Αποχώρησαν από τον Ελληνικό Οργανισμό Ανακύκλωσης οι περιβαλλοντικές οργανώσεις

Αποχώρησαν από το Διοικητικό Συμβούλιο του Ελληνικού Οργανισμού Ανακύκλωσης (ΕΟΑΝ) οι περιβαλλοντικές οργανώσεις ύστερα από την έγκριση του νέου επιχειρησιακού σχεδίου του συστήματος διαχείρισης αποβλήτων συσκευασιών «Ανταποδοτική Ανακύκλωση» από την πλειοψηφία του ΔΣ του ΕΟΑΝ παρά το γεγονός ότι η εισήγηση της αρμόδιας διεύθυνσης εναλλακτικής διαχείρισης του ΕΟΑΝ ήταν απολύτως αρνητική.

Οι εκπρόσωποι των περιβαλλοντικών οργανώσεων καταγγέλλουν ότι η έγκριση δόθηκε χωρίς να εξεταστεί επί της ουσίας η τεχνικοοικονομική βιωσιμότητα του συστήματος και η δυνατότητα να πετύχει στόχους ανακύκλωσης και χωρίς να κατατεθούν από τον πρόεδρο του ΕΟΑΝ δεδομένα που τεκμηριώνουν ότι το σύστημα εναλλακτικής διαχείρισης πληροί τους όρους και τις προϋποθέσεις έγκρισης του επιχειρησιακού σχεδίου.

«Η απόφαση της πλειοψηφίας του ΔΣ του ΕΟΑΝ είναι μια πολιτική και όχι τεχνοκρατική απόφαση» σημειώνουν στην επιστολή παραίτησής τους προς τον υπουργό Περιβάλλοντος οι περιβαλλοντικές οργανώσεις WWF Ελλάς, Greenpeace και Οικολογική Εταιρεία Ανακύκλωσης, προσθέτοντας ότι μέσα από τη διαδικασία που ακολουθήθηκε ο ΕΟΑΝ βγαίνει τραυματισμένος, με συντριπτική ζημιά στο κύρος και την αξιοπιστία του.

Οι τρεις οργανώσεις υπενθυμίζουν ότι σύμφωνα με την εισήγηση της αρμόδιας διεύθυνσης του ΕΟΑΝ το σύστημα εναλλακτικής διαχείρισης «Ανταποδοτική Ανακύκλωση»:

• αδυνατεί να πετύχει τους προβλεπόμενους στόχους ανακύκλωσης (δεν επιτυγχάνει για κανένα έτος, κανέναν από τους επτά (7) στόχους ανάκτησης/ανακύκλωσης αποβλήτων συσκευασίας που όφειλε να πετύχει σύμφωνα με τον  τέταρτο όρο της απόφασης έγκρισής του με εξαίρεση το έτος 2017 κατά το οποίο πέτυχε 3 από τους 7 στόχους (συνολική ανακύκλωση, συνολική ανάκτηση, ανακύκλωση χαρτιού/χαρτονιού),
• λαμβάνει πολύ περισσότερες εισφορές σε σχέση με τις επιδόσεις του, καθώς σύμφωνα με την εισήγηση η Ανταποδοτική Ανακύκλωση συνέβαλε σε πολύ μικρό ποσοστό στους εθνικούς στόχους ανακύκλωσης της χώρας (0,8-4%), ενώ η συμβολή του αυτή δεν είναι ανάλογη με το μερίδιο των συμβεβλημένων παραγωγών του (8,5-15%),
• δημιούργησε σημαντικά προβλήματα σε ελέγχους που ο ΕΟΑΝ επιχείρησε να πραγματοποιήσει,
• λειτουργεί με μη βιώσιμους οικονομικούς δείκτες (για παράδειγμα, ο δείκτης υπερχρέωσης, δηλαδή η σχέση ξένων προς ίδιων κεφαλαίων ανέρχεται στο 1.561% για το 2019), 
• περιλαμβάνει ανεξήγητες παραδοχές στο εξαετές επιχειρησιακό σχέδιο και δεν κάνει ρεαλιστικές εκτιμήσεις για την μελλοντική επίτευξη στόχων ανακύκλωσης και οικονομικής βιωσιμότητας.

Οπως επισημαίνεται στην επιστολή των οργανώσεων, η διεύθυνση εναλλακτικής διαχείρισης του ΕΟΑΝ παρέθεσε επίσης στην εισήγησή της, μια σειρά από δεδομένα που συνηγορούσαν στη μη-έγκριση του συστήματος, όπως για παράδειγμα ότι σε διερεύνηση στελέχους του ΕΟΑΝ σε 83 αυτόματα μηχανήματα ανακύκλωσης στην Αττική διαπιστώθηκε πως λειτουργούσαν μόλις τα 20.

«Παρόλα αυτά η πλειοψηφία του ΔΣ του ΕΟΑΝ αγνόησε παντελώς την αρνητική εισήγηση της υπηρεσίας και ενέκρινε το επιχειρησιακό σχέδιο του συστήματος, χωρίς ωστόσο να παραθέσει στοιχεία που θα την αντέκρουαν. Επιπλέον, η απόφαση που έλαβε η πλειοψηφία του ΔΣ του ΕΟΑΝ για την έγκριση του εξαετούς επιχειρησιακού σχεδίου του συστήματος χαρακτηρίζεται από μια παγκόσμια πρωτοτυπία: εγκρίνει το σχέδιο χωρίς να τεκμηριώνει την τεχνικοοικονομική βιωσιμότητα και τη δυνατότητα να επιτύχει στόχους ανακύκλωσης και ορίζει ότι κάποια στιγμή στο μέλλον θα αναθέσει έλεγχο για να διαπιστώσει αν το σχέδιο που ενέκρινε είναι βιώσιμο ή μη. Με άλλα λόγια, η πλειοψηφία του ΔΣ του ΕΟΑΝ αποφάσισε την έγκριση του επιχειρησιακού σχεδίου της Ανταποδοτικής Ανακύκλωσης, κι άρα τη λειτουργία του συστήματος για τα επόμενα έξι έτη, χωρίς να είναι σε θέση να τεκμηριώσει το αξιόπιστο και βιώσιμο του σχεδίου κι άρα του συστήματος» σημειώνουν οι εκπρόσωποι των περιβαλλοντικών οργανώσεων. 

Οι ίδιοι επισημαίνουν ότι «δεν πρόκειται να γίνουν συμμέτοχοι στην αυτοκατάργηση του ΕΟΑΝ και την υπονόμευση του μέλλοντος της ανακύκλωσης στην Ελλάδα».