Διαχωρίζονται ΟΣΕ και ΕΡΓΟΣΕ: Το Υπερταμείο αποκτά λόγο στην επιλογή των διοικήσεων αν και υπάγονται σε αυτό

Την αναπάντεχη είσοδο του Υπερταμείου στα σιδηροδρομικά τεκταινόμενα σε ό,τι αφορά τον ΟΣΕ και την ΕΡΓΟΣΕ (τη θυγατρική του Οργανισμού με αντικείμενο τα σιδηροδρομικά έργα), κρύβει το νομοσχέδιο του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών για την αναδιάρθρωση των δύο εταιριών, οι οποίες δεν ανήκουν στο «μπουκέτο» θυγατρικών της ΕΕΣΥΠ (Ελληνική Εταιρεία Συμμετοχών και Περιουσίας γνωστής ως υπερταμείο).

Θυγατρική του Υπερταμείου είναι μόνο η ΓΑΙΑΟΣΕ και γι΄αυτό το λόγο διορίζει και τη διοίκησή της. Ωστόσο – όπως αναφέρεται στο ενημερωτικό σημείωμα του υπουργείου Υποδομών για το νομοσχέδιο του διαχωρισμού του ΟΣΕ από την έως τώρα θυγατρική του ΕΡΓΟΣΕ, το οποίο παρουσιάστηκε στο υπουργικό συμβούλιο – παρά το γεγονός ότι οι δύο εταιρίες δεν υπάγονται στο χαρτοφυλάκιο του Υπερταμείου, το τελευταίο αποκτά λόγο στην επιλογή των διοικήσεών τους.

Ετσι, μπορεί σύμφωνα με το υπουργείο, η εκλογή και η σύνθεση των Διοικήσεων να αποτελεί «αποκλειστική αρμοδιότητα του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, με βάση τον νόμο για το Επιτελικό Κράτος», αλλά για την επιλογή των διοικήσεων θα συγκροτηθεί Επιτροπή Επιλογής, στην οποία θα συμμετέχει και εκπρόσωπος της ΕΕΣΥΠ: «Η εκλογή και η σύνθεση των Διοικήσεων θα αποτελεί αποκλειστική αρμοδιότητα του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, με βάση τον νόμο για το Επιτελικό Κράτος. Για την επιλογή των διοικήσεων θα συγκροτηθεί Επιτροπή Επιλογής που θα απαρτίζεται από τουλάχιστον τρία μέλη: εκπρόσωπο/ους του Υπουργείου, εκπρόσωπο της ΕΕΣΥΠ και έναν ανεξάρτητο αξιολογητή με διεθνή εμπειρία σε θέματα ανθρώπινου δυναμικού», αναφέρεται χαρακτηριστικά.

Η υλοποίηση του σχεδιασμού θα παρακολουθείται μέσω ετήσιων συμβάσεων απόδοσης ως προς την επίτευξη των στόχων μεταξύ του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών και καθεμιάς από τις δύο εταιρείες, σύμφωνα με τις νέες τους αρμοδιότητες. Οι ετήσιες αμοιβές των Προέδρων και των Διευθυνόντων Συμβούλων θα εξαρτώνται από την επίτευξη των στόχων αυτών.

Από τον διαχωρισμό των δύο εταριών προκύπτει επίσης ότι ο ΟΣΕ μένει κυρίως με ...ευθύνες αλλά χωρίς πόρους, καθώς είναι προφανές από την υφιστάμενη κατάσταση του δικτύου ότι τα τέλη χρήσης της υποδομής δεν επαρκούν να καλύψουν τα κόστη που απαιτεί η συντήρησή του. Τα αποτελέσματα αυτής της πρακτικής είναι ορατά, καθώς εξαιτίας της έλλειψης ανθρώπινων και οικονομικών πόρων ο σιδηρόδρομος μοιάζει να οδηγείται σε πλήρη απαξίωση στην Ελλάδα και οι επιβάτες που τον εμπιστεύονται να αντιμετωπίζουν συστηματικά δυσάρεστες εκπλήξεις και ταλαιπωρία.

Ενόψει της υλοποίησης του επενδυτικού πλάνου των 4,5 δισεκατομμυρίων ευρώ, το σχέδιο νόμου στις βασικές του αρχές προβλέπει τον διαχωρισμό εταιριών ΟΣΕ Α.Ε. και ΕΡΓΟΣΕ Α.Ε., με σαφή διαχωρισμό των αρμοδιοτήτων τους και μεταβίβαση του συνόλου των μετοχών της ΕΡΓΟΣΕ Α.Ε. στο Ελληνικό Δημόσιο.

Το Υπουργείο Μεταφορών θα έχει την εποπτεία των δύο εταιριών και μέσω του Εθνικού Στρατηγικού Σχεδιασμού Μεταφορών θα καθορίζει το μακροχρόνιο σχεδιασμό των έργων, ενώ παράλληλα θα είναι υπεύθυνο για τη θέσπιση πλαισίου εταιρικής διακυβέρνησης των εταιρειών.

Αρμοδιότητες Εταιριών

Ο ΟΣΕ – ως Διαχειριστής Υποδομής - θα αναλάβει τη διαχείριση της σιδηροδρομικής υποδομής και όλων των εργασιών που απαιτούνται για το σιδηροδρομικό δίκτυο σε λειτουργία.

Η ΕΡΓΟΣΕ – ως Διαχειριστής Έργων - θα επικεντρωθεί στην ανάληψη νέων έργων σιδηροδρομικής υποδομής εκτός του εν λειτουργία δικτύου, όπως νέες χαράξεις και επεκτάσεις υφιστάμενου δικτύου. Η ΕΡΓΟΣΕ θα αναλαμβάνει επίσης εργασίες αναβάθμισης στο υφιστάμενο δίκτυο που απαιτούν διακοπή στη λειτουργία της γραμμής (όπως υπογειοποίηση γραμμής), η ευθύνη όμως της γραμμής θα παραμένει στον ΟΣΕ.

Αναφερόμενος στο σχέδιο νόμου, ο Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, Κώστας Καραμανλής, μεταξύ άλλων επεσήμανε ότι το όραμα είναι, σε μια 5ετία από σήμερα, η Ελλάδα να έχει μετατραπεί σε έναν πραγματικό κόμβο της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. «Κι αυτό το πετυχαίνουμε με πλάνο επενδύσεων 4,5 δις σε πολύ σημαντικά σιδηροδρομικά έργα. Προχωρούμε στην αναβάθμιση του ρόλου των λιμανιών μας, συνδέοντάς τα με τον σιδηρόδρομο, ώστε η χώρα μας να έχει τη δυνατότητα να πρωταγωνιστήσει ως πολλαπλός κόμβος υποδομών, μεταφορών κι ενέργειας της ευρύτερης περιοχής. Δίνουμε ιδιαίτερη έμφαση στους λιμένες της Θεσσαλονίκης και της Αλεξανδρούπολης. Αλλάζουμε, δηλαδή, το μοντέλο παραγωγής, ώστε όλα αυτά να έχουν υλοποιηθεί μέχρι το 2028. Διότι τώρα είναι η στιγμή να εκμεταλλευτούμε τη γεωπολιτική και γεωστρατηγική θέση της Βόρειας Ελλάδας, και του λιμένα της Αλεξανδρούπολης. Τώρα είναι η στιγμή που πρέπει να δημιουργήσουμε ένα ισχυρό και αξιόπιστο εμπορευματικό hub για το bypass των στενών προς τις χώρες του Ευξείνου Πόντου αλλά και πιο μακριά».

Από την πλευρά του ο Υφυπουργός Υποδομών, Γιώργος Καραγιάννης τόνισε: «Με το νομοσχέδιο αναδιάρθρωσης του ΟΣΕ και της ΕΡΓΟΣΕ επιχειρούμε τη βελτίωση της λειτουργίας τους και την αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών. Με τη μεταρρύθμιση αυτή θα καταστήσουμε το μέσο ελκυστικό, θα εξαλείψουμε τις χρόνιες καθυστερήσεις στην ανάπτυξη και τον εκσυγχρονισμό του δικτύου. Παράλληλα, θα αυξήσουμε την ανταγωνιστικότητά του ανοίγοντας τον δρόμο για τον ψηφιακό μετασχηματισμό με την αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών. Στόχος μας είναι ο σιδηρόδρομος να αποκτήσει τη θέση που του αξίζει και οι πολίτες να έχουν στη διάθεσή τους ποιοτικές υπηρεσίες».