Μήδεια: Ένας χρόνος από τη μέρα που η χώρα βυθίστηκε στο χιόνι και χάθηκαν τρεις ζωές

Ήταν το ξημέρωμα της Τρίτης 16 Φεβρουαρίου 2021 όταν το βαρομετρικό χαμηλό «Μήδεια» έφτανε στην κορύφωση του βάζοντας στην κατάψυξη την Ελλάδα και βυθίζοντας στο χιόνι την Εύβοια και την Αττικοβοιωτία.

Η Αθήνα εν μέσω σκληρής καραντίνας ξύπνησε με χιονοθύελλα αλλά χιλιάδες συμπολίτες μας πριν καλά καλά χαρούν το χιόνι κλήθηκαν να ζήσουν μία μεγάλη δοκιμασία που θα τη θυμούνται για χρόνια. Τρεις συμπολίτες μας πλήρωσαν με τη ζωή τους τις συνέπειες των ακραίων καιρικών φαινομένων.

Κακοκαιρίες της 20ετίας

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της σχετικής μελέτης του meteo.gr από το 2000 και μετά το μεγαλύτερο ύψος χιονιού στην Αθήνα σημειώθηκε το 2008 (25 cm) και η «Ελπίδα» μαζί με τη «Μήδεια» ακολούθησαν με περίπου 20 cm χιονιού.

Η «Μήδεια» χαρακτηρίστηκε από πολικές θερμοκρασίες (μέχρι -25.1°C στη Φλώρινα), θυελλώδεις ανέμους μέχρι 97 χιλιόμετρα την ώρα και χιονοπτώσεις, οι οποίες, στις περισσότερες περιοχές της Αττικής, Βοιωτίας και Εύβοιας, ήταν οι ισχυρότερες από το 2008. Στις 16 Φεβρουαρίου, οι θερμοκρασίες καταγράφηκαν ήταν στους -0,8 °C στο κέντρο της Αθήνας, -0,7 °C στον Άλιμο και -0,6 °C στον Πειραιά.

Το ρεκόρ των -25,1 βαθμών Κελσίου

Στο Νέο Καύκασο Φλώρινας το πρωί της Τρίτης 16/02 καταγράφηκε θερμοκρασία -25.1°C που είναι η χαμηλότερη θερμοκρασία που έχει καταγραφεί από το δίκτυο του Αστεροσκοπείου Αθηνών σε όλους τους σταθμούς τα τελευταία 15 έτη αλλά και οι -24.8°C στον ίδιο σταθμό και οι -20.4°C στην Πτολεμαΐδα το πρωί της Τετάρτης 17/02. Το χιόνι έφτασε σε παραθαλάσσιες περιοχές της ηπειρωτικής Ελλάδος και με ορισμένες εξαιρέσεις, στα νησιά του Αιγαίου και στην Κρήτη. Η χιονόπτωση σε αυτές τις περιοχές ήταν ιδιαίτερα ισχυρή σύμφωνα με την Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία (ΕΜΥ), καθώς αυτές οι περιοχές σπάνια βλέπουν χιόνι.

Χιόνια στην Αθήνα

Τρεις άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους κατά τη διάρκεια της Μήδειας. Το πρωί της Τρίτης 16/2, έχασε τη ζωή του 56χρονος κτηνοτρόφος στην Κρήτη που είχε εγκλωβιστεί στο ποιμνιοστάσιο, όπου πήγε να ταΐσει τα ζώα του. Στη συνέχεια, έγινε γνωστός ο θάνατος 80χρονου στο σπίτι του, σε απομακρυσμένο χωριό της Εύβοιας και συγκεκριμένα στο χωριό Τρούπι, σε υψόμετρο 250 μέτρων. Ο τρίτος νεκρός ήταν ένας 75χρονος στην περιοχή Μουρτιάς Ελυμνίων, ο οποίος αντιμετώπιζε αναπνευστικά προβλήματα και υποστηριζόταν από οξυγόνο. Λόγω της διακοπής ρεύματος στο σπίτι του, σταμάτησε να λειτουργεί το μηχάνημα και πέθανε από αναπνευστική ανεπάρκεια.

Κατέρρευσαν οι υποδομές

Οι υποδομές της Αθήνας αλλά και των περιφερειακών Δήμων κατέρρευσαν λόγω των τεράστιων καταστροφών που σημειώθηκαν στο γερασμένο δίκτυο του ΔΕΔΔΗΕ. Χιλιάδες δέντρα και κλαδιά έσπασαν από το βάρος του χιονιού και συμπαρέσυραν καλώδια και κολώνες ρευματοδότησης και τηλεφωνίας με αποτέλεσμα τεράστιες περιοχές να βυθιστούν για μέρες στο σκοτάδι, χωρίς ηλεκτρικό, θέρμανση, τηλεφωνία και ίντερνετ. Υπολογίζεται πως περισσότερα από 100.000 νοικοκυριά βυθίστηκαν στο σκοτάδι.

Η υπογειοποίηση των υποδομών

Σύμφωνα με τις εκθέσεις της Πολιτικής Προστασίας, της Πυροσβεστικής αλλά και της Περιφέρειας Αττικής η "Μηδεία" τέθηκε επί τάπητος ή επισπεύθηκαν τα σχέδια για υπογειοποίηση των υποδομών του ΔΕΔΗΕ αλλά και της σταθερής τηλεφωνίας.
Αρκετοί δρόμοι ήταν απροσπέλαστοι, σε πολλούς η κυκλοφορία είχε διακοπεί ή γινόταν με αντιολισθητικές αλυσίδες, ενώ προβληματική ήταν κυκλοφορία ακόμα και στο κέντρο της Αθήνας. Η πυκνή χιονόπτωση προκάλεσε «έμφραγμα στις αστικές συγκοινωνίες της Αθήνας, με τα λεωφορεία να επιστρέφουν στα αμαξοστάσια για λόγους ασφαλείας".

Εκλεισε η Εθνική Οδός

Η πρωτεύοσα έμεινα για τουλάχιστον τρία 24ωρα αποκομένη από τη βόρειο Ελλάδα καθώς με απόφαση της κυβέρνησης έκλεισε για "λόγους ασφαλείας" η Εθνική Οδός Αθηνών – Λαμίας προκαλώντας μέχρι και τη πολιτική σύγκρουση κυβέρνησης - αντιπολίτευσης. Αρχικά έκλεισε στις 5:30 τα ξημερώματα της Δευτέρας, στη συνέχεια άνοιξε για κάποιες ώρες μέχρι τις 19:00, οπότε και έκλεισε πάλι για να ανοίξει τελικά στις 4:00 τα ξημερώματα της Τετάρτης 17/2.

Προβλήματα είχαμε στις θαλάσσιες συγκοινωνίες με ματαιώσεις δρομολογίων, ενώ στο Ελευθέριος Βενιζέλος ακυρώθηκαν δεκάδες πτήσεις. Επίσης σταμάτησαν προσωρινά την εμβολιαστική δράση κατά του COVID-19.

Η σύγκριση με την «Ελπίδα»

"Σε σύγκριση με το βαρομετρικό χαμηλό "Ελπίδα" η "Μήδεια" είχε λίγο πιο χαμηλές θερμοκρασίες και λίγο μεγαλύτερη διάρκεια, ωστόσο και οι δύο κακοκαιρίες εντάσσονται από τις μεγαλύτερες των τελευταίων ετών που έχουν χτυπήσει την Αττική, την Βοιωτία, την Εύβοια και τα νησιά", είπε στο ethnos.gr ο Κώστας Λαγουβάρδος.

Καταστράφηκαν τα δάση

Ένα ακόμα σημαντικό στοιχείο της "Μήδειας" που προκάλεσε μεγάλες καταστροφές και σε μεγάλο βαθμό ευθύνεται για τις καταστροφικές πυρκαγιές που ακολούθησαν λίγους μήνες μετά ήταν το βάρος του χιονιού. Είχε μεγάλη πυκνότητα σε νερό συνεπώς ήταν πιο βαρύ και αυτό είχε αποτέλεσμα να σπάσουν δέντρα και κλαδιά στα μεγάλα δάση της Αττικής και της Εύβοιας τα οποία και είχαν πλούσια καύσιμη ύλη από σπασμένα ξερά δέντρα και κλαδιά.

Το έστρωσε στις βάρκες

Σύμφωνα με τα δεδομένα των μετεωρολογικών σταθμών της ΕΜΥ,  στην Αττική χιόνισε συνολικά για 40 ώρες στην Ελευσίνα, 35 στο Τατόι και 42 ώρες στην Τανάγρα/Βοιωτία, ενώ στο Ελληνικό για 23 ώρες και για 26 ώρες στα Σπάτα. Χιόνισε και στις Κυκλάδες, στα παράλια της Κρήτης (Ηράκλειο, Σούδα) και στα Δωδεκάνησα (Κως), περιοχές όπου χιονίζει σπάνια. 

Αυτά που διδαχτήκαμε...

Η "Μήδεια" και η "Ελπίδα" ήταν δύο δυνατά βαρομετρικά χαμηλά μέσα σε διάστημα 11 μηνών που αποκάλυψαν τις αδυναμίες των υποδομών και έδειξαν πως ακόμα θα πρέπει να κάνουμε πολλά σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο ώστε να θωρακίσουμε την ασφάλεια μας.