Μετάλλαξη Όμικρον: Προ των πυλών το 5ο κύμα – Αναμένεται ασφυκτική πίεση στο ΕΣΥ – Πιθανότητα νέων μέτρων

Έντονη ανησυχία επικρατεί και στη χώρα μας για τη διασπορά της μετάλλαξης Όμικρον του κορονοϊού κι ενώ η Ολλανδία προχώρησε σε σκληρό lockdown. Οι εκτιμήσεις των ειδικών συγκλίνουν στο γεγονός ότι το πέμπτο κύμα στη χώρα μας είναι προ των πυλών, θα οδηγείται από κρούσματα της μετάλλαξης Όμικρον, ενώ αναμένεται περαιτέρω πίεση στο σύστημα υγείας.

Η κυβέρνηση παρακολουθεί με ανησυχία την εξέλιξη τις εξελίξεις, με τον υπουργό Υγείας Θάνο Πλεύρη, να αποκλείει μεν επιβολή lockdown, ωστόσο να αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο για νέα μέτρα. Υπενθυμίζεται πως και χθες, Σάββατο σε αντίστοιχη επισήμανση είχε προχωρήσει ο υπουργός Ανάπτυξης Άδωνις Γεωργιάδης.

Πάντως, και ο αναπληρωτής υπουργός Εσωτερικών, Στέλιος Πέτσας, μιλώντας στον ΣΚΑΪ το πρωί της Κυριακής, τόνισε τη δέσμευση της κυβέρνησης ότι η οικονομία δε θα ξανακλείσει.

Προ των πυλών το 5ο κύμα - «Η κατάσταση μπορεί να γίνει δραματική»

Υπό αυτό το πρίσμα, οι ειδικοί εκφράζουν σοβαρές ανησυχίες, εκτιμώντας πως πολύ σύντομα η μετάλλαξη Όμικρον θα κυριαρχήσει στη χώρα μας και πως το πέμπτο κύμα της πανδημίας είναι προ των πυλών, αυξάνοντας περαιτέρω την πίεση στο Σύστημα Υγέιας.

Μιλώντας στην εκπομπή «Τώρα Ό,τι Συμβαίνει», στην τηλεόραση του OPEN, o καθηγητής Νίκος Θωμαΐδης, σημείωσε πως «στη χώρα μας έχουν ταυτοποιηθεί 17 νέα κρούσματα της Όμικρον, 11 στην Κρήτη. Είδαμε μια αύξηση στο ιικό φορτίο στα λύματα της Αττικής, ίσως να συσχετίζεται με την εμφάνιση κρουσμάτων της Όμικρον. Πολύ σύντομα, ίσως και στις επόμενες 2-3 εβδομάδες ίσως να έχουμε εξάπλωση και στη χώρα μας και μέσα στον Ιανουάριο θα έχουμε ένα νέο κύμα που θα οδηγείται προφανώς από αυτό το στέλεχος».

Από την πλευρά του, ο Αθανάσιος Δημόπουλος, πρύτανης του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου, παρέθεσε στοιχεία από τη Δανία, σύμφωνα με τα οποία, μέσα σε μια εβδομάδα το ποσοστό των κρουσμάτων της Όμικρον πήγε 4,9% σε 26,8%.

«Η Δανία, βρίσκεται μπροστά στο πέμπτο κύμα της πανδημίας που έχει ως αποτέλεσμα τη μεγάλη πίεση στα νοσοκομεία που αναμένεται τις επόμενες εβδομάδες. Η Ομικρον είναι πολύ πιο μεταδοτική, ίσως να είναι λιγότερο νοσογόνος, αλλά θα πρέπει να περιμένουμε 2-3 εβδομάδες να το διαπιστώσουμε και σίγουρα δεν αρκούν οι 2 δόσεις εμβολίου».

«Θα υποστούμε πολύ μεγαλύτερη πίεση στο ΕΣΥ, μιλάμε για πέμπτο κύμα, αυτό που βλέπουμε στη Δανία και την Ολλανδία, πολύ δύσκολα δεν θα το δούμε και εδώ», είπε.

Μιλώντας στον τηλεοπτικό σταθμό ΣΚΑΪ, ο καθηγητής Παθολογίας στο πανεπιστήμιο Πατρών, Χαράλαμπος Γώγος τόνισε πως «ο εμβολιασμός είναι η αιχμή του δόρατος για να αντιμετωπίσουμε τη μετάλλαξη Όμικρον. Και τη Δέλτα φυσικά, γιατί η Δέλτα είναι παρούσα και μας βασανίζει αυτή τη στιγμή και πιέζει το σύστημα υγείας. Αλλά δυστυχώς η ανησυχία μας πολλαπλασιάζεται, επειδή εμφανίζεται ένα στέλεχος που ξέρουμε ότι είναι πάρα πολύ μεταδοτικό και πρέπει να προετοιμαστούμε πολύ καλά για την έλευσή του. Όλους μας φοβίζει η Όμικρον και στην Επιτροπή το συζητάμε, γιατί είναι ιδιαίτερα μεταδοτική κι έχει μικρό κύκλο πολλαπλασιασμού ο ιός, δηλαδή μέσα σε 2-3 μέρες μπορεί να πολλαπλασιαστεί. Επομένως, αυτή τη στιγμή υπάρχει κίνδυνος μεγάλης διασποράς της συγκεκριμένης νόσου».

Όπως επισήμανε η κατάσταση μπορεί να είναι δραματική, όπως συμβαίνει στην Αγγλία και μπορεί να αντιμετωπιστεί μόνο αν έχουμε υψηλό επίπεδο ανοσίας στον πληθυσμό με τον εμβολιασμό είτε με την πρώτη είτε με την τρίτη δόση προκειμένου να αποφευχθούν οι εισαγωγές στα νοσοκομεία.

Ο καθηγητής πρόσθεσε ότι με την τρίτη δόση η αύξηση των αντισωμάτων που προκαλείται, περίπου 20-25 φορές παραπάνω από αυτά που είχαμε, δημιουργεί ένα ικανοποιητικό τείχος προστασίας για τη μόλυνση, αλλά πάρα πολύ υψηλό, πάνω από 80% έναντι της βαριάς νόσου, της διασωλήνωσης και του θανάτου. «Άρα αυτή τη στιγμή είναι μονόδρομος το εμβόλιο και πρέπει όσοι δεν έχουν κάνει, να κάνουν την πρώτη και δεύτερη δόση φυσικά γιατί υπάρχουν περίπου 300.000-400.000 πολίτες μεγάλης ηλικίας που δεν έχουν εμβολιαστεί. Και φυσικά την τρίτη δόση για όσους δεν έχουν ολοκληρώσει», υπογράμμισε. 

Από την πλευρά του, ο Αθανάσιος Εξαδάκτυλος τόνισε ότι τα πράγματα θα είναι δύσκολα τον Ιανουάριο με μεγαλύτερη πίεση στα νοσοκομεία και στο πλαίσιο αυτό «ως κοινωνία θα πρέπει να κάνουμε τα πάντα για να μην υπάρχει διασπορά». 

Μάλιστα, για να περιγράψει τη δραματική κατάσταση, ο πρόεδρος του Πανελλήνιου Ιατρικού Συλλόγου δήλωσε χαρακτηριστικά ότι «δυστυχώς για τους αντιεμβολιαστές δεν επιτρέπεται να τους κάνουμε ξενάγηση κάθε Κυριακή πρωί, όπως στα μουσεία, μέσα στις εντατικές μήπως και καταλάβουν ποια είναι η πραγματικότητα γιατί ζουν σε ένα παράλληλο σύμπαν εδώ και 1,5-2 χρόνια». 

Μόσιαλος: Όσοι έχουν κάνει και την τρίτη δόση, δεν θα πρέπει να ανησυχούν ιδιαίτερα

Η εξάπλωση της νέας μετάλλαξης σημαίνει ότι πρέπει να «κάνουμε άμεσα την τρίτη δόση γιατί όπως φαίνεται από αρκετές μελέτες, θα έχουμε αρκετή προστασία έναντι της όμικρον εάν έχουμε κάνει και τις τρεις δόσεις. Όσοι δεν έχουν εμβολιαστεί, πρέπει να σκεφτούν πλέον σοβαρά το τι θα κάνουν. Το πρόβλημα της χώρας μας είναι το σχετικά υψηλό ποσοστό ανεμβολίαστων (σε σύγκριση με άλλες χώρες) στις ηλικίες των άνω των 50. Όσοι όμως έχουν κάνει και την τρίτη δόση, δεν θα πρέπει να έχουν ιδιαίτερους λόγους ανησυχίας». Αυτό επισημαίνει σε νέα ανάρτηση του στο Facebook ο καθηγητής Πολιτικής της Υγείας Ηλίας Μόσιαλος του Κολλεγίου Imperial και της Σχολής Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών του Λονδίνου (LSE).

Αναφερόμενος σε μια νέα μελέτη από το Imperial College, αναφέρει πως «επιβεβαίωσε ό,τι ήδη ξέρουμε για την μεγαλύτερη μεταδοτικότητα και την μεγαλύτερη δυνατότητα επαναλοίμωξης της παραλλαγής όμικρον έναντι της παραλλαγής δέλτα” και ότι “όσον αφορά την κλινική εικόνα όσων κόλλησαν, οι ερευνητές ανακοίνωσαν πως δεν βρέθηκε διαφορά μεταξύ των δυο παραλλαγών». Ακόμη, προσθέτει ότι «οι συγγραφείς της μελέτης επισημαίνουν στη συζήτηση των δεδομένων που ανέλυσαν, πως δεν βρε?θηκαν ενδει?ξεις ο?τι τα κρου?σματα της ο?μικρον ει?χαν διαφορετικη? κλινικη? εικο?να (καλυ?τερη η? χειρο?τερη) απο? την δε?λτα, με βα?ση το ποσοστο? των θετικα? διαγνωσμε?νων που ει?χαν συμπτω?ματα η? πη?γαν στο νοσοκομει?ο. Eπι? του παρο?ντος δεν έχουν επαρκή δεδομένα για την κλινική εικόνα που προκαλεί η όμικρον σε σχέση με την δέλτα».

Από την άλλη, επισημαίνει ότι «τα δεδομένα από τη Νότια Αφρική δείχνουν πως υπάρχει αποκλιμάκωση του πανδημικού κύματος σε αυτή τη χώρα», αλλά «και εκεί, δεν γνωρίζουμε αν υπάρχει καθυστέρηση στην επίσημη καταγραφή των κρουσμάτων, και επομένως όχι πραγματική αποκλιμάκωση. Κάτι που είχε συμβεί πριν από λίγες ημέρες. Και ενώ η ηγεσία του υπουργείου υγείας της Ν. Αφρικής εμφανίζεται αισιόδοξη, εγώ θα έλεγα να περιμένουμε λίγες ημέρες ακόμη να έχουμε μια πιο καθαρή εικόνα».

Τονίζει ότι «ανάλογα με τις ειδήσεις που δημοσιεύουν τα ΜΜΕ, κάποιος μπορεί να πει πως έχουμε μεγάλο πρόβλημα ή ότι στην ουσία το πρόβλημα είναι παροδικό. Δεν ξέρουμε όμως με ακρίβεια ακόμη. Στην Μεγάλη Βρετανία είναι σαφές ότι έχουμε σημαντική αύξηση των κρουσμάτων. Εχθές πάνω από 93.000 άνθρωποι διαγνώστηκαν θετικοί. Να πούμε εδώ πως δεν είναι σαφές το ποσοστό των κρουσμάτων που εισάγεται στο νοσοκομείο και έχει κολλήσει όμικρον. Και αυτό γιατί γίνεται τεστ αλλά όχι απαραίτητα και ταυτοποίηση της παραλλαγής που φέρει κάθε ασθενής. Είναι όμως πιθανό να υπάρξει μεγάλη πίεση στο σύστημα υγείας στις επόμενες ημέρες. Θα σύστηνα επομένως να μη βιαστούμε να βγάλουμε ακόμη συμπεράσματα».

Σύμφωνα με τον κ.Μόσιαλο, «η μελέτη του Ιmperial επιβεβαίωσε αυτά που ξέρουμε για την μεταδοτικότητα, αλλά στην ουσία τίποτα σαφές για τη σοβαρότητα της λοίμωξης. Όπως είπα, τα στοιχεία της Ν. Αφρικής είναι ενθαρρυντικά, αλλά ίσως να υπάρχει κάποιο πρόβλημα καθυστέρησης στην καταγραφή, και να ερμηνεύουμε το κύμα της όμικρον εκεί έχοντας δεδομένα καθυστερημένης καταγραφής».

Υπογραμμίζει επίσης ότι «οι επιπτώσεις μιας παραλλαγής μπορεί να έχουν διαφορετικό αντίκτυπο ανά χώρα» και εξηγεί ότι σε μια χώρα όπως η Ν. Αφρική με μικρό ποσοστό ηλικιωμένων και ευάλωτων στον πληθυσμό, αλλά ταυτόχρονα μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού με ανοσοπροστασία, είτε γιατί είχαν κολλήσει μια άλλη παραλλαγή του ιού, είτε γιατί πολλοί έχουν εμβολιαστεί, οι επιπτώσεις θα είναι μικρές. Από την άλλη, οι επιπτώσεις θα είναι μεγαλύτερες, όταν η ανοσοπροστασία στον πληθυσμό είναι μικρή και έχουμε σχετικά μεγάλο αριθμό ευπαθών πολιτών.

Η Ελλάδα χαρακτηρίζεται από καλή αλλά όχι πολύ υψηλή εμβολιαστική κάλυψη και ταυτόχρονα από υψηλό ποσοστό πολιτών στην κατηγορία υψηλού κινδύνου. Επίσης υψηλότερο ποσοστό ανεμβολίαστων στις ηλικίες άνω των 50, σε σχέση με άλλες χώρες της Νότιας και Βόρειας Ευρώπης. «Επομένως», κατά τον ίδιο, «ακόμη και εάν η όμικρον είναι πιο ήπια από την δέλτα, οι επιπτώσεις στην Ελλάδα μπορεί να είναι μεγαλύτερες σε σύγκριση με την Δανία ή την Πορτογαλία».

Παρά την υπάρχουσα αβεβαιότητα, ο κ.Μόσιαλος αναφέρει ότι «δεν είμαστε στο 2020. Έχουμε εμβόλια που είναι επαρκή και για την Όμικρον. Αντί για πανικό επομένως ας αξιοποιήσουμε την ευκαιρία που έχουμε να αυξήσουμε τις άμυνες μας».

Όσον αφορά το «πότε θα τελειώσει όλο αυτό;», εκτιμά ότι θα τελειώσει όταν:

• Θα έχει εμβολιαστεί η συντριπτική πλειονότητα των κατοίκων του πλανήτη (αυτό, με τους σημερινούς ρυθμούς εμβολιασμών, δεν φαίνεται να γίνεται εντός του 2022).
• Όταν θα έχουμε επαρκείς ποσότητες φαρμάκων (αυτό αναμένεται προς το τέλος του 2022).

«Και με την προϋπόθεση πως δεν θα έχουμε κι άλλες πιο επικίνδυνες παραλλαγές. Από τον Μάρτιο του 2020 είχα τονίσει, την επιτακτική ανάγκη μαζικής παραγωγής εμβολίων και της ισότιμης διάθεσής τους σε όλες τις χώρες του πλανήτη. Όσο αυτό δεν γίνεται (και δύο χρόνια μετά, δεν υπάρχουν πλέον δικαιολογίες) θα υπάρχει ο κίνδυνος νέων μεταλλάξεων. Ελπίζω πως οι ηγεσίες των πλούσιων χωρών θα πράξουν αυτό που πρέπει, όσον αφορά την μεταφορά τεχνογνωσίας για την παραγωγή εμβολίων. Το πρόβλημα δεν θα λυθεί με τους εμβολιασμούς των κατοίκων μόνο των πιο εύπορων χωρών», κατέληξε.

Πλεύρης: Θα πάρουμε ό,τι μέτρο χρειάζεται, όχι σε lockdown

Ο υπουργός Υγείας Θάνος Πλεύρης, μιλώντας στο MEGA και απαντώντας σε ερώτηση εάν υπάρχει κάποιο έκτακτο σχέδιο για την αντιμετώπιση της μετάλλαξης Όμικρον, ανέφερε χαρακτηριστικά: «Το έκτακτο σχέδιο είναι να καθυστερήσει η Όμικρον, να έχουμε περισσότερα δεδομένα, και θα πάρουμε ό,τι μέτρο χρειάζεται να πάρουμε. Έχουμε αποκλείσει το γενικό lockdown. Η κατεύθυνσή μας είναι οι περιορισμοί να αφορούν κατά βάση στους ανεμβολίαστους. Προσπαθούμε να διατηρήσουμε την κατεύθυνση που έχουμε. Η βασική αρχή είναι να έχουμε πολλούς εμβολιασμούς. Η Όμικρον αλλάζει τα δεδομένα στα σκεπτικά όλων των χωρών».

Απαντώντας στο αν αναμένονται νέα μέτρα και στη χώρα μας, ο κ. Πλεύρης είπε ότι «Αυτή τη στιγμή στη χώρα μας κυριαρχεί η Δέλτα, είμαστε σε ύφεση, μειώνονται τα κρούσματα και οι νοσηλείες, και θα επέλθει μείωση και στους θανάτους. Από την άλλη, πράγματι, η Όμικρον μας προβληματίζει για αυτό υποχρεωθήκαμε να πάρουμε μέτρα ως προς τους ταξιδιώτες γιατί ο βασικός μας στόχος είναι η επικράτηση της Όμικρον – που θα γίνει και στη χώρα μας – να καθυστερήσει ώστε να έχουμε κερδίσει τους εμβολιασμούς που γίνονται τώρα, και να έχουμε και περισσότερα δεδομένα».