διαδικτύου και τι ποσοστό γονέων είναι ψηφιακά αναλφάβητοι» σημειώνουν οι ερευνητές.

Διαβάστε επίσης: Κορονοϊός - Ιατρικός Σύλλογος Λάρισας: Μεγάλη αύξηση κρουσμάτων στα παιδιά

40% των κλήσεων στη γραμμή βοήθειας Help-line.gr το 2020 αφορούσε το gaming

Αύξηση στις κλήσεις που αφορούν υπερβολική ενασχόληση παιδιών με διαδικτυακά παιχνίδια παρουσιάζεται σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία για το 2020 της γραμμής Βοήθειας Help-Line.gr του Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου του ΙΤΕ. Πιο συγκεκριμένα το 40% των κλήσεων που δέχτηκε η γραμμή κατά το προηγούμενο έτος αφορούσε την υπερβολική ενασχόληση με τα διαδικτυακά παιχνίδια.

Ο διαδικτυακός εκφοβισμός και τα θέματα προστασίας προσωπικών δεδομένων παραμένουν και το 2020 από τα βασικά ζητήματα επικοινωνίας των χρηστών με τη γραμμή ενώ μικρή αύξηση παρουσιάζεται και στις κλήσεις που δέχτηκαν οι ψυχολόγοι της γραμμής για θέματα sexting. H πλειονότητα των κλήσεων προς τη γραμμή έγινε από ενήλικες (κυρίως γονείς και εκπαιδευτικούς) ενώ ακολουθούν οι επαγγελματίες υγείας και οι ανήλικοι. Κύριος τρόπος επικοινωνίας με τη γραμμή παραμένει μέσω τηλεφωνικής κλήσης και ακολουθεί με μεγάλη διαφορά όμως, η επικοινωνία μέσω email στο Info@help-line.gr.

Στο 94% των κλήσεων οι εξειδικευμένοι ψυχολόγοι της γραμμής παρείχαν συμβουλές και οδηγίες και ένα ποσοστό των κλήσεων της τάξεως του 6% προωθήθηκαν είτε στη SafeLine.gr είτε στην Ελληνική Αστυνομία. Υπενθυμίζεται ότι η συμβουλευτική γραμμή Βοήθειας Ηelp-line είναι διαθέσιμη τηλεφωνικά στο 210-6007686 και μέσω του ιστοχώρου www.help-line.gr, από όπου εξειδικευμένοι ψυχολόγοι παρέχουν υποστήριξη και συμβουλές για εξειδικευμένα θέματα που σχετίζονται με τη υπερβολική ενασχόληση στο διαδίκτυο, τον διαδικτυακό εκφοβισμό, την έκθεση σε ακατάλληλο περιεχόμενο και άλλους προβληματισμούς σχετικά με τη χρήση του διαδικτύου, του κινητού τηλεφώνου και των διαδικτυακών παιχνιδιών.

Διαβάστε επίσης: Κορονοϊός - Έρευνα: Επίμονα συμπτώματα και για μήνες στα παιδιά

«Άνθισε» η οικονομική απάτη στο πρώτο lockdown

Κατά 136% αυξήθηκαν οι καταγγελίες στη γραμμή καταγγελιών για το παράνομο περιεχόμενο στο διαδίκτυο SafeLine.gr για οικονομικές απάτες στη διάρκεια του διμήνου Απριλίου - Μαΐου 2020 οπότε και πραγματοποιήθηκε το πρώτο lockdown στη χώρα. Μεγάλη ήταν η αύξηση (31%) και στο σύνολο των καταγγελιών που έγιναν, ενώ για πρώτη φορά η γραμμή δέχτηκε καταγγελίες και για παραπληροφόρηση και ψευδείς ειδήσεις με αφορμή την πανδημία.

Συγκεκριμένα η Γραμμή δέχτηκε 8.419 καταγγελίες καθόλη τη διάρκεια του χρόνου. Ο αριθμός των καταγγελιών για υλικό παιδικής κακοποίησης – που είναι και το βασικό πεδίο δραστηριοποίησης της SafeLine.gr - παρουσιάζεται ελαφρά αυξημένος κατά 2% σε σχέση με το 2019 αγγίζοντας το 47%.

Να σημειωθεί ότι τα τελευταία χρόνια οι εν λόγω καταγγελίες ξεπέρασαν κάθε προηγούμενο στην Ελλάδα επιβεβαιώνοντας την αύξηση των περιστατικών που παρατηρείται σε όλο τον κόσμο, μέσα από τα στατιστικά στοιχεία του INHOPE, του Παγκόσμιου Συνδέσμου Ανοικτών Γραμμών για το Παράνομο περιεχόμενο του Διαδικτύου που συντονίζει τις δράσεις 47 γραμμών ανά την υφήλιο (www.inhope.org). Διαπιστώνεται μάλιστα ότι όσο μικραίνει ο μέσος όρος ηλικίας των παιδιών που έχουν πρόσβαση στις νέες τεχνολογίες, τόσο το πρόβλημα γιγαντώνεται γεγονός που πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη καθώς τα δεδομένα κυρίως μετά τα lockdown δείχνουν ότι τα παιδιά αρχίζουν την ενασχόλησή τους με τον ψηφιακό κόσμο σε όλο και μικρότερη ηλικία.

«Οι γονείς καλό θα είναι να ελέγξουν τους λογαριασμούς των παιδιών τους στα κοινωνικά δίκτυα και να σιγουρευτούν ότι οι ρυθμίσεις απορρήτου είναι ιδιωτικές. Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται στις φωτογραφίες που οι ίδιοι οι γονείς ανεβάζουν σε σχέση με τα παιδιά τους. Βοηθήστε μας να επιτύχουμε το όραμά μας για ένα διαδίκτυο χωρίς υλικό παιδικής σεξουαλικής κακοποίησης (CSAM). Μην το αγνοήσετε. Καταγγείλτε το», επισημαίνει η υπεύθυνη της Ανοιχτής Γραμμής για το παράνομο περιεχόμενο στο διαδίκτυο, νομικός Μελιτίνη Χριστοδουλάκη.

Αυξημένος κατά 5% συγκριτικά με την προηγούμενη χρονιά, ήταν και ο αριθμός των καταγγελιών που δέχτηκε η γραμμή για αποκάλυψη προσωπικών δεδομένων, ενώ το 65% του συνόλου των αναφορών που κρίθηκαν ως παράνομες από τους ειδικούς της Γραμμής προωθήθηκαν προς την Ελληνική Αστυνομία.

ΔιαδίκτυοίντερνετγονείςπαιδιάεθισμόςΚορονοϊός