Self test: Πότε δεν πληρώνεται ο εργαζόμενος - Πώς αμείβονται όσοι τεθούν σε καραντίνα

Από σήμερα, 19 Απριλίου 2021, επεκτείνεται η χρήση των self test σε μία σειρά δραστηριοτήτων του ιδιωτικού και του δημόσιου τομέα.

Αναλυτικότερα, ο «οδικός χάρτης» για τα υποχρεωτικά self tests εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα, αρχής γενομένης από σήμερα, περιγράφεται στην Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ) των υπουργείων Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων και Υγείας, οι βασικές ρυθμίσεις της οποίας είναι οι εξής:

Tα self tests είναι υποχρεωτικά για τους εργαζόμενους, προκειμένου να παρέχουν την εργασία τους με φυσική παρουσία σε εργοδότες με επιχειρηματικές δραστηριότητες στους ακόλουθους κλάδους:

• Λιανεμπόριο, (συμπεριλαμβανομένων των σούπερ μάρκετ και των καταστημάτων πώλησης τροφίμων και ποτών)
• Εστίαση
• Χρηματοπιστωτικές και ασφαλιστικές δραστηριότητες
• Μεταφορές (χερσαίες, θαλάσσιες, αεροπορικές)
• Υπηρεσίες καθαρισμού
• Κομμωτήρια, κουρεία και κέντρα αισθητικής
• Υπηρεσίες τυχερών παιχνιδιών και στοιχημάτων

Όπως αναφέρει το υπουργείο Εργασίας σε σχετική ανακοίνωση, μετά τις πρόσφατες ανακοινώσεις, κατόπιν αιτήματος της Ένωσης Ελληνικών Τραπεζών, της Ομοσπονδίας Τραπεζοϋπαλληλικών Οργανώσεων Ελλάδας (ΟΤΟΕ) και του κλάδου των ασφαλιστικών εταιρειών, συμπεριελήφθησαν και οι χρηματοπιστωτικές και ασφαλιστικές δραστηριότητες.

Το self test διενεργείται μία φορά την εβδομάδα, πριν από την προσέλευση του εργαζομένου στο χώρο εργασίας του και έχει ισχύ για μία εβδομάδα από την ημέρα διενέργειάς του. Ο έλεγχος συνιστάται να γίνεται έως και 24 ώρες, πριν από την πρώτη ημέρα της εβδομάδας που παρέχει την εργασία του ο εργαζόμενος με φυσική παρουσία.

Αν για παράδειγμα ένας εργαζόμενος σε μία τράπεζα επιστρέφει από την τηλε-εργασία στο γραφείο στις 23 Απριλίου, θα πρέπει να κάνει το πρώτο self test στις 22 Απριλίου, να το επαναλάβει στις 29 του μηνός, κ.ο.κ.

Ο εργοδότης δεν επιτρέπεται να απασχολήσει εργαζόμενο με φυσική παρουσία, αν αυτός είτε δεν έχει δηλώσει αποτέλεσμα του self test είτε έχει δηλώσει θετικό self test. Στις περιπτώσεις αυτές ο εργοδότης υποχρεούται να μην αποδεχτεί την παροχή της εργασίας και απαλλάσσεται από την υποχρέωση καταβολής αποδοχών, έως ότου ο εργαζόμενος συμμορφωθεί με τις υποχρεώσεις του.

Όσον αφορά στη διαδικασία ταυτοποίησης των στοιχείων των εργαζομένων, το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων θα στείλει στην ΗΔΙΚΑ τα στοιχεία των εργαζομένων που απασχολούνται σε επιχειρήσεις-εργοδότες στους προαναφερθέντες κλάδους (ΑΜΚΑ), όπως αυτά είναι καταχωρημένα στο Πληροφοριακό Σύστημα «ΕΡΓΑΝΗ». Στην αρχή κάθε εβδομάδας, το υπουργείο θα επικαιροποιεί τα στοιχεία των εργαζομένων, στέλνοντας στην ΗΔΙΚΑ τις όποιες μεταβολές, δηλαδή νέες προσλήψεις, λύσεις ή λήξεις συμβάσεων εργασίας, κλπ.

Εργαζόμενοι που προσελήφθησαν, μετά την αποστολή στην ΗΔΙΚΑ των στοιχείων των ομάδων εργαζομένων που υποβάλλονται υποχρεωτικά σε self test, πριν προσέλθουν στο χώρο εργασίας τους, πρέπει να υποβληθούν σε rapid ή μοριακό τεστ είτε σε δημόσια δομή είτε σε ιδιωτική δομή, με επιβάρυνση του εργοδότη τους, μόνο για την πρώτη φορά εφαρμογής του μέτρου.

Η ίδια διαδικασία ισχύει και για εργαζόμενους που δεν έχουν συμπεριληφθεί στο αρχείο που αποστέλλεται από το υπουργείο Εργασίας προς την ΗΔΙΚΑ, διότι ανήκουν σε ειδικές περιπτώσεις (εργαζόμενοι μέσω Εταιρειών Προσωρινής Απασχόλησης, προσλήψεις εκτός του ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ με χειρόγραφη διαδικασία, προωθητές πωλήσεων, κλπ). Στη συνέχεια, τα στοιχεία και αυτών των εργαζομένων θα συμπεριληφθούν στο αρχείο της ΗΔΙΚΑ.

Οι εργαζόμενοι, που υπάγονται στο μέτρο των υποχρεωτικών self test, προμηθεύονται τα τεστ δωρεάν από το φαρμακείο, με επίδειξη του ΑΜΚΑ τους και της αστυνομικής ταυτότητάς τους. Σημειώνεται ότι, μέσω της πλατφόρμας της ΗΔΙΚΑ, θα ενημερώνονται και οι φαρμακοποιοί για το ποιοι εργαζόμενοι είναι δικαιούχοι των self test.

Αν κάποιος εργαζόμενος επιλέξει, αντί για self test, να κάνει rapid ή μοριακό τεστ, με δαπάνη δική του ή του εργοδότη του, έχει αυτή τη δυνατότητα. Ο εργαζόμενος δηλώνει το αποτέλεσμα του τεστ στο Π.Σ. «ΕΡΓΑΝΗ», ως εξής:

Οι εργαζόμενοι θα μπαίνουν στην ηλεκτρονική πλατφόρμα self-testing.gov.gr, επιλέγουν «Δήλωση Αποτελέσματος self test για εργαζόμενο» και μεταφέρονται αυτόματα στη διεύθυνση supportemployees.services.gov.gr. Αφού ταυτοποιηθούν με τη χρήση των κωδικών του taxisnet, εισέρχονται στην Πλατφόρμα Δήλωσης COVID-19 tests στο Π.Σ. «ΕΡΓΑΝΗ» και υποβάλλουν το αποτέλεσμα του τεστ, συμπληρώνοντας το ειδικό έντυπο «Υπεύθυνη Δήλωση Εργαζομένων καταγραφής αποτελέσματος COVID-19 TEST (Self/Rapid/PCR)».

Αν το αποτέλεσμα του self test είναι αρνητικό, μετά τη δήλωση του αποτελέσματος, ο εργαζόμενος προσέρχεται κανονικά στην εργασία του. Αν το αποτέλεσμα του self test είναι θετικό, μετά τη δήλωση του αποτελέσματος, εκδίδεται από την πλατφόρμα σχετική δήλωση, την οποία ο εργαζόμενος εκτυπώνει ή φέρει σε ηλεκτρονική μορφή. Ο εν λόγω εργαζόμενος θα πρέπει εντός 24 ωρών να κάνει επαναληπτικό έλεγχο είτε σε δωρεάν δημόσια δομή, μεταξύ αυτών που είναι αναρτημένες στην πλατφόρμα self-testing.gov.gr είτε σε ιδιωτική δομή της επιλογής του, με επιβάρυνση δική του ή του εργοδότη του. Μέχρι να βγει το αποτέλεσμα του δεύτερου ελέγχου, ο εργαζόμενος μένει στο σπίτι σε καραντίνα.

Αν το αποτέλεσμα του δεύτερου ελέγχου είναι θετικό, εκδίδεται βεβαίωση, που αποτελεί δικαιολογητικό, για να μπει ο εργαζόμενος σε καραντίνα, σύμφωνα με το πρωτόκολλο του ΕΟΔΥ.  Αν το αποτέλεσμα του δεύτερου ελέγχου είναι αρνητικό, πάλι εκδίδεται σχετική βεβαίωση, με την οποία πιστοποιείται το αρνητικό αποτέλεσμα και ο εργαζόμενος πρέπει να προσέλθει στην εργασία του.

Το αποτέλεσμα του επαναληπτικού ελέγχου δηλώνεται υποχρεωτικά στην Πλατφόρμα Δήλωσης Αποτελεσμάτων COVID-19 tests του Π.Σ. «ΕΡΓΑΝΗ» με τη συμπλήρωση του ειδικού εντύπου «Υπεύθυνη Δήλωση εργαζομένων καταγραφής αποτελέσματος COVID-19, έπειτα από θετικό αποτέλεσμα self test».

Κατά τη δήλωση του αποτελέσματος του self test, οι εργαζόμενοι δηλώνουν τη συγκατάθεσή τους για πρόσβαση του εργοδότη τους στο περιεχόμενο της δήλωσης.

Ο εργοδότης είναι υποχρεωμένος να ενημερώσει τους εργαζομένους του για την υποχρέωσή τους να υποβληθούν σε self test και τις συνέπειες, που θα επέλθουν, αν δεν τηρηθεί η υποχρέωση. Αν ο εργοδότης δεν τηρήσει την υποχρέωση ενημέρωσης των εργαζομένων του με κάθε πρόσφορο μέσο (ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, ηλεκτρονικό μήνυμα, ανακοίνωση, κλπ) για τα υποχρεωτικά self test, του επιβάλλεται πρόστιμο 300 ευρώ από το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας (ΣΕΠΕ).

Εάν, κατά τη διάρκεια ελέγχου του ΣΕΠΕ, βρεθεί εργοδότης που απασχολεί εργαζόμενο ο οποίος δεν έχει δηλώσει αποτέλεσμα self test, του επιβάλλεται πρόστιμο 500 ευρώ ανά εργαζόμενο. Αν βρεθεί εργοδότης που απασχολεί εργαζόμενο με θετικό self test (είτε στον πρώτο είτε στον επαναληπτικό έλεγχο), του επιβάλλεται πρόστιμο 1.500 ευρώ ανά εργαζόμενο.

Η εφαρμογή του μέτρου ξεκινά σήμερα, 19 Απριλίου. Για την πρώτη εβδομάδα εφαρμογής, οι εργαζόμενοι μπορούν να προμηθεύονται τα self test και να δηλώνουν το αποτέλεσμα εντός του χρονικού διαστήματος 19-25 Απριλίου.

Εφόσον οι εργοδότες προσφέρουν προσωπική εργασία στην επιχείρησή τους ή παρευρίσκονται στους χώρους εργασίας, με ατομική τους ευθύνη, οφείλουν να κάνουν self test και να λαμβάνουν όλα τα ατομικά μέτρα προστασίας για τον COVID-19. Ειδικά, για το θέμα αυτό, το υπουργείο Εργασίας επισημαίνει ότι θα εκδοθεί άμεσα διευκρινιστική εγκύκλιος.

H εφαρμογή των ρυθμίσεων θα αποτελέσει αντικείμενο ελέγχων από το ΣΕΠΕ, που, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του, προγραμματίζει στοχευμένους ελέγχους στους κλάδους που εμπίπτουν στο πεδίο της ΚΥΑ.

Σε ποιους τομείς του δημοσίου είναι υποχρεωτικό το self test

Σε ό,τι αφορά στο δημόσιο τομέα, οι κατηγορίες οι οποίες καλούνται σε υποχρεωτικό έλεγχο με self test είναι οι εξής:

• Οι υπάλληλοι των Κέντρων Εξυπηρέτησης Πολιτών (ΚΕΠ).
• Οι υπάλληλοι των ΟΤΑ που απασχολούνται στο πρόγραμμα «Βοήθεια στο Σπίτι».
• Οι απασχολούμενοι στις υπηρεσίες καθαριότητας.
• Οι δικαστικοί λειτουργοί και οι δικαστικοί υπάλληλοι.

Και σε αυτήν την περίπτωση η διαδικασία παραλαβής των self test από τα φαρμακεία είναι η ίδια, δηλαδή με την επίδειξη του ΑΜΚΑ.

Και στον δημόσιο τομέα, στις κατηγορίες αυτές, ο αυτοδιαγνωστικός έλεγχος διενεργείται μία φορά την εβδομάδα, πριν από την προσέλευση του εργαζομένου στο χώρο εργασίας του και έχει ισχύ για μία εβδομάδα από την ημέρα διενέργειάς του. Ο έλεγχος διενεργείται έως και 24 ώρες προ της πρώτης ημέρας της εβδομάδας που ο υπάλληλος παρέχει την υπηρεσία του με φυσική παρουσία.

Στην περίπτωση που ο υπάλληλος πρέπει εκτάκτως να παραστεί στο χώρο εργασίας του, δύναται κατ' εξαίρεση να πραγματοποιείται και αυθημερόν ο έλεγχος, αλλά σε κάθε περίπτωση προ της εισόδου του στο χώρο εργασίας.

Οι εργαζόμενοι θα πρέπει να συμπληρώσουν στην πλατφόρμα self-testing.gov.gr, τη βεβαίωση πραγματοποίησης του οικιακού τεστ.

Εφόσον δεν υπάρχει δυνατότητα εκτύπωσης της δήλωσης από την πλατφόρμα, ο υπάλληλος μπορεί να συμπληρώσει τη δήλωση χειρόγραφα, σύμφωνα με σχετικό υπόδειγμα που υπάρχει στην ιστοσελίδα self-testing.gov.gr.