Πόλεμος στην Ουκρανία: Ιστορίες προσφύγων στο ethnos.gr - «Ξεσπιτωθήκαμε αλλά θέλουμε να γυρίσουμε στην πατρίδα» - Αναζητώντας διαμερίσματα και δουλειές

Στις 24 Φεβρουαρίου η Ναταλί Μπιλζίνα από την Οδησσό ξύπνησε στις 5 το πρωί από τις δυνατές εκρήξεις, το σπίτι της άρχισε να τραντάζεται από τους βομβαρδισμούς και ο ουρανός άστραφτε από τις πυραυλικές επιθέσεις. «Δεν μπορούσαμε να πιστέψουμε ότι είχε ξεκινήσει ο πόλεμος» θα πει στο ethnos.gr η νεαρή καλλιτέχνιδα από την Ουκρανία. Δύο βδομάδες αργότερα ξεκίνησε για αυτήν το ταξίδι του ξεριζωμού. Μαζί με την μητέρα της και την γιαγιά της, βρήκε καταφύγιο στη Θεσσαλονίκη, αφήνoντας πίσω τον άντρα της και τον παππού της. Τις πρώτες μέρες νοίκιασαν ένα Airbnb στο κέντρο της Θεσσαλονίκης και  από την προηγούμενη βδομάδα μετακόμισαν στο Νέο Μαρμαρά Χαλκιδικής.

Από τους 12.500 Ουκρανούς που έφτασαν στην Ελλάδα, μόλις 70 μένουν σε δομές προσφύγων

Από την αρχή του πολέμου έχουν φτάσει συνολικά στην Ελλάδα περισσότεροι από 12.500 πρόσφυγες. Από αυτούς, όμως, μόλις 70 μένουν σε δομή προσφύγων στις Σέρρες ενώ άλλοι 170 παρέμειναν για λίγες ώρες ή μέρες στη δομή που βρίσκεται στο Κλειδί. Το υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου διαθέτει αυτή τη στιγμή 4.500 θέσεις σε δομές και αυτές μπορούν να επεκταθούν δυνητικά αν χρειαστούν σε 15.000. Χιλιάδες πρόσφυγες, ωστόσο, προτιμούν είτε να νοικιάσουν διαμερίσματα κυρίως στην Αθήνα, την Θεσσαλονίκη, την Πιερία αλλά και σε νησιά, είτε να φιλοξενηθούν σε σπίτια φίλων και συγγενών.

Ναταλί Μπιλζίνα: Από την Οδησσό στο Μαρμαρά Χαλκιδικής 

«Πρώτη φορά επισκέπτομαι την Ελλάδα. Προτίμησα να μείνω σε διαμέρισμα γιατί στη δομή δεν θα μπορώ να δουλεύω εύκολα. Για αυτό και ψάξαμε να βρούμε φτηνότερη στέγαση από τη Θεσσαλονίκη και τελικά βρήκαμε στη Χαλκιδική» δήλωσε στο ethnos.gr η Ναταλί Μπιλζίνα.

Καθισμένη δίπλα στη θάλασσα της Σιθωνίας το μυαλό και το βλέμμα της Ναταλί Μπιλζίνα «τρέχει» συνεχώς στην Οδησσό. Καθημερινά επικοινωνεί με τον άντρα της και τον πατέρα της οι οποίοι κρύβονται, συνήθως, τα βράδια στα καταφύγια κάθε φορά που ακούγονται προειδοποιητικές σειρήνες για αεροπορικές επιδρομές. Την Οδησσό εγκατέλειψαν η αδερφή και οι φίλοι της με τα παιδιά τους, ακολουθώντας το δικό τους δρόμο της προσφυγιάς στο Chisinau της Πολωνίας και στη Σόφια αντίστοιχα.

Μέχρι να επιστρέψω στην πατρίδα μου, θέλω να συγκεντρωθώ και να κάνω σκίτσα

«Οι άντρες μας έμειναν πίσω για να προφυλάξουν τις περιουσίες μας. Μας έστειλαν για λόγους ασφαλείας σε πιο ήρεμο περιβάλλον. Ωστόσο, πολλές γυναίκες αποφάσισαν να μην φύγουν και προτίμησαν να μείνουν και να πολεμήσουν στο πλευρό του ουκρανικού στρατού. Είμαι περήφανη για τη χώρα μου που υπερασπίζεται την ελευθερία της και ελπίζω αυτή η παραφροσύνη του πολέμου να σταματήσει γρήγορα» δήλωσε η νεαρή καλλιτέχνιδα και πρόσθεσε: «Πολλοί Έλληνες μας βοήθησαν, μας εξυπηρέτησαν και μας έδωσαν κουράγιο από την πρώτη στιγμή που φτάσαμε στη χώρα. Μέχρι να επιστρέψω στην πατρίδα μου θέλω να συγκεντρωθώ και να συνεχίσω να δουλεύω, δημιουργώντας σκίτσα εμπνευσμένα ίσως και από την εμπόλεμη κατάσταση που βίωσα».

Από την Λβιβ στη Θεσσαλονίκη 15χρονος Ουκρανός-Παρακολουθεί διαδικτυακά τα σχολικά μαθήματα

Μετά από ολιγοήμερη διαμονή σε διαμέρισμα που νοίκιασε μέσω Airbnb στη Θεσσαλονίκης ο Αντρέα Νταρίνι από την πόλη Λβιβ μετακόμισε στο σπίτι του θείου του που μένει μόνιμα στην πόλη. Ο 15χρονος έφτασε στη χώρα μας με την μητέρα του και την 9χρονη αδερφή του μετά από 5 μέρες ταξίδι. «Δεν μπορούσαμε να φύγουμε το πρώτο διάστημα. Ήταν δύσκολα». Και όσοι τα κατάφεραν κατευθύνθηκαν κυρίως προς την Ρουμανία και την Πολωνία.

Φοβάμαι για τους συμμαθητές μου που έμειναν πίσω

Από τη Θεσσαλονίκη πλέον παρακολουθεί διαδικτυακά τα μαθήματά του ενώ μιλάει καθημερινά με τους φίλους του. «Νιώθω παράξενα γιατί από την μια είμαι ευτυχισμένος που είμαι ασφαλής, αλλά από την άλλη φοβάμαι για τους συμμαθητές μου που έμειναν πίσω. Περιμένω με ανυπομονησία να τελειώσουν οι εχθροπραξίες και να γυρίσω στην πατρίδα μου».

«Ψάχνουμε σπίτι και δουλειά»

Αρκετοί όμως είναι και οι Ουκρανοί που βρίσκονται καθ’ οδόν για την Ελλάδα και αναζητούν στέγη και δουλειά, κοινοποιώντας σχετικές δημοσιεύσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, πριν ακόμη φτάσουν στη χώρα μας. Στο δρόμο για Ελλάδα βρίσκεται, μεταξύ άλλων, η Αναστασία Κόλτσοβα από την Οδησσό μαζί με το 5χρονο παιδί τους και τον σκύλο τους. «Θέλουμε να νοικιάσουμε ένα διαμέρισμα με δύο δωμάτια και ένα μικρό κήπο ή σπιτάκι για το σκύλο. Μπορεί κάποιος να μας βοηθήσει για να βρούμε; Θα είμαι ευγνώμων για οποιαδήποτε βοήθεια ή συμβουλή. Σας ευχαριστώ εκ των προτέρων» έγραψε σε γκρουπ που έχει φτιαχτεί στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για να στηρίξει Ουκρανούς πρόσφυγες. Ένα μικρό διαμέρισμα για αυτήν και την κόρη της αναζητά η Μαρίνα Σίπτιγια στη Θεσσαλονίκη. « Κατά προτίμηση να έχει ζεστό νερό, κουζίνα, υπνοδωμάτιο με διπλό κρεβάτι ή μεγάλο καναπέ μέχρι 500€ το μήνα» γράφει στη δημοσίευσή της.

«Η μαμά μου μιλά πολωνικά, τσέχικα και λίγα αγγλικά και είναι έτοιμη να δουλέψει σε ξενοδοχείο» 

Μακροχρόνια στέγαση ζητά η κόρη της Ναταλία από το Κίεβο η οποία μένει σε διαμέρισμα Airbnb στη Θεσσαλονίκη μαζί με τον 4χρονο αδερφό της, τη γιαγιά της και την μητέρα της. «Η μαμά μου μιλά πολωνικά, τσέχικα και λίγα αγγλικά Είναι πρόθυμη να δουλέψει στο ξενοδοχείο σας ή στο τουριστικό σας θέρετρο και διαθέτει εργασιακή εμπειρία στο εξωτερικό. Η γιαγιά μου είναι γιατρός με μεγάλη εμπειρία» γράφει στη δημοσίευσή της.

Γεώργιος Τσαούσης (Διοικητής της Δομής φιλοξενίας Βαγιοχωρίου): Πάντοτε από τις εμπόλεμες περιοχές αναχωρούν πρώτοι όσοι έχουν την οικονομική δυνατότητα να το κάνουν

Όπως εξηγεί από την πλευρά του, μιλώντας στο ethnos.gr o Γεώργιος Τσαούσης Διοικητής της Δομής φιλοξενίας Βαγιοχωρίου και εξειδικευμένος δικηγόρος σε θέματα μετανάστευσης επί μια 20ετία, υπάρχουν κάποια επιμέρους στοιχεία του προσφυγικού που είναι πάντοτε ίδια όσα χρόνια και δεκαετίες και αν περάσουν. Και αυτό γιατί, όπως λέει, πάντοτε από τις εμπόλεμες περιοχές και γενικά απ’ όπου υπάρχει εκτοπισμένος πληθυσμός αναχωρούν πρώτοι όσοι έχουν την οικονομική δυνατότητα να το κάνουν ή μπορούν να φιλοξενηθούν κάπου σε καλύτερες συνθήκες.

«Σε σχέση με την Ουκρανία οι πρώτοι άνθρωποι που ήρθαν σε ευρωπαϊκές χώρες και ειδικά στην Ελλάδα η οποία διατηρεί συνεκτικούς δεσμούς με το Κίεβο ήταν καταρχήν άνθρωποι που είχαν την οικονομική δυνατότητα να νοικιάσουν ένα σπίτι, είτε να φιλοξενηθούν από φίλους και συγγενείς που έχουν στη χώρα μας. Κάποιοι μάλιστα διατηρούν ακίνητα στην Ελλάδα και κάποιοι άλλοι έχουν και επιχειρήσεις εδώ».

Νέο προσφυγικό κύμα από την Πολωνία- Σε ενάμιση με δύο μήνες από σήμερα οι δομές θα έχουν κόσμο

Ο κ. Τσαούσης εκτιμά ότι αν δεν σταματήσουν οι εχθροπραξίες σε ενάμιση με δύο μήνες από σήμερα οι δομές θα έχουν κόσμο. Όπως εξηγεί ο ίδιος, αφενός όσοι Ουκρανοί βρίσκονται στην Ελλάδα και νοικιάζουν σπίτια δεν θα μπορούν να το κάνουν επ’ αόριστον και αφετέρου θα έχουμε προσφυγικούς πληθυσμούς σύντομα και από άλλες χώρες όπως από την Πολωνία που δεν θα μπορεί να διαχειριστεί μόνη τόσους μεγάλους αριθμούς.

«Δεδομένου ότι ήδη 3,5 εκατ. άνθρωποι έχουν βρει καταφύγιο σε γειτονικές χώρες αλλά και λαμβάνοντας υπόψιν ότι η Πολωνία για παράδειγμα δεν θα αντέξει να σηκώσει το βάρος 1,5 εκατ. ανθρώπων για πολύ καιρό χωρίς υποδομές, χωρίς εμπειρία, χωρίς ιδιαίτερη οργάνωση θεωρώ ότι πάρα πολλοί άνθρωποι θα ρθουν και στην Ελλάδα».

Σχετική συζήτηση υπάρχει μεταξύ των χωρών της ΕΕ προκειμένου να υπάρξει συνεργασία και αλληλεγγύη προς τους εταίρους που δοκιμάζονται και ειδικά προς την Πολωνία, την Ρουμανία και την Σλοβακία. Σύμφωνα με τον κ. Τσαούση η χώρα μας σε επίπεδο δομών και οργάνωσης βρίσκεται όχι απλά σε καλό επίπεδο σε σύγκριση με τα προηγούμενα χρόνια αλλά σε θεαματικό καλύτερο επίπεδο.  

«Οπότε θεωρώ ότι η Ελλαδα θα είναι μια πολύ φιλική χώρα για να φιλοξενήσει σε πολύ καλές συνθήκες Ουκρανούς πολίτες, να προχωρήσει γρήγορα τις άδειες για την έκδοση διαμονής τους και να τους φιλοξενήσει όσο καιρό χρειάζεται».

Κύμα αλληλεγγύης σε όλη την Ελλάδα

Από την πρώτη ημέρα του πολέμου στην Ουκρανία δήμοι, εθελοντές και μη κυβερνητικές οργανώσεις σε όλη την Ελλάδα συγκεντρώνουν ασταμάτητα ανθρωπιστική βοήθεια ενώ έχουν ξεκινήσει διαδικασίες εξεύρεσης λύσης στο ζήτημα στέγασης των Ουκρανών προσφύγων. «Η ελληνική κοινωνία έδειξε αντανακλαστικά. Σε πόλεις και χωριά οι ντόπιοι βοήθησαν και στάθηκαν στους πρόσφυγες. Πλέον είμαστε ακόμη πιο έμπειροι και εξοικειωμένοι με τους προσφυγικούς πληθυσμούς. Και μην ξεχνάτε ότι σε αντίθεση με τους προηγούμενους πρόσφυγες, οι Ουκρανοί είναι πιο κοντά στο δυτικό τρόπο ζωής και στις ελληνικές συνήθειες και την κουλτούρα μας. Και η δομή στο Βαγιοχώρι είναι υπόδειγμα δομής. Είμαστε έτοιμοι να τους υποδεχτούμε» κατέληξε ο κ.Τσαούσης.