Ελλάδα|22.09.2021 07:54

Εθνικό Πάρκο ο Ολυμπος - Εκδόθηκε ύστερα από προσπάθειες ετών το Προεδρικό Διάταγμα

Μαρία Λιλιοπούλου

Και επισήμως Εθνικό Πάρκο αποτελεί πλέον το βουνό των θεών ύστερα από την επί έτη αναμενόμενη έκδοση του Προεδρικού Διατάγματος για την προστασία του. Στόχος - όπως επισημαίνεται στο σχετικό Π.Δ. - είναι η διατήρηση και διαχείριση των σπανίων οικοτόπων και των ειδών χλωρίδας και πανίδας που απαντώνται στη συγκεκριμένη περιοχή και η θεσμοθέτηση διαδικασιών και μέτρων για την εξασφάλιση της αρμονικής συνύπαρξης ανθρώπου και φύσης στο πλαίσιο της αειφόρου διαχείρισης της περιοχής.

Η έκδοση του Π.Δ. δεν αποτελεί μόνο το σημαντικότερο όπλο για την θωράκιση της προστασίας του Ολύμπου, αλλά θα συμβάλει στη διατήρησή του στο Πρόγραμμα Άνθρωπος και Βιόσφαιρα της UNESCO, καθώς η μη έκδοση του ΠΔ εγκυμονούσε τον κίνδυνο να απενταχθεί η περιοχή από το πρόγραμμα. Η δημοσίευση του ΠΔ θα ισχυροποιήσει σημαντικά την υποψηφιότητα του Ολύμπου για ένταξη στη λίστα των Μνημείων Παγκόσμιας Κληρονομιάς, μια προσπάθεια που πρόσφατα εκκίνησε με πρωτοβουλία και χρηματοδότηση του Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α. και των υπουργείων Περιβάλλοντος και Πολιτισμού.

Σύμφωνα με τους όρους προστασίας του Π.Δ. για τον χαρακτηρισμό της χερσαίας και υδάτινης περιοχής του Όρους Ολύμπου ως Εθνικού Πάρκου, οριοθετούνται και καθορίζονται 3+1 ζώνες προστασίας καθώς επίσης και οι χρήσεις γης σε αυτές και οι επιτρεπόμενες δραστηριότητες.

Συγκεκριμένα, χαρακτηρίζεται ως Εθνικό Πάρκο η χερσαία και η υδάτινη περιοχή του όρους Ολύμπου, που βρίσκεται στην εκτός σχεδίου και εκτός ορίων οικισμών προ του 1923 και κάτω των 2.000 κατοίκων περιοχή των Δήμων Δίου - Ολύμπου του Νομού Πιερίας, Ελασσόνας του Νομού Λάρισας και Κατερίνης του Νομού Πιερίας. Η διοίκηση και διαχείριση του Εθνικού Πάρκου, ανήκει στο Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Ολύμπου, με έδρα το Λιτόχωρο του Νομού Πιερίας.

Εντός του Εθνικού Πάρκου οριοθετούνται και χαρακτηρίζονται η Ζώνη Α’ ως Περιοχή Προστασίας της Φύσης, η Ζώνη Β’ ως Περιοχή Προστασίας της Φύσης, η Ζώνη Γ’ ως Περιοχή του Εθνικού Πάρκου, εκτός των ως άνω Ζωνών Α’ και Β’.

Εκτός του Εθνικού Πάρκου οριοθετείται περιοχή ως Περιφερειακή Ζώνη (Ζώνη Δ’), που βρίσκεται στην εκτός σχεδίου και εκτός ορίων οικισμών προ του 1923 και κάτω των 2.000 κατοίκων περιοχή του Δήμου Ελασσόνας του Νομού Λάρισας.

Σύμφωνα με το Π.Δ. οι επιτρεπόμενες χρήσεις και δραστηριότητες ανά ζώνη είναι οι εξής:

Εντός της Περιοχής Προστασίας της Φύσης (Ζώνη Α’) επιτρέπεται:

α) Η επιστημονική έρευνα των φυσικών οικοσυστημάτων και των ειδών χλωρίδας και πανίδας και η συστηματική παρακολούθηση οικολογικών παραμέτρων με την προϋπόθεση ότι δεν δημιουργούνται προβλήματα υποβάθμισης στο οικοσύστημα και σύμφωνα με τα οριζόμενα στο Σχέδιο Διαχείρισης της περιοχής.

β) Η εκτέλεση εργασιών που κρίνονται απολύτως αναγκαίες για τη μη αλλοίωση εκείνων των χαρακτηριστικών που διασφαλίζουν τη διατήρηση των προστατευτέων αντικειμένων, ειδών ή οικοτόπων μετά από σύμφωνη γνώμη του Φορέα Διαχείρισης. Στις παραπάνω εργασίες συμπεριλαμβάνονται και οι εργασίες αειφορικής διαχείρισης του δάσους (πολλαπλών σκοπών), με ένταση συντηρητική και κύριο δασοπονικό σκοπό την προστασία και διατήρηση του δάσους και των λειτουργιών του, μετά από πρόταση του Φορέα Διαχείρισης και εγκεκριμένη διαχειριστική μελέτη η οποία θα περιέχει ιδιαίτερη αναφορά στα προστατευτέα αντικείμενα.

γ) Η συντήρηση, βελτίωση και λειτουργία του Ευρωπαϊκού Ορειβατικού Μονοπατιού Ε4, του Εθνικού Μονοπατιού 02 και του συνόλου των υφιστάμενων μονοπατιών, καθώς και η ημερήσια κυκλοφορία επισκεπτών σε αυτά, σύμφωνα με τους ειδικότερους όρους που περιλαμβάνονται στο Σχέδιο Διαχείρισης της περιοχής.

δ) Η πρόσβαση, μετακίνηση και διανυκτέρευση του προσωπικού των δασικών υπηρεσιών, της θηροφυλακής και του Φορέα Διαχείρισης, που εκτελεί καθήκοντα προστασίας, φύλαξης και διαχείρισης στη Ζώνη Α’.

Εντός της Περιοχής Προστασίας της Φύσης (Ζώνη Β’), επιπλέον των αναφερομένων στην Ζώνη Α’, επιτρέπονται:

α) Η εκτέλεση έργων προστασίας, συντήρησης, ανάδειξης και ανασκαφών στους ιστορικούς και αρχαιολογικούς χώρους και μνημεία.

β) Η επίσκεψη και ξενάγηση επισκεπτών σε αρχαιολογικούς χώρους και μνημεία καθώς και η διοργάνωση οικοτουριστικών δραστηριοτήτων, συμπεριλαμβανομένης και της οργανωμένης (ομαδικής) επίσκεψης, με σκοπό την περιβαλλοντική εκπαίδευση, την παρατήρηση της φύσης, την αναρρίχηση, την ορειβασία, το ορειβατικό σκι και την άθληση (όπως μαραθώνιοι, αεροαθλήματα χωρίς κινητήρα ή μηχανικά μέρη - αλεξίπτωτο βουνού, αιωρόπτερο κ.ά.), εκτός των οχλουσών δραστηριοτήτων, όπως σκι από ελικόπτερο (heliskiing), αθλητισμού με τροχοφόρα, ιπποδρομιών, καθώς και όσων ειδικές έρευνες ή μελέτες δείξουν ότι λόγω μαζικότητας έχουν αρνητικές επιπτώσεις στο φυσικό περιβάλλον του Εθνικού Πάρκου Ολύμπου.

γ) Η κατασκευή, εγκατάσταση, συντήρηση και λειτουργία υποδομών (π.χ. παρατηρητήρια, πινακίδες και οριοσήματα, επιστημονικός εξοπλισμός και υποδομές φύλαξης και προστασίας από φυσικές καταστροφές, υποδομές ξεκούρασης επισκεπτών, ξύλινα ή πέτρινα καθίσματα, στέγαστρα, βρύσες) από φυσικά υλικά που συνάδουν με το φυσικό περιβάλλον της περιοχής, η συντήρηση, βελτίωση και λειτουργία των υφιστάμενων ορειβατικών καταφυγίων καθώς και η χάραξη, βελτίωση και σήμανση μονοπατιών.

δ) Η κυκλοφορία και στάθμευση τροχοφόρων μόνο στις υφιστάμενες οδούς προσπέλασης συμπεριλαμβανομένων των δασικών δρόμων. Είναι δυνατή η απαγόρευση κυκλοφορίας οχημάτων και ατόμων, σε τμήματα του οδικού δικτύου για λόγους προστασίας της άγριας πανίδας, της αυτοφυούς χλωρίδας και των βιοτόπων τους, τη διευκόλυνση της φύλαξης της περιοχής (τοποθέτηση μπαρών, πινακίδων κ.ά.) και για λόγους πυροπροστασίας ή προστασίας από φυσικές καταστροφές. Η απαγόρευση της κυκλοφορίας ρυθμίζεται με απόφαση του Συντονιστή της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης, μετά από εισήγηση των οικείων δασικών υπηρεσιών και κατόπιν σχετικής γνωμοδότησης του Φορέα Διαχείρισης, στην οποία θα καθορίζονται ο χρόνος και ο χώρος της απαγόρευσης, οι τυχόν εξαιρέσεις, καθώς και όλα τα τεχνικά έργα και μέσα που απαιτούνται για την υλοποίησή της. Η κίνηση τροχοφόρων εκτός του υφιστάμενου οδικού δικτύου επιτρέπεται μόνο σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης (π.χ. πυρκαγιά, μεταφορά τραυματιών ή ασθενών) και για τις ανάγκες φύλαξης της περιοχής.

ε) Τα ειδικά δασοτεχνικά έργα με σκοπό την προστασία, διατήρηση, αποκατάσταση και ανάδειξη των οικοσυστημάτων, κατόπιν εγκρίσεως σχετικής μελέτης από την αρμόδια δασική Υπηρεσίας. Η διαχείριση των δασών και δασικών εκτάσεων εκτελείται μετά από σχετική διαχειριστική μελέτη. Σε περίπτωση που η διαχειριστική μελέτη προβλέπει την διενέργεια αποψιλωτικών υλοτομιών απαιτείται σύμφωνη γνώμη του Φορέα πριν την έγκρισή της.

στ’) Έργα συντήρησης του υφιστάμενου οδικού δικτύου, συμπεριλαμβανομένων των δασικών δρόμων και έργα συντήρησης μονοπατιών, μετά από γνώμη του Φορέα Διαχείρισης.

Εντός των ορίων της Περιοχής του Εθνικού Πάρκου - Ζώνης Γ’, επιπλέον των αναφερομένων στις Ζώνες Α’ και Β’, επιτρέπονται:

α) Η κατασκευή, εγκατάσταση και λειτουργία υποδομών (ορειβατικά καταφύγια, παρατηρητήρια, πινακίδες και οριοσήματα, επιστημονικός εξοπλισμός και υποδομές φύλαξης και προστασίας από φυσικές καταστροφές, υποδομές ξεκούρασης επισκεπτών, ξύλινα ή πέτρινα καθίσματα, στέγαστρα, βρύσες κ.ά.), η συντήρηση του αναβατήρα και η χάραξη, βελτίωση και σήμανση μονοπατιών για την οργάνωση των επιτρεπομένων στο παρόν δραστηριοτήτων και σύμφωνα με τις ειδικότερες ρυθμίσεις που περιλαμβάνονται στο Σχέδιο Διαχείρισης.

β) Τα έργα δασοπροστασίας και η διαχείριση των δασών και δασικών εκτάσεων.

γ) Η άσκηση της μελισσοκομίας

δ) Η ελεύθερη βόσκηση σε εκτατική μορφή. Οι περιοχές, η βοσκοϊκανότητα κατά είδος, ο αριθμός και το είδος των ζώων, η περίοδος βόσκησης και κάθε άλλη λεπτομέρεια για την άσκηση της δραστηριότητας ρυθμίζονται και εξειδικεύονται από το Σχέδιο Διαχείρισης της περιοχής. Η βόσκηση ρυθμίζεται με Ειδική Λιβαδοπονική Μελέτη ή Σχέδιο Βόσκησης που λαμβάνει υπόψη την βοσκοϊκανότητα και την διατήρηση της βιοποικιλότητας. Για την εξυπηρέτηση της δραστηριότητας επιτρέπεται η κατασκευή και χρήση σχετικών με την συγκεκριμένη χρήση υποδομών εξυπηρέτησης, όπως εγκαταστάσεις ζώων, ποτίστρες ζώων και μικρές ομβροδεξαμενές,

ε) Η γεωργική και δενδροκομική δραστηριότητα στις νόμιμα καλλιεργούμενες εκτάσεις,

στ’) Η αναδιάρθρωση των καλλιεργιών, οι δράσεις εκσυγχρονισμού της γεωργικής δραστηριότητας (προς την κατεύθυνση της εφαρμογής της γεωργίας μειωμένων εισροών και των βελτιωμένων καλλιεργητικών φιλοπεριβαλλοντικών πρακτικών που συμβάλλουν στη διατήρηση της βιοποικιλότητας, στη διατήρηση και ενίσχυση υφιστάμενων φυτοφρακτών και στην προστασία του τοπίου), καθώς και η εφαρμογή βιολογικής γεωργίας, η συμμετοχή σε συστήματα ολοκληρωμένης διαχείρισης καθώς και σε γεωργοπεριβαλλοντικές δράσεις.

ζ) Η υλοτομία, συγκέντρωση και μεταφορά τεχνικής ξυλείας, καυσόξυλων και η συλλογή βοτάνων από δημόσια και μη δάση και δασικές εκτάσεις, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο Σχέδιο Διαχείρισης της περιοχής και τα σχετικά διαχειριστικά σχέδια των δασικών υπηρεσιών και των ισχυουσών δασικών αστυνομικών διατάξεων

η) Η κατασκευή, βελτίωση, αποκατάσταση, συντήρηση και ο εκσυγχρονισμός των λειτουργικών υποδομών και δικτύων καθώς και των έργων που εξυπηρετούν επιτρεπόμενες δραστηριότητες.

θ) Η επισκευή και αναστήλωση - αποκατάσταση ερειπωμένων κτισμάτων και η αποκατάσταση στοιχείων του αγροτικού τοπίου (κρήνες, λιθόστρωτα, γέφυρες, κ.λπ.) αντιπροσωπευτικών της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής ύστερα από γνώμη του Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής

ι) Η πώληση τοπικών προϊόντων σε συγκεκριμένους υπαίθριους ή και στεγασμένους χώρους, όπως ορίζεται στο Σχέδιο Διαχείρισης της περιοχής.

ια) Η θήρα, μετά από έκδοση απόφασης από την αρμόδια υπηρεσία και γνώμη του Φορέα Διαχείρισης κατόπιν ειδικής μελέτης που θα προσδιορίζει τα θηρεύσιμα είδη, την κάρπωση και την κατά χώρο και χρόνο άσκηση της δραστηριότητας, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις έναντι των οποίων μπορούν να τίθενται και αυστηρότεροι περιορισμοί.

ιβ) Η συντήρηση, ο εκσυγχρονισμός και η αξιοποίηση των υφιστάμενων έργων υδατικών πόρων.

Εντός των ορίων της Ζώνης Δ’, δεν αναφέρονται ιδιαίτεροι περιορισμοί ως προς τις επιτρεπόμενες δραστηριότητες. Ωστόσο επισημαίνεται ότι πρέπει να ζητείται η γνώμη του Φορέα Διαχείρισης.

Όλες οι ειδήσεις

Θρίλερ ανατολικά της Κρήτης: Συνεχίζουν τις προκλήσεις οι τουρκικές φρεγάτες – Διαψεύδει το ΓΕΕΘΑ ότι παραβίασαν τα χωρικά ύδατα

Απίστευτο περιστατικό στη Βάρκιζα: Ξέχασαν κοριτσάκι 2 ετών σε σχολικό λεωφορείο για 5 ώρες

Τρίκαλα: Φάρμακα με drone παραδίδει ο δήμος

Freedom Pass/Data: Πώς θα λάβουν τα 50 GB οι εμβολιασμένοι 15 - 17 ετών

περιβάλλονυπουργείο Περιβάλλοντος και ΕνέργειαςΌλυμπος