Μάριος Ποντίκας: Θλίψη για τον θάνατο του σπουδαίου θεατρικού συγγραφέα και πεζογράφου

Μία μεγάλη μορφή του νεοελληνικού θεάτρου με προσήλωση στην ατομική οντότητα και έμφαση στη σκληρή γλώσσα και στον ρεαλισμό έφυγε σήμερα από τη ζωή σε ηλικία 80 ετών.

Ο Μάριος Ποντίκας έγραψε διαχρονικά και επίκαιρα κείμενα και προκάλεσε με την ξεχωριστή προσωπικότητα των έργων του. 

Το έργο και η ζωή του

Ο Μάριος Ποντίκας γεννήθηκε στη Μυτιλήνη, το 1942. Ήταν απόφοιτος της Ανωτάτης Σχολής Οικονομικών και Εμπορικών Επιστημών της Αθήνας. Για μεγάλο χρονικό διάστημα απασχολήθηκε στην διαφήμιση ως κειμενογράφος – δημιουργικός συντελεστής. Είχε διασκευάσει κείμενα της ελληνικής πεζογραφίας για την τηλεόραση (Χαμένη ‘Ανοιξη του Στρ.Τσίρκα, Η αγάπη άργησε μια μέρα της Λ. Ζωγράφου, κ.α).

Έργα του έχουν παρουσιαστεί στο Θέατρο Τέχνης Καρόλου Κουν (Ο γάμος), στο Εθνικό Θέατρο (Τρομπόνι, Ορθός Λόγος, Θεατές), στο Θέατρο ΣΤΟΑ (Θεατές, Εσωτερικαί Ειδήσεις, Κοίτα τους, Ο λάκκος και η φάβα, Η πανοραμική θέα μιας νυχτερινής εργασίας, Η γυναίκα του Λωτ -έργο που παρουσιάστηκε για πρώτη φορά από τη Θεατρική Σκηνή του Α. Αντωνίου με τίτλο ΕΣΤΩ), στο Θεσσαλικό Θέατρο (Η διαθήκη, Εθνική γιορτή), στο Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος (Η γυναίκα του Λωτ, Τρομπόνι) και σε άλλες σκηνές, μεταξύ των οποίων πολλές ερασιτεχνικές.

Είχε εκδώσει δύο συλλογές με πεζογραφήματά του (Δραπέτης γηροκομείου, Κλειδαρότρυπα και άλλες ιστορίες) αρκετά από τα οποία έχουν προδημοσιευθεί σε λογοτεχνικά περιοδικά. Το 2012 κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Γαβριηλίδης το βιβλίο του «Ζήτω», μια ανθολόγηση διηγημάτων από παλαιότερες δημοσιεύσεις τους, και το 2014 το «Κουταμάρες (και μια εξυπνάδα)».

Αποχαιρετιστήριο από την Εταιρία Συγγραφέων

Η Εταιρεία Συγγραφέων με ανακοίνωση της αποχαιρετά με θλίψη το μέλος της, σημαντικό θεατρικό συγγραφέα, πεζογράφο και σεναριογράφο Μάριο Ποντίκα. «Ο Μάριος Ποντίκας γεννήθηκε στη Μυτιλήνη το 1942 και ενώ σπούδασε Οικονομικές Επιστήμες, από πολύ νωρίς αφοσιώθηκε στη συγγραφή, τη λογοτεχνία και το θέατρο. Άφησε πίσω του ένα σημαντικό έργο που συνομιλεί δημιουργικά με τη δραματουργία του Ιάκωβου Καμπανέλλη και του Δημήτρη Κεχαΐδη. Τα έργα του με λιτή ανάπτυξη αλλά και ειρωνικές συμφύσεις, αποδίδουν μια στάση άρνησης της ηθικής έκπτωσης και της αποξένωσης του σύγχρονου ανθρώπου. Παρόλο που αναφέρονται σε ένα σύμπαν μικροαστικής φθοράς και καθημερινών συμβάσεων, ωστόσο δίνουν και μια ευρύτερη διάσταση στο φανταστικό, χωρίς να αποκόβονται ποτέ από τις κοινωνικές αναφορές. Η σκληρή γλώσσα, η καθήλωση των ηρώων και ηρωίδων σε ένα κοινωνικό και υπαρξιακό αδιέξοδο, η συνεχής προσήλωση στην ατομική οντότητα αλλά και η ύπαρξη ενός μείζονος βλέμματος είναι κάποιες από τις παραμέτρους του έργου του που έχει εντοπίσει η κριτική. Η Εταιρεία Συγγραφέων εκφράζει τα θερμά της συλλυπητήρια στην οικογένειά του».

Συλλυπητήρια από την ηγεσία του ΥΠΠΟΑ

Η υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού, Λίνα Μενδώνη, έκανε την ακόλουθη δήλωση: «Στα θεατρικά έργα του Μάριου Ποντίκα ξεδιπλώνεται ολόκληρη η μεταπολιτευτική Ελλάδα. Μέσα από τον λόγο των ηρώων του υπήρχαν πάντα αναφορές στην ιστορία, την κοινωνία, τις προσωπικές σχέσεις. Ακολουθώντας τη ρεαλιστική κατεύθυνση στη γραφή του, ο Μάριος Ποντίκας δημιούργησε χαρακτήρες που γίνονταν οικείοι στους θεατές από τις πρώτες στιγμές της παράστασης. Στήριξε με τα έργα του το Εθνικό Θέατρο, το ΚΘΒΕ, το Θέατρο Τέχνης και το θέατρο ΣΤΟΑ, με το οποίο είχε μια μακρά και στενή συνεργασία. Ο «Λάκκος και η Φάβα», η «Γυναίκα του Λωτ», ο «Ορθός Λόγος», ο «Γάμος», μερικά μόνο από τα έργα της πλούσιας εργογραφίας του, θα συνεχίσουν να κοσμούν το νεοελληνικό θέατρο. Εκφράζω τα θερμά μου συλλυπητήρια στους οικείους και στους φίλους του».

Ο υφυπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Νικόλας Γιατρομανωλάκης έκανε την ακόλουθη δήλωση: «Ο Μάριος Ποντίκας είχε πει ότι “η ιστορία του θεάτρου είναι μια συνεχής μετακίνηση ορίων γραφής, παράστασης, ακόμα και θέσεων”. Ο ίδιος μετακινούνταν διαρκώς, από τον θεατρικό λόγο στον πεζό, και από το σενάριο στη διαφήμιση. Είχε συνεργαστεί και με το Εθνικό Θέατρο και με το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος, ενώ χάρη σε αυτόν είχαμε δει κάποιες από τις πιο ενδιαφέρουσες τηλεοπτικές μεταφορές της ελληνικής λογοτεχνίας. Θερμά συλλυπητήρια στους οικείους του».

Ανακοίνωση από τον ΣΥΡΙΖΑ

Η βουλευτής Αχαΐας και Τομεάρχης Πολιτισμού της ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία, Σία Αναγνωστοπούλου ανέφερε: «Ακόμα ένας εργάτης της γραφής και της τέχνης, ένας όμορφος άνθρωπος έφυγε σήμερα. Ο Μάριος Ποντίκας, ο θεατρικός συγγραφέας που περιέγραψε με ένα ιδιαίτερο χιούμορ στα έργα του, τις παθογένειες και τα αβέβαια στηρίγματα της μεταπολιτευτικής ελληνικής κοινωνίας.

Ποιος από την γενιά μας δεν θυμάται τους εξαιρετικούς ‘’Θεατές’’, ποιος μπορεί να ξεχνά την στενή συνεργασία του με το θέατρο Στοά. Συναντηθήκαμε μαζί του μέσα από τους ήρωες που δημιουργεί ένα κατά βάση ρεαλιστικό θέατρο, άξονας πάνω στον οποίο πάτησε και το δικό του έργο, με μια ιδιαίτερη όμως χρήση του εσωτερικού, ελλειπτικού λόγου, αυτού που ο ίδιος εύστοχα περιγράφει ως τη ‘’μαγική μετατροπή των πραγμάτων, αυτών που φαίνονται, σε άλλα που δεν φαίνονται’’.

Ένα αντίο σεβασμού στον Μάριο Ποντίκα και μια υπόσχεση επιστροφής και αγκαλιάσματος των έργων του. Τα συλλυπητήρια μου σε όλους τους αγαπημένους του ανθρώπους».

Συλλυπητήρια ανακοίνωση του ΚΚΕ

«Το ΚΚΕ αποχαιρετά με σεβασμό τον Μάριο Ποντίκα, θεατρικό συγγραφέα, σεναριογράφο και πεζογράφο, σημαντικό εκπρόσωπο του μεταπολιτευτικού νεοελληνικού θεάτρου, ο οποίος "εξέθεσε" μέσα από το έργο του τη σαθρή και τυραννική για τους πολλούς πραγματικότητα δεκαετιών.

Με οξεία κριτική ματιά, με κείμενα που κινούνταν "κάτω από την επιφάνεια των πραγμάτων", αλλά και πινελιές μελαγχολίας αποτύπωσε και στηλίτευσε το "πέρασμα" στην εποχή του "ατομικισμού", της προσωρινής προοπτικής "ατομικής ευημερίας" και το "βόλεμα της πονηριάς".

Ο Μάριος Ποντίκας διασκεύασε κείμενα της Ελληνικής Πεζογραφίας για την τηλεόραση ("Χαμένη Άνοιξη" του Στρατή Τσίρκα, "Η αγάπη άργησε μια μέρα" της Λ. Ζωγράφου κ.ά.).

Έργα του έχουν παρουσιαστεί στο Θέατρο Τέχνης Καρόλου Κουν, στο Εθνικό Θέατρο, στο Θέατρο Στοά, στο Θεσσαλικό Θέατρο, στο Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος ("Η Γυναίκα του Λωτ") και σε άλλες σκηνές, μεταξύ των οποίων πολλές πανεπιστημιακές, ημικρατικές, ερασιτεχνικές.

Επίσης εξέδωσε δύο συλλογές με πεζογραφήματά του. Το ΚΚΕ εκφράζει τα συλλυπητήριά του στους οικείους του».

ΟΛΕΣ ΟΙ ΕΙΔΗΣΕΙΣ

• Ριζώνει ο ελληνισμός στην Ίμβρο- Συνεχίζεται η επιστροφή των Ρωμιών στο νησί παρά τις ελληνοτουρκικές διενέξεις
• Ιστορικά μνημεία σβήνουν τα φώτα για... εξοικονόμηση ενέργειας - Στο σκοτάδι κεντρικοί δρόμοι για πρώτη φορά
• Βασίλισσα Ελισάβετ: Η στιγμή που οι Αρχές ακινητοποιούν τον άνδρα που ακούμπησε το φέρετρο - Γιατί ήταν περίεργη η στάση του πριν
• Νίκος Αλιάγας: «Γεννήθηκα με πρόβλημα υγείας, με εγχείρησαν ως πείραμα»