Τρένα: Ελλείψεις σε συντήρηση, πόρους και προσωπικό οδηγούν σε καθυστερήσεις αλλά και εκτροχιασμούς

Εννέα εκτροχιασμούς και μία σύγκρουση αμαξοστοιχίας με μηχανήματα γραμμής στον Δομοκό σε διάστημα 14 μηνών μετρά η σιδηροδρομική καθημερινότητα, η οποία φαίνεται ότι λόγω κατάστασης κάθε άλλο παρά γιορτάζει το Ευρωπαικό Ετος Σιδηροδρόμων, το οποίο εκπνέει σε λιγότερο από δύο μήνες.

Και μπορεί το περιστατικό με τα μανιτάρια που είχαν φυτρώσει σε βαγόνι τρένου στη Θεσσαλονίκη να μονοπώλησε το ενδιαφέρον αλλά και την πολιτική αντιπαράθεση τις τελευταίες ημέρες, ωστόσο τα προβλήματα του σιδηροδρόμου στη χώρα μας είναι πολύ βαθύτερα.

Η έλλειψη συντήρησης των γραμμών, η ανεπάρκεια σε ανθρώπινο δυναμικό, αλλά και η ένδεια πόρων στον ΟΣΕ δημιουργούν έναν εκρηκτικό συνδυασμό βραδυπορειών, μονοδρομήσεων, προβλημάτων σε κλειδιά, τα οποία τελευταία συχνά καταλήγουν ακόμα και σε εκτροχιασμούς – ευτυχώς μικρής έκτασης.

Την ίδια στιγμή και όσο δεν έχουν ολοκληρωθεί τα απαραίτητα έργα αφενός αλλά και η πιστοποίηση των νέων τρένων της ΤΡΑΙΝΟΣΕ από τη Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων αφετέρου, η δρομολόγησή τους μετατίθεται διαρκώς και βάσει της τελευταίας ενημέρωσης της Αρχής δε θα τα δούμε στις ράγες πριν τον προσεχή Μάρτιο.

Ταυτόχρονα επιβάτες και εργαζόμενοι έρχονται σχεδόν καθημερινά αντιμέτωποι με λιθοβολισμούς αμαξοστοιχιών και συρμών από αγνώστους, οι οποίοι πλέον έχουν μετατραπεί σε μάστιγα.

Χαρακτηριστικά της κατάστασης του σιδηροδρόμου είναι τα συμβάντα που έχουν καταγραφεί σε διάστημα 14 μηνών, για τα οποία και η Πανελλήνια Ενωση Προσωπικού Ελξης, δηλαδή οι μηχανοδηγοί έχουν ενημερώσει την ηγεσία του υπουργείου Μεταφορών ζητώντας κατεπείγουσα συνάντηση με τον γενικό γραμματέα, Γιάννη Ξιφαρά, η οποία ακόμα δεν έχει πραγματοποιηθεί.

«Ζητούμε οπωσδήποτε να συζητηθούν οι εξελίξεις στο σιδηροδρομικό περιβάλλον και να αναζητήσουμε λύσεις για την εύρυθμη λειτουργία του δικτύου, λειτουργία που κινδυνεύει από την υποστελέχωση στον ΟΣΕ και μάλιστα σε κρίσιμες ειδικότητες καθώς και την έλλειψη χρηματοδότησης για την συντήρηση του δικτύου. Τα απανωτά συμβάντα τον τελευταίο χρόνο στη σιδηροδρομική υποδομή προκαλούν μεγάλη ανησυχία στους μηχανοδηγούς», λέει στο «ethnos.gr» ο πρόεδρός τους, Κώστας Γενιδούνιας.

Ενδεικτικά μόνο σε επίπεδο εκτροχιασμών και συγκρούσεων έχουν καταγραφεί στην Εθνική Σιδηροδρομική Υποδομή τα παρακάτω συμβάντα:

• Οκτώβριος 2021: Εκτροχιασμός Συρμού Προαστιακού στην Πάτρα
• Οκτώβριος 2021: Εκτροχιασμός Προαστιακής Αμαξοστοιχίας (2590) στο ΤΧ5 Θεσσαλονίκη.
• Αύγουστος 2021: Εκτροχιασμός Εμπορευματικής Αμαξοστοιχίας (80610) στην Λευκοθέα Σερρών.
• Αύγουστος 2021: Σύγκρουση Επιβατικής Αμαξοστοιχίας (885) με μηχάνηματα γραμμής στον Δομοκό.
• Φεβρουάριος 2021 Εκτροχιασμός Επιβατικής Αμαξοστοιχίας (1300) στο Σ.Κ.Α
• Ιανουάριος 2021: Εκτροχιασμός Επιβατικής Αμαξοστοιχίας (56) στο ΤΧ5 Θεσσαλονίκης
• Οκτώβριος 2020: Εκτροχιασμός Προαστιακής Αμαξοστοιχίας στην Σφενδάλη
• Αυγουστος 2020: Εκτροχιασμός Προαστιακής Αμαξοστοιχίας στο Αίγιο.

«Εκτός από αυτά τα συμβάντα – συχνότητα των οποίων είναι εξαιρετικά ανησυχητική - τους τελευταίους μήνες, υπάρχουν δεκάδες άλλα «μικροσυμβάντα», όπως λιθοβολισμοί συρμών, μονογραμμήσεις, βραδυπορίες δεκάδων χιλιομέτρων» λέει ο κ. Γενιδούνιας.

Ενήμερος ο ΟΣΕ για την επικινδυνότητα των λιθοβολισμών σε σημεία του δικτύου

Σχεδόν καθημερινά η ΤΡΑΙΝΟΣΕ ενημερώνει για νέα περιστατικά αγνώστων που πετούν πέτρες σε διερχόμενες αμαξοστοιχίες σε περιοχές που βρίσκονται συνήθως κοντά σε καταυλισμούς Ρομά.

Ειδικά μάλιστα για την περιοχή του Ασπροπύργου, σύμφωνα με πληροφορίες του «ethnos.gr», η Ρυθμιστική Αρχή έχει ενημερώσει τον ΟΣΕ για την επικινδυνότητα του φαινομένου, καθώς σε αυτό το σημείο – όπως και σε πολλά άλλα του δικτυου – η πρόσβαση στη σιδηροδρομική υποδομή είναι ανεξέλεγκτη καθώς δεν υπάρχει περίφραξη της γραμμής.

Για το θέμα η ΡΑΣ έχει στείλει επιστολές στον ΟΣΕ, στις οποίες αναφέρεται «στους κινδύνους που δημιουργούνται στην κυκλοφορία των αμαξοστοιχιών καθώς και την απειλή της σωματικής ακεραιότητας μηχανοδηγών, προσωπικού κίνησης και επιβατών».

Παράλληλα έχει ζητήσει από τον Οργανισμό που αποτελεί και τον διαχειριστή υποδομής να εξετάσει τα ζητήματα αυτά, να γνωστοποιήσει στην Αρχή τις απόψεις του και να την ενημερώσει για τυχόν ενδεδειγμένα μέτρα που έχει ήδη λάβει ή σκοπεύει να λάβει σχετικά.

Από την πλευρά της η διοίκηση του ΟΣΕ σε συνάντησή της με τους μηχανοδηγούς έχει ενημερώσει για την πρόθεσή της να προχωρήσει το συντομότερο η περίφραξη της γραμμής σε σημεία που υπάρχουν καταυλισμοί Ρομά. Για αυτές τις περιοχές θα υπάρξει έλεγχος και με Drone που θα υπενοικιάσει ο Οργανισμός.

Οριακή η κατάσταση του δικτύου

Η ελλιπής συντηρηση του δικτύου, απόρροια της έλλειψης πόρων αλλά και ανθρώπινου δυναμικού είναι οι κυρίαρχες αιτίες για την υφιστάμενη κατάσταση της ελληνικής σιδηροδρομικής υποδομής.

Είναι χαρακτηριστικό ότι σήμερα ο ΟΣΕ αναγκάζεται να δαπανά μόλις το 1/10 των απαιτούμενων πόρων για την ετήσια συντήρηση του δικτύου, δηλαδή 5 εκατομμύρια το χρόνο αντί για 45.

Το πολυσυζητημένο ΣΔΙΤ για την ανάταξη και συντήρηση του δικτύου αν και στόχος είναι να έχει ολοκληρωθεί το 2023, ακόμα «αγνοείται». Οπως, πάντως, έχει γράψει το «ethnos.gr», θα είναι προυπολογισμού 1,2 – 1,3 δισεκ. Ευρώ και διάρκειας τουλάχιστον 10 ετών.

Επιπλέον τα τελευταία δέκα χρόνια έχουν αποχωρήσει συνταξιοδοτούμενοι από τον ΟΣΕ περί τους 1.900 εργαζομένους, ενώ έχουν προσληφθεί μόλις ...35. Μόνο το 2021 υπολογίζεται ότι θα αποχωρήσουν άλλοι 120 εργαζόμενοι.

Καθυστερεί το γρήγορο τρένο της ΤΡΑΙΝΟΣΕ

Την ίδια στιγμή στις ράγες φαίνεται ότι έχει «κολλήσει» η δρομολόγηση του γρήγορου τρένου ETR470, το οποίο θα διανύει τη διαδρομή Αθήνα – Θεσσαλονίκη σε 3 ώρες και 15 λεπτά. Το τρένο που είχε ξεκινήσει ως «Ασημένιο Βέλος» τελικώς δε θα είναι ούτε ...ασημένιο, αλλά ούτε και βέλος αφού δεν ανήκει σε αυτήν την κατηγορία τρένων. Βάσει της τελευταίας ενημέρωσης, η εταιρία έχει λάβει μία ακόμα παράταση για την πιστοποίησή του έως την 1η Μαρτίου.

Ακόμα και αμέσως μετά να ξεκινήσει δρομολόγια, θα έχει ήδη γράψει ένα χρόνο καθυστερησης από την αρχικώς προγραμματισμένη πανηγυρική πρεμιέρα του για την 25η Μαρτίου 2021 για τα 200 χρόνια της επανάστασης.

Αιτία για την καθυστέρηση της πιστοποίησης από την ΡΑΣ είναι η έλλειψη της συσκευής αμμοδιασποράς που ενισχύει την αποτελεσματικότητα της πέδησης.

Παράλληλα στο τέλος του έτους λήγει και η παράταση της σύμβασης διαχείρισης της ΤΡΑΙΝΟΣΕ, η οποία λαμβάνει επιχορήγηση ύψους 50 εκατομμυρίων ευρώ το χρόνο.

Οπως έχει προαναγγείλει ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, Κώστας Καραμανλής, η σύμβαση θα παραταθεί για ακόμα μία 15ετία. Αν και δεν έχει γίνει γνωστό τίποτα ακόμα ως προς τους όρους και τις προυποθέσεις της μακρόχρονης παράτασης, η εταιρία δεν αποκλείεται να ...προικοδοτηθεί εμμέσως και με τρένα υδρογόνου, τα οποία το Δημόσιο σκέφτεται να αγοράσει ώστε στη συνέχεια να τα μισθώνει, αν και η ΤΡΑΙΝΟΣΕ βάσει της σύμβασής της έχει δεσμευτεί για επενδύσεις και σε νέα τρένα.