Ηλεκτροκίνηση: Έρχεται νέο «Κινούμαι Ηλεκτρικά» και πρόγραμμα για «Πράσινα Ταξί»

Γενναιότερα κίνητρα, τα οποία θα συμπεριλαμβάνουν σημαντικά αυξημένη επιδότηση για την αγορά ηλεκτρικού οχήματος θα παρέχει ο δεύτερος κύκλος της δράσης «Κινούμαι Ηλεκτρικά» σε φυσικά πρόσωπα και επιχειρήσεις, το οποίο αναμένεται να ανοίξει έως τον Απρίλιο με τις λεπτομέρειες του προγράμματος να ανακοινώνονται τις επόμενες ημέρες.

Ταυτόχρονα θα ανοίξει και η πλατφόρμα των αιτήσεων για τα «Πράσινα Ταξί», που θα ανεβάζει την επιδότηση αντικατάστασης παλαιού οχήματος εως και στα 20.500 ευρώ με ταυτόχρονη απόσυρση του παλαιού ταξί.

Αυτό επεσήμανε ο υπουργός Περιβάλλοντος, Κώστας Σκρέκας στον χαιρετισμό του στο 5ο συνέδριο ηλεκτροκίνησης, το οποίο διοργάνωσε η Ελληνική Εταιρεία Ενεργειακής Οικονομίας (HAEE) και το insider.gr.

Να σημειωθεί ότι στον πρώτο κύκλο της δράσης «Κινούμαι Ηλεκτρικά», αυτά που κυρίως ...κινήθηκαν σημαντικά ήταν τα ηλεκτρικά ποδήλατα και δίκυκλα, καθώς οι τιμές των αυτοκινήτων κινούνται ακόμα σε απαγορευτικά επίπεδα για τον μέσο Ελληνα. Την ίδια στιγμή ακριβό σπορ παραμένει και η φόρτιση ενός ηλεκτρικού αυτοκινήτου στη χώρα μας ειδικά στους δημοσίως προσβάσιμους φορτιστές.

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα του πρώτου κύκλου της δράσης, πάντως, ο στόχος που είχε τεθεί στο σχέδιο δράσης για την ενέργεια και το κλίμα υπερκαλύφθηκε κατά 186%. Οι ταξινομήσεις ανήλθαν σε 6.996 (περίπου 6% του συνόλου) έναντι 3.750 του στόχου, βάσει των στοιχείων που παρουσίασε ο κ. Σκρέκας.

Στο πλαίσιο του «Κινούμαι Ηλεκτρικά», υπεβλήθησαν περισσότερες από 18.000 αιτήσεις, οι οποίες με τη σειρά τους δημιούργησαν στην αγορά έναν κύκλο εργασιών που έφτασε τα 70 εκατομμύρια ευρώ. Στο πρόγραμμα, το οποίο παρέμεινε ανοιχτό για περίπου δύο χρόνια πρωταγωνίστησαν τα ηλεκτρικά ποδήλατα με ποσοστό περίπου 69%, ακολούθησαν τα δίκυκλα με 22%, ενώ τελευταία στις επιλογές ήταν τα αυτοκίνητα με 9%.

Ακριβό «σπορ» η φόρτιση

Σε «πονοκέφαλο» για το υπουργείο Περιβάλλοντος εξελίσσεται, πάντως, το υψηλό κόστος φόρτισης οχημάτων στα δημοσίως προσβάσιμα σημεία, το οποίο κατέστη προφανές και από τα συμπεράσματα της μελέτης της Ευρωπαικής Τράπεζας Επενδύσεων και ενός αγγλικού οργανισμού, στους οποίους προσέτρεξε το υπουργείο για την ανάλυση των χαρακτηριστικών της ελληνικής αγοράς.

Οπως εξήγησε η Γενική Γραμματέας Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών, Αλεξάνδρα Σδούκου, οι υποδομές φόρτισης αποτελούν το κεφάλαιο στο οποίο θα εστιάσουν οι προσπάθειες την τρέχουσα χρονιά.

Σήμερα η χώρα διαθέτει περί τα 1.200 δημοσίως προσβάσιμα σημεία φόρτισης, όταν το 2019 διέθετε μόλις 70.

Και μπορεί η αναλογία των δημοσίως προσβάσιμων φορτιστών σε σχέση με τα κυκλοφορούντα ηλεκτρικά οχήματα να είναι στα ίδια επίπεδα με την Ευρωπαική Ενωση, δηλαδή να αντιστοιχούν 6 οχήματα ανά 10 φορτιστές, ωστόσο οι «αρρυθμίες», τις οποίες εντόπισε η μελέτη είναι σημαντικές.

Συγκεκριμένα, όπως προέκυψε, οι περισσότεροι φορτιστές είναι συγκεντρωμένοι σε μεγάλα αστικά κέντρα, ενώ σε αρκετές γεωγραφικές περιοχές δεν υπάρχουν καθόλου.

Επιπλέον η πλειονότητα των φορτιστών είναι σε ιδιωτικούς χώρους με δημόσια πρόσβαση (σούπερ μάρκετ, κλπ), ενώ μόλις το 6% του συνόλου είναι εγκατεστημένο σε δημόσιους κοινόχρηστους χώρους στα κέντρα των πόλεων.

Ικανοποιητική θεωρείται η κάλυψη με ταχυφορτιστές των αυτοκινητοδρομων καθώς περίπου 40 βρίσκονται στα ΣΕΑ των Εθνικών Οδών κάνοντας, σύμφωνα με την κυρία Σδούκου, «το ταξίδι με ηλεκτρικο αυτοκίνητο μεταξύ μεγάλων πόλεων οριακά δυνατό. Στο μέλλον για πλήρη κάλυψη θα απαιτηθούν πολύ περισσότερες και υψηλότερης ισχύος υποδομές με ταχυφορτιστές 150 κιλοβάτ και άνω», σημείωσε. Αναφορικά με τις τιμές, υπογράμμισε πως φάνηκε ότι οι τιμές χρέωσης της δημόσιας φόρτισης είναι υψηλές με τη μέση τιμή σε AC φορτιστες να κυμαίνεται μεταξύ 45 με 50 λεπτά ανα κιλοβατώρα και σε ταχυφορτιστές 0,60 λεπτά: «Αυτό θα το δούμε πολύ προσεκτικά σε συνεργασία με την Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ). Εδώ δημιουργείται ο κίνδυνος να αποθαρρυνθούν όσοι δεν έχουν πρόσβαση σε ιδιωτική θέση στάθμευσης στο σπίτι ή τη δουλειά τους. Είναι αναγκη να εξορθολογιστούν και να μειωθούν οι τιμές χρεωσης δημόσιας φόρτισης» τόνισε. Προσέθεσε μάλιστα ότι βρίσκονται ήδη σε συζητήσεις με το υπουργείο Οικονομικων προκειμένου να εξεταστεί η μείωση του ΦΠΑ που επιβάλλεται στη δημόσια φόρτιση από 24% σε 6% ώστε να λειτουργήσει ο ανταγωνισμός και να δρασηριοποιηθουν περισσότεροι φορείς».

Η ίδια σημειωσε και την ανάγκη να αναπτυχθεί ισόρροπα το δίκτυο δημοσίων σημειων φόρτισης στην Ελλάδα, να ικανοποιούνται τόσο γεωγραφικά όσο και πληθυσμιακά κριτήρια.

Με βάση τα σενάρια αύξησης των ηλεκτρικών οχημάτων θα απαιτηθούν περισσότερα από 12.000 δημόσια Σημεία Φόρτισης με την πλειονότητα να αφορά σε φορτιστές γρήγορης φόρτισης και έως το 2030 να 8πλασιαστούν φτάνοντας τους 90.000 εκ των οποίων περίπου 10.000 θα πρέπει να είναι υπερταχυφορτιστές.

Το ενδεικτικό κόστος ανέρχεται σε μισό δισεκατομμύριο, σύμφωνα με μελέτη, και προκειμένου να επιταχυνθούν οι διαδικασίες έχει σχεδιαστεί το πρόγραμμα «Φορτίζω παντού» με προυπολογισμό 80 εκ ευρώ, το οποίο θα επιδοτεί ιδιωτικες εταιρίες που δραστηριοποιούνται στην αγορα της φόρτισης.

Στόχος είναι η ανάπτυξη δικτύων και στις περιοχές που δε θεωρούνται ακόμα οικονομικά αποδοτικές. Ταυτόχρονα η μελέτη ανέδειξε και την ανάγκη εγκατάστασης δημοσίως προσβάσιμων υποδομών φόρτισης σε κοινόχρηστους χώρους εντός των πόλεων. Στην κατεύθυνση αυτή θα εντοπιστούν οι Περιφέρειες, οι οποίες εκτιμάται ότι θα εμφανίσουν αυξημένες ανάγκες (με βάση το κατα κεφαλήν ΑΕΠ, το ποσοστό ιδιοκτησίας ηλεκτρικών οχημάτων και το ποσοστό κατοικων με πρόσβαση σε ιδιωτικές θέσεις στάθμευσης).

Εως τώρα αυξημένες ανάγκες έχουν εντοπιστεί σε αρκετές περιοχές της Αττικης, αλλά και στη Βοιωτια και την Αχαία.

Συνεργασία με δήμους

Να σημειωθεί ότι με χρηματοδότηση του Πράσινου Ταμείου 330 δήμοι της χώρας εκπονούν μελέτες για εγκατάσταση Σημείων φόρτισης Ηλεκτρικών Οχημάτων (ΣΦΗΟ). Εκτιμάται ότι συνολικά θα χωροθετηθούν τουλάχιστον 11.000 σε κοινοχρηστους χώρους, ενώ οι πρώτες 35 μελέτες ολοκληρώθηκαν και αφορούν τη χωροθέτηση περίπου 2.200 φορτιστών.

Παράλληλα, όπως τόνισε ο γενικός γραμματέας χωροταξίας και αστικού περιβάλλοντος, Ευθύμης Μπακογιάννης, ήδη ετοιμάζεται προγραμμα με χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανακαμψης για την επιδότηση των δήμων προκειμένου να χωροθετήσουν εκατοντάδες φορτιστες σε όλη την Ελλαδα.

Επιπροσθέτως θα βγει στον αέρα και καινούριο προγραμμα από το ΥΜΕΠΕΡΑ, το οποίο θα αφορά την παροχή κινήτρων για δημουργία σημείων φόρτισης σε πιο ακριτικούς δήμους, ορεινούς, ημιοορεινούς ή μικρότερων νησιών όπου δεν καταγράφεται τόση ζήτηση.

Ηλεκτρονική βάση δεδομένων και εφαρμογή στο κινητό για τους φορτιστές

Για να διασφαλιστεί η καλύτερη δυνατή αξιοποίηση του δικτύου φόρτισης και η μέγιστη διευκόλυνση των χρηστών, υλοποιείται το Μητρώο Υποδομών και Φορέων Αγοράς Ηλεκτροκίνησης (Μ.Υ.Φ.Α.Η), το οποίο αναμένεται να τεθεί σε πλήρη λειτουργία τους επόμενους μήνες.

Σύμφωνα με τον υπουργό Υποδομών και Μεταφορών, Κώστα Καραμανλή, θα συγκροτηθεί μια ηλεκτρονική βάση δεδομένων με όλες τις απαραίτητες πληροφορίες για το δίκτυο των δημοσίων προσβάσιμων φορτιστών: που βρίσκονται, δηλαδή η γεωγραφική τους θέση, η διαθεσιμότητα, το κόστος και ο τρόπος πληρωμής.

Παράλληλα ο κάθε ενδιαφερόμενος μέσω μιας ειδικής εφαρμογής, θα μπορεί ανά πάσα στιγμή να έχει πρόσβαση από το κινητό του σε όλες αυτές τις πληροφορίες και να εξυπηρετηθεί.

Υπολογίζεται ότι ο χάρτης με τα Σημεία Φόρτισης σε όλη την Ελλάδα θα είναι έτοιμος τον Μάρτιο, ενώ θα επικαιροποιείται το αργότερο ανά μήνα μήνα από την προσθήκη κάθε νέου φορτιστή.

Εως τον Ιούνιο θα είναι έτοιμο και το σύστημα των δυναμικών δεδομένων, το οποίο θα εμπεριέχει στοιχεία ως προς τη λειτουργικότητα των υφιστάμενων φορτιστών, το εάν είναι κατειλημμένος ή όχι, κλπ.

Εκπαίδευση τεχνιτών

Επίσης έχει ήδη εκδοθεί η απόφαση που προβλέπει τους όρους και τις προϋποθέσεις για τη λειτουργία συνεργείων ηλεκτρικών οχημάτων, ενώ σε εξέλιξη βρίσκονται και οι διαδικασίες που θα καθορίζουν τόσο τα απαιτούμενα προσόντα για την άδεια άσκησης του επαγγέλματος του τεχνίτη ηλεκτρικών οχημάτων, όσο και τα σημεία ελέγχου ηλεκτρικών οχημάτων στα ΚΤΕΟ.

Τα πράσινα ταξί

Ανοιχτή έως το τέλος του 2024 θα είναι η πλατφόρμα υποβολής αιτήσεων για την επιδότηση αντικατάστασης των παλαιών ρυπογόνων ταξί με ηλεκτρικά. Ωστόσο θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας, ενώ ο προυπολογισμός είναι συγκεκριμένος και ανέρχεται σε 40 εκ. ευρώ.

Θα αφορά οχήματα τεχνολογίας Euro 5 και παλαιότερης με το μέγιστο ποσό ενίσχυσης να φτάνει τα 20.500 ευρώ.

Στο πλαίσιο της δράσης εκτιμάται ότι θα μπορέσουν να αντικατασταθούν έως και 2.000 ταξί.

Ως πρόσθετο κίνητρο, τα συναρμόδια υπουργεία έχουν ήδη εκπονήσει μελέτες καταλληλότητας στις πιάτσες των ταξί. Με βάση τα στοιχεία αυτά, θα τοποθετηθούν ταχυφορτιστές συνολικά σε 150 νόμιμες πιάτσες με την αρχή να γίνεται σε 35, οι οποίες θεωρήθηκαν καταλληλότερες και πιο «έτοιμες» χωροταξικά.

Ηλεκτροκίνηση και δημόσιες μεταφορές

Η μετάβαση στην ηλεκτροκίνηση αφορά και τις δημόσιες μεταφορές. Οπως επεσήμανε ο κ. Καραμανλής: «Ο διαγωνισμός για τα πρώτα 770 από τα 1.300 νέα λεωφορεία που έχουμε προκηρύξει και βρίσκεται σε εξέλιξη είναι πλήρως εναρμονισμένος με αυτό τον στόχο. Τα νέα λεωφορεία θα είναι αντιρρυπαντικής τεχνολογίας, είτε αμιγώς ηλεκτρικά, είτε υβριδικά και CNG. Οταν βγουν στους δρόμους τα νέα οχήματα, η Αθήνα θα είναι η ευρωπαϊκή πόλη με τη μεγαλύτερη αναλογία ηλεκτρικών λεωφορείων».

Αναφερόμενος στον διαγωνισμό για τα νέα λεωφορεία ο γενικός γραμματέας Μεταφορών, Γιάννης Ξιφαράς σημείωσε ότι τα 350 εξ αυτών, θα είναι αμιγώς ηλεκτρικά: «Με μετριοπαθείς υπολογισμούς θα μιλάμε για μετακίνηση πανω από 200.000 επιβατών ημερησίως. Αν το συγκρίνουμε με το πλήθος των ΙΧ που είναι ηλεκτρικά, μιλάμε για πολλαπλάσιο αποτύπωμα στο κομμάτι της ηλεκτροκίνησης. Εάν μάλιστα προσθέσουμε και τα νούμερα από τα ταξί ο αριθμός των επιβατών που θα κινούνται στην Ελλάδα με ΜΜΜ με την ευρεία έννοια θα είναι πολλαπλάσιος. Θα έχουμε μια μεγάλη διείσδυση της ηλεκτροκίνησης στις δημόσιες συγκοινωνίες».

Στην επόμενη φάση του διαγωνισμού προμήθειας νέων λεωφορείων, θα αγοραστούν οχήματα γρήγορης φόρτισης, τα οποία θα μπορούν να φορτίζονται εκτός των αμαξοστασίων και στις αφετηρίες, καθώς η πρώτη «φουρνιά» οχημάτων θα μπορεί να φορτίζεται μόνο στα αμαξοστάσια κατά τη διάρκεια της νύχτας.

Αργεί η μετατροπή συμβατικών οχημάτων σε ηλεκτρικά

Εν αναμονή των ευρωπαικών οδηγιών, οι οποίες αυτήν την περίοδο αναθεωρούνται, όπως είπε ο κ. Ξιφαράς, βρίσκεται το υπουργείο Μεταφορών οσον αφορά τη διαδικασία μετατροπής συμβατικών οχημάτων σε ηλεκτροκίνητα.

«Εχουν προβλεφθεί ορισμένες ενέργειες, αλλά υπάρχει δρόμος ακόμα. Για να κλείσει η διαδικασία αναμένουμε τις ευρωπαικές οδηγίες, ενώ παράλληλα θα πρέπει να ολοκληρωθεί η εκπαίδευση των τεχνιτών ώστε να προχωρήσουμε στο επόμενο βήμα με εξοικειωμένο στην τεχνολογία προσωπικό» υπογράμμισε.