Η ιστορία του αρχιβασανιστή της χούντας που αποκάλυψε ο Λιάνης στην παρουσίαση του βιβλίου της Μαργαρίτας Θεοδωράκη

To βιβλίο «Αναμνήσεις ενός κοριτσιού» παρουσίασε η Μαργαρίτα Θεοδωράκη σε αίθουσα των παλαιών φυλακών Ωρωπού όπου εξορίστηκε και φυλακίστηκε ο πατέρας της Μίκης Θεοδωράκης.

Η κόρη του μεγάλου Έλληνα μουσουργού της ρωμιοσύνης έγραψε το βιβλίο για μια ζωή ταραχώδη, με εξορίες, ταλαιπωρίες, διωγμούς, φυλακίσεις, βασανιστήρια μιας οικογένειας που περιπλανήθηκε και δημιούργησε.

Στο πλευρό της Μαργαρίτας στην παρουσίαση ήταν ο δημοσιογράφος Γιώργος Λιάνης που με το δικό του χαρακτηριστικό τρόπο μίλησε για τη γνωριμία του με τον Μίκη, τη φιλική σχέση ζωής που ανέπτυξαν και το πόσο τον βοήθησε στη ζωή του.

Η θεατρική συγγραφέας και ποιήτρια Αναστασία Βούλγαρη και ο τραγουδιστής ηθοποιός Παναγιώτης Πετράκος με εξαιρετική απαγγελία διάβασαν αποσπάσματα από το βιβλίο. 

"Συνωμότησε το σύμπαν"

Μεγάλο ενδιαφέρον είχε τα όσα είπε ο Γιώργος Λιάνης σχετικά με την επιρροή που είχε στη ζωή και στην καριέρα του η γνωριμία του με το Μίκη Θεοδωράκη, ενώ θέλοντας να δείξει το πόσο μεγάλη πίεση ασκήθηκε στο Μίκη και σε όλους όσοι βασανίστηκαν από το καθεστώς της χούντας αποκάλυψε την εμπειρία του στην προσπάθεια του να εντοπίσει τον ταγματάρχη Αναστάσιο Σπανό που ήταν ένας από τους βασανιστές της χούντας.

"Οταν πήγα να ψάξω τον Αναστάσιο Σπανό τον διαβόητο αρχιβασανιστή του ΕΑΤ-ΕΣΑ δεν τον είχε δει η Ελλάδα σαν εικόνα ποιος είναι. Πήγα στο χωριό του στο Γέροντα Καβάλας. Συνάντησα τον αδελφό του και μου λέει πως ο Αναστάσιος Σπανός έχει φύγει για την Αθήνα. Κάτι δε μου πήγαινε καλά. Πάω στην Καβάλα και στην Στρατιωτική Λέσχη. Εκεί ρωτάω ένα παιδί, που είναι ο Σπανός. Πιθανόν να ήταν ο μάγειρας και μου λέει: Το σπίτι του Σπανού είναι το πρώτο σπίτι που βρεις όπως μπαίνεις στην Καβάλα ερχόμενος από Θεσσαλονίκη. Είναι δεξιά στον τρίτο όροφο".

"Η καλλονή σύζυγος του"

Οπως τόνισε ο Λιάνης "το σύμπαν συνωμότησε πάλι για να να μου δώσει αυτή τη μεγάλη δυνατότητα για να έρθω σε επαφή με τον άνθρωπο που ήταν αρχιβασανιστής και δεξί χέρι του Ιωαννίδη. Πάω λοιπόν, διαβάζω το όνομα του στο κουδούνι. Ανεβαίνω στον 3ο όροφο και μου ανοίγει μία πολύ όμορφη γυναίκα, πραγματική καλλονή. Ηταν η σύζυγος του. Την ρωτάω που είναι ο σύζυγος σας, είμαι ο κύριος Λιάνης. Μου απαντάει "είναι στην Αθήνα κύριε Λιάνη".

"Παππού τράβα"

"Φυσικά κατάλαβα πως αυτό δεν ήταν αλήθεια. Κατεβαίνω στο ισόγειο και περίμενα. Ημουν μαζί με τον Μιχάλη Παππού, φωτογράφο από τη Θεσσαλονίκη. Του λέω "Μιχάλη όταν θα σου πω τράβα φωτογραφία θα τραβήξεις και δεν θα παραδώσεις το φιλμ σε κανέναν και πουθενά παρα μόνο όταν φτάσουμε Αθήνα".

"Ηταν και λίγο πλατυκέφαλος..."

"Μετά από λίγο έφτασε ένα άτομο με στρατιωτική καπαρντίνα και κουρεμένο κοντό μαλί. Κατάλαβα πως ήταν ο ταγματάρχης Σπανός. Μόλις μπήκε σπίτι του, χτύπησα το κουδούνι του σπιτιού του. Βγάζει ο Σπανός το κεφάλι του από την πόρτα. Ηταν και λίγο πλατυκέφαλος. Μας λέει ¨τι θέλετε;". Του λέω ¨εσάς". Μου λέει "δε μπορείτε, είναι παραβίαση ιδιωτικού ασύλου". Λέω τότε στο Μιχάλη να τραβήξει φωτογραφία. Τραβάει ο Μιχάλης τη φωτογραφία. Τότε ο Σπανός μας τραβάει μέσα στο σπίτι του και μας λέει πως θα φωνάξει την αστυνομία εάν δεν του παραδώσουμε το φιλμ. Ολα αυτά σας τα λέω για να δείτε τι έχουν τραβήξει αυτοί που βασανίστηκαν στα χέρια του...".

"Θα το πάρω δια της βίας"

Και ο Λιάνης συνέχισε: "Πριν γίνουν όλα αυτά και πριν βρούμε τον Σπανό είχαμε τραβήξει και ένα φιλμ με την κακοκαιρία που υπήρχε εκείνη την ημέρα στην Καβάλα με πλάνα από την φουρτουνιασμένη θάλασσα... Μου λέει, λοιπόν, ο Σπανός: "Θα το δώσεις το φιλμ ή θα το πάρω δια της βίας;". Φυσικά αρνήθηκα και τότε φώναξε την αστυνομία. Με έκπληξη είδα πως ήρθε η στρατιωτική αστυνομία. Εγώ ζήτησα να έρθει η "κανονική" αστυνομία. Φασαρία, κακό... μου λέει ο Σπανός "πάω να αλλάξω ρούχα" να πάμε όλοι στην Ασφάλεια Καβάλας. Εκεί λέω στον Μιχάλη "άλλαξε το φιλμ και βάλε μέσα στη μηχανή το φιλμ με την κακοκαιρία και τις τρικυμίες".

"Εδωσα το φιλμ με τις τρικυμίες"

"Πήγαμε στην Ασφάλεια Καβάλας. Εκεί έγιναν πολύωρες διαπραγματεύσεις. Με πίεσαν να δώσω το φιλμ. Φώναξα λίγο, πως είμαι δημοσιογράφος, πως έχουμε δημοκρατία κλπ. Τελικά μετά από πολλές πιέσεις, δέχτηκα να δώσω το φιλμ και φυσικά έδωσα το φιλμ με τις τρικυμίες. Παίρνω το φιλμ και πάω στον Ταχυδρόμο με εξώφυλλο "ο περιβόητος ταγματάρχης Σπανός". Τότε ο Ταχυδρόμος έκανε τρεις εκδόσεις. Αυτά για να μαθαίνουν οι νεώτεροι πως εκείνες οι εποχές ήταν δύσκολες. Και με αυτά τα πρόσωπα ο Μίκης συνδιαλέχθηκε και κατάφερε να τους κερδίσει με τον σπάνιο χαρακτήρα του και το πολύτιμο έργο του".