Πανεπιστήμια: Έρχονται και «μίνι πτυχία... του Σαββατοκύριακου»!

Αν αναρωτιέστε ακόμα προς τα που πηγαίνει η Τριτοβάθμια Εκπαίδευση στον λεγόμενο Δυτικό κόσμο, την απάντηση την έδωσε χθες συνομιλώντας με την κ.Κεραμέως στο Φόρουμ των Δελφών, ο καθηγητής Jeffrey Sachs , Διευθυντής στο Center for Sustainable Development του Πανεπιστημίου Columbia των ΗΠΑ.

Ο κ. Jeffrey Sachs, αφού προηγουμένως χαρακτήρισε την κ.Κεραμέως «παγκόσμια ηγετική φυσιογνωμία» και επεσήμανε τη σημασία της επένδυσης στο ανθρώπινο κεφάλαιο και στη γνώση τονίζοντας ότι πηγαίνει χέρι χέρι με την οικονομική ανάπτυξη, μπήκε στο «ψητό».

Ο καθηγητής επεσήμανε την αλλαγή που επέφερε στον τρόπο εκπαίδευσης η πανδημία με την τηλεκπαίδευση, τονίζοντας ότι ο νέος τρόπος μάθησης με τις παγκόσμιες on line αίθουσες διδασκαλίας δεν θα φύγει, καθώς πλέον υπάρχει η δυνατότητα για ευέλικτη μάθηση. Μάλιστα, προχώρησε ένα βήμα παραπέρα, λέγοντας ότι “μπορεί πλέον να δούμε μίνι πτυχία τα Σαββατοκύριακα”, κάνοντας λόγο για ένα νέο σύμπαν πιστοποίησης που ουσιαστικά θα εμπλουτίσει τον τρόπο εκπαίδευσης. Πιο ειλικρινής δε γίνεται: Στο εγγύς μέλλον, οι απόφοιτοι θα κυνηγάνε πιστοποιήσεις ακόμα περισσότερο από όσο σήμερα. Το ευέλικτο «μίνι» πτυχίο, που θα λαμβάνουν μάλιστα με τηλεκπαίδευση, δε θα αρκεί.

Ο άνθρωπος «πιο γρήγορος από μηχάνημα»

Ο καθηγητής παρουσίασε ένα τελείως διαφορετικό μέλλον, καθώς, όπως είπε, “σε 20 - 30 χρόνια οι δουλειές θα είναι πολύ διαφορετικές, γι αυτό θα πρέπει να πηγαίνουμε πολύ πιο γρήγορα από τα μηχανήματα ώστε αυτά να είναι φίλοι μας και να μη μας αντικαθιστούν”.  Επεσήμανε τέλος, ότι χρειάζεται να εκπαιδεύσουμε στις αξίες και στις αρετές όπως έλεγε και ο Αριστοτέλης, και πως  γι’ αυτό υπάρχει το Mission 4,7 ενώ τόνισε πως η ελληνίδα υπουργός Παιδείας, κα Κεραμέως, είναι πρωτεργάτρια σε αυτό. Το Mission 4,7 έχει να κάνει με την λεγόμενη Μετασχηματιστική Εκπαίδευση (Transformative Education) και είναι ένας γενικός όρος που περιλαμβάνει τους κοινούς στόχους και τις μεθοδολογίες των τύπων εκπαίδευσης που περιγράφονται στον Στόχο 4.7 του ΟΗΕ. Ο στόχος αυτός αναφέρει ότι έως το 2030 πρέπει να διασφαλιστεί ότι όλοι οι εκπαιδευόμενοι θα αποκτούν τις γνώσεις και τις δεξιότητες που απαιτούνται για την προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης, συμπεριλαμβανομένης, μεταξύ άλλων, της εκπαίδευσης για την αειφόρο ανάπτυξη και του βιώσιμου τρόπου ζωής, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της ισότητας των φύλων, της προώθησης μιας κουλτούρας ειρήνης και μη βίας, παγκόσμια ιθαγένειας, εκτίμησης της πολιτιστικής ποικιλομορφίας και της συμβολής του πολιτισμού στη βιώσιμη ανάπτυξη.

Ωραία λόγια

Ωραία λόγια δηλαδή, που αν συνδυαστούν όμως με τους στόχους του ΟΟΣΑ, που μεταξύ άλλων, χρησιμοποιεί από το έτος 2000 το PISA ως φορέα συγκριτικής αξιολόγησης των εκπαιδευτικών επιδόσεων των μαθητών των χωρών μελών του σε δεξιότητες γραμματισμού χωρίς να λαμβάνεται όμως υπόψη το διαφορετικό πλαίσιο στο οποίο πραγματοποιείται η διδασκαλία και μάθηση των μαθητών, αντιλαμβάνεται κανείς ότι πίσω από τις όμορφες λέξεις κρύβεται η τάση για υποταγή της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης (και όχι μόνο αυτής) στην αγοραία αντίληψη.

Μπορεί ο λογος του καθηγητή να ειπώθηκε καθ' υπερβολή, ωστόσο μας προϊδεάζει για την κατεύθυνση της Ανωτατης Εκπαίδευσης στο εγγύς μέλλον: ολοένα και λιγότερες, (άρα πιο οικονομικές) σπουδές, οι οποίες θα γίνονται ολοένα και περισσότερο μέσω τηλεμαθημάτων, και θα είναι «αλα καρτ» με επιλογή μαθημάτων και δομής πτυχίου από τον ίδιο τον φοιτητή, συνεπώς με κατακερματισμό των επαγγελματικών δικαιωμάτων. Μπορεί δηλαδή να μην έχουμε κυριολεκτικά πτυχία σε ένα Σαββατοκύριακο, αλλά σίγουρα «μίνι πτυχία» θα δούμε πολύ σύντομα. Προς την κατεύθυνση αυτή εξάλλου οδηγεί ήδη η επιστροφή των τριετών ΤΕΙ που σχεδιάζει η κ.Κεραμέως, τα διετή προγράμματα κατάρτισης εντός ΑΕΙ, τα σεμιναριακής μορφής προγράμματα, αλλά και η πρόσφατη αναφορά του κ.Μητσοτάκη στον περίφημο, πλέον, μηχανικό-φιλόσοφο:

Ο Πρωθυπουργός  επικαλέστηκε ένα προοδευτικό επιχείρημα, για να πείσει ότι οι αλλαγές που ετοιμάζει στα Πανεπιστήμια θα είναι προς όφελος των φοιτητών και της κοινωνίας -αντί των επιχειρήσεων, του μεγάλου κεφαλαίου και του ΣΕΒ.Χρησιμοποιούν την προοδευτική προσέγγιση στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, που θέλει τα Πανεπιστήμια να μείνουν Παν-επιστήμια αντί να μετεξελιχθούν σε επιχειρήσεις, και να παρέχουν ολοκληρωμένη και πολύπλευρη γνώση στους φοιτητές, προκειμένου να επιτύχουν το εντελώς αντίθετο, δίνοντας όμως την εντύπωση ότι κάνουν κάτι άλλο από αυτό που πράγματι θέλουν να κάνουν.

Ο ...φιλόσοφος μηχανικός

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης λοιπόν, σε πρόσφατη  συνεδρίαση του υπουργικού Συμβουλίου στο οποίο η κ.Κεραμέως παρουσίασε ορισμένες από τις αλλαγές που θα φέρει στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση ανέφερε ότι θα διευρυνθούν τα γνωστικά πεδία των φοιτητών, με αποτέλεσμα ένας μηχανικός παραγωγής να έχει τη δυνατότητα να παρακολουθήσει μαθήματα φιλοσοφικής:

«Προσωπικά συγκρατώ την άρση των στεγανών μεταξύ των τμημάτων, μεταξύ των σχολών. Αυτό το οποίο αποκαλούμε το εσωτερικό πρόγραμμα Erasmus, αν μπορούμε να δώσουμε τη δυνατότητα σε έναν μηχανικό παραγωγής να παρακολουθήσει μαθήματα φιλοσοφικής, να μπορέσουμε να διευρύνουμε το γνωστικό πεδίο των φοιτητών μας».

Συνδυάστε τα αυτά με τα βιομηχανικά διδακτορικά που έρχονται και αποτελούν διακαή πόθο του ΣΕΒ, εκφρασμένο δημοσίως εδώ και χρόνια. Ο ΣΕΒ είχε εισηγηθεί την προώθηση των βιομηχανικών διδακτορικών στην Ελλάδα απο το 2019, σημειώνοντας ότι αυτά είναι «πρωτότυπα μεν, αλλά εφαρμοσμένου προσανατολισμού ερευνητικά έργα. Εκπονούνται από υποψήφιους διδάκτορες - σε ατομικό ή σε ομαδικό επίπεδο - στοχεύοντας στην εξεύρεση αυθεντικής και επιστημονικά τεκμηριωμένης λύσης σε συγκεκριμένα προβλήματα μιας επιχείρησης. Η τελευταία, είναι, κατά κανόνα, και ο παραγγελιοδόχος της έρευνας». 

Ας θυμηθούμε επίσης, ότι την ίδια στιγμή που η κ.Κεραμέως ζητά συγχωνεύσεις από τα ΑΕΙ, τα Πανεπιστήμια ετοιμάζονται να ιδρύσουν από το ερχόμενο έτος δεκάδες  ξενόγλωσσα, αγγλόφωνα κυρίως, προγράμματα σπουδών, προπτυχιακά και μεταπτυχικά, προκειμένου να έχουν κέρδη από τα δίδακτρα, ενώ σχεδιάζουν και ίδρυση παραρτημάτων στο εξωτερικό, σε χώρες όπως η Κύπρος, η Αλβανία, η Αίγυπτος, το Μαρόκο, κα. Είναι προφανής η κατεύθυνση: Φέρτε έσοδα με όποιον τρόπο μπορείτε. 

Από το γραφείο της στο Μαρούσι η κ.Κεραμέως ατενίζει το...2040

Από την πλευρά της η «παγκόσμια ηγετική φυσιογνωμία» κ.Κεραμέως, μας ενημέρωσε ότι διαθέτει (και) μαντικές ικανότητες, αφού μπορεί να βλέπει το μέλλον: 

«Χαράσσουμε εκπαιδευτική πολιτική με το βλέμμα στραμμένο στο 2040», δήλωσε η Υπουργός, «προετοιμάζουμε τα παιδιά μας για το αύριο, φροντίζοντας σήμερα να μην αποκτούν μόνο γνώσεις αλλά και να εξοπλίζονται με πολύτιμες δεξιότητες, να μαθαίνουν πώς να μαθαίνουν, να προσαρμόζονται εύκολα, να στέκονται κριτικά απέναντι στις πληροφορίες, να αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες». Και γιατί όχι το 2050 ή ακόμα καλύτερα το 2100, δεν το εξήγησε. Εξάλλου πολύ μα πολύ νωρίτερα από το 2040 η ίδια θα αποτελεί μια ανάμνηση στο χώρο της ελληνικής Παιδείας, οπότε γιατί να μην δηλώσει ο,τι θέλει;

«Το εκπαιδευτικό μας σύστημα και ιδιαίτερα τα πανεπιστήμιά μας αγκαλιάζουν τη διεθνοποίηση», τόνισε η Υπουργός διευκρινίζοντας ότι στην κατεύθυνση αυτή «δίνουμε πολύ μεγαλύτερη ευελιξία  στα Πανεπιστήμιά μας να αναπτύξουν συνέργειες με Πανεπιστήμια του εξωτερικού όπως για παράδειγμα με τις ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο.» 

Η συζήτηση επικεντρώθηκε και στο προωθούμενο νομοσχέδιο για την τριτοβάθμια εκπαίδευση που στόχο έχει την ενίσχυση της ποιότητας και λειτουργικότητας των ΑΕΙ και της σύνδεσής τους με την κοινωνία. Η Υπουργός επισήμανε δύο κομβικά σημεία του νέου νομοσχεδίου.

*Τη δημιουργία του προγράμματος κινητικότητας φοιτητών μεταξύ ΑΕΙ («ελληνικό Erasmus») και η δυνατότητα επιλογής μαθημάτων από άλλα τμήματα στοχεύουν στην διεύρυνση των ακαδημαϊκών οριζόντων των φοιτητών μας.

*Την ενίσχυση της διασύνδεσης των πανεπιστημίων με την αγορά εργασίας μέσω της δημιουργίας ενός σύγχρονου πλαίσιού για την πρακτική άσκηση των φοιτητών και την εισαγωγή του θεσμού των βιομηχανικών διδακτορικών. 

Οι φοιτητές

Πάντως οι φοιτητές -πλην ΔΑΠ- είναι ήδη υποψιασμένοι. Οπως ανέφερε σε πρόσφατη ανακοίνωσή του το Μέτωπο Αγώνα Σπουδαστών σχετικά με τον νόμο που έρχεται για τα ΑΕΙ, «βάζει τα πτυχία μας στο στόχαστρο, αφού ενισχύει την κατεύθυνση για «πτυχία-σούπα» με σκόρπιες γνώσεις, χωρίς επαγγελματική αναγνώριση. Πλέον, τα προγράμματα και οι τίτλοι σπουδών, θα ανατρέπονται μέσα σε ένα βράδυ, μαθήματα θα καταργούνται, ενώ δίνεται η δυνατότητα ακόμα και για ίδρυση 2ετών ή 3ετών προγραμμάτων σπουδών και προγραμμάτων κατάρτισης με απόφαση κάθε Τμήματος!! Ουσιαστικά το πτυχίο γίνεται ακόμα περισσότερο ένα «προσόν», ένας κρίκος στο μεγάλο κυνήγι πιστοποιητικών και δεξιοτήτων, ενώ η διαμόρφωση “ατομικών” πτυχίων μέσω τις επιλογής μαθημάτων από διαφορετικά τμήματα χτυπά τα επαγγελματικά μας δικαιώματα! Μας αναγκάζει να βάζουμε ακόμα πιο βαθιά το χέρι στην τσέπη, ανεβάζοντας το κόστος σπουδών αφού ορίζει διευθυντή-manager για το επιχειρηματικό Πανεπιστήμιο που θα αναζητά χορηγίες και πόρους μέσα από την εμπορευματοποίηση της γνώσης & της ήδη υποβαθμισμένης φοιτητικής μέριμνας, συγκροτεί Ανώνυμες Εταιρίες για την διαχείριση της ακίνητης περιουσίας των ΑΕΙ. Εκτινάσσει τα δίδακτρα, των οποίων το ύψος πλέον απελευθερώνεται!! Η κυβέρνηση μοιράζει 604 εκατ. ευρώ για την προώθηση της επιχειρηματικής δράσης, αλλά ούτε ευρώ για να εκσυγχρονιστούν τα εργαστήρια, να ενισχυθούν οι υποδομές και το εκπαιδευτικό προσωπικό.

Διαβάστε ακόμη στο alfavita.gr:

Ειδική Αγωγή: Όσα χρειάζεται να ξέρουν οι Απόφοιτοι Παιδαγωγικών

Εργαστήρια Δεξιοτήτων: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο για το "ΦΡΟΝΤΙΖΩ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ"