SOS για το κτηματολόγιο: Δηλώστε τώρα τα ακίνητά σας

Σε αγώνα δρόµου πρέπει να αποδυθούν οι ιδιοκτήτες ακινήτων σε άλλες 15 περιοχές της χώρας προκειµένου να δηλώσουν τις περιουσίες τους στο Κτηµατολόγιο, καθώς εντός του πρώτου τετραµήνου του 2019 εκπνέουν οι σχετικές προθεσµίες κτηµατογράφησης.

Συνολικά εντός της χρονιάς που µόλις ξεκίνησε λήγουν οι σχετικές προθεσµίες για 79 περιοχές.

Πρόκειται κυρίως για περιοχές στις οποίες είχε δοθεί ήδη παράταση στη διαδικασία και ως εκ τούτου δεν αναµένεται να παραταθεί άλλο η προθεσµία.

Ταυτόχρονα, η διοίκηση του Κτηµατολογίου παίζει το... δύσκολο χαρτί της κτηµατογράφησης των αγροτικών περιοχών, καθώς έχει ήδη ξεκινήσει η περίοδος συλλογής δηλώσεων στο υπόλοιπο της χώρας, το οποίο αφορά κατά κύριο λόγο σε αποµακρυσµένες, αγροτικές και νησιωτικές περιοχές.

Η κτηµατογράφηση στις συγκεκριµένες περιοχές µάλιστα δεν υπήρξε ποτέ... ελκυστική, καθώς η συµµετοχή των πολιτών στη διαδικασία είναι παραδοσιακά περιορισµένη.

Στην κατηγορία αυτή εντάσσονται και αρκετοί ιδιοκτήτες ακινήτων που βρίσκονται σε διαφορετική περιοχή από αυτήν της κατοικίας τους. Γι’ αυτόν τον λόγο έως το τέλος του µήνα, όπως επισηµαίνει στο «Εθνος» ο πρόεδρος του Κτηµατολογίου, Βύρων Νάκος, θα λειτουργήσουν τα δύο µεγάλα γραφεία κτηµατογράφησης στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη αλλά και η πλήρης ηλεκτρονική εφαρµογή κτηµατογράφησης.

Eως το τέλος του µήνα θα λειτουργήσουν τα δύο µεγάλα γραφεία κτηµατογράφησης στην Αθήνα

Το γραφείο στην Αθήνα θα λειτουργήσει στις Ολυµπιακές Εγκαταστάσεις στο Γαλάτσι και θα εξυπηρετεί τις Περιφέρειες Ηπείρου, Θεσσαλίας, Ιονίων Νήσων, ∆υτικής Ελλάδας, Στερεάς Ελλάδας, Πελοποννήσου, Βορείου Αιγαίου, Νοτίου Αιγαίου και Κρήτης. Το γραφείο της Θεσσαλονίκης θα λειτουργήσει στην Καλαµαριά και θα εξυπηρετεί τις περιοχές Ξάνθης, ∆ράµας, Χαλκιδικής, Καστοριάς και Φλώρινας.

«Γκρίζα ζώνη» για τη διαδικασία αποτελούν και οι εκτός σχεδίου ιδιοκτησίες, καθώς βάσει του ισχύοντος πλαισίου δηλώσεις περιουσίας παραλαµβάνονται µόνο για ακίνητα εντός σχεδίου.

Το γεγονός αυτό γεµίζει αβεβαιότητα χιλιάδες ιδιοκτήτες – πολλοί εκ των οποίων σε περιοχές της Αττικής και ειδικά στα Μεσόγεια, και συγκεκριµένα σε αυτές που εκτείνονται από το Μαρκόπουλο έως και τη Λαυρεωτική. Υπενθυµίζεται ότι η τέταρτη γενιά κτηµατογράφησης αφορά 16,5 εκατοµµύρια δικαιώµατα (από τα συνολικά 39 εκατοµµύρια της χώρας), που αντιστοιχούν σε 83,5 εκατοµµύρια στρέµµατα ή στο 63% της έκτασης της Ελλάδας. Από αυτά, τα 6,2 εκατ. δικαιώµατα αφορούν αστικές και τα 10,3 εκατ. αγροτικές περιοχές.

Οι ιδιοκτήτες ακινήτων σε αυτές τις περιοχές θα πρέπει να επισπεύσουν τις δηλώσεις της περιουσίας τους, καθώς εάν δεν το πράξουν, τα ακίνητά τους θα χαρακτηριστούν ως «αγνώστου ιδιοκτήτη» και θα περιέλθουν στην κυριότητα του ∆ηµοσίου. Στην περίπτωση αυτή έχουν το δικαίωµα δικαστικής προσφυγής, αλλά µόνο για την αποζηµίωσή τους και όχι για την επιστροφή της κυριότητας του ακινήτου 

Οι σκόπελοι της κτηματογράφησης

Ο µεγαλύτερος σκόπελος που πρέπει να ξεπεραστεί σε αυτήν τη φάση της κτηµατογράφησης, µε δεδοµένο ότι οι συµβάσεις για το υπόλοιπο της χώρας αφορούν στην πλειονότητά τους αγροτικές περιοχές, είναι οι µεγάλες δυσκολίες στον εντοπισµό θέσης των ακινήτων και των ορίων τους αλλά και η έλλειψη τίτλων ιδιοκτησίας ακινήτων που βρίσκονται σε αυτές τις περιοχές.

Πολλοί εκ των ιδιοκτητών δεν έχουν τίτλους ή τοπογραφικά διαγράµµατα προκειµένου να διασφαλίσουν τα ακίνητά τους και σε αρκετές περιπτώσεις θα απαιτηθεί η ύπαρξη τοπογραφικού.

Λύση γι’ αυτές τις ιδιοκτησίες αποτελεί η έκτακτη χρησικτησία, καθώς το Κτηµατολόγιο θα δεχτεί και αυτές τις αιτήσεις. Σε περίπτωση που κάποιος έχει αποκτήσει δικαίωµα µε έκτακτη χρησικτησία, θα πρέπει να καταθέσει σχετική τελεσίδικη δικαστική απόφαση (εφόσον υπάρχει) ή να υποβάλει έγγραφα, από τον συνδυασµό των οποίων να αποδεικνύεται η 20ετής νοµή και κατοχή του ακινήτου.

Τέτοια έγγραφα είναι οι αποδείξεις ΔΕΗ, ΟΤΕ, εταιρειών ύδρευσης, τα µισθωτήρια, τα αποδεικτικά επιδότησης, συµβολαιογραφικές πράξεις αναγνώρισης ορίων, έγγραφα υποθηκών και λοιπών βαρών επί του ακινήτου, συµβόλαια γειτονικών ιδιοκτητών που αναφέρουν τον δηλούντα ως κύριο του ακινήτου, Ε9 κ.λπ.

Τοπογραφικό διάγραµµα

Επίσης, είναι υποχρεωτική η επισύναψη τοπογραφικού διαγράµµατος, εκτός εάν η θέση και τα όρια του γεωτεµαχίου µπορούν να προσδιοριστούν επακριβώς επί του ψηφιακού χάρτη.

Στις αγροτικές περιοχές (δηλαδή στα εκτός σχεδίου και εκτός ορίου οικισµών) τα φυσικά πρόσωπα που υποβάλλουν δήλωση για περισσότερα από δύο δικαιώµατα εντός του ίδιου ΟΤΑ καταβάλλουν πάγια τέλη για µόνο δύο δικαιώµατα, ανεξαρτήτως του συνολικού αριθµού τους. Η διάταξη εφαρµόζεται µόνο για τους δικαιούχους δικαιωµάτων κυριότητας και δουλειών. Ως αγροτική ορίζεται η περιοχή η οποία βρίσκεται εκτός σχεδίου πόλης ή εκτός ορίου οικισµού προϋφιστάµενου του 1923 ή εκτός ορίου οικισµού κάτω των 2.000 κατοίκων που έχει οριοθετηθεί και δεν παρουσιάζει χαρακτηριστικά συστηµατικής δόµησης.

Πολλοί εκ των ιδιοκτητών δεν έχουν τίτλους ή τοπογραφικά διαγράµµατα προκειµένου να διασφαλίσουν τα ακίνητά τους

Σύµφωνα µε τη διοίκηση του Κτηµατολογίου, οι βασικοί λόγοι για τους οποίους οι πολίτες δεν δηλώνουν το ακίνητό τους είναι:

• Η αξία γης σε πολλές αγροτικές περιοχές είναι µικρή (κυρίως όταν δεν υπάρχει και κάποιο άλλο εισόδηµα, όπως επιδότηση, εκµίσθωση κ.λπ.).
• Υπάρχει έλλειψη τίτλων και απαιτείται κόστος για την έκδοσή τους.
• Οι δικαιούχοι δεν γνωρίζουν πού βρίσκεται το ακίνητό τους και απαιτείται κόστος για τον εντοπισµό του.
• Κάποιοι πιστεύουν λανθασµένα ότι εφόσον το ακίνητο έχει καταγραφεί στο Ε9 είναι εξασφαλισµένοι και δεν υπάρχει λόγος να δηλωθεί στο Κτηµατολόγιο.
• Οι ιδιοκτήτες δεν πιστεύουν ότι κινδυνεύουν να χάσουν το ακίνητό τους, αφού έως τώρα δεν είναι ορατά τα αποτελέσµατα της µη δήλωσης ακινήτου (δηλαδή να περιέλθουν ακίνητα στο ∆ηµόσιο).
• ∆εν έχει ενεργοποιηθεί η διαδικασία είσπραξης προστίµων για όσους δεν δηλώσουν το ακίνητό τους εµπρόθεσµα.
• Λόγω της οικονοµικής κρίσης, αρκετοί ιδιοκτήτες δεν µπόρεσαν να ανταποκριθούν σε µια επιπλέον δαπάνη.
• Υπάρχει δυσκολία στην ενηµέρωση των Ελλήνων του εξωτερικού, καθώς οι κοινότητες είναι πλέον «διασκορπισµένες».