Νομοσχέδιο για το Κτηματολόγιο: Τι προβλέπει για τα «αγνώστου ιδιοκτήτη» και τις αιτήσεις διόρθωσης

Στο Δημόσιο μεταθέτει το βάρος της απόδειξης της κυριότητας των ακινήτων «αγνώστου ιδιοκτήτη» το νομοσχέδιο για το κτηματολόγιο του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, το οποίο κατατέθηκε αργά χθες το βράδυ στη Βουλή ανάβοντας επιπλέον το πράσινο φως και για αγοραπωλησίες και μεταβιβάσεις ακινήτων με ιδιοκτησιακές εκκρεμότητες.

Παράλληλα, με τις ρυθμίσεις του σχεδίου νόμου θα κηρύσσεται ουσιαστικά περαιωμένη η κτηματογράφηση μιας περιοχής καθώς τα ακίνητα θα καταχωρούνται μετά την ανάρτηση ανεξαρτήτως εάν έχει εκδικαστεί το σύνολο των αιτήσεων και των αντίθετων απόψεων που αφορούν τα δηλωθέντα ακίνητα της συγκεκριμένης περιοχής παραπέμποντας στο μέλλον το μεγάλο «αγκάθι» της κτηματογράφησης.

Επιπλέον, εισάγεται ο θεσμός του Ηλεκτρονικού Φακέλου Ακινήτου, ώστε να δοθεί ώθηση στη διαδικασία των μεταβιβάσεων και αυτή να προχωρεί ψηφιακά.

Αναλυτικά οι προβλέψεις του νομοσχεδίου:

- Αναμορφώνεται ο υφιστάμενος τρόπος διόρθωσης πρόδηλων σφαλμάτων ανακριβών πρώτων εγγραφών που εμφανίζουν την ένδειξη «αγνώστου ιδιοκτήτη» με την αντιστροφή του βάρους προβολής αντιρρήσεων, το οποίο επιρρίπτεται, πλέον, στις αρμόδιες υπηρεσίες του ελληνικού Δημοσίου.

Ετσι, στην περίπτωση ακινήτου με την ένδειξη «άγνωστου ιδιοκτήτη», η αίτηση επιδίδεται υποχρεωτικά εντός δέκα ημερών από την κατάθεσή της στο ελληνικό Δημόσιο. Εάν σε διάστημα δύο μηνών δεν αποσταλεί από την αρμόδια υπηρεσία αρνητική απάντηση που απευθύνεται στον προϊστάμενο του αρμόδιου κτηματολογικού γραφείουαπό την επίδοση της αίτησης στο ελληνικό Δημόσιο, τεκμαίρεται η συναίνεση του Δημοσίου

Ωστόσο σε περίπτωση αρνητικής απάντησης, ακόμη και χωρίς ειδική αιτιολογία, ο προϊστάμενος οφείλει να απορρίψει την αίτηση

- Η εξέταση των υποθέσεων που εκκρεμούν στις Επιτροπές Ενστάσεων μεταφέρονται στο μέλλον ώστε το «Ελληνικό Κτηματολόγιο» να μπορεί να εκδώσει διαπιστωτική πράξη περαίωσης της κτηματογράφησης πριν την ολοκλήρωση της διαδικασίας εξέτασης των αιτήσεων διόρθωσης. Με άλλα λόγια, καθίσταται δυνατή η έναρξη λειτουργίας του Κτηματολογίου σε όσες περιοχές έχει πραγματοποιηθεί ανάρτηση και έχουν υποβληθεί αιτήσεις διόρθωσης ακόμα κι αν αυτές δεν έχουν συζητηθεί από τις Επιτροπές.

- Το αποδεικτικό υποβολής δήλωσης εγγραπτέου δικαιώματος επί ακινήτου επισυνάπτεται και μνημονεύεται υποχρεωτικά στο συμβόλαιο με το οποίο καταρτίζεται η εμπράγματη δικαιοπραξία ή στην οικοδομική άδεια που αφορά στο ακίνητο και τηρείται, στην τελευταία περίπτωση, στο αρχείο της αρμόδιας για την έκδοση της άδειας υπηρεσίας.

- Θεσπίζεται ο θεσμός του κτηματολογικού διαμεσολαβητή. Κάθε ανακριβής πρώτη κτηματολογική εγγραφή μπορεί να διορθώνεται και με πρακτικό επιτυχούς διαμεσολάβησης και εισάγεται, υποχρέωση του ενάγοντος να καλέσει όλους τους εναγόμενους σε υποχρεωτική αρχική συνεδρία διαμεσολάβησης ενώπιον κτηματολογικού διαμεσολαβητή που επιλέγεται από ειδικό μητρώο.

• Παρατείνεται κατά ένα έτος, έως την 31η.12.2022, η αποκλειστική προθεσμία διόρθωσης ανακριβών πρώτων κτηματολογικών εγγραφών που αφορούν σε ακίνητα περιοχών των οποίων η κτηματογράφηση ξεκίνησε πριν το 2006.

• Εισάγεται προθεσμία διόρθωσης των αρχικών κτηματολογικών εγγραφών, ειδικά για τις περιοχές των παλαιών προγραμμάτων κτηματογράφησης, οι οποίες σωρευτικά: α) κηρύχθηκαν υπό κτηματογράφηση πριν την έναρξη ισχύος του ν. 3481/2006 και β) την 9η.8.2019 εξακολουθούσαν να τελούν υπό κτηματογράφηση και δεν είχε εκδοθεί διαπιστωτική πράξη περαίωσης της κτηματογράφησης και απόφαση έναρξης ισχύος του Κτηματολογίου σε αυτές.

- Εισάγεται ο θεσμός του κτηματολογικού εφέτη, με σκοπό τη διασφάλιση της εκδίκασης των εφέσεων κατά αποφάσεων κτηματολογικών δικαστών από εξειδικευμένους σε ζητήματα κτηματολογικού δικαίου εφέτες και περιέχονται ρυθμίσεις για την περαιτέρω επιμόρφωση των κτηματολογικών δικαστών.

- Ρυθμίζεται ο θεσμός του διαπιστευμένου μηχανικού για το Κτηματολόγιο, ο οποίος θα συμβάλλει στην επίσπευση των διαδικασιών διόρθωσης και ενημέρωσης των κτηματολογικών διαγραμμάτων.

Ηλεκτρονικός Φάκελος Ακινήτου

Πρόκειται για την ηλεκτρονική πλατφόρμα, η οποία στόχο έχει να υποστηρίξει τις μεταβιβάσεις ακινήτων. Θα λειτουργεί μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης Δημόσιας Διοίκησης (gov.gr) με σκοπό την απλούστευση και ψηφιοποίηση της διαδικασίας συλλογής δικαιολογητικών που απαιτούνται στη σύνταξη συμβολαιογραφικών εγγράφων για τη σύσταση, μετάθεση, αλλοίωση ή κατάργηση εμπράγματου δικαιώματος σε ακίνητο.

Η ηλεκτρονική πλατφόρμα θα διαλειτουργεί με τα πληροφοριακά συστήματα της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.), του Ηλεκτρονικού Εθνικού Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (e-ΕΦΚΑ), του ν.π.δ.δ. «Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας» (Τ.Ε.Ε.) και του ν.π.δ.δ. «Ελληνικό Κτηματολόγιο», από τα οποία θα αντλεί πληροφορίες και έγγραφα.

Στόχος είναι η ψηφιοποίηση και η άμεση άντληση 17 πιστοποιητικών. Σύμφωνα με τις προβλέψεις του νομοσχεδίου, τα ενδιαφερόμενα μέρη και ο συμβολαιογράφος που συντάσσει τη σχετική πράξη εισέρχονται στην ηλεκτρονική πλατφόρμα κατόπιν αυθεντικοποίησης με τη χρήση των κωδικών TAXISnet. Ο συμβολαιογράφος αυθεντικοποιείται, σε δεύτερο επίπεδο, με τη χρήση των διαπιστευτηρίων του Μητρώου Συμβολαιογράφων.

Τα ενδιαφερόμενα μέρη μπορούν να εξουσιοδοτούν τον συμβολαιογράφο, μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας, για τη διενέργεια των παρεχόμενων από την ηλεκτρονική πλατφόρμα υπηρεσιών και την έκδοση των σχετικών πιστοποιητικών.

Στο πλαίσιο λειτουργίας της ηλεκτρονικής πλατφόρμας, ο εξουσιοδοτημένος συμβολαιογράφος μπορεί:

• να αιτείται την έκδοση ή την εξαγωγή εγγράφων ή την άντληση πληροφοριών από τους προαναφερθέντες φορείς.

• να αιτείται τη διόρθωση των ως άνω εγγράφων ή πληροφοριών και

• να αναρτά ψηφιοποιημένα έντυπα έγγραφα στην ηλεκτρονική πλατφόρμα, όπου αυτά δεν είναι δυνατόν να εκδοθούν ή να εξαχθούν ηλεκτρονικά.

Να σημειωθεί ότι τα έγγραφα που εκδίδονται ή εξάγονται από τους φορείς της παρ. 2 μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας επέχουν θέση πρωτοτύπου εγγράφου και προσαρτώνται στο συμβολαιογραφικό έγγραφο χωρίς άλλες διατυπώσεις.