Η Πάφρα πληρώνει το αντάρτικο στον Πόντο με δολοφονίες σε φλεγόμενες εκκλησίες

Στην περιφέρεια Πάφρας δημιουργήθηκε ένα από τα μεγαλύτερα αντάρτικα του Πόντου. Οι κάτοικοί της, σύμφωνα με το pontosnews, πλήρωσαν με ακριβό τίμημα την ανάμιξή τους σε αυτό. 

Ο καταγόμενος από την Πάφρα συγγραφέας, Αντώνιος Γαβριηλίδης, σε έργο του για την τραγωδία των κατοίκων¹:

«Την 3ην Ιουνίου 1921 πολιορκείται η ελληνική συνοικία υπό οργάνων της τοπικής διοικήσεως και συλλαμβάνονται άπαντες οι άρρενες από ετών 15 έως 70 – εν συνόλω 570 –, και φυλακίζονται. Οι 570 ούτοι άνδρες αποστέλλονται συνοδευόμενοι υπό δημίων του Τοπάλ Οσμάν εις τρίωρον από την Πάφραν απόστασιν.

»Αφού δε εληστεύθησαν εκεί άπαντες, παρά την εκκλησίαν του Αγίου Χαραλάμπους του χωριού Κιόβτσε Σου εσφάγησαν ανηλεώς, πλην δύο ως εκ θαύματος διασωθέντων, οίτινες και κατέφυγαν εις τα όρη.

»Την 8ην Ιουνίου 1921 η αιμοχαρής τίγρις [σ.σ. ο Τοπάλ Οσμάν] συλλαμβάνει και άλλους 250 άνδρες πάσης ηλικίας και τους οδηγεί εις την εν Σελαμελίκ εκκλησίαν του Αγίου Γεωργίου, 4 ώρας απέχουσαν της πόλεως, μετά πολλών ύβρεων και προπηλακίσεων, συνοδεία πολλών χωρικών [σ.σ. Τούρκων] και χωροφυλάκων.

»Εκεί, αφού ελήστευσαν και έσφαξαν αυτούς, έθεσαν πυρ εντός της εκκλησίας και κατέκαυσαν όλους.

»Την 11ην Ιουνίου 1921 άλλοι 670 άνδρες συλλαμβάνονται και μετά τριήμερον φυλάκισιν εκτοπίζονται καταδιωκόμενοι καθ΄ οδόν, υβριζόμενοι και δερνόμενοι αγρίως διά μαστιγίων και των κοπάνων των τουφεκίων. Παρά δε τα περίχωρα της πόλεως, απογυμνούνται από παντός ό,τι είχαν και τους μεν περισσοτέρους εισάγουν εντός εκκλησίας και κατακαίουν αυτούς ζωντανούς, τους δε άλλους αφού κατακρεούργησαν, αφήκαν γυμνούς εν μέση οδώ βοράν των αγρίων θηρίων και των αρπακτικών ορνέων.

»Κατά τας πρώτας αποστολάς είχον διαφύγει την εξορίαν και τη σφαγήν 33 νέοι. Και ούτοι συλληφθέντες βραδύτερον την 17-30 Ιουνίου 1921 εξορίσθησαν. Καθ’ οδόν τέσσαρες εξ αυτών κατόρθωσαν να δραπετεύσουν, οι άλλοι δε 29 κατόπιν περιπετειώδους και επιπόνου πεζοπορίας, έφθασαν εις Μαλάτειαν.

»Εάν δε δεν εφόνευον αυτούς, όπως των τριών αποστολών, τούτο οφείλεται εις το γεγονός ότι από της 12/25 Ιουνίου 1921 έφθασεν εις Άγκυραν διαταγή όπως παύσουν αι σφαγαί και αρκεσθούν μόνον εις την εξορίαν».

Υπολογίζεται ότι την περίοδο 1914-1922 πάνω από 30.000 κάτοικοι της Πάφρας σκοτώθηκαν, δολοφονήθηκαν ή εξορίστηκαν. Μόνο μέχρι το 1916 είχαν σταλεί στα τάγματα εργασίας 2.000 άνδρες. Περίπου 4.500 σκοτώθηκαν σε μάχες με τον τουρκικό στρατό, ενώ την περίοδο 1919-1922 μέσα σε εκκλησίες κάηκαν 3.500 άτομα.

—
1. Αντωνιάδης, Γ. Θ. (2006). Πάφρα, η. Στο Εγκυκλοπαίδεια του ποντιακού ελληνισμού. Θεσσαλονίκη: Μαλλιάρης Παιδεία.

Πηγή: pontosnews.gr