Πυροσβεστική: Εργαζόμενοι 47,5 ετών και οχήματα 20 - 30 ετών οι μεγάλες πληγές

Με πυροσβέστες με μέσο όρο ηλικίας τα 47,5 χρόνια και οχήματα 20 ακόμα και 30 ετών, δηλαδή εξοπλισμό σε μεγάλο βαθμό ξεπερασμένο εισέρχεται η Ελλάδα στη φετινή αντιπυρική περίοδο και ενώ είναι ακόμα νωπές οι μνήμες από τη βιβλική καταστροφή που προκάλεσαν στη χώρα οι μεγάλες πυρκαγιές του περσινού καλοκαιριού, όταν σύμφωνα με τα απολογιστικά στοιχεία του Εθνικού Αστεροσκοπείου αποτεφρώθηκαν συνολικά 1,3 εκ. στρέμματα, απολογισμός που αποτελεί τη χειρότερη επίδοση της περιόδου 2008-2021, καθώς η συνολική καμμένη έκταση το 2021 προσεγγίζει το άθροισμα των καμένων εκτάσεων της οκταετίας 2013-2020.

Την ίδια στιγμή ο προγραμματισμός του νεοσύστατου υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας εξακολουθεί να βρίσκει σημαντικά εμπόδια στη γραφειοκρατία της Ελλάδας, η οποία τη χαρακτηρίζει διαχρονικά, ενώ παγιώθηκε στα χρόνια της κρίσης εξαιτίας της έλλειψης πόρων για ενίσχυση προσωπικού και εξοπλισμού. Είναι χαρακτηριστικό ότι για τη σχεδιαζόμενη υλοποίηση των 13 Περιφερειακών Επιχειρησιακών Κέντρων Πολιτικής Προστασίας, μέσω ΣΔΙΤ με βάση το Πρόγραμμα ΑΙΓΙΣ, ενώ έχουν βρεθεί και δοθεί όλα τα οικόπεδα και οι χώροι, διαρκώς ανακύπτουν νέα προβλήματα, όπως η μη ολοκλήρωση του Κτηματολογίου.

Ιδιαίτερα ως προς το Πυροσβεστικό Σώμα, τέσσερεις φαίνεται ότι είναι οι βασικές πληγές του, όπως κατέδειξε και έρευνα η οποία ολοκληρώθηκε τον περασμένο Ιανουάριο με στόχο να αποτελέσει τον κορμό Προεδρικού Διατάγματος για την αναβάθμισή του τα επόμενα χρόνια:

• Μεγάλη διασπορά των υπηρεσιών ανά την επικράτεια, σε συνάρτηση με το διαθέσιμο προσωπικό

• Μεγάλος μέσος όρος ηλικίας του προσωπικού

• Παλαιότητα των υφιστάμενων υποδομών σε αρκετές περιπτώσεις και

• Παλαιότητα σημαντικού ποσοστού του μηχανοκίνητου εξοπλισμού.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε στην Επιτροπή Περιφερειών της Βουλής η ηγεσία του υπουργείου πριν λίγες ημέρες, το Πυροσβεστικό Σώμα αποτελείται σήμερα από περίπου 11.200 μόνιμους υπαλλήλους και 2.500 πυροσβέστες πενταετούς υποχρέωσης. Επιπλέον, κατά την αντιπυρική περίοδο προσλαμβάνονται και 2.500 εποχικοί πυροσβέστες.

Το προσωπικό αυτό στελεχώνει 304 επιχειρησιακές δομές ανά την επικράτεια. Να σημειωθεί ότι οι πυροσβεστικές υπηρεσίες από την ίδρυση του Σώματος μέχρι και το 1987 ήταν συνολικά 102 σε όλη την Ελλάδα. Σήμερα οι οργανικές δομές του Πυροσβεστικού Σώματος, συμπεριλαμβάνοντας τις διοικητικές, τις επιχειρησιακές και τις υποστηρικτικές, ανέρχονται σε 427, χωρίς να συνυπολογίζονται τα 83 εποχικά πυροσβεστικά κλιμάκια που ιδρύθηκαν το 2020 και 2021 και στελεχώνονται από τους 2.500 εποχικούς πυροσβέστες, καθώς επίσης και από μόνιμο προσωπικό και πυροσβέστες πενταετούς απασχόλησης.

«Από μία αρχική μελέτη των ανωτέρω δεδομένων προέκυψε ότι με το υφιστάμενο ανθρώπινο δυναμικό το Π.Σ. έχει ξεπεράσει τα όριά του, ενώ σε αρκετές υπηρεσίες παρατηρείται υποστελέχωση ένεκα της δημιουργίας νέων υπηρεσιών με τη διάσπαση των υφιστάμενων», επεσήμανε στο πλαίσιο της ενημέρωσης ο υφυπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Ευάγγελος Τουρνάς προσθέτοντας ότι η έως τώρα ακολουθούμενη πρακτική ήταν η δημιουργία νέων υπηρεσιών να γίνεται εκ των ενόντων και όχι μέσω της πρόσληψης νέων υπαλλήλων.

Αποτέλεσμα είναι σήμερα ο μέσος όρο ηλικίας των πυροσβεστών να έχει ανέβει στα 47,5 έτη, ιδιαίτερα μεγάλος, για μια αποστολή που έχει υψηλές απαιτήσεις, σε δύναμη, αντοχή και εν γένει καλή φυσική κατάσταση.

Την ίδια στιγμή βάσει των επίσημων στοιχείων για τον μηχανολογικό εξοπλισμό, το Π.Σ. διαθέτει περίπου 3.500 οχήματα παντός τύπου, από τα οποία περίπου τα 2.000 είναι υδροφόρα πυροσβεστικά, τα 500 ειδικά πυροσβεστικά και τα 1.000 βοηθητικά. Από αυτά, περίπου τα 500 είναι άνω των 30 ετών και περίπου τα 1.500 άνω των 20 ετών, κάτι που σημαίνει ότι αφενός μεγάλο μέρος του υφιστάμενου εξοπλισμού έχει αρχίσει να καθίσταται ξεπερασμένο και αφετέρου οι ανάγκες συντήρησης και επισκευών συνεχώς αυξάνονται.

Σύμφωνα με τον υφιστάμενο προγραμματισμό, έχει προβλεφθεί η προμήθεια 1.800 οχημάτων διαφόρων χρήσεων συνολικής αξίας 226 εκατομμυρίων ευρώ, με χρηματοδότηση από την ΕΤΕΠ, το ΕΣΠΑ και το Ταμείο Ανάκαμψης.

Σε επίπεδο στεγαστικών αναγκών των υπηρεσιών του, το Π.Σ. διαθέτει ένα σημαντικό αριθμό από δημόσια ακίνητα, 49 μισθωμένα και 188 παραχωρημένα ακίνητα από τους ΟΤΑ, για τη λειτουργία των πυροσβεστικών υπηρεσιών και των εποχικών κλιμακίων. Ωστόσο αρκετά από τα κτίρια αυτά παρουσιάζουν προβλήματα λόγω παλαιότητας ή ανεπάρκειας χώρων δεδομένου ότι η δημιουργία νέων υπηρεσιών, έχει αυξήσει και τις ανάγκες νέων κτιρίων.

Στην κατεύθυνση αυτή, έχει ξεκινήσει συνεργασία με την Ειδική Γενική Γραμματεία Σύμπραξης Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα, από την οποία έχει προκύψει ήδη η κατασκευή 7 πυροσβεστικών υπηρεσιών. Παράλληλα έχουν ξεκινήσει συνομιλίες για την άμεση έναρξη κατασκευής 6 νέων υπηρεσιών, των οποίων οι μελέτες και οι λοιπές ενέργειες βρίσκονται σε ώριμο στάδιο, ενώ το Π.Σ. προχωρά στην ολοκλήρωση των μελετών και των ενεργειών για την ένταξη σε ΣΔΙΤ 7 επιπλέον υπηρεσιών.

Ο κ. Τουρνάς εκτίμησε ότι με την προώθηση και έγκριση της νέας οργανικής δύναμης του Π.Σ., τη συνέχιση του κτιριακού προγράμματος μέσω ΣΔΙΤ και την ανανέωση του στόλου των οχημάτων θα έχουν επιλυθεί τα βασικότερα και διαχρονικά προβλήματα του Σώματος.

Για την ενίσχυση του Σώματος έχει επίσης προβλεφθεί η προμήθεια 10 ελικοπτέρων βαρέως τύπου Erickson S-64 για σκοπούς αεροπυρόσβεσης, 5 νέων πυροσβεστικών αεροσκαφών CL-515, προς αντικατάσταση των πεπαλαιωμένων CL-215 καθώς επίσης και η αναβάθμιση και ο εκσυγχρονισμός των 7 υφιστάμενων CL-415 σε CL-515.

Στον προγραμματισμό περιλαμβάνεται και η προμήθεια 36 αμφίβιων αεροσκαφών πυρόσβεσης για αντικατάσταση των πεπαλαιωμένων Πετζετέλ, ειδικά μέσα περιπολίας και απομάκρυνσης πολιτών για όλα τα σώματα ασφαλείας, προμήθεια 10 πλωτών μέσων διάσωσης και μεταφοράς ασθενών και λοιπού απαιτούμενου εξοπλισμού για το Πυροσβεστικό Σώμα και το Λιμενικό Σώμα, προμήθεια 7 κινητών κέντρων επιχειρήσεων στις έδρες των 7 Αποκεντρωμένων Διοικήσεων για τη διοίκηση και τη διαχείριση σοβαρών και εκτάκτων καταστάσεων. Επίσης προβλέπεται και η προμήθεια συστημάτων πυρανίχνευσης και πυρόσβεσης ιδιαίτερα για τις ευαίσθητες περιοχές, όπως για παράδειγμα οι αρχαιολογικοί χώροι.

Οι 500 δασοκομάντος και η προετοιμασία για την αντιπυρική περίοδο

Τις ημέρες αυτές βρίσκεται στον αέρα η προκήρυξη για την πρόσληψη των 500 δασοκομάντος, οι οποίοι θα στελεχώσουν την Ειδική Μονάδα Δασικών Επιχειρήσεων (ΕΜΟΔΕ). Οι θέσεις αφορούν 440 άτομα ειδικότητας Πυροσβεστικού Τεχνικού Προσωπικού και 60 Επιστημονικού Προσωπικού ειδικότητας Δασολογίας ή Δασοπονίας. Επιπλέον στις ΕΜΟΔΕ συμπεριλαμβάνονται και 90 στελέχη του Πυροσβεστικού Σώματος προερχόμενα από τις ΕΜΑΚ και τα πεζοπόρα τμήματα που έχουν σχετική εμπειρία, αντίστοιχη μετεκπαίδευση στο εξωτερικό και θα αποτελέσουν μετά την εξειδικευμένη εκπαίδευση τους, τους επικεφαλής των τμημάτων και τους Διοικητές των ειδικών μονάδων.

Αναφορικά με την προετοιμασία για την αντιπυρική περίοδο 2022, οι ανάγκες έχουν προσδιοριστεί σε 10 ελικόπτερα αεροπυρόσβεσης βαρέως τύπου, 12 αεροπυρόσβεσης μεσαίου τύπου, 8 ελικόπτερα μεσαίου τύπου για αεροπυρόσβεση και μεταφορά δασοκομάντος, 20 αμφίβια αεροσκάφη αεροπυρόσβεσης ελαφρού τύπου, ένα αμφίβιο αεροσκάφος αεροπυρόσβεσης μεσαίου τύπου και ένα μεταφοράς προσωπικού.

Αυτά θα προστεθούν στις εθνικές δυνάμεις που αποτελούνται από 6 CL-415, 8 CL-215, 17 αεροσκάφη Πετζετέλ, 3 ελικόπτερα Σινούκ, καθώς επίσης και 5 ιδιόκτητα ελικόπτερα του Πυροσβεστικού Σώματος. Οι εθνικές δυνάμεις θα αναπτυχθούν στα αεροδρόμια επιχειρήσεων από τις αρχές Μαΐου, ενώ τα μισθωμένα θα αναπτυχθούν σταδιακά από 1η έως τέλος Ιουνίου και για διάστημα 120 ημερών.

Η εν λόγω ενοικίαση των ελικοπτέρων και των αεροσκαφών γίνεται μέσω των διαγωνιστικών διαδικασιών της Υπηρεσίας Υποστήριξης του ΝΑΤΟ (NSPA) και αυτές τις μέρες αναμένονται τα αποτελέσματα των προσφορών ώστε να ακολουθήσει η αξιολόγησή τους και οι εγκρίσεις για τη σύναψη των συμβολαίων μεταξύ της NSPA και των εταιρειών.

Αναβαθμίζεται το 112

Αυξημένες δυνατότητες γεωντοπισμού του καλούντος για βοήθεια θα υποστηρίζουν οι αναβαθμισμένες υπηρεσίες του αριθμού έκτακτης ανάγκης 112, το οποίο χρησιμοποιήθηκε κυρίως μονόπλευρα και ιδιαίτερα για την εκκένωση περιοχών και οικισμών το περασμένο καλοκαίρι.

Οπως παραδέχτηκε στη Βουλή ο υπουργός Κλιματικής Κρίσης, Χρήστος Στυλιανίδης, το 112 έχει κενά και γι΄αυτό επιχειρείται αυτήν την περίοδο με τη συνδρομή και του Υπουργείου Ψηφιακής Πολιτικής και της Κοινωνίας της Πληροφορίας η αναβάθμισή του: «Θεωρούμε, ότι θα αυξήσουμε τις δυνατότητες γεωεντοπισμού του καλούντος, ώστε να διασφαλίζεται η άμεση παροχή βοήθειας από τις, κατά περίπτωση, αρμόδιες Υπηρεσίες (Πυροσβεστικό Σώμα, ΕΛ.ΑΣ., ΕΚΑΒ). Αυτός είναι ένας προϋπολογισμός που τον τρέχουμε και είναι, περίπου, δύο εκατομμύρια ευρώ», τόνισε.

Ο ίδιος αναφέρθηκε και στην ανάπτυξη του εθελοντισμού επισημαίνοντας ότι θα μπορούσε να συμπληρώσει τις ανάγκες του Πυροσβεστικού Σωματος εφόσον οργανωθεί σωστά.

«Πρέπει να δώσουμε ιδιαίτερη σημασία στον εθελοντισμό. Και τον εθελοντισμό που μπορεί να είναι δίπλα στην Πυροσβεστική με δυνατότητες δασοπυρόσβεσης αλλά και στον εθελοντισμό που θα μπορεί να παρέχει άλλα συμπληρωματικά εργαλεία στην αντιμετώπιση της κρίσης. Από τον Ερυθρό Σταυρό, το Χαμόγελο του Παιδιού οι οποίοι θα μας βοηθήσουν σε κάποιες οργανωμένες απομακρύνσεις πληθυσμού ή θα μας βοηθήσουν με την ιατρική φροντίδα σε μια δύσκολη στιγμή. Υπάρχει μια λογική αυτοσχεδιασμού αυτή τη στιγμή. Σιγά-σιγά πρέπει να την περιορίσουμε κάνοντας ένα σύστημα ολοκληρωμένο και αλληλοσυμπληρούμενο που θα μπορέσει όντως να αποδώσει».