Αντιπαράθεση και ερωτήματα για τη Δαδιά: Πολιτικός καυγάς «πάνω από τα καμένα» - Η παρέμβαση του WWF

Πολιτικός καυγάς μεταξύ κυβέρνησης και αξιωματικής αντιπολίτευσης «άναψε» πριν σβήσει η φωτιά που κατακαίει για έβδομη συνεχόμενη μέρα το Εθνικό Πάρκο της Δαδιάς, την ώρα που περιβαλλοντικές οργανώσεις μεταξύ των οποίων και το WWF απευθύνουν έκκληση να «γίνει μάθημα το πάθημα των τελευταίων ετών», να αλλάξουν όλες οι αστοχίες στον σχεδιασμό και να επανεξεταστεί συνολικά και συλλογικά το υφιστάμενο σύστημα κατάσβεσης, ο σχεδιασμός της πρόληψης και τελικά η επιχειρησιακή αντιμετώπιση τέτοιων περιστατικών, ιδιαίτερα σε αμιγώς δασικές περιοχές.

Την Τετάρτη, έβδομη ημέρα της πυρκαγιάς στη Δαδιά, ο ΣΥΡΙΖΑ με ανακοίνωσή του κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι ένα χρόνο πριν κατάργησε τον φορέα διαχείρισης του πάρκου υπογραμμίζοντας ότι «και σήμερα που συντελείται αυτή η απερίγραπτη καταστροφή, εξαντλείται σε επικοινωνιακές δηλώσεις του αρμόδιου υπουργού πολιτικής προστασίας που «έσπευσε» την τέταρτη μέρα (!) της πυρκαγιάς για «να συντονίσει» και αποχώρησε αφήνοντας πίσω τα μέχρι στιγμής 35.000 στρέμματα στάχτης και τη φωτιά να συνεχίζει να καίει ενώ αύριο αναμένονται άνεμοι 7 μποφόρ στην περιοχή».

Για «ασύστολο ψεύδος» κατηγόρησε από την πλευρά του την αξιωματική αντιπολίτευση αναφορικά με την κατάργηση του φορέα διαχείρισης του πάρκου σε δήλωση που ακολούθησε, ο υφυπουργός Περιβάλλοντος, Γιώργος Αμυράς τονίζοντας πως: «Αν ζούσε ο βαρόνος Μυγχάουζεν, θα ωχριούσε μπροστά στα ψεύδη που συστηματικά εφευρίσκει ο ΣΥΡΙΖΑ, προκειμένου να δημιουργεί την ψευδαίσθηση ότι ασκεί αντιπολίτευση. Η σημερινή ανακοίνωσή του για το δάσος της Δαδιάς είναι ένας ακόμα κρίκος στη μεγάλη αλυσίδα της πολιτικής ψευδολογίας, στην οποία καταφεύγει απελπισμένα η αξιωματική αντιπολίτευση». Ο κ. Αμυράς προσέθεσε πως η κυβέρνηση αντικατέστησε τους φορείς με τη Μονάδα Διαχείρισης Δ’ Έβρου και Δαδιάς, ώστε οι παρεμβάσεις με σκοπό την προστασία του να πιάνουν τόπο.

Απαντώντας στις αιτιάσεις του ΣΥΡΙΖΑ ότι «για μία ακόμη φορά βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη το δόγμα Μητσοτάκη για την αντιμετώπιση των πυρκαγιών: Η φωτιά κάποια στιγμή θα σβήσει μόνη της και τότε θα εμφανιστούν τα κυβερνητικά στελέχη να βγάλουν σέλφι στα καμμένα και να μοιράζουν συγχαρητήρια στους εαυτούς τους», ο κ. Αμυράς σημείωσε ότι «Δυστυχώς ο ΣΥΡΙΖΑ έχει τόση αντίληψη για τα έργα αυτά, που ισχυρίζεται ότι οι φωτιές σβήνουν μόνες τους. Εξ’ ιδίων κρίνει τα αλλότρια» και ανέφερε ότι:

- Μόνο στο πρώτο εξάμηνο του 2022 η Κυβέρνηση διέθεσε για την πυρασφάλεια του δάσους της Δαδιάς το ποσό των 500.000€, με το οποίο διανοίχτηκαν αντιπυρικές ζώνες, συνολικού μήκους 140 χιλιομέτρων, όπως επίσης συντηρήθηκαν και διαπλατύνθηκαν δασικοί δρόμοι συνολικού μήκους 440 χιλιομέτρων. Η αντίστοιχη χρηματοδότηση επί ΣΥΡΙΖΑ κυμαινόταν ετησίως από 25 έως 33 χιλιάδες ευρώ. «Οι αριθμοί, μιλούν από μόνοι τους».

- Τα μέτρα αυτά, όπως επιβεβαιώνουν οι επιτελείς της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας, ο Δήμαρχος Σουφλίου, ο Περιφερειάρχης, κυρίως όμως οι κάτοικοι της περιοχής, συνετέλεσαν καταλυτικά στο να μην επεκταθεί η πυρκαγιά προς τις παρθένες εκτάσεις του δάσους.

- Τα έργα πρόληψης στη Δαδιά, υλοποιήθηκαν από το Υπουργείο Περιβάλλοντος κι Ενέργειας στο πλαίσιο των εκτεταμένων προληπτικών καθαρισμών ευαίσθητων δασικών οικοσυστημάτων «Antinero», οι οποίοι γίνονται για πρώτη φορά.

- Από τον Μάιο εκτελούνται παρόμοια έργα πυρασφάλειας σε 100 δασικές περιοχές όλης της Ελλάδας, συνολικής χρηματοδότησης €72 εκατ. με τα οποία διανοίγονται 2.200 χιλιόμετρα αντιπυρικών ζωνών κι αφαιρείται η καύσιμη ύλη από περίπου 80.000 στρέμματα δάσους.

Ο καυγάς «μεταφέρθηκε» και στη Βουλή, όπου κατά την τελευταία συνεδρίαση της Επιτροπής Παραγωγής και Εμπορίου για το πολυνομοσχέδιο του ΥΠΕΝ, το οποίο προσθέτει χρήσεις γης στις προστατευόμενες περιοχές, ο τομεάρχης Περιβάλλοντος του ΣΥΡΙΖΑ, Σωκράτης Φάμελλος επεσήμανε πως «η κυβέρνηση Μητσοτάκη συνεχίζει ακάθεκτη το έργο κατεδάφισης του ελληνικού περιβάλλοντος».

Τόνισε ότι «είναι απαράδεκτο την περίοδο που κινδυνεύουν δύο εθνικά πάρκα από μεγάλες πυρκαγιές, το δάσος Δαδιάς και η Βάλια Κάλντα, και λίγο μετά την πυρκαγιά στην Πεντέλη, η κυβέρνηση Μητσοτάκη να φέρνει προς ψήφιση στη Βουλή ένα νομοσχέδιο που αποδομεί την προστασία των περιοχών Natura 2000 της Ελλάδας, του πλούτου της χώρας μας, συνεχίζοντας το καταστροφικό έργο του περιβαλλοντοκτόνου νόμου 4685 του κ. Χατζηδάκη. Φαίνεται ότι η κυβέρνηση δεν άκουσε τους φορείς, τις περιβαλλοντικές και επιστημονικές οργανώσεις που ζήτησαν να αποσυρθούν τουλάχιστον τα κεφάλαια που αφορούν την περιβαλλοντική αδειοδότηση και τις χρήσεις γης στις προστατευόμενες περιοχές».

Προανήγγειλε σκληρή αντιπαράθεση στην αυριανή ολομέλεια της Βουλής, ενώ έκανε ειδική μνεία στις υπό εξέλιξη πυρκαγιές σε περιοχές Natura 2000. Ειδικά για τη Δαδιά, υπογράμμισε ότι είναι κρίσιμο να οριοθετηθεί πλήρως σήμερα η φωτιά γιατί από το μετεωρολογικό δελτίο φαίνεται ότι από αύριο είναι επικίνδυνες οι ενδείξεις για τον άνεμο. «Απαιτείται να παραμείνουν επίσης τα εναέρια μέσα που επιχειρούν γιατί βλέπουμε να μειώνονται σε αριθμό τις τελευταίες ημέρες και νομίζω ότι όλοι μοιραζόμαστε την έντονη ανησυχία για τον πυρήνα του δάσους, τα προστατευόμενα είδη και τους γειτονικούς οικισμούς».

WWF Ελλάς: Στη Δαδιά συντελείται μία οδυνηρή οικολογική καταστροφή – Να επανεξεταστεί το σύστημα πρόληψης

Τουλάχιστον 25.000 στρέμματα ενός μοναδικού δάσους, παγκόσμιας οικολογικής σημασίας, έχουν καεί, ενώ συνεχίζει να απειλείται ο μοναδικός αναπαραγόμενος πληθυσμός μαυρόγυπα σε ολόκληρη τη Βαλκανική χερσόνησο, επισημαίνει το WWF Ελλάς σε ανακοίνωσή του.

«Η οδυνηρή αυτή οικολογική καταστροφή ας γίνει η αφορμή για να δούμε επιτέλους με άλλο μάτι την ουσιαστική προστασία των δασών μας και των μοναδικών θυλάκων ζωής της χώρας μας», αναφέρει.

Η οργάνωση επισημαίνει ότι η φωτιά καίει τον μεγάλο πυρήνα του Πάρκου και εγείρει τεράστια ανησυχία εντός και εκτός της χώρας: «ένας παγκόσμιας σημασίας οικολογικός θησαυρός, μια από τις σημαντικότερες προστατευόμενες περιοχές στη χώρα μας και πανευρωπαϊκά, καίγεται επί μέρες και μάλιστα χωρίς ακραίες συνθήκες!»

Σε τοπικό επίπεδο – όπως τονίζει - οι προσπάθειες της Πυροσβεστικής, της δασικής υπηρεσίας, του στρατού, των εθελοντών, της αυτοδιοίκησης, των τοπικών και μη φορέων και οργανώσεων, των υλοτομικών συνεταιρισμών και των κατοίκων της περιοχής έχουν υπάρξει συγκινητικές και καταβάλλεται τεράστια προσπάθεια. «Αξίζει μάλιστα, να υπογραμμιστεί ότι φέτος είχε προηγηθεί έγκαιρη συντήρηση σημαντικού μέρους δασικών δρόμων και αντιπυρικών ζωνών. Δυστυχώς, όμως, στις δασικές πυρκαγιές όλα κρίνονται εκ του αποτελέσματος και τα μέχρι στιγμής δεδομένα μόνο θλίψη προκαλούν».

Το WWF Ελλάς με αφορμή την πυρκαγιά στο Εθνικό Πάρκο Δαδιάς - Λευκίμης - Σουφλίου υπογραμμίζει ότι πρέπει όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς να συνειδητοποιήσουν ότι τα περιθώρια εξαντλήθηκαν και επιβάλλεται να επανεξεταστεί συνολικά και συλλογικά το υφιστάμενο σύστημα κατάσβεσης, ο σχεδιασμός της πρόληψης και τελικά η επιχειρησιακή αντιμετώπιση τέτοιων περιστατικών, ιδιαίτερα σε αμιγώς δασικές περιοχές, ενώ υποβάλλει μερικά κρίσιμα ερωτήματα:

• Ποια είναι η ιδιαίτερη μέριμνα της Πολιτείας και του μηχανισμού δασοπυροπροστασίας για τους μοναδικούς θύλακες ζωής που είναι οι προστατευόμενες περιοχές της χώρας; Υπάρχει ειδικό σχέδιο και τοπική εξειδίκευση για αυτά τα οικολογικά διαμάντια;

• Είναι ο κρατικός μηχανισμός έτοιμος να διαχειριστεί και να αντιμετωπίσει τις ιδιαιτερότητες των πυρκαγιών σε αμιγώς δασικές περιοχές και προστατευόμενα οικοσυστήματα; Τι πρέπει να αλλάξει επιχειρησιακά σε επίπεδο επίγειας και εναέριας προσέγγισης, αλλά και συνολικού συντονισμού και αξιοποίησης της τοπικής γνώσης;

• Τι σημαίνει ουσιαστική πρόληψη και πώς συνδέεται με τη δασική διαχείριση ειδικά σε περιοχές μοναδικής οικολογικής αξίας και με δεδομένες τις ιδιαιτερότητες που αυτές έχουν;

• Τι πόρους έχει διαθέσει (ή περικόψει…) η Πολιτεία διαχρονικά τις τελευταίες δεκαετίες προκειμένου να είναι αποτελεσματικό το σύστημα διακυβέρνησης των Προστατευόμενων Περιοχών και η Δασική Υπηρεσία;

• Πώς είναι δυνατόν να υπάρχει ουσιαστική προστασία όταν τα σχήματα που καλούνται να την σχεδιάσουν και να υλοποιήσουν τη διαχείριση στην πράξη, δεινοπαθούν από υποστελέχωση, απουσία προοπτικής και έλλειψη σαφούς θεσμικού πλαισίου, όπως τα προεδρικά διατάγματα που ακόμα εκκρεμούν εδώ και χρόνια;

Η απίστευτη οικολογική αξία του δάσους που καίγεται

Το Εθνικό Πάρκο Δαδιάς - Λευκίμης - Σουφλίου είναι μια από τις παλαιότερες και μεγαλύτερες προστατευόμενες περιοχές στην Ελλάδα, καθώς και περιοχή εθνικής και ευρωπαϊκής οικολογικής σημασίας. Φιλοξενεί 3 από τα συνολικά 4 είδη γύπα της Ευρώπης και αποτελεί ένα από τα λίγα εναπομείναντα καταφύγια για 36 διαφορετικά είδη απειλούμενων αρπακτικών, όπως ο θαλασσαετός, ο βασιλαετός ο κραυγαετός και το κιρκινέζι. Πέρα από τα πουλιά, η ποικιλία ειδών ζώων που φιλοξενεί είναι εντυπωσιακή: από τα έντομα, έως τα αμφίβια, και από τα ερπετά έως και τα θηλαστικά.

Πέραν όλων αυτών, όμως, το Εθνικό Πάρκο Δαδιάς έχει ανυπολόγιστη οικολογική σημασία για ακόμα έναν λόγο: φιλοξενεί το μοναδικό αναπαραγόμενο πληθυσμό μαυρόγυπα (30-35 ζευγάρια) σε ολόκληρη τη Βαλκανική χερσόνησο.

Καθώς η μάχη με τις αναζωπυρώσεις συνεχίζεται ακόμα, το κυριότερο στοίχημα παραμένει η προστασία αυτού του πληθυσμού και της αποικίας του μαυρόγυπα.

«Η πιθανή απώλεια των μεγάλων δέντρων που στηρίζουν τις φωλιές και η καταστροφή του δάσους που τις περιβάλλει θα είναι κάτι αδιανόητο. Ένας εθνικός και ευρωπαϊκός θησαυρός θα εξαφανιστεί ανεπιστρεπτί, χωρίς δυνατότητα αποκατάστασης ή αναπλήρωσης. Ελπίζουμε ότι η επόμενη μέρα, θα βρει το δάσος της Δαδιάς λαβωμένο αλλά όχι θανάσιμα τραυματισμένο. Ελπίζουμε ότι η επόμενη μέρα, θα βρει την Πολιτεία πιο έτοιμη και πιο αποφασισμένη να προστατεύσει τους πολύτιμους αυτούς θησαυρούς της χώρας μας, που χωρίς εκείνους δεν μπορεί να υπάρξει καμία ζωή», καταλήγει η οργάνωση.