Περίπτερο - Είδος υπό εξαφάνιση: Τα μισά λόγω οικονομικής κρίσης, χτυπιούνται ακόμα από τον κορονοϊό

Μειωμένος σχεδόν κατά 200 εκατομμύρια ευρώ ήταν ο τζίρος των επιχειρήσεων μικρής λιανικής, δηλαδή των περιπτέρων στην Αττική πλην του Πειραιά και της Δυτικής Αττικής το 2020, ενώ μείωση του τζίρου αναμένεται και για το 2021 κατά περίπου 70 εκατομμύρια ευρώ λόγω της πανδημίας του κορονοϊού. 

Τα στοιχεία προκύπτουν από τη μελέτη της ICAP, η οποία έγινε για λογαριασμό του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών και παρουσιάστηκε το απόγευμα της Δευτέρας. Οπως προκύπτει, η ποσοστιαία μεταβολή πωλήσεων των περιπτέρων το 2020 έναντι του 2019 ανήλθε σε -13,8%, ενώ για το 2021 προβλέπεται μικρότερη μείωση κατά -5,7% έναντι του 2020.

Τα αποτελέσματα αυτά μάλιστα ήρθαν σε έναν κλάδο, ο οποίος παρουσιάζει μία διαρκώς πτωτική πορεία εδώ και δέκα χρόνια. Τα περίπτερα τείνουν να μετατραπούν σε ...είδος υπό εξαφάνιση με τον κλάδο να εμφανίζεται λαβωμένος αρχικά από την πολυετή οικονομική κρίση και στη συνέχεια από τις επιπτώσεις της πανδημίας. Είναι χαρακτηριστικό ότι ενώ το 2010 ο αριθμός των περιπτέρων ανερχόταν σε 9.904, το 2020 είχε πέσει στα 4.985.

Βάσει των συμπερασμάτων της έρευνας, ο κύκλος εργασιών για το 80,5% των επιχειρήσεων Μικρής Λιανικής παρουσίασε μείωση το 2020 έναντι του 2019 σε ποσοστό πάνω από -5%. Το 1/4 των επιχειρήσεων απώλεσε πάνω από τον μισό του τζίρο την πρώτη χρονιά της πανδημίας, ενώ το 27,9% των επιχειρήσεων κατέγραψε μείωση τζίρου από -30% ως -50% και το 26,0% μείωση από -10% ως -30%. Χωρίς ουσιώδεις μεταβολές εμφανίζεται το 7,8% των επιχειρήσεων, ενώ μόνο το 11,6% του συνόλου δήλωσε ότι αυξήθηκαν οι πωλήσεις τους.

Οσο για το 2021, οι προβλέψεις δείχνουν βελτίωση του τζίρου με αύξηση πάνω από +5% για το 39,2% των επιχειρήσεων. Μεγαλύτερο ποσοστό ιδιοκτητών περιπτέρων όμως εκτιμά ότι και η τρέχουσα χρονιά θα είναι ζημιογόνα. Συγκεκριμένα, το 43,1% του συνόλου προβλέπει νέα μείωση με ποσοστό άνω του -5%, ενώ το 17,9% δεν προβλέπει καμία σημαντική αλλαγή.

Συνολικά το 2020 καταγράφηκε στην μικρή λιανική σημαντική αύξηση του ποσοστού των ζημιογόνων επιχειρήσεων στο 65,1% από 28,0% το 2019 με μείωση των κερδοφόρων σε 25,5% από 61,3% το 2019.

Οι προβλέψεις για το 2021 δείχνουν μείωση των ζημιογόνων επιχειρήσεων σε 34,7% του συνόλου, με αύξηση του ποσοστού των κερδοφόρων σε 34,0%. Το 22% των επιχειρήσεων, πάντως, δήλωσε αδυναμία να προβλέψει την κατάσταση κερδοφορίας για το 2021.

«Τα περίπτερα σιγά σιγά εξαφανίζονται από τον επιχειρηματικό χάρτη εξαιτίας της μείωσης της κατανάλωσης αλλά και λόγω των προβλημάτων που απειλούν σήμερα συνολικά το επιχειρείν, όπως η αδυναμία αποπληρωμής των υποχρεώσεων και η έλλειψη ρευστότητας.

Ως Επιμελητήριο και βεβαίως και ως Κεντρική Ένωση Επιμελητηρίων Ελλάδος έχουμε ζητήσει από την κυβέρνηση να λάβει στοχευμένα μέτρα στήριξης αυτών των επιχειρήσεων, μεταξύ των οποίων είναι η δημιουργία χρηματοδοτικών εργαλείων, η μείωση της φορολογίας, η επέκταση του μέτρου της επιδότησης ενοικίου, η αντιμετώπιση των αυξήσεων στην ενέργεια, η μη επιστροφή της επιστρεπτέας προκαταβολής, η διεύρυνση των κριτηρίων ενίσχυσης, η μείωση δημοτικών τελών», επεσήμανε από την πλευρά του ο πρόεδρος του ΕΕΑ, Γιάννης Χατζηθεοδοσίου.

Τα μέτρα στήριξης και οι θέσεις εργασίας

Σε επίπεδο απασχόλησης, η έρευνα καταδεικνύει ότι το 2020 παρατηρήθηκε μείωση κατά 7,7%, ενώ η αύξηση που προβλέπεται για το 2021 δεν ξεπερνά το 1%.

Να σημειωθεί ότι ο αριθμός των επιχειρήσεων που διαχειρίζονται περίπτερα και είναι καταχωρημένα στο μητρώο του Επαγγελματικού Επιμελητήριου Αθηνών ανέρχεται σε 1.384, ενώ εκτιμάται ότι στην ζώνη ενδιαφέροντος του Επιμελητηρίου που είναι η περιφέρεια Αττικής (πλην Πειραιώς, Δυτικής Αττικής και Λαυρίου) σήμερα δραστηριοποιούνται 2.200 περίπτερα.

Το 2020 το 52,9% των περιπτέρων βρισκόταν σε λειτουργία χωρίς ένταξη σε πλαίσιο στήριξης, ενώ το 34,6% ήταν πληττόμενες επιχειρήσεις χωρίς αναστολή λειτουργίας με ένταξη σε πλαίσιο στήριξης. Το 56,1% των επιχειρήσεων Μικρής Λιανικής δεν εντάχθηκε σε κάποιο χρηματοδοτικό μέτρο στήριξης.

Τα φορολογικά και τα εργασιακά είναι οι σημαντικότερες κατηγορίες μέτρων στήριξης με μερίδιο 35% η κάθε μία και ακολουθούν τα δανειακά μέτρα με 28,1%.

Γεγονός είναι, πάντως, πως το 47,4% των επιχειρήσεων αυτής της κατηγορίας δήλωσε ότι τα μέτρα στήριξης ήταν ανεπαρκή, ενώ το 27,3% κρίνει ότι μέτρα επαρκούν αλλά σε μικρό βαθμό.

Σκληρός ο ανταγωνισμός από τα σούπερ μάρκετ 

Αγωνία και προβληματισμό για την περιορισμένη ανάκαμψη της καταναλωτικής κίνησης και τη μείωση της πελατείας τους εξέφρασαν οι περισσότεροι ιδιοκτήτες περιπτέρων με μία κρίσιμη μάζα αυτών να δηλώνει ότι «η ακρίβεια οδηγεί τους πελάτες μόνο στα super markets και στα e-shops».

Οπως προκύπτει και από τα ευρήματα πρόσφατων ερευνών που παρουσιάστηκαν στο συνέδριο Convenience Retailing Conference, μετά το lockdown οι καταναλωτές σε ποσοστό 75% επισκέφτηκαν τα περίπτερα και λοιπά καταστήματα εξυπηρέτησης έναντι 87% τα super markets με μέση συχνότητα επίσκεψης 6,5 επισκέψεις ανά μήνα στα περίπτερα έναντι 6,3 στα mini markets, 5,1 στα καταστήματα ψιλικών και πολύ υψηλότερη συχνότητα 10,2 στα super markets.

Βάσει πρόσφατης έρευνας, το 69,3% της αξίας πωλήσεων επιλεγμένων κατηγοριών προϊόντων (τσιπς, σνακς, καφές, νερό, φρυγανιές, ξηροί καρποί, ζαχαρώδη, σοκολάτες, παγωτά, τσίχλες, χυμοί, κριτσίνια, μπύρες, μπισκότα, προφυλακτικά, καραμέλες, έτοιμο τσάι, γιαούρτια, μπάρες δημητριακών, γάλα, χαρτομάντηλα, αναψυκτικά, ψημένα σνακς, μπαταρίες, επιδόρπια, στιγμιαία ροφήματα) πραγματοποιείται σε καταστήματα σύγχρονου εμπορίου (super markets) έναντι 30,7% σε καταστήματα παραδοσιακού εμπορίου και από αυτό μόνο το 10,2% αφορά περίπτερα ενώ το 20,5% τα λοιπά καταστήματα εξυπηρέτησης.

Στα περίπτερα πραγματοποιείται η κατανάλωση του 15% των ζαχαρωδών προϊόντων, του 13,4% των ποτών-ροφηματων και του 8,2% των αλμυρών σνακς, ενώ στα λοιπά καταστήματα εξυπηρέτησης τα αντίστοιχα μερίδια κατανάλωσης είναι 22,3%, 24,7% και 18,2%.

Αναφορικά με την πιθανότητα ένταξής τους σε δίκτυα με άλλες επιχειρήσεις, το 67,3% των ιδιοκτητών περιπτέρων δήλωσαν ότι δεν θεωρούν πιθανή την ένταξη τους, ενώ μικρή πιθανότητα δίνει το 20,3% του συνόλου. Ωστόσο ποσοστό των επιχειρήσεων που ανήλθε σε 2,6% θεωρεί ότι υπάρχουν πολλές πιθανότητες ένταξης σε δίκτυο, ενώ επιπλέον μερίδιο 2,6% δήλωσε ότι βλέπει αρκετές πιθανότητες ένταξης.

Τα μέτρα στήριξης που ζητεί ο κλάδος

Από την έρευνα στα περίπτερα καταγράφηκαν και τα επιθυμητά μέτρα στήριξης των επιχειρήσεων τα οποία συνοψίζονται στα εξής:

• Οικονομική στήριξη από το κράτος για τις φορολογικές υποχρεώσεις.

• Οικονομική στήριξη με νέα κεφάλαια/πόρους εκτός τραπεζών

• Μείωση φορολογίας.

• Επέκταση επιδότησης ενοικίου.

• Αντιμετώπιση αυξήσεων στην ενέργεια.

• Επιδότηση προσωπικού.

• Μη επιστρεπτέα προκαταβολή.

• Μείωση των δημοτικών τελών.

• Διεύρυνση των κριτηρίων ενίσχυσης.